- •1 Метадалагичныя асновы и прынцыпы вывучэння гисторыи. Яе перыядызацыя. Фармацыйны и цывилизацыйны падыход.
- •2. Прадмет вывучэння гісторыі ў кантэксце цывілізацыйнага, рэгіянальнага развіцця, як складовай часткі ўсх-славянскай і агульна-еўрапейскай гісторыі.
- •3. Айчынныя гістарычныя школы
- •4. Крыніцы вывучэння гімторыі Беларусі
- •5. Матэрыяльная і духоўная культурп першабытнага грамадства
- •6. Прысвойваючая(спажывецкая) і вытворчая гаспадарка. Тэрыторыя Беларусі ў старажытных геапалітычных умовах(4тыс. Да н.Э. – 9 ст. Н.Э.)
- •7. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў.
- •10. Развіццё феадальных адносін у зах.Еўропе і ўзровень сац.-эк.Развіцця бел.Зямель у перыяд сярэднявечча.
- •11. Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае перадумовы фарміравання вкл. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва вкл.
- •12. Асаблівасці сац.-эк. Развіцця бел.Зямель у вкл.
- •13. Цэнтралізатарская палітыка і ўмацаванне ўлады вялікіх князёў. Крэўская ўнія
- •14. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам. Грунвальдская бітва і яе вынікі.
- •16 Эвалюцыя вкл ад адзинауладдзя да саслоуна-прадстауничай манархии (15в-1569)
- •15. Суперніцтва вкл з Маскоўскай дзяржавай. Лівонская вайна.
- •17. Этнічная сітуацыя на бел.Землях у перыяд утварэння вкл. Усходнеславянскі этнічны падмурак.
- •18. Асноўныя канцэпцыі паходжання бел.Народа.
- •19. Галоўныя гіпотэзы паходжання назвы Беларусь
- •20. Фармираванне этничнай тэрыторыи б у 14-15 стст. Эканамичныя и палитычныя фактары кансалидацыи б этнасу.
- •21. Візантыйская імперыя, яе геапалітычнае становішча і духоўны ўплыў на славян.
- •22. Духоўнае жыццё ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Паганства (язычніцтва)
- •23. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджанне пісьменнасці на бел. Землях.
- •24. Асаблівасці развіцця духоўнай культуры беларускіх зямель у вкл. Месца і роля беларускай культуры ў духоўным жыцці ўсходніх славян і ў агульнаеўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэсе.
- •25. Эвалюцыя форм дзяржаўнага і сацыяльна - палітычнага ладу на бел.Землях пасля Люблінскай уніі і ўваходжанне вкл у склад рп да канца XVIII ст.
- •26. Статуты вкл. Працэс сацыяльнай і палітычнай кансалідацыі прывілеяваных саслоўяў у XVI ст.
- •27. Сацыяльна-эканамічнае жыццё ў вкл. Аграрная рэформа 1557 г і яе вынікі.
- •28. Сацыяльна-палітычнае развіццё бел.Гарадоў у XV-xviiIст. Магдэбургскае права.
- •29. Рамяство і гандлёвыя сувязі падчас знаходжання бел.Земляў у складзе рп. Мануфактурная вытворчасць. Фарміраванне саслоўяў. Юрыдычнае і эканамічнае становішча сялян 18 -19 ст
- •31.Асаблівасці сац.-эк. Развіцця Беларусі і асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі пасля уключэння у склад Расийскай имперыі.
- •32. Крызіс феадальна-прыгонніцккай сістэмы,адмена прыгоннага права на Беларус
- •34. Расійскі шлях палітычнай мадэрнізацыі. Буржуазные реформы 60-70 гг. 19ст., асаблівасці іх правядзення на Беларусі.
- •35.Шляхецкія паустанні і іх уплыў на палітыку самадзяржаўя ў беларуских губернях. Паўстаннее 1830-1831 гг. Паўстанне к.Калиноўскага 1863 г.
- •36.Народніцкі и сац-дэмакратычны рух на Беларусі ў 2 пал.19-пач.20 ст.
- •37.Рэвалюцыя 1905-1907 гг. Пачатак парламантарызму.Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Беларускі нацыянальны рух і яго роля ў рэвалюцыйным працэсе пачатку 20 ст.
- •38.Этнічная структура насельніцтва Беларусі ў 17-19 ст. Фарміраванне самасвядомасці бел. Народа.
- •39. Асаблівасці складвання канфесійных адносін на Беларусі ў 16-17 ст. Брэсцкая царкоуна - рэлігійная ўнія. Рэфармацыя і контрэфармацыя, фарміраванне ўніяцкай царквы.
- •40. Канфесійная сітуацыя на бел.Землях у 19-пач. 20 ст. Ліквідацыя царкоўнай уніі і яе наступствы.
- •41.Асноўныя тэндэнцыі і дасягненні ў развіцці культуры ў эпоху Адраджэння і Асветніцтва. Роля і месца бел.Культуры ў еўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэссе.
- •42.Нараджэнне і развіццё беларусазнаўства.Складванне бел.Літаратурнай мовы.Першыя праявы бел.Нац. Ідэі ў мастацкай літаратуры, гістарычных і этнаграфічных іследаванняў.
- •50.Шляхі фарміравання бел.Дзяржаўнасці нац.Дэм.І рэв.Клас.Асновах пазіцыя бальшавікоў у нац.Пытанні.Вынікі ўсебеларускага з’езда.
