- •Вопрос 15.Люблінская унія і ўтварэнне Рэчы Паспалітай. Умовы аб’яднання вкл і Польшчы.
- •Вопрос 16 Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай. Становішча Вялікага княства Літоўскага ў палітычнай сістэме Рэчы Паспалітай
- •Вопрос 17 . Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай.
- •Вопрос 21. Этапы і змест палітыкі расійскага ўрада на тэрыторыі Беларусі ў канцы XVIII – першай палове XIX стст
- •Вопрос 22. Грамадска-палітычны рух на Беларусі ў канцы 18 - першай палове 19 стст. Паўстанні 1794 і 1830-1831 гг.
- •Вопрос 24.Гаспадарка беларускіх зямель у канцы XVIII – першай палове XIX стст. Эканамічныя рэформы 1830-1840-х гг.
- •Вопрос 25.Культура беларускіх губерняў у складзе Расійскай імперыі ў канцы XVIII – пачатку XX стст.
- •Вопрос 26. Адмена прыгоннага права ў Расійскай імперыі. Асаблівасці правядзення аграрнай рэформы 1861 г. На беларускіх землях.
- •Вопрос 27. Буржуазныя рэформы 1860-1870-х гг.У Расійскай імперыі. Асаблівасці іх правядзення ў беларускіх губернях.
- •Вопрос 33. Революционные события 1905-1907 гг на Бел.
- •Вопрос 37 Абвяшчэнне і дзейнасць Беларускай Народнай Рэспублікі на ўмовах нямецкай акупацыі (сакавік-снежань 1918 г.).
- •Вопрос 41. Удзел бсср ў стварэнні ссср. Нацыянальна - дзяржаўнае будаўніцтва ў Беларускай сср. Палітыка беларусізацыі. Яе асноўныя напрамкі і вынікі.
- •Вопрос 44. Усталяванне сістэмы "дзяржаўнага садыялізму" ў ссср і бсср. Палітычныя рэпрэсіі ў бсср, іх трагічныя наступствы.
- •Вопрос 45:Западная б в составе Польши.Воссоединение Зап б и бсср.
- •Вопрос 54 57 бсср во второй половине 1980-х гг. Политика перестройки и особенности ее проведения в бсср.
- •Вопрос 57. Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь і выбары Прэзідэнта.
- •Вопрос 58.Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае развіццё Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе.
- •1.Палітыка
- •2. Сацыяльна-эканамічнае развіццё.
- •Вопрос 59. Международное положение и внешняя политика Республики Беларусь
- •Вопрос 60. Культура Беларусі на сучасным этапе.
- •«Гісторыя беларусі»
Вопрос 27. Буржуазныя рэформы 1860-1870-х гг.У Расійскай імперыі. Асаблівасці іх правядзення ў беларускіх губернях.
Военная реформа(1862-1874) вводила вместо рекрутской системы комплектования армии всеобщую воинскую повинность.
Земская реформа(1864) предусматривала создание земств- выборных органов для управления в губерниях и поветах местным хозяйством, образованием, здравоохранением. На территории Беларуси закон о земствах не распространялся в связи с тем, что царское правительство после восстания 1863 года не доверяло местным помещикам, которые в большинстве своем могли быть выбраны в земства. Земская реформа в Беларуси была проведена только в 1911 году.
В результате судебной реформы(1864) суды стали всесословными( в одном судебном учреждении рассматривались дела представителей всех сословий), открытыми(судебные заседания проходили публично) и независимыми от правительства. Рассмотрение уголовных дел должно было проводиться с участием присяжных заседателей. Они, не будучи профессиональными юристами, судили согласно данной присяге, по совести и были независимы от профессиональных судей-юристов. В Беларуси судебная реформа началась с 1872 года с введения в поветах должности мировых судей, которые не выбирались в связи с отсутствием земств, а назначались министром юстиции.
