Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Апорныя веды па беларускай мове.doc
Скачиваний:
24
Добавлен:
08.11.2018
Размер:
157.18 Кб
Скачать
  1. Бюджетные учреждения – бюджэтныя ўстановы

  2. Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць

  3. Изменение качеств существующего продукта – змена якасці існуючага прадукта.

  4. Качественная определенность – якасная акрэсленасць

  5. Международное разделение труда – міжнародны падзел працы

  6. Налоговая ставка – падатковая стаўка

  7. Национальное собрание – нацыянальны сход

  8. Новое качество — новая яксць

  9. Обособленная экономіческая система – адасобленая эканамічная сістэма

  10. Обособленное существование – адасобленае існаванне

  11. Общественное производство – грамадская вытворчасць

  12. Ограниченность производ­ственных ресурсов – абмежаванасць вытворчых рэсурсаў.

  13. Окружающая среда – навакольнае асяроддзе

  14. Организация производства и хозяствования – арганізацыя вытворчасці і гаспадарання

  15. Отношения собственности – адносіны ўласнасці

  16. Отрасль экономики – галіна эканомікі

  17. Платежеспо­собный спрос – плацежаздольны попыт

  18. Потребность – патрэбнасць

  19. Преобразование элементов системы – пераўтварэнне элементаў сістэмы

  20. Производство – вытворчасць

Слоўнікавы мінімум (“Правазнаўства)

    1. Гражданство - грамадзянства

    2. Лица без гражданства - асобы без грамадзянства

    3. Социально-правовое состаяние - сацыяльна-прававы стан

    4. Демократическое государство - дэмакратычная дзяржава

    5. Внешняя политика - знешняя палітыка

    6. Ответственность -адказнасць

    7. Порядок приобретения гражданства - парадак набыцця грамадзянства

    8. Национальное гражданство - нацыянальнае грамадзянства

    9. Иностранцы – іншаземцы

Блок 3 Лексіка і лексікаграфія

  1. Слова – гэта фанетычна і граматычна аформленая адзінка мовы з пэўным значэннем.

  2. Паняцце – гэта абагуленае ўяўленне людзей пра істотныя прыметы і ўласцівасці прадметаў, з’яў рэчаіснасці.

  3. Прамое значэнне непасрэдна ўказвае на прадмет, з’яву, дзеянне, якасць.

  4. Пераносныя значэнні – гэта значэнні, якія ўзніклі ў слове ў выніку пашырэння першапачатковага значэння пры пераносе якасці, уласцівасці аднаго прадмета на другі.

  5. Агульнаславянскія словы існавалі ў мове старажытных славян да VI-VII ст., перайшлі ў спадчыну да ўсходніх, заходніх і паўдневых славянскіх плямен і цяпер ужываюцца ў большасці сучасных славянскіх моў.

  6. Усходнеславянскія словы ўзніклі ўжо ў мове ўсходніх славян у VI-XIV ст. і з’яўляюцца агульнымі для беларусаў, рускіх і ўкраінцаў, але не ўжываюцца ў мове заходніх і паўдневых славян.

  7. Уласнабеларускія словы пачалі ўзнікаць з XIII-XIV ст. у перыяд самастойнага існавання беларускай мовы на базе мясцовых гаворак, а таксама ад агульнаславянскіх і ўсходнеславянскіх каранеў.

  8. Інтэрнацыяналізмы – гэта міжнародныя словы, запазычаныя пераважна з класічных старажытных грэчаскай і лацінскай моў.

  9. Агульнаўжывальная лексіка – гэта шматлікія словы, якія не абмежаваны ва ўжыванні, могуць выкарыстоўвацца ва ўсіх моўных стылях і складаюць устойлівую аснову сучаснай беларускай мовы.

  10. Спецыяльную лексіку выкарыстоўваюць у сваей мове прадстаўнікі асобных прафесій, пэўных галін ведаў.

  11. Тэрміны – гэта афіцыйныя літаратурныя словы, якія дакладна абазначаюць навуковыя, тэхнічныя, палітычныя, эканамічныя, мастацкія паняцці.

  12. Прафесіяналізмы – гэта назвы прадметаў, дзеянняў пераважна ў вуснай мове людзей пэўнай прафесіі, рамяства, занятку.

  13. Да дыялектнай лексікі адносяцца такія словы мясцовай гаворкі з аднаго ці другога дыялекту, якія ўжываюцца толькі на абмежаванай тэрыторыі Беларусі.

  14. Жаргон – мова вузкага кола людзей якой-небудзь сацыяльнай або прафесійна-бытавой групы.

  15. Лексікаграфія – раздзел мовазнаўства, які вывучае пытанні тэорыі і практыкі складання слоўнікаў розных тыпаў.

  16. Лінгвістычныя слоўнікітлумачаць значэнне слоў, іх паходжанне, напісанне, вымаўленне, асаблівасці ўжывання, даюць граматычную і стылістычную характарыстыку.

  17. Энцыклапедычныя слоўнікі – даведачныя навуковыя выданні, якія ў сціслай форме змяшчаюць звесткі па ўсіх ці асобных галінах навукі Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):