Блок 9 Асаблівасці афіцыйна-справавога стылю

1. Падстылі афіцыйна-дзелавога стыля:

1) уласна заканадаўчы (закон, указ, грамадзянскіяі крымінальныя акты, статуты);

2) дыпламатычны (нота, мемарандум, камюніке, пагадненне, канвенцыя);

3) адміністрацыйна-канцылярскі (акт, распараджэнне, загад, дзелавыя паперы: заява, характарыстыка, аўтабіяграфія, даверанасць, распіска).

2. Функцыі: інфармацыйная (паведамленне) і пабуджальная (уздзеянне).

3. Па адзінай дзяржаўнай сістэме справаводства, якая была прынята ў нашай краіне, дакументы па ступені рэгламентацыі можна падзяліць на тры группы:

1) дакументы, якія павінны лакладна адпавядаць прынятаму стандарту, бо ў іншым выпадку яны не будуць мець юрыдычнай сілы (пашпарт, дыплом, пасведчанне і інш.); гэтыя дакументы падрыхтоўваюцца друкаваным спосабам, а пішучы павінен толькі ўнесці ў іх патрэбную інфармацыю;

2) дакументы, якія не маюць строгай абавязковасці (даведка, заява, квітанцыя, дагавор, даверанасць і інш.);

3) дакументы, якія маюць грамадска замацаваны агульны прынцып укладання, а моўныя сродкі і форма выкладу ў пэўнай ступені адвольныя (характарыстыка, рэкамендацыя, дзелавыя пісьмы партнераў у вытворчасці і інш.).

4. На лексічным узроўні вылучаюцца спецыфічныя для афіцыйна-дзелавога стылю тэматычныя групы:

1) назвы асоб па іх функцыі ў афіцыйна-дзелавых адносінах: арандатар, ісцец, субпадрадчык (можа быць не толькі асоба, але і установа);

2)назвы дакументаў: загад, пратакол, даведка;

3) абазначэнні частак дакумента, разнастайных дзеянняў асоб, службовых працэдур па ўзгадненню і зацвярджэнню: парадак дня, прысутнічалі, слухалі, загадваю;

4) словы-канцылярызмы, г. зн. такія лексічныя адзінкі, якія па-за межамі афіцыйна-дзелавогу стылю не ўжываюцца: вышэйадзначаны, ануліраваць;

5) архаічная, устарэлая лексіка, якая актыўна ўжываецца ў дыпламатычных зносінах: Яго высокасць, мае гонар паведаміць і да т. п.

Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):

1. Количество товара – колькасць тавару

2. Производители - вытворцы

3. Минимальная цена – мінімальная цана

4. Объем про­дажи – аб'ем продажу

5. Закон предложения – закон прапанавання

6. Предложение возрастает – прапанаванне ўзрастае

7. Увеличение цены – павелічэнне цаны

8. Снижение цены – зніжэнне цаны

   9. Продукты сельского хозяйства – прадуты сельскай гаспадаркі

   10. Прямые и косвенные блага – прамыя і ўскосныя даброты

   11. Результат экономической деятельности – вынік эканамічнай дзейнасці

   12. Результат целесообразной деятельности людей – вынік мэтазгоднай дзейнасці людзей

   13. Способ­ствует повышению уровня и качества жизни – садзейнічаюць павышэнню ўзроўню і якасці жыцця

   14. Стоимостная форма - вартасная форма

   15. Удовлетворение потребностей – задавальненне патрэбнасцей

   16. Услуги общественно-организованного обслу­живания и услуги частных лиц – паслугі грамадска-арганізаванага абслугоўвання і паслугі прыватных асоб

Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”

1. Налоговые отношения - падатковыя адносіны

2. Координация контрольной деятельности республиканских органов - каардынацыя кантрольнай дзейнасці рэспубліканскіх органаў

3. Полномочия должностных лиц - паўнамоцтвы службовых асоб

4. Правовой статус - прававы статус