ФЭИС_I_сем_II_часть
.pdf3. Первый и второй замечательные пределы
При вычислении пределов широко используются следующие два заме-
чательных предела:
1) |
lim |
sin x = |
1 – первый замечательный предел; |
||||||
|
x→0 |
x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
||
2) |
|
|
или lim |
(1+ x)x |
= e – второй замечательный предел. |
||||
lim |
1+ |
|
|
= e |
|||||
|
|||||||||
|
x→∞ |
x |
|
x→0 |
|
|
|
В более общем виде первый и второй замечательные пределы имеют соответственно вид:
lim |
sinf (x) |
=1, |
f (x)→0 |
f (x) |
|
Пример 5. Вычислить пределы:
1) lim sin x |
; |
2) lim |
sin x |
; |
x→π x −π |
|
x→∞ |
x |
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
f (x) |
|
lim |
1+ |
|
|
|
= e . |
|
|
|
|||||
f (x)→∞ |
f (x) |
|
||||
3) lim |
|
2x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
||
x→0 arcsin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
1) Для раскрытия неопределенности вида |
воспользуемся форму- |
|||||||||||||||||
лами приведения: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
sin(π − x) |
|
|
|
sin(x −π ) |
|
|
|
|
|||||
lim |
sin x |
|
0 |
= lim |
= − lim |
= −1. |
|
|
|
|||||||||
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x −π |
|
x −π |
|
|
|
||||||||||
x→π x −π |
|
0 |
x→π |
|
|
x→π |
|
|
|
|
|
|||||||
2) Выражение |
sin x |
|
представляет собой произведение ограниченной |
|||||||||||||||
|
x |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
sin x |
|
|
|||
функции y = sin x |
и бесконечно малой |
y = |
при |
x → ∞. Тогда |
– |
|||||||||||||
|
x |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
sin x = |
|
|
||||
бесконечно малая функция при x → ∞. Значит lim |
0. |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
x |
|
0 |
|
|||
3) Подставив х=0 в функцию, |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
получим неопределенность вида |
. |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
Введем замену: arcsin x = t x = sint , если x → 0 то и t → 0 . Тогда:
lim |
2x |
|
0 |
= lim |
2sint |
= 2 . |
|
|
= |
0 |
|
t |
|||
|
|||||||
x→0 arcsin x |
|
|
t →0 |
|
|
|
|
Ответ: 1) –1; 2) 0; 3) 2. |
||
Пример 6. |
|
2 x |
|
3x −1 1−2x |
|
Вычислить пределы: 1) lim 1− |
; |
2) lim |
|
. |
|
|
|||||
Решение. |
x→∞ |
x |
x→∞ |
3x + 3 |
|
1) Дробь в скобках стремится к единице при x → ∞. Имеем |
|||||
неопределенность вида (1∞ ), которую раскроем с помощью второго за- |
мечательного предела.