В 1875 году в Беларуси началась городская реформа, согласно которой в городах создавались выборные органы городского самоуправления на основе имущественного ценза. Это значит, в выборах участвовали только плательщики городских налогов, которые владели имуществом на определенную сумму денег. Буржуазный характер носили также школьная(1864) и цензурная(1865) реформы. Школа провозглашалась всесословной, увеличивалось количество начальных школ, вводилась преемственность различных ступеней обучения. В результате цензурной реформы несколько расширились возможности печати, прежде всего, столичной. Буржуазные реформы имели непоследовательный и противоречивый характер. Открывая путь для развития капитализма и становления буржуазного общества, они не затронули основ самодержавной власти, не ликвидировали сословное и национальное неравноправие населения.
ВОПРОС№29:Восстание 1863-1864гг на Б, его итоги и значение.
З часоў падзелу Рэчы Паспалітай польскі патрыятычны рух не даваў спакою расійскім уладам. Польскі патрыятычны лагер падзяліўся на дэмакратаў, якія выступалі за паўстанне, і лібералаў – прыхільнікаў мірных сродкаў барацьбы.Тыя, хто быў за паўстанне, атрымалi назву “чырвоныя”. Яны падзялялiся на правых i левых. Першыя рабiлi стаўку на шляхту i асцерагалiся шырокага сялянскага руху.Яны прадугледжвалi надзяленне сялян зямлёй за кошт яе частковай канфiскацыi ў памешчыкаў пры абавязковай грашовай кампенсацыi. Левыя разлiчвалi на сялянскую рэвалюцыю.Працiўнiкаў паўстання называлi “белымi”. Гэта былі пераважна памешчыкi, сярэдняя буржуазiя, частка iнтэлiгенцыi.Гэтыя палiтычныя плынi сфарміраваліся і iснавалi не толькi ў Польшчы, але i на тэрыторыi Беларусi i Лiтвы.Восенню 1861 г. у Варшаве з разнастайных рэвалюцыйных груповак быў арганiзаваны паўстанцкi гарадскi камiтэт.“Левых” ў Беларусi ўзначальваў Канстанцiн Калiноўскi (1838–1864). Ён паходзiў з сям’i збяднелага шляхцiца Гродзенскай губернi, скончыў Пецярбургскi ўнiверсiтэт. Вярнуўшыся ў 1861 г. на радзiму, К. Каліноўскі стварыў у Гродне нелегальную рэвалюцыйную арганiзацыю з разначыннай iнтэлiгенцыi. Выдаў 7 нумароў падпольнай рэвалюцыйнай газеты на беларускай мове “Мужыцкая праўда”.
Была выкладзена праграма паўстання: Польшча абвяшчалася незалежнай краiнай з роўнымi правамi ўсiх яе грамадзян перад законам, дазвалялася дзейнасць ўнiяцкай царквы, планавалася перадаць сялянам iх зямельныя надзелы ў поўнае ўладанне, а памешчыкам выплацiць кампенсацыю з дзяржаўнай казны.У студзенi–лютым 1863 г. ў Беларусi з’явiлiся першыя паўстанцкiя атрады, якiя прыйшлi з Польшчы. Найбольш актыўна паўстанцы дзейнiчалi ў Гродзенскай губернi, дзе ваяводскiм камiсарам быў К. Калiноўскi.Паўстанне 1863–1864 гг. адбывалася ва ўмовах правядзення аграрнай рэформы ў Расii.Поспеху ў барацьбе з паўстаннем расійскiя ўлады дасягнулi не толькi дзякуючы вайсковай сiле.У чэрвенi 1863 г. ў Вiльню вярнуўся К. Калiноўскi, а ў лiпенi ён стаў старшынёй Вiленскага аддзела. Да канца лета ў руках К. Калiноўскага сканцэнтравалася ўсё кiраўнiцтва паўстанцкiмi атрадамi на тэрыторыi Лiтвы i Беларусi. Аднак выратаваць паўстанне ўжо не удалося.
ВОПРОС№31:Основные тенденции развития экономикиЕвропы в нач 20 в. Соц-эк состояние бел губерний в 1900-1914гг.Столыпинская аграрная реформа.
