Вопрос 54 57 бсср во второй половине 1980-х гг. Политика перестройки и особенности ее проведения в бсср.

С середины 80-х годов по инициативе нового руководства КПСС во главе с М.С. Горбачевым в СССР начался период радикальных экономических, политических и социальных преобразований, начало которым положили решения апрельского (1985) Пленума ЦК КПСС. Вначале новый курс связывался с идеей ускорения, которая предусматривала повышение темпов экономического развития путем интенсификации производства, структурной перестройки экономики, внедрения достижений научно-технического прогресса, стимулирования труда. Однако принимаемые меры не дали желаемых результатов. Поэтому в июне 1997 г. было объявлено о проведении радикальной экономической реформы. Начался перевод предприятий, объединений, целых отраслей народного хозяйства на полный хозяйственный расчет и самофинансирование. С июля 1998 г. республики стали переходить на региональный хозрасчет, что привело к децентрализации и разрушению единого экономического пространства СССР.

Решение новых задач в Беларуси было осложнено аварией на Чернобыльской АЭС весной 1986 г. Из всех загрязненных территорий (Украина, Россия) 70% пришлось на Беларусь. В зоне радиоактивного заражения проживало 2 млн. 100 тыс. человек. Из оборота было выведено более 20% сельскохозяйственных угодий. Общие расходы, связанные с переселением людей, строительством домов, выплатой компенсации за оставленные жилища и хозяйственные постройки, потерянной техникой (вывозить ее с загрязненных территорий запрещалось) и т.д., составили 16 национальных годовых бюджетов Беларуси. И тем не менее с 1986 по 1990 гг. народное хозяйство Беларуси работало достаточно динамично. Промышленность республики увеличила выпуск продукции на 26%, а производительность труда выросла на 30,1%. Имелись определенные успехи и в сельском хозяйстве. Однако это не являлось свидетельством преодоления факторов экономического торможения. Механизм хозяйствования оставался затратным, экономические преобразования не затронули основ административной системы. Более того, во время перестройки были допущены ошибки, которые способствовали деструктивным процессом. Из-за отсутствия целостной и ясной программы реорганизация велась методом проб и ошибок. Имели место просчеты в инвестиционной и экспортно-импортной политике, в борьбе с нетрудовыми доходами. Был окончательно утрачен контроль над денежным обращением, появились групповые интересы, воровство в крупных масштабах и организованная преступность. Одновременно во многих регионах СССР обозначилась политическая нестабильность. Беларусь на этом фоне оставалась наиболее спокойной.

На рубеже 80-90-х годов обострился экономический кризис. Падал национальный доход, сокращалось производство продукции, появилась безработица, ухудшилось социальное положение граждан. Выход из кризиса тогдашнему руководству виделся в переходе к рыночным отношениям. В октябре 1990 г. Верховный Совет республики одобрил разработанную Советом Министров БССР программу перехода к рыночной экономике. Она предусматривала создание рыночных институтов, приватизацию, демонополизацию, изменение системы государственного регулирования экономики.

ВОПРОС№55: Обострение внутренних противоречий в СССР, усиление кризиса, политика перестройки.

Супярэчнасць жыцця у сярэдзiне 80-ых гадоу асаблiва востра праявiлася у эканомiцы.Адзiная сiстэма уласнасцi,цэнтралiзаванае кiраунiцтва,улада партна-менклатуры прывялi да поунага адмаулення уласцiвых эканомiцы законау яе развiцця.

Палітыка перабудовы, яе сутнасць і вынікі. У сярэдзіне 80-х гг. Савецкі Саюз апынуўся ў складаным становішчы. Запавольваліся тэмпы сацыяльна-эканамічнага развіцця, не заўсёды дасягненні навукі і тэхнікі ўкараняліся ў вытворчасць, нізкай была якасць многіх відаў прадукцыі, не хапала высака-якасных тавараў на рынку, па некаторых паказчыках прыпы-ніўся рост жыццёвага ўзроўню народа. Патрабавалася рэфар-маванне палітыка-эканамічнай сістэмы, якая ў аснове сваёй сфарміравалася ў СССР у 20-30-я гг.

У другой палове 80-х гг. быў удакладнены палітычны курс і вызначана палітыка перабудовы, абнаўлення ўсіх сфер жыцця савецкага грамадства. Ініцыятарам гэтай па-літыкі з'яўляўся генеральны сакратар ЦК КПСС М. С. Гарбачоў.