11
|
|
2 x |
|
)= |
|
|
|
|
x |
(−2) |
|
|
|
|
|
x |
−2 |
|
|
|
|
|
− |
∞ |
|
+ |
−2 −2 |
= lim |
|
+ |
−2 −2 |
|
= e |
−2 |
. |
||||||||
lim 1 |
x |
|
= (1 |
lim 1 |
x |
|
|
1 |
x |
|
|
|
|||||||||
x→∞ |
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) Дробь в скобках стремится к единице при x → ∞. Имеем неопреде- |
||||||||||||||||
ленность вида (1∞ ). Применим второй замечательный предел: |
|
|||||||||||||||
|
|
3x −1 |
1−2x |
∞ |
|
|
|
|
3x −1 |
1−2x |
|
|
|
|||
|
|
lim |
|
|
= (1 )= |
lim 1 |
+ |
|
|
|
|
−1 |
= |
|
||
|
|
|
3x + 3 |
|
||||||||||||
|
|
x→∞ 3x + 3 |
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
1−2x |
|
|
|
|
|
1−2x |
|
|
|
|
|
1−2x |
|
|
3x −1−3x −3 |
|
|
−4 |
|
|
|
|
|
1 |
|
||||
= lim 1 |
+ |
|
|
|
= lim 1 |
+ |
|
|
|
|
= |
lim 1+ |
|
|
. |
|
3x + 3 |
3x + |
3 |
|
|
3x + 3 |
|||||||||||
x→∞ |
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−4 |
|
Знаменатель стремится к бесконечности: |
lim |
3x + 3 = ∞. Умножим и |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
−4 |
|
|
|
разделим показатель степени на знаменатель. Преобразуя выражение под знаком предела далее, получим:
|
|
|
|
|
|
1−2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x+3 |
|
−4 |
|
(1−2x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−4 |
3x+3 |
||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||
lim 1+ |
|
|
|
|
|
|
= lim |
1+ |
|
|
|
|
|
|
|
= |
||||
|
3x + 3 |
|
|
3x + 3 |
|
|
|
|||||||||||||
x→∞ |
|
|
|
|
x |
→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
−4 |
|
|
|
−4 |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
3x+3 |
|
−4(1−2x) |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
3x+3 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
1 |
|
|
−4 |
|
|
|
|
lim −4+8x |
8 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
= xlim→∞ |
1+ |
|
|
|
|
|
|
|
= ex→∞ 3x+3 |
= e3 . |
||||||||||
|
3x + 3 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
−4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
При вычислении этого предела использованы обобщенная форма вто-
|
|
|
|
1 f(x) |
|
3x + 3 |
|
||
рого замечательного предела |
lim |
|
1+ |
|
|
= e , где |
f (x) = |
−4 |
и |
|
|||||||||
|
f(x)→∞ |
|
f(x) |
|
|
|
теорема о пределе показательно-степенной функции.
Ответ: 1) e−2 ; 2) e83 . При нахождении пределов полезно знать следующие равенства:
lim |
loga (1+ x) |
= loga e, a > 0, a ≠ 1, в частности lim |
ln(1+ x) |
=1; |
|||
x |
|
x |
|||||
x→0 |
|
|
|
x→0 |
|
||
lim |
ax −1 |
= lna, a > 0 , в частности lim |
ex −1 |
=1. |
|
|
|
x |
x |
|
|
||||
x→0 |
|
x→0 |
|
|
|
12
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задания для аудиторной работы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
30. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
tgx ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) |
lim |
|
|
|
|
5x |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
3) |
lim |
sin7x |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
x→0 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 sin3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 sin3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
4) |
lim |
1−cos x ; |
|
|
|
5) |
lim |
1−cos6x |
; |
|
|
|
6) |
lim |
sin5x |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
x sin3x |
|
|
|
|
|
x→π |
sin6x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
7) |
lim sin(2(x −1)) |
; |
8) |
lim |
|
2arcsin x |
; |
|
|
|
9) |
lim |
sin3x − sin x . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→1 |
x2 −7x + 6 |
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
5x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
31. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
|
3x + 2 4x−1 |
|
lim |
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
lim |
|
2x −1 −x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3x −1 |
|
|
|
; |
2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
3) |
|
|
|
x + 3 |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
1+ x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→±∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
4) |
|
|
|
|
3 |
2x |
|
|
|
|
|
lim |
|
2x +1 3x+1 |
|
|
|
|
|
2x +1 −2x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
lim |
1+ |
x |
|
|
|
|
|
; |
|
|
5) |
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
