1-10_uroki
.pdfТатар алфавиты. Татарский алфавит. The Tatar alphabet.
Аа |
Әә |
Бб |
Вв |
Гг |
Дд |
Ее |
Ёё |
Ж ж |
Җ җ |
Зз |
Ии |
Йй |
а |
ә |
бэ |
вә |
гэ |
Дә |
Е |
йо |
Жэ |
җе |
зэ |
и |
кыска И |
Кк |
Лл |
Мм |
Нн |
Ң |
Оо |
Өө |
Пп |
Рр |
Сс |
Тт |
Уу |
Үү |
ка |
эль |
эм |
Эн |
эң |
0 |
ө |
пэ |
Эр |
эс |
тә |
У |
К |
Фф |
Хх |
һһ |
Цц |
Чч |
Шш |
Щщ |
ъ |
Ыы |
ь |
Ээ |
Юю |
Яя |
эф |
ха |
һэ |
Цэ |
чэ |
Ша |
ща |
калынлык |
Ы |
нечкәле |
э |
ю |
Я |
|
|
|
|
|
|
|
һәм аеру |
|
к һәм |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
билгесе |
|
аеру |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
билгесе |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
ӘЗЕРЛЕК КУРСЫ. ВВОДНЫЙ КУРС. INTRODUCTORY COURSE
Беренче дәрес. Первый урок. First Lesson
1. Татар авазларын ничек әйтәбез? |
Как произносим татарские звуки? |
How to pronounce Tatar sounds? |
|
Татар хәрефләрен ничек язабыз? |
Как пишем татарские буквы? |
How to write Tatar letters? |
|
Татар сүзләрен ничек әйтәбез һәм язабыз? Как произносим и пишем
татарские слова?
How to say and write Tatar words?
2. Татарча ничек танышабыз? Как знакомимся по-татарски?
How to get acquainted in Tatar?
3. Татарча ничек исәнләшәбез? Как здороваемся потатарски?
How to say hello in Tatar?
4. Татарча ничек сорау бирәбез? Как задаём вопрос по-татарски?
How to ask questions in Tatar?
Татарча ничек җавап бирәбез? Как отвечаем по-татарски?
How to give an answer in Tatar?
5. Татарча ничек инкяр итәбез? Как отрицаем по-татарски?
How to express negation in Tatar?
6. Татарча ничек таныштырабыз? Как знакомим по-татарски?
How to introduce people in Tatar?
7. Татарча ничек саубуллашабыз? Как прощаемся по-татарски?
How to say goodbye in Tatar?
1.
1. Татар авазларын ничек әйтәбез? Как произносим татарские звуки?
How to pronounce Tatar sounds?
Татар хәрефләрен ничек язабыз? Как пишем татарские буквы?
How to write Tatar letters?
Татар сүзләрен ничек әйтәбез һәм язабыз? Как произносим и пишем татарсие
слова?
How to say and write Tatar words?
2
ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!
Сузык авазлар. Гласные звуки. Vowels
Аа |
Аа |
[а°] |
|
|
[а] |
|
|
|
Оо |
Оо |
[о] |
|
|
[о] |
|
|
|
Уу |
Уу |
[у] |
|
|
[w] |
|
|
|
Ыы |
Ыы |
[ы] |
|
|
[ы] |
|
|
|
Әә |
Әә |
[ә] |
|
|
|
Ии |
Ии |
[и] |
|
|
|
Өө |
Өө |
[ө] |
|
|
|
Үү |
Үү |
[ү] |
|
|
[w ] |
|
|
|
Ээ |
Ээ |
[э] |
|
|
[э] |
|
|
[, ] |
|
|
|
Ее |
Ее |
[йэ] |
|
|
[йы] |
|
|
[э] |
|
|
|
+ 1. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read. |
|
|
|
а – а а – о |
а – у |
а – ы а - ә а – э |
а – и а - ө а – ү |
о - о о – а |
о - у о – ы о - ә о – э |
о – и о – ө о - ү |
|
у – у у – а у – о |
у – ы у - ә у – э у – и у - ө у - ү |
||
ы – ы ы – а ы - о |
ы – у ы - ә ы - э ы – и |
ы - ө ы - ү |
ә - ә ә - а ә - о |
ә - у ә - ы ә - э ә - и |
ә - ө ә - ү |
3
э – э |
э – а |
э – о |
э – у э – ы э - ә э – и |
э - ө э - ү |
и - и и – а и – о |
и – у и – ы и - ә и – э и - ө и – ү |
|||
ө - ө |
ө - а ө - о |
ө - у ө - ы ө - ә ө - э |
ө - и ө - ү |
|
ү – ү ү – а |
ү – о |
ү – у ү – ы ү - ә ү – э ү – и ү - ө |
||