Экономика Бел. в это время была одной из частей народного хоз-ва России и развивалось по общим с Россией эконом. законам. К началу 20 века она проходила стадию капитализма. В это время идет поцесс концентрирования производства , появл. фабрики и заводы. Строит-во новых предприятий и их техническое переоборудование были характерны для предприятий деревообрабатывающей, кирпичной, стекольной промышл-ти. Ведущая – пищевая. В промышленности Бел в это время существовали монополитич. объединения. Так, в 1905 в Минске образован комитет спичечных фабрик западного края.
Одновременно проходит процесс концентрации капиталла. Особенностью края было то, что капиталл был местным, и приимущественно еврейским.С 1900 по 1913 характерной особенностью госуд-го бюджета белоруса преобладала доходная часть над расходной. Самые крупные доходы в бюджете: 50% - железная дорога; 24% - госуд-ные вино-водочные монополии.
Широкая транспортная система, выгодное географическое положение способствовало росту внешней и внутренней торговли. В этот период вывозилось : лес, лен, скот, масло, деготь, спирт, смола. Ввозилось : машины, оборудование, уголь, соль, хлеб.
Достаток населения Бел. 1913 : фунт житного хлеба-1 копейка, фунт говядины-15 коп, нанять дешевую квартиру-5 руб в месяц, сапоги-3 руб. Зарплата простого рабочего- 35 руб
Зарплата машиниста паровоза- 80 руб. Зарплата учителя приходного училища- 125 руб.
Т.о. экономическое развитие Б в нач 20 века, шло достаточно быстрыми темпами, хотя Бел продолжала оставаться аграрным районом России.
.Iнiцыятарам i галоуным выканауцам рэформы у е/с выступiу П.А.Сталыпiн, якi усвядомiу неабходнасць ломкi сярэднявяковых форм уладяння зямлей з мэтай расчысцiць для капiталiстычнага развiцця.
Мэты рэформы:
1. разбiць адзiны агульнасялянскi фронт супраць памешчыкау;
2. раскалоць веску,паскорыць працэс стварэння класа сельскай буржуазii;
3. забяспечыць умовы шпаркага развiцця эканомiкi краiны.
Сродкамi вырашэння гэтых мэт,на думку Сталыпiна былi:
1. разбурэнне сялянскай абшчыны;
2. насаджэнне хутароу i перасяленне "лiшняга" з еурапейскай часткi Расii сялянства у Сiбiр i на Далекi Усход;
3. пераход ад прускай да амерыканскай (фермерскай) мадэлi землекарыстання.
Першапачатковым,зыходным этапам рэформы,неабходным для станаулення пры ватнай сялянскай зямельнай уласнасцi з'яулялася разбурэнне сялянскай абшчыны.Указ ад 9 лiстапада 1906 года дазваляу кожнауму гаспадару выйсцi з абшчыны i замацаваць у асабiстую уласнасць сваю надзельную зямлю. На рэалiзацыю рэформы на Беларусi пэуны адбiтак наклау велiкадзяржауны накiрунак палiтыкi царызму,якi праявiуся па насаджэнню на Беларусi рускага землеуладання.Толькi у Гродзенскай губернii за 1905-1912 гг. рускiя пасяленцы купiлi амаль 28 тыс. дзесяцiн зямлi.На Беларусi быу створаны спецыяльны фонд для рускiх перасяленцау.На Беларусi,больш чым дзе,шпарка прапаган давалася у друку хутарская гаспадарка,стваралiся паказальныя хутары, якiя забяспечвалiся сартавым насеннем,пародзiстай жывелай, навейшым iнвентаром i машынамi.У Вiленскай губернii да 1913 года было арганiзавана 387 паказальных гаспадарак,з зямельнай плошчай у 5,6 тыс. здесяцiн.З мэтай iнтэнсiфiкацыi с/г, павышэння культуры земляробства i жывелаводства, прымалiся меры па узмацненню агранамiчнай i ветэрынарнай службы. Арганiзоувывалiся пункты продажу i пракату удасканаленых с/г машын i прылад.
