- •Для студэнтаў 1 курса дзеннай формы навучання
- •Блок 1 Мова і соцыум. Беларуская мова сярод славянскіх моў
- •7. Сістэма мовазнаўства
- •Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
- •Отрасль и сфера деятельности – галіна і сфера дзейнасці
- •Развитие экономики и общества – развіцце эканомікі і грамадства
- •Сократить производство – скараціць вытворчасць Слоўнікавы мінімум (“Правазнаўства)
- •Блок 2 Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы
- •2. Перыядызацыя беларускай мовы
- •I перыяд – агульнаўсходнеславянская мова (старажытнаруская)
- •II перыяд – мова беларускай народнасці
- •III перыяд - развіцце мовы беларускай нацыі. Слоўнікавы мінімум(“менеджмент”):
- •Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць
- •Налоговая ставка – падатковая стаўка
- •Потребность – патрэбнасць
- •Слоўнікавы мінімум (“Правазнаўства)
- •Блок 3 Лексіка і лексікаграфія
- •Энцыклапедычныя слоўнікі – даведачныя навуковыя выданні, якія ў сціслай форме змяшчаюць звесткі па ўсіх ці асобных галінах навукі Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
- •Маркетинг - маркетынг
- •Менеджмент – менеджмент
- •Факторинг – фактарынг
- •Хозяйствование – гаспадаранне
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 4 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці фанетычнай сістэмы беларуская мовы. Асноўныя патрабаванні беларускага вымаўлення і правапісу.
- •Галосныя - пры ўтварэнні галосных гукаў паветра праходзіць праз артыкуляцыйны апарат свабодна, не сустракаючы перашкод; ва ўтварэнні галосных удзельнічае толькі голас.
- •Частные предприниматели – прыватныя прадпрыймальнікі
- •Экономичеческая система – эканамічная сістэма Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 5 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці марфалагічнай сістэмы беларускай мовы
- •Назоўнік – знамянальная часціна мовы, якая абазначае прадмет і мае самастойныя граматычныя катэгорыі роду, ліку і склону.
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 6 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці беларускага сінтаксісу.
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 7 Стылістыка як лінгвістычная дысцыпліна. Навуковы стыль мовы.
- •Блок 9 Асаблівасці афіцыйна-справавога стылю
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 10 Справавыя лісты: моўнае афармленне і рэдагаванне
Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
-
Методы государственного управления - метады дзяржаўнага кіравання
-
Общественные отношения - грамадскія адносіны
-
Идеологические методы - ідэалагічныя метады
-
Распорядительность - распараджальнасць
-
Методы стимулирования - метады стымулявання
-
Поощрение - заахвочванне
-
Почетная грамота -ганаровая грамата
Блок 7 Стылістыка як лінгвістычная дысцыпліна. Навуковы стыль мовы.
1. Стылістыка – навука аб стылях мовы.
2. Стыль – разнавіднасць мовы, якая служыць сродкам моўных адносін паміж людзьмі ў той ці іншай сферы іх дзейнасці.
У сучаснай беларускай мове звычайна вылучаюцца пяць стыляў мовы:
3. Гутарковы – выкарыстоўваецца ў штодзеннай гутарцы паміж людзьмі на бытавыя і сямейныя тэмы. Функцыі: абмен думкамі і ўражаннямі паміж удзельнікамі гутаркі. Стылевыя адзінкі: натуральнасць і прастата ў выражэнні думак; свабодны выбар слоў і выразаў; эмацыянальнасць. Моўныя сродкі: гутарковыя словы; прастамоўныя словы з розным адценнем; жаргоны; выклічнікі; няпоўныя сказы; сказы са звароткамі; клічныя і пытальныя сказы
4. Навуковы - выкарыстоўваецца ў галіне навукі і тэхнікі; навуковых працах; лекцыях; Функцыі: паведамленне і тлумачэнне навуковых фактаў, вынікаў навуковых даследаванняў. Стылевыя адзінкі: аб’ектыўнасць і дакладнасць;