; |
|
6) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
−1 |
|
|
|
|
|
x→−∞ |
|
4x − 3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
32. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
arcsin5x |
; |
|
|
2) |
lim |
ln(1+ 4x) |
; |
|
|
|
3) |
lim |
3x −1; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
5x |
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
e |
−x − |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e |
x2 − |
cos x |
|
|
|
|
|
|
log (x − |
2) |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
4) |
lim |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
5) |
lim |
|
|
|
|
; |
|
6) |
lim |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
2x −8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
33. Найти односторонние пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
2) |
lim |
|
|
thx |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
3) |
lim |
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ e1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
x→±∞ |
|
x2 +1 |
|
|
|
|
|
x→±∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→±0 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задания для индивидуальной работы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
34. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
sin3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos x −cos5x |
|
||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) |
lim |
|
|
3 |
|
; |
|
|
|
|
|
3) |
lim |
; |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
4) |
lim |
x |
ctg |
x |
|
; |
|
|
|
|
5) |
lim |
|
|
sin(3x + 3) |
; |
|
6) |
lim |
|
|
|
sin4x |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→−1 x2 − 4x −5 |
|
|
x→0 |
|
|
x +1 −1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
7) |
lim |
1−cos8x |
; |
|
|
8) |
lim |
|
sin2 3x − sin2 x |
; |
9) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
π |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
x arctgx |
2 |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
35. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
|
2x −1 x2 |
|
|
|
lim |
|
3x −1 3x |
|
|
|
|
lim |
|
|
1− |
|
|
4 |
|
|
|
3x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x→∞ |
3x + 4 |
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
2x |
+ 5 |
|
|
|
|
|
x→±∞ |
|
|
|
5x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3x − 4 |
x+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 − 2x +1 |
x |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ctgx |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
4) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
5) |
lim (1+ tgx) |
|
; |
|
6) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→∞ |
3x + 2 |
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
x2 − 4x + 4 |
|
13
36. Найти пределы указанных функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
1) |
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
x + 2 x |
|
|
|
|
|
|
|
lim |
1 |
−cos x −tg2x |
|
|||||||||||||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
3) |
|
|
x sin x |
|
; |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
x + 9 − 3 |
|
|
|
|
|
x→∞ |
x −3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
πx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
4) |
lim |
(2 − x)tg |
; |
|
|
5) lim |
|
|
|
|
1+ sin x |
|
|
1− sin x |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x→2 |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ sin x)x ; |
|
|
|||||||||||||||||||
6) |
|
lim |
1+ |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
7) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
8) |
lim |
|
|
||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
π2 − x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
sin3x |
|
x+2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x +1 |
x |
|
|
|||||||||||||||
9) |
lim |
|
|
; |
|
|
|
10) |
lim (1−3x)x ; |
|
|
11) |
lim |
; |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
x −3 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
12) |
lim (2x +1) |
ln(3x +1) |
−ln(3x + |
2) |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13) |
lim |
x sin |
1 |
|
; |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
x |
|
|
||||||||||
14) |
|
|
1+ x |
2 − cos x |
|
|
|
|
|
|
|