Вынiкi рэформы:
За 10 год ажыццяулення рэформы у 5-цi заходнiх губернiях было створана 12,8 тыс.хутароу,якiя занялi плошчу каля 1,4 млн.
За 1904-1914 гг. з пяцi заходнiх губерняу перасялiлiся 368,4 тыс.чалавек,з iх каля 70% - у 1907-1909 гг.Пiк перасяленцау (102,5 тыс.) прыйшоу ся на 1909 год.Але сутыкнуушыся з вялiкiмi цяжкасцямi частка перасяленцау вярнулася у Беларусь.
.К 1914 году колькасць па рабкау на Беларусi склала 200 тыс чалавек.
Сталыпiнская рэформа стымулявала спецыалiзацыю у с/г Беларусi.К 1914 г Беларусь стала адным з буйнейшых раенау вырошчвання бульбы (17,2% ад усей плошчы пад бульбай у еурапейскай Расii), узраслi пасевы льну i збожжавых культур. Напярэднi першай сусветнай вайны бедната складала каля 70%, сяляне-сераднякi - 10-11% усяго сялянства .Сталыпiнская аграрная рэформа iстотна паскорыла працэс сацыяльна-класавай дыферэнцыяцыi сялянства.
ВОПРОС№32:Общественно-политическая жизнь РИ в нач 20 ст .
Канец XIX – пачатак XX ст. – час стварэння і станаўлення палітычных партый. У другой палове 90-х гг. сярод сацыял-дэмакратаў шматнацыянальных заходнiх губерняў пераважала тэндэнцыя да стварэння рабочых арганiзацый па нацыянальнай прыкмеце. У Расii ствараюцца буйныя гарадскiя i рэгiянальныя сацыял-дэмакратычныя арганiзацыi. Усё гэта выклiкала неабходнасць аб’яднання сацыял-дэмакратаў у адзiную партыю. Iнiцыятарам аб’яднальнага працэсу стаў пецярбургскi “Саюз барацьбы за вызваленне рабочага класа”. У 1898 г. у Мiнску прайшоў з’езд, якi прыняў рашэнне аб аб’яднаннi прадстаўленых на iм арганiзацый у РСДРП i выбраў ЦК партыi.Летам 1903 г. за мяжой адбыўся ІІ з’езд РСДРП. Ён прыняў праграму у якой абвяшчалася пралетарская рэвалюцыя, заваяванне дыктатуры пралетарыяту і пабудова сацыялізму. Адбыўся раскол РСДРП. Рэвалюцыйную частку расійскіх сацыял-дэмакратаў пачалі называць бальшавікамі, а прыхільнікаў рэфармісцкага накірунку – меншавікамі.У 1902 г. прыхiльнiкi iдэй народнiцтва стварылi Партыю сацыялiстаў-рэвалюцыянераў (эсэраў). Эсэры мелі на мэце звяржэнне самадзяржаўя, знiшчэнне памешчыцкага землеўладання i ўстанаўленне ў Расii федэратыўнай дэмакратычнай рэспублiкi.На рубяжы XIX–ХХ стст. з агульнадэмакратычнага руху вылучаецца беларуская нацыянальная плынь. У канцы 1902 – пачатку 1903 гг. аформiлася Беларуская рэвалюцыйная грамада (БРГ). На сваiм I з’ездзе ў 1903 г. БРГ прыняла праграму, дзе называла сябе сацыяльна-палiтычнай арганiзацыяй беларускага працоўнага народа. Тэарэтычныя погляды БРГ спалучалi iдэi рэвалюцыйнага дэмакратызму i народнiцтва. Партыя выступала за звяржэнне самадзяржаўя, знiшчэнне капiталiзму i ўсталяванне дэмакратычнага ладу, прызнавала правы народаў Расii на аўтаномiю.