- •Зертханалық жұмыс № 1
- •1.2 Ewb компонеттерінің кітапханасы
- •1.3 Электрлік шаманы өлшеу әдістемесі
- •Зертханалық жұмыс № 2 Электр тізбектерін есептеу барысында Кирхгоф заңдарын тікелей қолдану
- •Жалпы мәліметтер
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 3 Тұрақты кернеу кезінде сызықты пассивті элементтері бар тізбектердің электрлік күйін зерттеу
- •Жалпы мәліметтер
- •Сурет3.3Эквивалентті кедергіні есептеу схемасы
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 4 Кезекпе-кезек есептеу әдісін тәжірибелік тексеру
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 5 Айнымалы тоқ тізбегінің элементтері
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 6 r, l, c элементтерін тізбектеп қосу
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 7 r, l, c элементтерін параллель қосу
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 8 Үш фазалы тізбектің жүктемесін жұлдызша түрінде қосу
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
- •Зертханалық жұмыс № 9 Үш фазалы тізбектің жүктемесін үшбұрыш түрінде қосу
- •Жұмыстың мазмұны
- •Жұмысты орындауға нұсқау
- •Бақылау сұрақтары
Жұмыстың мазмұны
1. Резистор арқылы
2. Конденсатор арқылы өтетін тоқты тәжірибе жүзінде анықтау. Қуатты есептеп, тоқ пен кернеудің векторлық диаграммасын құру.
3. Индуктивті катушка арқылы өтетін тоқты, қуатты тәжірибелік түрде есептеп, кернеу мен тоқтың векторлық диаграммасын құру.
Жұмысты орындауға нұсқау
Резистор, конденсатор және индуктивті катушка параметрлерін тәжірибелік анықтау тоқ пен кернеудің әсерлік мәндерін өлшеумен негізделген. Айнымалы кернеудің мәндерін 100…1000 В шегінде алу ұсынылады, жиілік 50 Гц. Схема 5.11 суретінде келтірілген.
Сурет 5.11 Резистор, конденсатор және индуктивтілік катушка параметрлерін тәжірибелік анықтаудың схемасы
Резистормен тәжірибеде тоқты өлшеп, нәтижесін 5.1 кестесіне енгіземіз. Кедергі мәні өз бетінше алынады.
Кесте 5.1 – Резистор параметрлерін тәжірибелік анықтау
Бекітілген |
Өлшенген және есептелген | ||
U, В |
R, Ом |
I, А |
Р, Вт |
|
|
|
|
|
|
|
|
Тізбекте резисторды конденсаторға ауыстырып, мәнін 20…100 мкФ аралығында қоямыз. Нәтижесін 5.2 кестесіне енгіземіз.
Кесте 5.2 – Конденсатор параметрлерін анықтау
Бекітілген |
Өлшенген және есептелген | ||
U, В |
С, Ф |
I, А |
Р, Вт |
|
|
|
|
|
|
|
|
Тізбекте конденсаторды индуктивті катушкамен алмастырғаннан кейін параметр мәндерін 5.3 кестесіне енгіземіз.
Кесте 5.3 – Индуктивтілік катушкасының параметрлерін анықтау
Бекітілген |
Өлшенген және есептелген | ||
U, В |
L, Гн |
I, А |
Р, Вт |
|
|
|
|
|
|
|
|
EWB программасында жұмыстың барысы:
1) Sources пиктограмма қатарынан айнымалы кернеу көзін таңдаймыз .Тышқанның сол жақ кнопкасын басу арқылы EWB жұмыс терезесіне алып шығарамыз.
2) Тышқанның сол жақ кнопкасын екі рет басып кернеу (Voltage) 220В және жиілік (Frequency) 50 Гц (сур. 5.12) орнатамыз.
Сурет 5.12 Еlectronics Workbench программасында айнымалы кернеу үшін параметрлерді орнату
3) Пиктограмма қатарынан резистор , конденсатор, катушкатаңдап алып, жұмыс терезесіне алып шығамыз.
4) Элементтерді өзара жалғап, номиналдарын қойып шығамыз.
Резистор, конденсатор және индуктивтілік катушка параметрлерін анықтаудың виртуальдік модельдері 5.13, 5.14 және 5.15 суреттерінде келтірілген.
Тапсырма 1. Резистормен тәжірибе
Сурет 5.13 Резистордың параметрлерін анықтаудың электр схемасының виртуальдік моделі
Тапсырма 2. Конденсатормен тәжірибе
Сурет 5.14 Резистордың параметрлерін анықтаудың электр схемасының виртуальдік моделі
Тапсырма 3. Индуктивтілік катушкамен тәжірибе
Сурет 5.15 Индуктивтілік катушка параметрлерін анықтаудың электр схемасының виртуальдік моделі
Барлық үш схема үшін тоқ пен кернеудің векторлық диаграммаларын құру.