4 − 2x x+1 |
|
|
|
lim |
sin3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
15) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
16) |
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
sin2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg4x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
1− 2x |
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
17) |
lim |
(1+ tg2x)2ctg2x ; |
|
18) |
lim |
( |
|
|
|
|
− x)1 x ; |
19) |
lim |
(cos x)1 x ; |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1+ x |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
x+3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
1−cos x −tg2x |
|
|
|
|
|
sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x +1 x |
|
|
|||||||||||||||||||||||
20) |
lim |
; |
21) |
lim |
2 |
|
|
|
|
|
; |
|
22) |
lim |
; |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
4x −3 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
23) |
lim |
(cos x) |
1 |
|
; |
|
|
|
24) |
lim |
|
(sin x)tg |
2 |
x ; |
25) |
lim |
(tgx)tg2x ; |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→ |
π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
26) |
lim |
(5 − 2x) |
1 |
|
; |
|
27) |
lim |
(cos2x)ctg2 2x ; |
28) |
lim |
|||||||||||||||
4−x2 |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
x→2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
29) |
lim |
1+ tg2 |
|
|
|
|
) |
|
30) |
lim |
|
|
1−tgx − 1+ tgx |
. |
|
|
||||||||||
|
x |
|
2x |
; |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x→0 |
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
|
|
|
|
|
|
sin2x |
|
|
||||||
37. Найти односторонние пределы указанных функций: |
|
|||||||||||||||||||||||||
1) |
lim |
ln(1+ ex ) |
; |
|
|
|
|
2) |
lim |
|
|
sin x |
|
|
; |
3) |
lim |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
x→±∞ |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→±0 |
|
|
|
x |
x→1±0 |
|
sin2 x |
; |
|
1 |
+ cos3 x |
||
|
x −1 . x −1
Ответы: 30. 5) |
6; 7) |
− 2 . 31. 1) e4 ; 5) |
e3 . 32. 4) |
|
− 1 . 33. 1) 1; –1; 2) 1; |
|||||||
|
|
|
5 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
–1; 3) 0; 1. 34. 2) |
1 ; 4) 3; 5) |
− 1 ; 9) –1. 36. 1) 6; 3) |
− |
1 ; 4) |
4 |
; 5) 1; 7) |
1 |
; |
||||
|
|
|||||||||||
|
|
9 |
1 |
2 |
1 |
|
1 |
2 |
π |
2π |
||
12) 2; 14) 3 ; 17) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
e2 ; 18) e−2 |
; 19) 1; 23) |
e−2 ; 27) e− |
2 |
. 37. 1) 1; 0; 2) 1; –1; |
|||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3) 1; –1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
14
4. Сравнение бесконечно малых функций. Непрерывность функции
Пусть α (x) и β (x) бесконечно малые функции при x → x0 |
и lim |
α (x) |
= A. |
|
β (x) |
||||
|
x→x0 |
|
1) Если A ≠ ∞ и A ≠ 0, то α (x) и β (x) называют бесконечно малыми функциями одного порядка.
2)Если A =1, то α (x) и β (x) называют эквивалентными бесконечно малыми функциями: α (x) β (x) при x → x0 .
3)Если A = 0 , то α (x) называют бесконечно малой функцией более
высокого порядка малости, чем β (x): α (x) = o (β (x)) при x → x0 .
4) Если A = ∞, то α (x) называют бесконечно малой функцией более низкого порядка малости, чем β (x), или β (x) более высокого порядка
малости, чем α (x): |
β (x) = o (α (x)) при x → x0 . |
||||||||||
5) Если предел lim |
|
α (x) |
не существует, |
то α (x) и β (x) называют не- |
|||||||
|
|
||||||||||
|
x→x0 |
|
β (x) |
|
|||||||
сравнимыми бесконечно малыми функциями. |
|||||||||||
Если lim |
α (x) |
= |
A, 0 < |
|
A |
|
< ∞, то α (x) |
называют бесконечно малой |
|||
|
|
||||||||||
(β (x))k |
|||||||||||
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
функцией порядка k по сравнению с β (x) при x → x0 .
Теорема. Предел отношения бесконечно малых функций не изменится, если любую из них заменить ей эквивалентной.
Примеры эквивалентных бесконечно малых функций:
x→0
sinax ax ;
x→0
arcsin ax ax ;
( )x→0
eax −1 ax ;
x→0
xa −1 a(x −1);
x→0
tg ax ax ;
x→0
arctg ax ax ;
x→0 x
loga (1+ x) lna ;
(1+ x)k −1x→0 k x .
(1−cos x) |
x→0 |
x |
2 |
|
; |
|
|
|
|||
2 |
|
||||
x→0 |
|
|
|||
|
|
|
|
||
(ax −1) x lna ; |
|
||||
x→0 |
|
|
|
|
|
ln(1+ ax) |
ax ; |
|
Пример 7. Вычислить пределы 1) lim |
2x sin3x |
; |
2) lim ln cos x . |
|
x→0 |
1−cos x |
|
x→0 |
x2 |
Решение. Воспользуемся теоремой о замене эквивалентных бесконечно малых функций.
