3.4 Кесте Штейн рационалдық құрамы

Комп-тер	Барлығы	Cu	Pb	Zn	S	Fe	O2	Басқ.
Cu2S	0,5	0,4			0,1
PbS	0,83		0,72		0,11
Pb	0,18		0,18
ZnS	0,64			0,43	0,21
FeS	1,78				0,65	1,13
Fe3O4	1,38					1,0	0,38
Басқалары	0,02							0,02
Барлығы	5,33	0,4	0,9	0,43	1,07	2,13	0,38	0,02

3.6.2.3 Шлак мөлшері мен құрамы

Шлакты есептеуді кокстің жартысы шаңмен ұшады деп есептеу үшін келесі құрасыды кокс аламыз, %: 85,0 С^C; 0,4 Н^C; 0,9 N^C; 1,2 О₂^С; 0,5 S^C; 12,0 А^C; 4,0 СО^Р. Отынның жұмысшы массасы:

. (26)Кокстағы күл:

кг.

Мұндағы, 13% - шихта салмағынан кокс мөлшері. Кокста күл 31,5% - Аl₂О₃; 53,5% - SiO₂; 2,0% - СаО; 7,0% - FеО; 6,0% - басқалары болса, оның шлакқа өтетіні:

Fe₂О₃ 1,5 · 0,315 = 0,47 кг,

SiO₂ 1,5 · 0,535 = 0,81 кг,

СаО 1,5 · 0,02 = 0,03 кг,

FеО 1,5 · 0,07 = 0,01 кг,

басқалары 1,5 · 0,06 = 0,09 кг.

Шлак мөлшерін компоненттерге бөліп санаймыз.

ZnО 100 кг агломерата 9,3 кг мырыш түрінде, ал тәжірибеде мырыштың 90 % оның жалпы мөлшерінен шлакқа өтеді: 9,3 · 0,9 = 8,37 кг Zn.

Шлактағы ZnО мөлшері:

8,37 · 81,2 : 65,2 = 10,4 кг, ондағы 10,4 - 8,37 = 2,03 кг O₂.

А1₂О₃ мөлшері: 0,47 кг.

SiO₂ мөлшері: 9,5 - (0,095 + 0,81) = 10,22 кг.

СаО мөлшері: 8,3 - 0,08 + 0,03 = 8,25 кг.

FеО мөлшері: 12,5 - (0,13 +2,13) = 10,24 кг.

Fе агломераттан шлакқа өтеді: 10,24 · 72 : 56 = 13,3 кг FеО, ондағы: 13,3 - 10,24 = 3,06 кг О₂, кокс күлімен шлакқа 0,1 кг темір өтеді.

Жалпы FеО мөлшері шлакта: 13,3 + 0,1 = 13,4 кг. Тәжірибеден сурьма, мышьяк, висмуттың 70%-ы қара қорғасынға, қалғаны шлакқа кетеді.

Шлактағы мышьяк пен сурьма Аs₂О₅ , Sb₂О₅ түрінде шаңға жоғалуын ескергенде :

• мышьяк: (0,6 - 0,006) · 0,3 = 0,18 кг

Аs₂О₅ мөлшері: 0,18 · 230 : 150 = 0,28 кг, ондағы: 0,28 - 0,18 = 0,1 кг О₂

• сурьма: (0,9 - 0,009) · 0,3 = 0,27 кг. Sb₂О₅ мөлшері. 0,27 · 233,4 : 243,4 = 0,36 кг, ондағы: 0,36 - 0,27 = 0,09 кг О_2.

Вi қара қорғасын мен шлакқа кетес, шлактағы Вi: (1,3 - 0,01) · 0,3 = 0,59 кг.

Шлактың құрамын 98% құраушылар болады деп алфп, шлак шығымын анықтау керек:

(10,4 + 0,47 + 10,22 + 8,25 + 10,31 + 3,09 + 0,28 + 0,36 + 0,38) · 100 : 98 = =44,66 кг.

Шлак құрамында 1,7% дейін қорғасын, 0,3 % мыс болады деп аламыз.

Шлактағы қорғасын үлесі: 44,66 · 0,017 = 0,8 кг, ал мыс: 44,66 · 0,003= = 0,13 кг.

Нәтижесін 3.5-кестеге енгіземіз.

Шлак тығыздығы:

Р_шл.=(С_ZnО·Р_ZnО+С Al₂O₃·Р Al₂O₃+С_FeO·Р_FeO+С_CuO·Р_CuO+СSiO₂РSiO₂+СР):100,(27) мұнда С – метал тотықтары мен басқалардың шлактағы мөлшері, %;

Р – компоненттер тығыздығы, г/см³.

3.5-кестеШлак мөлшері мен құрамы

	Барлығы	FeO	SiO2	CaO	ZnO	Al2O3	As2O5	Sb2O5	Bi	Cu	Pb	Пр.
Құрамы, %	100	29,4	22,4	18,1	22,8	1,03	0,6	0,79	0,86	0,29	1,7	1,97
Мөлшері, кг	45,6	13,4	10,22	8,25	10,4	0,47	0,28	0,36	0,39	0,13	0,8	0,9

Тығыздығы, г/см³: ZnО - 5,2; А1₂О₃ - 2,3; FеО - 5,2; SiO₂ - 2,2; СuО - 3,3; басқалары - 3,0. Р_шл. = 3,89 г/см³

Шлактың тұтқырлығы мен балқу температурасын диаграмма арқылы анықтап, оны үш компонентке бөліп санаймыз:

FeO 29,4 · 100 : 69,9 = 42,1 %

CaO 18.1 · 100 : 69,9 = 25,89 %

SiO₂ 22,4 · 100 : 69,9 = 32,01 %

Бұл шлактың балқу температурасы 1100°С, тұтқырлығы 5 пауз, тығыздығы 3,89 г/см³, бұл жарамды жақсы шлак.