- •Назоўнік
- •Назоўнік
- •Прыметнік
- •Прыметнік. Лічэбнік. Займеннік
- •Займеннік
- •Дзеяслоў
- •Спражэнне
- •Трыванне
- •Пераходнасць
- •Зваротныя дзеясловы
- •Дзеепрыметнік
- •Дзеепрыслоўе
- •Чацверты семестр Марфалогія
- •Злучнікі
- •Часціцы
- •Выклічнікі
- •Мадальныя словы
- •Гукаперайманні
- •Сінтаксіс
- •Словазлучэнне
- •Дапасаванне
- •Кіраванне
- •Прымыканне
- •Парадак размяшчэння і інтанацыя
- •Галоўныя і даданыя члены сказа
- •Дзейнік
- •Выказнік
- •Даданыя члены сказа
- •Размежаванне прыдатка і паясненага слова
- •Дапаўненне
- •Акалічнасць
- •Аднасастаўныя сказы Няпоўныя сказы
- •Намінатыўныя сказы
- •Назыўныя
- •Канструкцыі з “назоўным уяўлення”
- •Няпоўныя сказы
- •Эліптычныя сказы
- •Нячленныя сказы
Злучнікі
Непаўн. Сл., што ўжывюцца для сувязі сінтаксічных адзінак, паказваюць на сэнсава-граматычныя адносіны паміж імі.
Паходжанне: вытворныя і невытворныя
Паводле складу: простыя і састаўныя
Паводле ўжывання: адзіночныя, паўторныя, парныя
Паводле функціі прызначэння:
Злучальныя: спалучальныя, супастаўляльныя, пераліч.-размеркавальныя, далучальныя, градацыйныя; Злучальныя злучаюць раўнапраўныя сінтаксічныя адзінкі.
Падпарадкавальныя: прычынныя, часавыя, умоўныя, мэтавыя, уступальныя (хоць, хай), параўнальныя (як, чым). Падпарадкавальныя злучаюць нераўнапраўныя сінтаксічныя адзінкі.
1 і 2 – семантычныя злучнікі. Только адзін асемантычны – тлумачальны (паясняльны).
Але няўдзячная справа – выбіраць паміж прац жанчын, тым больш, калі можна пазнаеміцца з ўсімі. Складана-залежны сказ. Тэма – няўдзячная справа; пазнаеміцца з усімі – рэма.
Трэба напісаць курсавую, каб не было праблем з выкладчыкам, бо ен даволі сур’езны чалавек.
Злучальныя словы
Выконваюць функцыю члена сказа
Злучнік можна апусціць, злучальнае слова – нельга
На злучнік не падае лагічны націск, а на злучальнае слова можа падаць
Залежную частку са злуч. Сл. М. трансфармаваць у пытальны сказ
Злучніх можна замяніць тлумачальных случнікам, злучальнае слова – злучальным словам, іншым займеннікам, назоўнікам.
Я знаю, што цяжка і горка свій дом пакідаць.
Тады яны ведалі, што іх чакае.
Я не ведаю, як рашыць задачу.
Што, калі, чым, як – можа быць як злучнік, так і злучальнае слова.
Ен ішоў гэтак доўга, павольна перастаўляючы ногі, а ішоў бы бясконца, каб інстынкт не падказаў звярнуць на бакавую вуліцу, пасля чаго яшчэ не раз даводзілася паварочваць з вуліц на завулкі, а з завулкаў – на вуліцы, домікі пры якіх рабіліся ўсе меншымі паміж садоў ды агародаў, пакуль не спыніўся на ўскраіне горада перад старэнькім, але чысценькім домікам з агародчыкам, дзе разрасліся густа краскі.
Часціцы
Непаўназначныя словы, выражаюць дадатковы сэнсавыя, мадально-валявыя або эмацыянально-экспрэсіўныя адценні значэнна словазлучэння ці сказа.
Розныя сэнсавыя адценні значэння: указальныя (вось, вунь, гэта); азначальна-удакладняльныя (менавіта, прыблізна); вылучальна-абмежавальныя (толькі, выключна, хоць, хаця).
Мадальныя і мадальна-валявыя адценні: сцвярджальныя (так, але), адмоўныя (не, ні), пытальныя (ці, хіба, няўжо); мадальна-валявыя (ну, а ну, давай); параўнальныя (бы, быццам, нібы); адносіны да верагоднасці (наўрад, бадай).
Эмацыянальныя і экспрэсіўныя адценні: узмацняльныя (нават, дык, аж, усе), клічныя (вось, бач, як, калі, што за).
Сінтаксічныя часціцы: словаўтваральныя, формаўтваральныя (б).
Састаўныя часціцы: дык вось, вось ужо, куды там.
Звязкі
Непаўназн. Сл. Дзеяслоўнага паходжання, якія ўжываюцца для выражэння граматычнага значэння (часу і ладу) састаўнога выказніка
У залежнасці ад ступені страты лексічнага значэння ___________ тыпы звязак:
Абстрактныя (незнамянальныя) – быць
Паўабстрактныя (паўзнамянальныя) – стаць, лічыцца, здавацца, станавіцца, рабіцца
Знамянальныя формы дзеясловаў руху або стану: хадзіць, стаяць, сядзець, вярнуцца, жыць.
Не звязкі!
Пачаць, пачынаць, стаць, перастаць, пакінуць + ІНФ (будаваць, бегчы, чытаць, расказаць).