э – э |
э – а |
э – о |
э – у э – ы э - ә э – и э - ө э - ү |
|||
+ 2. |
Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. |
|||||
Listen, repeat and read. |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
Лл |
|
|
Лл |
|
[л] |
|
|
|
|
|
|
|
|
ал , ул
ил, илле
+3. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Мм |
Мм |
[м] |
|
|
|
алма , малай мә, мәгез, милли
+4. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Нн |
Нн |
[н] |
|
|
|
Ң |
Ң |
[ң] |
|
|
|
Ун, он, мин, әни, эне Уң, моң, мең, иң
+5. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Рр |
Рр |
[р] |
|
|
|
Алар, урам, урман, урын Ир, эре, эри, мәрмәр
+6. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Йй |
Йй |
[й] |
|
|
|
Өй, йөри
4
Ай, май
+7. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Бб |
Бб |
[б] |
|
|
|
Пп |
Пп |
[п] |
|
|
|
Бу, бала, бабай, абый, бер, әби, бәби
Апа, пар, ипи, керпе
+8. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Вв |
Вв |
[w] |
|
|
[в] |
|
|
|
Фф |
Фф |
[ф] |
|
|
|
Авыл, авыр, Вәли, Вәлиулла, вагон, ваза Фаил, Фарил, фән, фәнни, фил
+9. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Дд |
Дд |
[д] |
|
|
|
Тт |
Тт |
[т] |
|
|
|
Анда, монда, дүрт, ундүрт, дәфтәр
Булат, ат, алты, алтын, матур, әти, иртә
+10. |
Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. |
|||
|
Listen, repeat and read. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Зз |
|
Зз |
[з] |
|
|
|
|
|
|
Сс |
|
Сс |
[с] |
|
|
|
|
|
|
Азат, аз, утыз, зур, әз, без,сез, сүз, сүзлек Салават, су, дус, рус, син, песи
+11. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Гг |
Гг |
[гъ] |
|
|
[г] |
|
|
|
5
Кк |
Кк |
[къ] |
|
|
[к] |
|
|
|
Гали, галим, гаилә, тугыз, гафу итегез, Гүзәл, сигез, инглиз Туксан, кырык, кыз, көз, күп, күке, күбәләк, ике, сиксән
+12. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Жж |
Жж |
[ж] |
|
|
|
Шш |
Шш |
[ш] |
|
|
|
Жәл, жәлләргә, журнал Аш, кыш, баш, биш, алтмыш
ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!
Ж хәрефе рус сүзләрендә генә кулланыла.
Буква ж используется только в русских словах.
The letter ж is used only in Russian words.
+13. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Җҗ |
Җҗ |
[җ] |
|
|
|
Чч |
Чч |
[ч] |
|
|
|
Җылы, җыр, кәҗә, җәй, җир, җиде, җитмеш Чын, тычкан, чәч, өч, унөч, кич, кичә, кичен
+14. Бармак уенын тыңлагыз һәм яттан өйрәнегез. Прослушайте и выучите
наизусть игру “Пальчики”. Listen to the recording and learn the game “Fingers’ by heart.
Бу бармакбабай,
Бу бармак – әби,
Бу бармак - әти,
Бу бармак - әни,
Бу бармак – нәни бәби,
6
Аның исеме – чәнти!
2.
Татарча ничек танышабыз? Как знакомимся по-татарски?
How to get acquainted in Tatar?
+15. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Мин – Алсу.
Я – Алсу. I am Alsou.
Мин - Булат.
Я – Булат. I am Bulat.
Мин - Әнисә ханым. Әнисә Батталова.
Я – Аниса ханум. Аниса Батталова
I am Mrs. Anisa. Anisa Battalova.
Мин - Әнәс әфәнде. Әнәс Билалов. Я – Анас эфенди. Анас Билалов. I’m Mr. Anas.
Anas Bilalov.
Мин – Динә. Динә Кәримова. Я – Дина. Дина Каримова.
I am Ms Dina. Dina Karimova.