|
|
|
|
|
|
1 |
|
x→0 |
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−cos x |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
2x sin3x |
|
0 |
|
|
|
|
|
2x 3x |
|
||||||
1) |
lim |
|
|
|
|
2 |
= lim |
=12 . |
|||||||||
|
= |
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1−cos x |
0 |
|
|
|
|
x2 |
|||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
x→0 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
sin3x |
3x |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
15
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln(1+ t ) |
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t →0 |
|
|
|
ln cos x |
0 |
|
|
ln (1+ (cos x |
−1)) |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
lim (cos x −1) = 0 |
|
|
||||||||||||||
2) lim |
|
|
= |
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
= |
||
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|||||||||
x→0 |
|
0 |
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t = cos x −1 |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= lim cos x −1 |
= 1 |
|
t →0 |
|
2 |
|
= lim −x |
2 |
|
2 |
= − 1. |
|
|
|
|||||||
−cos x |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x→0 |
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
x→0 |
x2 |
|
|
2 |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: 1) 12; 2) –0,5. |
|||
Функция y = f (x) |
называется непрерывной в точке x0 , если: |
|
|||||||||||||||||||
1) она определена в точке x0 |
и некоторой ее окрестности; |
|
|
||||||||||||||||||
2) существует предел функции y = f (x) |
в точке x0 ; |
lim f (x) = f (x0 ). |
|||||||||||||||||||
3) этот предел равен значению функции в точке x0 : |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
то lim f (x) |
|
|
x→x0 |
|
|
|||||
Если |
x → x |
0 |
так, |
что x > x |
0 |
, |
называют правосторонним |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x>x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
пределом и обозначают |
|
lim |
f (x). Если |
x → x0 |
так, что |
|
x < x0 , то |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
lim f (x). |
|||||
lim f (x) называют левосторонним пределом и обозначают |
|||||||||||||||||||||
x→x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x −0 |
||
x<x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Левосторонний и правосторонний пределы называют односторонними
пределами. Для того, |
чтобы lim f (x) = A, необходимо и достаточно, что- |
|||
бы lim f (x) = |
|
x→x0 |
|
|
lim |
f (x) = A. |
|
|
|
x→x0 −0 |
x→x0 +0 |
|
|
|
Тогда значение функции в точке непрерывности |
||||
|
f (x0 ) = lim f (x) = |
lim f (x) = |
lim f (x). |
|
|
|
x→x0 |
x→x0 −0 |
x→x0 +0 |
Все основные элементарные функции непрерывны в своей области определения.
Если в точке x0 нарушается непрерывность функции, то точку x0 на-
зывают точкой разрыва функции.
Пусть x0 – точка разрыва функции. Если при этом односторонние пре-
делы существуют и конечны, то точку x0 |
называют точкой разрыва I рода. |
|||||||
Пусть x0 |
– точка разрыва первого рода и |
lim f |
(x)= |
lim f (x)≠ f (x0 ), |
||||
|
|
|
|
x→x0 −0 |
|
x |
→x0 −0 |
|
то точку x0 |
называют точкой устранимого разрыва. |
f (x) ≠ lim f (x), |
||||||
Пусть x0 |
– точка разрыва первого рода. Если |
lim |
||||||
|
|
|
|
x→x0 −0 |
|
x→x0 +0 |
||
то точку x0 |
называют точкой разрыва первого рода со скачком. Скачок |
|||||||
функции определяют по формуле ω = |
|
lim |
f (x)− |
lim |
f (x) |
. |
||
|
|
x→x0 −0 |
x→x0 |
+0 |
|
|
16
Если f (x0 ) |
не существует, хотя бы один из односторонних пределов |
||||
равен ∞ при |
x → x0 или не существует, то точку x0 называют точкой |
||||
разрыва второго рода. |
|
|
|
|
|
Пример 8. Исследовать функцию на непрерывность. |
|||||
|
|
x + 2, |
если x < −2; |
||
|
|
|
− 4 |
|
|
|
f (x) |
x2 |
, если − 2 ≤ x < 0; |
||
|
= |
|
|
||
|
|
2 |
|||
|
|
|
если x ≥ 0. |
||
|
|
sin x, |
|||
|
|
|
|
|
Решение. Функция определена на всей числовой оси и непрерывна на интервалах (−∞; − 2), (−2; 0), (0; + ∞), т.к. представлена на них элементар-
ными функциями. Исследуем функцию в точках x = −2 и x = 0, при переходе через которые меняется аналитическое задание функции.
