5.7 Өндірістік ғимараттарды желдету

Өндірістегі зиянды заттарды жою үшін гигиенелық талаптар бойынша өндірістік желдетуді жүргіземіз. Желдету табиғи және жасанды болып екіге бөлінеді. Табиғи желедетуде өндірістік ғимараттың ауасы сыртқы ауа температурасымен ауысып нәтижесінде жел пайда болады. Жасанды желдетуде ауа қозғалысы желдеткіш көмегімен жүргізіледі.

Желдету-бұл бөлмедегі артық жылу, ылғалдылық, қауіпті және зиянды заттарды жою үшін, сондай-ақ жұмыс зонасындағы микроклиматтық жағдайды жақсарту үшін жасалатын ұйымдық шаралар. Желдету жалпы ауысымдық және жергілікті болады.

5.8 Микроклиматы қамтамасыз ету

Зиянды факторлардың негізгісі ретінде өндіріс ауасының жоғарғы температурасы, ол зиянды заттардың әсерін ушықтырады. Ыстық температурадан адам қан тамырлары кеңейіп, терлеуі күшейіп, тыныс алуы жиіленеді. Сол себепті зиянды заттардың организмге әсері жылдамданады. Санитарлық нормаға сәйкес, температураның, ауа ылғалдылығының және жылдамдылығы төмендегі кестеде көрсетілген.

4.2-кесте –ауаның ылғалдылығы және жылдамдылығы

Жыл периоды	Ауа температурасы 0С	Салыстырмалы ылғалдылық % артық емес	Ауа жылдамдығы м/с артық емес
Санитарлық нормалар
Салқын	15-19	75%	0,2
Жылы	28 артық емес	55%	0,2-0,5
Микроклиматтың қалыпты жағдайы
Салқын	20-22	60-70%	0,15
Жылы	23-25	45-50%	0,25-0,35

5.9 Жерге қосылғыш қондырғының есебі

Жерге қосылғыш қондырғы – тікелей жермен жалғанған электрлік жалғас немесе ток жүрмейтін металл бөлшектердің эквиваленті.

Ұнтақтау бөлімшесіндегі жерге қосылғыш қондырғының контурлық типі көрсетілген. Жоғарғы кернеулі токты, қатар жатқан екі кабельмен жеткізеді, олардың әрқайсысы 0,4км ұзындықта және жерге 0,7м тереңдікте көмілген.

Жерге қосылған қондырғының нормативті мәнін келесі формуладан табамыз:

(4)

Алдымен, 6кВ-ғы жерге тұйықтау тогын табамыз, кабель ұзындығы l_н=0,4км.

(5)

мұндағы - сызықты кернеу, В;

- кабель тізбегінің ұзындығы, км;

- ауа тізбегінің ұзындығы, км;

А , (6)

Содан

Ом. (7)

Трансформатордың қосынды қуаты 100 кВт-тан артық болғандықтан 4 Ом. Өнеркәсіп ТМД-ң II-ші климаттың аумағында орналасқан, сонда ρ_Т=300 Ом·м ψ=4.

Сонда топырақтың меншікті кедергісі мына формуламен табылады:

Ом·м (8)

Жерге қосылғыш қондырғының тоғының ағуына кедергісін төмендегі формуладан табамыз:

, (9)

мұндағы - кіретін кедергінің модулі,

=10,2

Ом. (10)

Жасанды жерге қосылғыш қондырғының мүмкін кедергісін келесі формуладан табамыз:

Ом (11)

Топырақтың меншікті кедергісін маусымдық коэффициентті ескере отырып анықтаймыз:

Ом·м. (12)

Тік жалғыз электродтың кедерісін есетеу:

м , l=3м; (13)

Ом

Тік электродтардың арасындағы арақашықтықтың a=6м, олардың саны n=10.

Электродтарды жалғастыратын жолақтың ұзақтығын анықтау:

α = 1,05 (n-1) a=1,05 (10-1)·6=56.7м.

c=0,04м; t₀=0,7м.

Жолақтағы токтың ағуға қарсылығы мынаған тең:

м (14)

η_э=0,74 және η_n=0,75 болғандағы, барлық жасанды жерге қосылған қондырғының кедергісі:

Ом (15)

Жасанды жерге қосылғыш қондырғының мәні жерге қосылғыш қондырғының мәнімен едәуір үлкен болғандықтан, ток ағынының алаңшаларының бір - біріне әсерін ескермеуге болады.

Жалпы жерге қосылғыш қондырғының кедергісінің мәні мынаған тең:

Ом (16)

h < 3,68 < 4 Ом

Бұл мән жоғарыдағы талаптарды қанағаттандырады.