(Рис. 5 человек)
ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!
әфәнде, ханым, туташ - эндәшү сүзләре. Эфәнди, ханум, туташ – этикетные формы обращения.
There is no verb to be in the present tense in Tatar, as in the examples above. The Tatar equivalents of English words Mr., Mrs., Ms. – әфәнде, ханым, туташ are used with first names in Tatar, not with surnames as in English.
+ 16. Тыңлагыз һәм үрнәк буенча диалог төзегез. Прослушайте и составьте диалог
по образцу. Listen and мake a dialogue according to the model.
-Таныш булыйк. Мин – Алсу. Ә син кем?
-Мин - Мансур.
-Мин бик шат.
-Мин дә бик шат.
17. Диалогны тулыландырыгыз. Дополните диалог. Complete the dialogue.
-Таныш булыйк. Мин - .......................... . Ә Сез кем?
-Мин - ........................
7
- Мин бик шат.
- .......................................
3.
Татарча ничек исәнләшәбез? Как здороваемся потатарски?
How do we say hello in Tatar?
+18. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
-Исәнме, Алсу!
-Исәнме, Динә!
(Рис. 2 девушки здороваются).
-Здравствуй, Алсу! Hello, Alsou!
-Здравствуй, Дина! Hello, Dina!
+ 19. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
Исәнмесез! Исәнме! - Здравствуйте! Здравствуй! - Hello!
Хәерле иртә! - |
Доброе утро! - Good morning! |
Хәерле көн! - |
Добрый день! - Good afternoon! |
Хәерле кич! - |
Добрый вечер! - Good evening! |
Сәлам! - |
Привет! - Hi! |
20. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.
-Исәнме, ..........................!
-Хәерле көн, ........................!
***
-Фәрит абый, хәерле .................!
-Хәерле иртә, ......................!
***
-Хәерле ....... ........, Рәшидә апа!
-Исәнме, .......................!
***
-Сәлам, ..........................!
-Сәлам, ........................!
8
4.
Татарча ничек сорау бирәбез? Как задаём вопрос по-татарски?
How to ask questions in Tatar?
Татарча ничек җавап бирәбез? Как отвечаем по-татарски?
How to give an answer in Tatar?
+21. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read.
-Сез Динәме?
-Әйе, мин Динә.
-Ә Сез Алмаз әфәндеме?
-Әйе.
-******************
-Сез Алсу ханыммы?
-Әйе. Мин – Алсу ханым.
-Вы Дина? Are you Dina?
-Да, я Дина. Yes, I am Dina.
-А Вы Алмаз эфенди? Are you Mr. Almaz?
-Да. Yes.
-Вы Алсу ханум?
Are you Mrs. Alsou?
-Да. Я – Алсу ханум. Yes, I am Mrs.
Alsou.
22.Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.
-.......................................?
-Әйе. Мин Әнәс.
***
- |
............................................? |
- Әйе. Мин Алсу ханым.
ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!
-мы/ -ме - сорау кисәкчәләре - вопросительные частицы - is an interrogative particle. It is used to make yes/no questions.
5.
Татарча ничек инкяр итәбез? Как отрицаем потатарски?
How to express negation in Tatar?
+23. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
9
Listen, repeat and read.
-Гафу итегез, Сез Динәме?
-Юк. Мин Динә түгел. Мин Алсу.
-Извините, Вы Дина? Excuse me, are you Dina?
-Нет, я не Дина. Я – Алсу. No. I’m not Dina. I’m Alsou .
ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!
юк – нет - no түгел – не - not
24. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.
- Исәнмесез!
- |
..................................! |
-Сез Фәрит әфәндеме?
-Әйе, .............................
***
-Хәерле көн!
- |
......................................! |
-Син Камиләме?
-Юк. Мин ........................
*** |
|
- Хәерле кич! |
|
- ........................................ |
! |
- Гафу итегез, Сез ................................... |
? |
- Әйе, мин ...................................... |
|
6.
Татарча ничек таныштырабыз? Как знакомим по-татарски?
How to introduce people in Tatar?
+25. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.
Listen, repeat and read. |
|
- Алсу, бу кем? |
- Алсу, кто это? Alsou, who is this? |
- Таныш булыгыз. Бу – Динә ха |
- Познакомьтесь. Это Дина ханум. I’d like |
ным. |
to introduce you to Mrs. Dina . |
- Ә бу кем? |
|
|
10 |