10.3 Категориялары бойынша жұмысшылар санын есептеу

Өндіріс процесінің әрекетін іске асыру үшін өнім шығаратын жұмысшылар штаты қарастырылады. Олардың құрамына:

- негізгі өндіруді жасайтын жұмысшылар – кіріскен істегі өнім болуының, бұйымды құрастыру және механоөңдеудің технологиялық процесстерінің операциясын тікелей орындаушылар.

- көмекші жұмысшылар – өнімді іске қосу барысында бұйымның технологиялық процесіне тікелей қатысуға ат салысатын, сол технологиялық процессті орындаушылар.

- Инженер-технолог жұмыскерлері – берілген бұйрықты орындайтын, инженерлік және технологиялық квалификацияны талап ететін және қндіріске дайындық, ұйымдастыру міндеттерін орындаушылар.

- қызметкерлер – әкімші-шаруашылық функция қызметін орындауға қатысты, тіркеу мәселелерін, статистикалық сұрақтарды, қаржы және әлеуметтік тұрмыс міндеттерін орындаушылар.

1 Тетікті өндеуге кететін операциялық уақытты анықтау үшін жүктеу коэффициенті еңгізіледі: . Даналық-калькуляциялық уақытты осы коэффициентке бөлемін, сонда:

(токарьлық өңдеу үшін)

(фрезерлеу)

(бұрғылау)

(ажарлау операциясы)

Жобаланатын технологиялық процесс үшін:

(токарьлық өңдеу үшін)

(фрезерлеу)

(бұрғылау)

(ажарлау операциясы)

Негізгі өндіруші жұмысшылардың санын есептеуін келесі формула бойынша жүргіземіз:

(10.8)

мұндағы - жұмысшының эффективті жылдық қордың уақыты, сағ (1820 сағ) 35 бет, [2], коэффициентін көп сериялық өндіріске сәйкес 1,2 мәнінде аламын, - норманы орындау коэффициенті (=1,1…1,2);

Бастапқы технологиялық процесс үшін:

Токарлы білдекте жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Фрезер білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Бұрғылау білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Ажарлау білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Негізгі жұмысшыларды саны 10 адам.

Жобаланатын технологиялық процесс үшін:

Токарлы білдекте жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Фрезер білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Бұрғылау білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Ажарлау білдегінде жұмыс атқаратын негізгі жұмысшылар саны:

Негізгі жұмысшыларды саны 9 адам.

Жалпы қосымша жұмысшылардың санын негізгі жұмысшылар санынан 60% деп қабылданады. ИТЖ санын, мамандар және қызмет етушілер санында жалпы жұмысшылар санынан шамамен 20% деп қабылданады.

Негізгі жұмысшылардың саны - 10 адам.

Қосымша жұмысшылардың жалпы саны - 6 адам.

ИТЖ, мамандар және қызмет етушілер саны – 2 адам.

Жобаланатын технологиялық процес үшін:

Негізгі жұмысшылар саны – 9 адам, қосымша жұмысшылар саны – 6 адам, ИТЖ, мамандар және қызмет етушілер саны – 2 адам.

10.4 Жұмысшылардың еңбек ақысын есептеу

Негізгі өндіріс жұмысшыларының тікелей еңбек ақысын тарифті торға байланысты анықтаймыз. Сағаттық жалақы тарифі келесі формуламен есептеледі:

, (10.9)

мұндағы - ҚР 2015ж. белгіленген ең аз еңбек ақысы, тенге/ай; (21 364  тенге/ай)

- ҚР күрделі машинажасауға белгіленген коэффициент (=1,3);

- БТТ бойынша сәйкесінші разряд коэффиценті, (=1,43);

- Машинажасау кәсіпорындары үшін түсініктеме коэффиценті, (=1,15);

173,1 – айдағы орташа сағат саны.

