- •«Медико-профилактикалық» факультеті, «Медико-профилактикалық ісі» мамандығы бойынша 1 курс студенттеріне арналған медициналық биология, генетика, радиобиология пәнінен емтихан тесттері
- •2011-2012 Оқу жылы і. «Медициналық биология негіздері»
- •Криктің негізгі постулаты анықтайды:
- •Геном –бұл:
- •Рибосомалық (р-рнқ) қызметтері:
- •Мозаикалық құрылысы болуымен
- •Репликациялық айыр аймағында қызмет атқаратын ферменттік комплекстер
- •Репликациялық айыр аймағында қызмет атқаратын ферменттік комплекстер:
- •1. Хеликазалар, sos – ақуыздар, топоизомеразалар
- •24. Днқ репликациясы келесі принциптің негізінде жүреді:
- •Жартылай консервативті
- •Полимераза
- •Пептидил-трансферазының қызметі:
- •Үш мағнасыз (стоп) кодондардың дұрыс үйлесімін анықтаңыздар:
- •Тасымалдаушы рнқ (т-рнқ) құрамында болады:
- •Нуклеотидтердің
- •Нуклеотидтердің
- •Іі. Адам генетикасының және радиобиология негіздері
- •Ұл баланың кан тобы бірінші, оның әкпесінің қан тобы-төртінші. Олардың ата-аналарының мүмкін болатын қан топтарын көрсетіңіз:
- •Полимерия дегеніміз:
- •Эпистаз- бұл:
- •Адамның аво жүйесі бойынша қан топтары бақыланады:
- •Бір жұп альтернативті белгісі бойынша ажыратылатын гомозиготалы дараларды будандастырғанда f1-де толық доминантылық бойынша байқалады:
- •Аво жүйесі бойынша іі және III қан тобы адамдарының генотипін анықтаңыздар:
- •Радиобиологиялық парадокс:
- •Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар:
- •Иондаушы сәулелену көздерін пайдалану арқылы медициналық процедуралар жүргізілген кезде пациенттің сәуле алу дозасы:
- •360. Ауруларға диагноз қою, олардың алдын алу және емдеу үшін радиоактивтік заттарды және басқа иондаушы сәулелену көздерін пайдалануға рұқсат беріледі, тек келесі талаптарға сәйкес болса:
- •Практикалық дағдыны бағалауға арналған сұрақтар і. «Медициналық биология негіздері»
- •Іі. Адам генетикасының және радиобиология негіздері
Трисомиялар ненің ажырамауынан пайда болады:
хроматиндердің
хромосомалардың
геномның
гендердің
Нуклеотидтердің
Моносомиялар ненің ажырамауынан пайда болады:
хроматиндердің
хромосомалардың
геномның
гендердің
Нуклеотидтердің
Кариотиптегі хромосома санының өзгеруі тән:
аутосомдық және гоносомдық синдромдар
моногендік және аутосомдық синдромдар
гоносомдық және полигендік синдромдар
гомономдық және аутосомдық синдромдар
гомомерлік және гоносомдық синдромдар
Адамда полиплоидты мутациялар әкеледі:
сау балалардың туылуына
өлі туылуға
жыныстық жетілу кезіндегі өлімге
өзіндігінен туылуға
өзіндік қозғалысқа
Хромосомалық мутацияларға жататын транслокациялар:
дарвиндік
робертсондық
робинсондық
робинзондық
репрезентативті
Инверсия типті хромосомалық мутацияларға тән:
хромосомалардың санының артуымен
хромосомалардың санының кемуімен
хромосомалардағы гендердің керісінше орналасуымен
центромерадағы гендердің керісінше орналасуымен
центромера ішіндегі гендердің қайта құрылуларымен
ДНҚ молекуласының зақымдануынан кейін қайта қалпына келуі:
ВОХ- репарация
ВАХ- репарация
эксцизиялық репарация
посттранскрипциялық репарация
посттрансляциялық репарация
ДНҚ репарациясының түрлері:
++ жарықтық
түсті
рефлекторлық
рестрикциялық
түнгі
Тимидиндік димерлерді алып тастау жүреді:
транскрипциялық репарацияда
фотолизисте
посттрансдукциялық репарацияда
посттрансляциялық репарацияда
5. ++эксцизиялық репарацияда
ДНҚ репарациясы кезінде жүзеге асады:
қалыпты ДНҚ құрылысының түзетілуі
ДНҚ екі еселенуі
ДНҚ авторепродукциясы
ДНҚ құрылымының өзгеруі
ДНҚ құрылымының қалпына келуі
ДНК құрылысының жаппай зақымдануында іске қосылады:
қараңғылық репарациясы
тура репарация
репликацияға дейінгі репарация
пострепликативтік репарация
++ SOS репарация
Репарация механизмдерінің бұзылуының себебінен болатын аурулар:
++пигменттік ксеродерма
фенилкетонурия
Манзони анемиясы
орақ тәрізді жасушалық анемия
гемофилия
Репарацияның биологиялық маңызы:
хромосома санының тұрақтылығын қамтамасыз етеді
++ ДНҚ құрылысының тұрақтылығын қамтамасыз етеді
гендердің уникалдығын сақтайды
комбинативті өзгергіштікті қамтамасыз етеді
орнаноидтардың субмикроскопиялық құрылысының тұрақтылығын қамтамасыз етеді
Іі. Адам генетикасының және радиобиология негіздері
Генетика зерттейді:
даралардың жеке даму барысын
++ тұқым қуалаушылық және өзгергіштік заңдылықтарын
өзгергіштік және бейімділік заңдылықтарын
ағзаның құрылысы мен функциясын
тіршіліктің жерде пайда болуын
Аллельді гендерге тән:
әртүрлі гендердің әртүрлі формалары
бір геннің әртүрлі формалары
әртүрлі гомологтық хромосомаларда орналасқан
+бір хромосомада орналасқан
әртүрлі геномда орналасқан
Аллельді емес гендерге тән:
гомологтық хромосомалардың бірдей локусында орналасқан
++ гомологтық хромосомалардың әртүрлі локусында орналасқан
әртүрлі геномда орналасқан
бірдей белгілердің дамуын анықтайды
ұқсас белгілердің дамуын анықтайды
Гомозиготалы ағзаларға жатады:
++ аллельді гендері гомологтық хромосомаларда бірдей
аллельді гендері әртүрлі хромосомада орналасқан
аллельді гендері гомологтық хромосомаларда әртүрлі
аллельді гендері әртүрлі белгілердің дамуына жауап береді
аллельді гендері бірдей генофондтың дамуына жауап береді
Гетерозиготалы ағзаларға тән:
++ аллельді гендері альтернативті белгілердің дамуына жауап береді
аллельді гендері бірдей белгілердің дамуына жауап береді
аллельді гендері гомологтық хромосомаларда әртүрлі
аллельді гендері гомологты хромосомаларда бірдей
аллельді гендері әртүрлі гомологты хромосомаларда орналасқан
Плейотропияның анықтамасын беріңіздер:
++ бірнеше белгі бір геннің әсеріне тәуелді болуы
әр түрлі аллельді емес гендердің бір белгіге әсер етіп, ол белгінің жарыққа шығуын күшейтуі
бір геннің әсері әртүрлі генотиптердің дамуына жауап береді
доминантты аллельдің гетерозиготалы жағдайында күшті көрініс беруі
детерминацияланған екі аллельдің гетерозиготалы жағдайда жарыққа шығуы