Если x = −2, то f (−2) = (−2)2 − 4 |
= 0. Найдем односторонние пределы. |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
x2 − 4 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
lim |
|
(x + 2) = 0; |
lim |
= 0 . |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
f (x) |
x→−2−0 |
|
|
|
|
|
x→−2+0 |
|
|
|
|
|
|
|
||
Итак, |
lim |
= lim |
|
f (x) = f (−2) = 0 , а значит, x = −2 – точка не- |
|||||||||||||||
|
|
x→−2−0 |
|
x→−2+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
прерывности функции. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Если x = 0, то f (0) = sin0 = 0 . Найдем односторонние пределы. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
lim |
|
x2 |
− 4 |
= −2 |
; lim |
sin x = 0. |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||||||||||||
|
|
|
(x) ≠ |
x→0 |
−0 |
|
|
x→0+0 |
|
|
|
|
|
|
|||||
Итак, |
lim f |
lim f |
(x) = f (0), а значит, точка x = 0 – точка разрыва |
||||||||||||||||
|
|
x→0−0 |
|
x→0+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
первого рода со скачком, |
равным ω = |
lim |
f (x)− |
lim f (x) |
= |
|
−2 −0 |
|
= 2. |
||||||||||
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x0 −0 |
|
x→x0 +0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Т.к. |
lim f (x) = f (0), то говорят, что |
функция f (x) |
непрерывна справа в |
||||||||||||||||
x |
→0 |
+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
точке x = 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: f (x) непрерывна на {0}, x = 0 – точка разрыва первого рода.
|
|
|
|
|
Задания для аудиторной работы |
|
|||||
38. |
Определить |
при |
x → 0 порядки малости |
функций |
y = 3x , y = x2 , |
||||||
y = |
|
|
y = x3 , |
y = x 2 относительно функции y = x . |
|
||||||
|
x |
, |
|
||||||||
39. |
Найти пределы, используя таблицу эквивалентных бесконечно малых |
||||||||||
функций. |
|
|
|
|
|
|
|
||||
1) lim |
sin(3(x − 2)) |
; |
2) lim |
x sin6x |
; |
3) lim |
sin3x − sin5x ; |
||||
|
(arctg2x)2 |
||||||||||
|
x→2 |
x2 −3x + 2 |
x→0 |
|
x→0 |
2x |
17
4) |
lim |
e5x −1 |
; |
|
5) |
lim |
esin7x −1 |
; |
|
|
6) |
lim |
ln(1+ 7x) |
; |
|
||
|
|
x2 |
+ 3x |
|
|
sin7x |
|
||||||||||
|
x→0 sin10x |
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|||||
7) |
lim |
ln x3 −3 |
; |
8) |
lim |
ln(x2 −5x + 7) |
; |
9) |
lim |
1 sin2 x |
. |
||||||
x −e |
|
|
x −3 |
|
(cos x) |
|
|||||||||||
|
x→e |
|
|
|
x→3 |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
x2 |
−9 |
, если x |
≠ 3; |
|
|
|
|
|
|||
40. Дана функция |
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
||||||||
|
|
−3 |
|
|
|
|
|||||||||||
f (x) = x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
если x = 3. |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
A, |
|
|
|
|
|
|
|
При каких значениях параметра А функция f (x) будет непрерывной в
точке x = 3? Построить график функции. |
|
3x + 3 и найти её |
|||||||||||||||
41. |
Установить область непрерывности функции |
y = |
|||||||||||||||
точки разрыва. |
|
|
2x + 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
42. |
Исследовать функции на непрерывность и построить их графики: |
||||||||||||||||
|
|
−x, x ≤ 0; |
2 x, x < 0; |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3) f (x) = |
|
x |
+ |
x |
|
||||
1) f (x) = x3, 0 < x ≤ 2; |
2) f (x) = x2 +1, 0 ≤ x < |
3; |
|
|
|
. |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
x |
+ 4, x > 2. |
2x + 4, x ≥ 3. |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
43. |
Исследовать на непрерывность функцию y = 31 (x+1) +1 |
в точках |
x =1, |
||||||||||||||
x2 = −1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
44. |
Найти односторонние пределы: |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1) lim |
|
x |
|
|
; |
2) lim thx ; |
3) |
lim |
|
. |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
1+ e1 x |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
x→±∞ x2 |
+1 |
x→±∞ |
x→±0 |
|
|
|
|
|
|
|
Задания для индивидуальной работы
45. Определить при x → 0 порядки малости данных функций относительно функции y = x .
