1-10_uroki

21. Сораулар куегыз һәм җөмләләрне укыгыз. Ставьте вопросы и прочитайте

предложения. Make up appropriate questions, read the sentences.

...................................? Гөлназ егерме икенче мәктәптә укый.

...................................? Юк, алар гимназиядә укымыйлар.

...................................? Минемчә, ул Казанда укымый.

...................................? Өч сәгать түгел, ике сәгать укыйбыз.

4.

Тартымны ничек белдерәбез? Как выражаем принадлежность?

How to express possessiveness?

+22. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Listen, repeat and read.

Бу – минем дәфтәрем (урыным, энем, апам). Это моя тетрадь (моё место, мой младший брат, моя старшая сестра). This is my notebook (place, younger brother, elder

sister).

Бу – синең дәфтәрең (урының, энең, апаң). This is your notebook (place,

younger brother, elder sister).

Бу – аның дәфтәре (урыны, энесе, апасы). This is his/her notebook (place,

younger brother, elder sister).

Бу – безнең дәфтәребез (урыныбыз, энебез, апабыз). This is our notebook

(place, younger brother, elder sister).

Бу – сезнең дәфтәрегез (урыныгыз, энегез, апагыз). This is your notebook

(place, younger brother, elder sister).

Болар – аларның дәфтәрләре (урыннары, энеләре, апалары). Those are

their notebook (place, younger brother, elder sister).

23. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Бу кемнең дәфтәре? Бу минем дәфтәрем.

Бу сезнең урыныгызмы? Юк, бу Ләйсәннең урыны.

Бу кемнең энесе? Бу Кәримнең энесе.

Аның исеме ничек? Аның исеме - Әхәт.

Бу кемнең апасы? Бу Рәмиләнең апасы.

Аның исеме ничек? Аның исеме - Камилә.

51

Рәмиләнең апасы кайда эшли? Ул мәктәптә эшли.

Ә Сезнең исемегез ничек? Минем исемем – Лилия.

Фамилиягез ничек? Фамилиям – Мансурова.

24. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Бу кемнең телефоны? Бу сезнең журналыгызмы? Бу синең комппьютерыңмы? Урының яхшымы? Гафу итегез, бу кызның исеме һәм фамилиясе ничек? Гафу итегез, апагыз бармы?

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

Китап → китабым, сүзлек →сүзлегем, сәгать →сәгатем, песи→ песием, су – суым,

әни → әнием (әнисе), абый → абыем (абыйсы), өй → өем (өе), сорау → соравым;

утрау →Сицилия утравы; тау → Фудзияма тавы дус → дустым;

25. Җөмләләрне тулыландырыгыз. Дополните предложения. Complete the sentences.

+26. Тизәйткәчне дөрес әйтегез. Скажите правильно скороговорку. Say the tonguetwister correctly.

Абагага бага-бага, башым бәрдем баганага.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

-ның/ -нең – иялек килеше кушымчалары – аффикы притяжательного падежа -Genitive Case endings.

Кемнең?Кого? whose? of who?: Алсуның, Әмирнең.

Нәрсәнең?Чего? of what: Китапның, дәфтәрнең.

27. Дөрес әйтегез. Скажите правильно. Say it correctly.

52

+28. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Listen, repeat and read.

Бу кемнең китабы? Бу Әнисәнең китабы.

Бу кемнең дәфтәре? Бу Әминәнең дәфтәре.

Бу Илдарның энесеме? Юк, бу Әнвәрнең энесе.

Бу кемнең сеңлесе? Бу Салаватның сеңлесе.

Дания апаның журналлары сездәме? Әйе, бездә.

Бу китапның авторы кем? Аның авторы – профессор И. Гыйләҗев.

Бу сүзлекнең авторлары кемнәр? Гафу итегез, мин белмим.

Бу шәһәрнең исеме ничек? Минемчә, Чистай.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

1) спорт мәктәбе (спортивная школа – sports school), опера театры (театр оперы – opera

theater), музыка училищесы (музыкальное училище - music college);

2)Азатның дәфтәре (тетрадь Азата – Azat’s notebook), Әминәнең китабы (книга Амины

–Amina’s book)

53

***************

31. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Шәһәрем бик зур түгел. Телефоның бик матур. Апам – бик яхшы укытучы.