ЧТС = 21 364 · 1,43 · 1,3 · 1,15 / 173,1 = 263,85 тг

Негізгі жұмысшылар еңбек ақысының тарифтік қоры келесі формуламен есептеледі:

, (10.10)

мұндағы - сәйкесінші разрядты жұмысшының сағаттық жалақы тарифі, тенге;

токарь (1К62) 2 разряд – 320 тенге/сағ;

тіс фрезерлеуші (6M82) 2 разряд – 425 тенге/сағ;

бұрғылаушы (2A125) 2 разряд – 335 тенге/сағ;

ажарлаушы (1A130) 2 разряд – 380 тенге/сағ;

Бастапқы технологиялық процесс үшін:

Токарлы операциясы:

ФЗП = 8,06 · 25000 · 320 / 60 = 1 074 667 тг

Тіс фрезерлеу операциясы:

ФЗП = 19,16 · 25000 · 425 / 60 = 3 392 917 тг

Бұрғылау операциясы:

ФЗП = 1,05 · 25000 · 335 / 60 = 146 563 тг

Ажарлау операциясы:

ФЗП = 8,54 · 25000 · 380 / 60 = 1 352 167 тг

Жобаланатын технологиялық процесс үшін:

Токарлы операциясы:

ФЗП = 7,59 · 25000 · 320 / 60 = 1 012 000тг

Тіс фрезерлеу операциясы:

ФЗП = 17,03 · 25000 · 425 / 60 = 3 015 730 тг

Бұрғылау операциясы:

ФЗП = 0,99 · 25000 · 335 / 60 = 138 190 тг

Ажарлау операциясы:

ФЗП = 8,035 · 25000 · 380 / 60 = 1 272 210 тг

Қосымша жұмыскерлердің еңбек ақысы қорының тарифі келесі формуламен анықталады:

, (10.11)

мұндағы - сәйкесінші разрядты жұмыскердің сағаттық жалақысының тарифі, тенге;

- қызмет ету объектілерінің саны (адам, білдек), м²;

- бір жұмысшының қызмет ету нормасы (адам, білдек), м²;

F_эф=1820сағ.

Қосымша жұмыскерлердің сағаттық жалақысы:

- баптаушы – слесарь 4 разряд – 630 тенге/сағ;

- баптаушы – слесарь 3 разряд – 540 тенге/ сағ;

- жөндеуші -слесарь 4 разряд – 615 тенге/ сағ;

- электромеханик 3 разряд – 570 тенге;

- тазалаушы – 65 000 тенге/ай.

тг

Негізгі және қосымша жұмысшылардың еңбек ақыларын есептеулерінің нәтижесі 10.4-кестеге келтірілген.

Кесте 10.6 – Негізгі және қосымша жұмысшылардың еңбек ақыларын есебі

Негізгі және қосымша жұмысшылар	Тариф бойынша негізгі еңбек ақы	Жұмысшылар саны	Барлығы:	Әлеумет-тік салық (13%)	Қолға алатын ақша
Бастапқы технологиялық процесс үшін:
Токарь (1К62)	1 074 667	2	2 149 354	139 707	934 961
Тіс фрезерлеуші (6M82)	3 392 917	5	16 964 585	441 079	2 951 838
Бұрғылаушы 2A125	146 563	1	146 563	19 053	127 510
Ажарлаушы 1A130	1 352 167	2	2 704 334	175 782	1 176 385
Барлығы	5 966 314	10	21 964 836	775 620	5 190 694
Жобаланатын технологиялық процесс үшін:
Токарь (TRENS SN 50С)	1 012 000	2	2 024 000	131 560	880 440
Тіс фрезерлеуші (5Б352ПФ2)	3 015 730	4	12 062 920	392 045	2 623 685
Бұрғылаушы TRIOD DMF-25/400	138 190	1	138 190	17 964	120 225
Ажарлаушы 3М151	1 272 210	2	2 544 420	165 387	1 106 823
Барлығы	5 438 130	9	16 769 530	706 957	4 731 173