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1) |
y = |
; |
2) y = x + |
|
; |
3) y = 3 |
x2 |
|
− x3 ; |
||||||||||
x |
|||||||||||||||||||
1+ x |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7x |
8 |
|
|
|
|
||||
4) |
y =1−cos x ; |
5) y = tgx − sin x ; |
6) |
y = |
|
. |
|
|
|||||||||||
x4 +1 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
46. Сравнить бесконечно малые функции.
1)α (x)= 3x4 , β (x)= x3, x → 0 ;
x+1
2)1) α (x)= 11+− xx , β (x)=1− 3x, x →1;
3)α (x)= 3x4 + 2x3 , β (x)= ln(1+ x), x → 0;
4)α (x)=1−cos3 x, β (x)= sin2 x, x → 0 ;
5)α (x)= xx2++11, β (x)= x1, x → ∞;− 4
18
6) α (x)= arctgxx2 +1 , β (x)= x12 , x → ∞;
7) α (x)=1+ sin3 x, β (x)= cos2 x, x →π2 .
47. Доказать, что данные функции являются бесконечно малыми одного порядка малости.
1) f (x) = tgx и ϕ(x) = arcsin x при x → 0;
2)f (x) =1−cos x и ϕ(x) = 3x2 при x → 0.
48.Найти пределы указанных функций:
1) |
lim |
arcsin8x |
; |
|
2) |
lim |
tg3x ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
x→0 ln(1+ 4x) |
|
|
|
x→0 tg8x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
5 |
|
|
−1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
−1 |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
1+ x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
4) |
lim |
; |
|
5) |
lim |
1+ x |
; |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
7) |
lim |
ln(3x2 + 5x − 21) |
; 8) |
|
lim |
|
|
sin3(x +1) |
; |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
x2 − 6x + 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
x→2 |
|
|
|
|
x→−1 x2 + 4x −5 |
|
|
|
||||||||||||||||||
10) lim |
|
|
ln(1− 2x) |
; |
11) |
lim |
|
(x |
|
− 2π )2 |
; |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1) |
||||||||||||
|
x→0 sinπ (x + 4) |
|
|
|
x→2π tg (cos x − |
|
|||||||||||||||||||||
13) lim |
ex −e |
; |
|
|
|
14) |
lim |
1 |
− x2 |
; |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
ln x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x→1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 sinπx |
|
|
|
|
|
|
3) |
lim |
tg3 4x |
; |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
||||
|
x→0 sin3 10x |
|
|
|
|||||
6) |
lim |
ln(1+ 5x) ; |
|
|
|||||
|
x→0 |
|
x |
|
|
|
|||
9) |
lim |
tg(x2 −3x + 2) |
; |
||||||
|
|
x2 − 4 |
|
||||||
|
x→2 |
|
|
|
|||||
12) |
lim |
|
23x −32x |
; |
|||||
|
|
|
|
||||||
|
|
x→0 x + arcsin x3 |
|
|
|||||
15) |
lim |
|
ln tgx |
; |
|
|
|||
|
cos2x |
|
|
||||||
|
|
x→π |
|
|
|
|
|||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg (x2 − 2x) |
|
|
|
|
|
|
lim |
ln(1+ |
|
|
|
|
|
) |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
2(eπx −1) |
|
|
|||||||||||||||||
16) |
lim |
; |
|
|
|
|
17) |
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
18) |
lim |
|
|
; |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
x→1 |
|
|
|
sinπx |
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
ex2 −1 |
|
|
|
|
|
x→0 3 |
(3 1+ x −1) |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
cos |
πx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg |
(3π x −3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
23x −32x |
|
|
|||||||||||||||||
19) |
lim |
2 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
20) |
lim |
; |
|
|
21) |
lim |
|
|
; |
||||||||||||||||||||||||||
|
x→1 |
|
1− |
x |
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
|
|
3 |
cos |
3x |
−1 |
|
|
|
|
|
x→0 x |
+ arcsin x3 |
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
22) |
lim |
|
|
|
3x+1 −3 |
|
|
|
|
|
|
lim |
|
1 |
+ x22x 1 sin3 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
23) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