Дустым бик күңелле кеше. Аларның дәресләре бик кызыклы. Энебез - бик яхшы укучы. Казанда яңа йортлар күп. Әбиемнең өе кечкенә.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

Сыйфат (берлек сан) ┼ исем (күплек сан) - прил. (ед.число) +сущ. (мн. число) - Adjective

(singular form) ┼ noun (plural form): кызык китаплар- интересные книги – interesting books,

җылы көннәр- тёплые дни – warm days .

32. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Шәһәрең (авылың) нинди? Гафу ит, сүзлегең кайда? Дәресләрегез кызыкмы?

Телефоның яңамы? Дустыңның энесе бармы? Әниеңнең әнисе кайда яши?

33. Җөмләләрне дәвам итегез. Продолжите предложения. Complete the sentences.

54

-Сүзлегең зурмы?

-Юк, кечкенә.

**************

-Дустың кызык кешеме?

-Әйе, ул бик күңелле кеше.

6.

Кешенең яки предметның барлыгы турында ничек әйтәбез? Как говорим о

наличии предмета или присутствии человека?

How to speak about presence of a person or availability of an object?

+35. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Listen, repeat and read.

Үрнәк:

-Гафу итегез, Рөстәм бармы?

-Ул бүген юк.

****

-Алло, исәнмесез, Динә сездәме?

-Әйе, бездә.

55

- Яхшы.

********

-Гафу ит, синдә татарча журналлар бармы?

-Юк шул.

******

-Аларда русча-татарча сүзлек бармы?

-Минемчә, бар.

37. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Синдә бу китап бармы? Гафу ит, миндә бу китап юк.

Сездә ничә сүзлек бар? Бездә өч сүзлек бар.

Сездә нинди сүзлек бар? Бездә татарча-русча сүзлек бар.

Сүзлек синдәме? Әйе, миндә.

Сүзлек аңардамы? Юк, бездә.

Аңарда бу диск бармы? Минемчә, юк.

Гафу итегез, Ләйсән сездәме? Юк, ул бездә түгел.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! PAY ATTENTION!

ничә кеше –сколько человек - how many people.

унтугыз китап – девятнадцать книгnineteen books.

38. Җөмләләрне дәвам итегез. Продолжите предложения. Complete the sentences.

56

Yes, come on in.

Укыгыз һәм охшаш диалог төзегез. Прочитайте и составьте диалог по образцу.

Read and make up similar dialogues.

-Исәнмесез!

-Хәерле көн!

-Гафу итегез, керергә ярыймы?

-Әйе, ярый, рәхим итегез. Сез кем, кайдан?

-Минем исемем - Муса. Мин - журналист, Казаннан.

-Мин бик шат.

57

-Мин дә бик шат. Гафу итегез, ә директор бармы?

-Гафу итегез, ул бүген юк. Ул командировкада, Санкт-Петербургта.

-Рәхмәт, сау булыгыз.

-Исән булыгыз.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ!ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Нишләргә?Что делать?What to do? Кер-ергә, бар-ырга, яз-арга, кит-әргә, укы-рга, яшә-

ргә – инфинитивның барлык формасы – положительная форма инфинитива -positive form of infinitive.

Кер-мәскә, чык-маска, сөйлә-мәскә, сөйләш-мәскә - инфинитивның юклык формасы – отрицательная форма инфинитива - negative form of infinitive.

42. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Исәнмесез, керергә ярыймы? Хәерле көн, рәхим итегез.

Гафу итегез, чыгарга ярыймы? Юк, хәзер ярамый.

Хәзер китәргә мөмкинме? Мөмкин.

Гафу итегез, нәрсә укырга кирәк? Татарча шигырь укырга кирәк.

Бу компьтерда кем эшләргә тиеш? Минемчә, Гадел.

Иртәгә килмәскә мөмкинме? Мөмкин.

43. Рифмалап сүзләр куегыз һәм диалогны укыгыз.

в рифму слова. Read the dialogue using rhyming words.

-Син кайда?

-Омскида. Ә син кайда?

-....................

-Дустың кайда?

-...................

+44. “Ай былбылым” җырын тыңлагыз һәм беренче куплетын җырларга

өйрәнегез. Прослушайте песню “Ай былбылым” и научитесь петь первый куплет. Listen to the song “Ai bylbyilm” and learn to sing the first verse.

Диск 9 №2

СҮЗЛЕКЧӘ. СЛОВАРИК. VOCABULARY

58

2)прилагательноеadjective

ӘЗЕРЛЕК КУРСЫ. ВВОДНЫЙ КУРС. INTRODUCTORY COURSE

59