лагічнасць і доказнасць; завершанасць і паўната Моўныя сродкі: агульнанавуковыя словы; тэрміны; пабочныя словы; складаныя сказы
5. Афіцыйна-дзелавы - выкарыстоўваецца ў галіне справаводства і зака-надаўства. Функцыі: паведамленне; -рэгламентацыя правоў і правілаў. Стылевыя адзінкі: афіцыйнасць, канкрэтнасць; дакладнасць; адсутнасць эмацыянальнасці і экспрэсіўнасцІ. Моўныя сродкі: словы-назвы афіцыйных асоб і дакументаў; кніжныя афіцыйныя словы, канцылярызмы; словы-штампы; вялікая колькасць назоўнікаў і адносных прыметнікаў;
6. Публіцыстычны – выкарыстоўваецца ў галіне ідэалогіі і палітыкі. Функцыі: перадача інфармацыі. Стылевыя адзінкі: эмацыянальнасць і экспрэ-сіўнасць; выразна выражальныя ацэначныя адносіны; дзейнасць, пабуджальнасць. Моўныя сродкі: -грамадска-палітычныя словы; стандартныя выразы; дзеясловы загаднага ладу; клічныя сказы; звароткі; паўторы
7. Мастацкі - сфера выкартыстання - літаратурна-мастацкая творчасць. Функцыі - адлюстраван-не рэчаіснасці ў мастацкіх вобразах. Стылевыя адзінкі - канкрэтнасць; вобразнасць; эмацыянальнасць. Моўныя сродкі: словы з канкрэтным значэннем; словы з пераносным значэннем;эмацыянальна-экспрэсіўныя словы; вялікая колькасць дзеясловаў.
8. Падстылі навукова стыля: уласна навуковы, навукова-інфарма-цыйны, навукова-даведачны, навучальна-навуковы, навкукова-папулярны
9. Манаграфія – навуковая права, у якой паглыблена вывучаецца адна ці некалькі тэм.
10. Нарыс – літаратурны жанр, у якім даецца мастацкае апісанне пераважна адзінкавых з’яў рэчаіснасці, асэнсаваных аўтарам у іх тыповасці.
11. Анатацыя ( ад лац. аnnotatio – заўвага) – характарыстыка і ацэнка зместу, афармлення, прызначэння кнігі (твора).
12. Рэцэнзія (ад лац. recensio – разгляд) – аналіз і ацэнка навуковага або мастацкага твора, спектакля, кінафільма
13. Рэферат - (лац. Referre – дакладнасць, паведамляць) – сціслая перадача зместу навуковага артыкула (кнігі).
Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
-
Дешевые товары – танныя тавары
-
Дорогостоящие товары – дарагія тавары
-
Кривая спроса – крывая попыту
-
Насыщение потребительского спроса – насычэнне спажывецкага попыту
-
Объем спроса – аб’ем попыту
-
Постепенное убывание спроса – паступовае ўбыванне попыту
-
Потребительские вкусы – спажывецкія густы
-
Потребительские ожидания – спажывецкія чаканні
-
Предпочтения потребителей –перавагі спажыўцоў
-
Приобретение необходимых товаров и услуг – набыцце неабходных тавараў і паслуг
-
Рыночный спрос – рыначны попыт
-
Сокращению текущего спроса – скарачэнне бягучага попыту
-
Соответствующий коэффициент – адпаведны каэфіцыент
-
Сопряженные товары – спалучаныя тавары
-
Эластичность спроса и эластичность предложения – эластычнасць попыту і эластычнасць прапанавання
-
Товарное производство – таварная вытворчасць
-
Уровень насыщенности – узровень насычанасці
-
Условия возникновения - умовы ўзнікнення
-
Форма собственности – форма ўласнасці
-
Экономическая обособленность – эканамічная адасобленасць
-
Эффективность хозяйственной деятельности – эфектыўнасць гаспадарчай дзейнасці
-
Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
-
Признание брака недействительным - прызнанне шлюбу несапраўдным
-
Добровольное действие - дабраахвотнае (дабравольнае) дзеянне
-
Обстоятельства, препятствующие вступлению в брак - абставіны, якія перашкаджаюць уступленню ў шлюб
-
Признание судом недееспособным вследствие душевной болезни - прызнанне судом недзеяздольным з прычыны псіхічнай хваробы
-
Намерения создать семью - намер стварыць сям’ю
-
Фиктивный брак - фіктыўны шлюб
-
Исковое производство - іскавая вытворчасць
-
Органы опеки и попечительства - органы апекі і апякунства
-
Долевая собственность - долевая ўласнасць