x→0 ln(1+ x 1+ xex ) |
|
|
|
|
x→0 |
|
1 |
+ x2 |
5x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 + cos x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
1 cos |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
24) |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
2x −π |
|
|
; |
25) |
lim |
|
|
|
|
2 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ctg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
3 + 2x sin x |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
π |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x→2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−1 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
49. Исследовать функцию на непрерывность f (x) |
= |
|
|
, если x ≠ 0;. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2, |
|
если x = 0. |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
50. Исследовать функции на непрерывность и построить их графики:
19
x2 +1, x < 0; |
|
|
x + 4, x < −1; |
|
||||
|
|
|
π 2; |
2) |
|
<1; |
||
1) f (x) = sin x, 0 ≤ x < |
f (x) = x2 + 2, −1≤ x |
|||||||
x −π 2 |
+1, x |
≥ π 2. |
|
2x, x ≥1. |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
||
−x2, x |
≤ 0; |
|
|
−2x, x ≤ 0; |
|
|||
|
0 < x ≤ π |
4; |
4) |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
3) f (x) = tgx, |
f (x) = x, 0 < x < 4; |
|
||||||
|
3, x > π |
4. |
|
|
|
|||
4x − |
|
ex 4, x ≥ 4. |
|
51. |
Исследовать на непрерывность функцию |
y = 31 (x−1) |
+1 |
в |
|
точках |
||||||||||||||||||||||||
x1 = 3 , x2 = 4 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
52. |
Исследовать на непрерывность функцию f (x) = 2x + 4 в точках |
|
x |
= −1 |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x + 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
и x2 = −3 . Сделать схематический чертёж. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
53. |
Исследовать на непрерывность функцию f (x) = 3x − 2 в точках |
x |
= 0 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
||
и x2 = −2. Сделать схематический чертёж. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
54. |
Найти односторонние пределы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1) lim |
ln |
(1+ ex ) |
; |
|
|
2) lim |
|
|
sin x |
|
|
; |
|
|
|
3) |
lim |
|
|
x −1 |
. |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x −1 |
|
|
|
|||||||||||||||
|
x→±∞ |
x |
|
|
x→±0 |
|
|
|
|
|
|
|
x→1±0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
55. |
Найти односторонние пределы указанных функций при x → 0: |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
1) y = ctg x ; |
|
|
2) y = arcctg |
1 |
; |
3) y = e1 x . |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Ответы: 39. 1) 3; 4) |
1 ; 6) 1; 7) |
3 ; 9) |
|
|
− |
|
1 . 44. 1) 1; –1; 2) 1; –1; 3) 0; 1. |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
e |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
48. |
18) 2π ; |
19) π ; 20) |
− |
2 |
; 21) |
ln |
8 ; 22) |
|
|
3ln3 ; |
23) 2 |
; 24) |
|
1 |
|
|
|
; |
25) е. |
|||||||||||
π |
|
|
|
|
|
3 +π |
||||||||||||||||||||||||
54. |
|
|
|
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1) 1; 0; 2) 1; –1; 3) 1; –1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬНОЕ ИСЧИСЛЕНИЕ ФУНКЦИИ ОДНОЙ ПЕРЕМЕННОЙ
5. Производная. Основные правила дифференцирования. Таблица производных
Пусть функция y = f (x) определена на промежутке Х, значения x1 и x2 принадлежат этому промежутку, y1 = f (x1) и y2 = f (x2 ) – соответствующие значения функции. Тогда разность ∆x = x2 − x1 называется приращением аргумента, а разность ∆y = f (x2 ) −f (x1) – приращением функции на отрезке [x1; x2] .
20