У ходзе ажыццяўлення палітыкі перабудовы значна пашы-рылася самастойнасць прадпрыемстваў і аб'яднанняў у выніку іх пераходу на поўны гаспадарчы разлік і самафінансаванне. Павысілася роля працоўных калектываў. Развівалася самакіра-ванне. Укараняліся прагрэсіўныя формы арганізацыі працы -арэндныя калектывы, гаспадарчыя разліковыя брыгады. Дэмакратычнай станавілася выбарчая сістэма, развівалі-ся галоснасць і плюралізм думкі, фарміравалася шматпартый-ная сістэма. Болын магчымасцей стала для ажыццяўлення дэмакратычных правоў і свабод грамадзян, для творчай дзей-насці.

Аднак жыццё паказала, што ў КПСС - КПБ адсутнічала канкрэтная, навукова абгрунтаваная праграма абнаўлення са-вецкага грамадства. Не былі дакладна вызначаны канчатковыя вынікі, на дасягненне якіх накіроўваліся намаганні партыі і народа. У грамадстве з'явіліся капіталістычныя тэндэнцыі, узбагачэнне любымі сродкамі, некампетэнтнасць і безадказ-насць. Гублялася кіраўніцтва краінай. Бачачы гэтыя негатыў-ныя з'явы, частка народа стала абвінавачваць КПСС-КПБ, усіх тых, па чыёй ініцыятыве пачалася перабудова. Сацыялістчныя ідэалы ў вачах мільёнаў абясцэньваліся, аўтарытэт КПСС - КПБ катастрафічна падаў.

Палітычны крызіс працягваўся.

ВОПРОС№56:Распад СССР.Независимость БССР. Создание СНГ.

Палітычны крызіс працягваўся. 8 снежня 1991 г. у Бела-вежскай пушчы (у Віскулях Камянецкага раёна Брэсцкай воб-ласці) кіраўнікі Расіі, Беларусі і Украіны Б. Ельцын, С. Шушке-віч і Л. Краўчук, ігнаруючы волю сваіх народаў, якая была выказана на агульнасаюзным рэферэндуме 17 сакавіка 1991 г., дэнансавалі дагавор 1922 г. аб утварэнні СССР і тым самым разбурылі вялікую і магутную дзяржаву. Гэты дзяржаўны пера-варот быў здзейснены са згоды прэзідэнта СССР М. Гарбачова. На руінах СССР утварылася аморфная, нежыццяздольная Са-дружнасць Незалежных Дзяржаў.

Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі. Яшчэ да распаду СССР 27 ліпеня 1990 г. сесія Вярхоўнага Савета БССР прыняла Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце Беларускай ССР. Было абвешчана вяршэпства на тэрыторыі рэспублікі Кансты-туцыі БССР і яе законаў. Гэтмм быў пакладзены пачатак шляху да дзяржаўнага суверэнітэту.

Дзяржаўны пераварот у Маскве ў жніўні 1991 г. узмацніў цэнтрабежныя тэндэнцыі. Нечарговая сесія Вярхоўнага Савета БССР у жніўні гэтага года прыняла пастанову аб забеспячэнні палітычнай і эканамічнай самастойнасці Беларускай ССР У гісторыі Беларусі пачаўся новы этап - этап незалежнай дзяржавы.

Адбылася замена назвы рэспублікі і дзяржаўнай сімволікі. Беларускую Савецкую Сацыяліс-тычную Рэспубліку надалей на:шнаці, «РэспублІка Беларусь», а ў скарочаных і састаўных назвах - «Беларусь». Дзяржаўнымі сімваламі Рэспублікі Беларусь гтнлі бсла-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня».

Пасля абвяшчэння незалежнагці Інмінрусі ІІачалася работа па фарміраванню органаў дзяржаўмага кіракаммя. Былі створа-ны Узброеныя Сілы. АрганізавамІ,І мытпая глужба, новая бан-каўская сістэма, камітэты па кіранаішю д.Іяржаўнай маёмасцю і па знешніх эканамічных суннзнхРэспубліка Беларусь - прэзідэнцкая рэгпубліка. 15 сакаві-ка 1994 г. была прынята Канстытуцыя (Асноўны Закон) Рэспуб-лікі Беларусь. Ёю наша дзяржана абвяіпчалася ІІрэзідэнцкай рэспублікай.

Першым Прэзідэнтам РэсІІублікі Беларусь быў выбра-ны А. Р. Лукашэнка.