- •43. Беларускае нац.-культурнае адраджэнне ў пач. 20 ст.
- •44. Войны 17-18 ст. І іх наступствы. Казацка-сялянская вайна, вайна рп з Расіяй.
- •45. Паўночная вайна 1700-1721 г.І яе наступствы на бел.Землях.
- •46.Беларусь ў вайне 1812 г.
- •47. Геапалітычнае становішча і сац.-эк.Сітуацыя ў Беларусі ва ўмовах 1 Сусветнай вайны. Галоўныя бітвы на бел.Землях.
- •49.Роля Кастрычніцкай рэвалюцыі ў гістарычным лёсе бел.Народа. Устанаўленне сав.Улады.Барацьба з германскімі і польскімі інтэрвентамі.
- •51. Абвяшчэнне бнр
- •52.Генезіс бел сав.Дзяржаўнасці 1917-1921г. Роля і месца бсср
26. Статуты вкл. Працэс сацыяльнай і палітычнай кансалідацыі прывілеяваных саслоўяў у XVI ст.
Статуты ВКЛ былі напісаны на старабеларускай мове
І статут быў напісаны па законам у 1529 г . Першы Статут ВКЛ 1529 г. вызначыў старажыльства ўжо дзесяцігадовым тэрмінам. Статут абмяжоўваў і тэрмін адыходу ад феадала для сялян, якія мелі на гэта права - за тыдзень да дня ўсіх святых (Юр'еў дзень на Русі) і на працягу тыдня пасля яго, калі скончацца ўсе сельскагаспадарчыя работы. Статут уста-навіў таксама для сялян плату феадалу пры выхадзе - "пажы-лое", памер якога вызначаўся ў 5 коп літоўскіх грошаў. Гэта вельмі вялікая на той час сума - за 1 капу літоўскіх грошаў можна было купіць чатыры каровы. Увабраў у сябе прывілеі Казіміра ў 1447 г.Ён уключаў законы і правы на нашых землях. Нічога чужога, замежнага. Каб стварыць статут, павінна группа людзей – камісія.На чале камісіі стаяў канцлер ВКЛ – Аляксандр Гальштольд. Асноўную ролю адыграў Ф. Скарына. Па статуту было сфарміравана 13 раздзелаў, 244 артыкулы ( шлюбна-сямейнае права, крымінальнае права ).
ІІ статут – 1566 г на чале з Мікалаем Радзівілам Чорным і падканцлерам Астафіем Валовічам . Пад іх кіраўніцтвам камісія стварыла ІІ статут ( 14 раздзелаў і 367 артыкулаў ). Роля: спроба аддзяліць суд ад выканаўчай улады, якая не адбылася, але былі ўведзены земскія суды, асобу адваката, які мог захішчаць падсуднага,увялі рэзумцыі нявіннасці.
ІІІ статут- 1588 г узначаліў камісію канцлер Астафій Валовіч, які быў у час Чорнага падканцлерам. Яго намеснікам быў Леў Сапега (напісаў прадмову да ІІІ статута). ІІІ статут меў 14 раздзелаў і 488 артыкулаў. З дапамогай статуту ажыццявілі паддзел уладаў: сойм лічылі заканадаўчай уладай, князь – выканаўчая ўлада, галоўны трыбунал – судовая ўлада.
27. Сацыяльна-эканамічнае жыццё ў вкл. Аграрная рэформа 1557 г і яе вынікі.
Эканамічнае жыццё на землях ВКЛ заключалася ў паддзленні зямлі на: памесную (феадал дае зямлю за службу ) і вотчынную (перадавалася па наследству )и земли царквы. У 1557 г. Жыгімонт II Аўгуст правёў у сваіх вялікакняжацкіх уладаннях аграрную рэформу, якая мела на мэце ўпарадкаваць сялянскае землекарыстанне, каб павялічыць свае даходы. Праект рэформы быў распрацаваны ўпраўляючымі каралевы Боны, маці караля, якая ажьццявiла гэтую рэформу ў сваіх уладаннях (Коб-рынская і Пінская эканоміі) яшчэ ў 30-40-я гг. XVI ст. Вынікам рэформы было шырокае распаўсюджанне новага віду феадальнага гаспадарання - фальваркова-паншчыннай сістэмы. Заснаваны на працы прыгонных сялян, фальварак быў ужо арыентаваны на рынак. Фальваркі спарадычна з'яўляліся на беларускіх землях з другой паловы XV ст., што было звязана з рэзкім ростам попыту на збожжа на рынках Заходняй Еўропы, на якую была арыентавана эканоміка ВКЛ, і жаданнем феадалаў атрымаць як мага большыя прыбыткі ад пасеваў збожжавых культур шляхам удасканалення дваровай гаспарадкі. Згодна з "Уставай на валокі" (дакумент аб правядзенні рэформы), праводзілася новае землеўпарадкаванне Каб упарадкаваць землекарыстанне і павіннасці сялян, была ўведзена адзіная стандартная мера зямельнай плошчы – валока (21,36 га ), з якой ад сялян патрабаваліся аднолькавыя падаткі і павіннасці. Сялянскія гаспадаркі атрымалі 1 валоку на дзве сям’і і сярэдні сялянскі надзел складаў 10,6 га – паўвалокі , лепшыя землі адышлі пад панскія фальваркі. Спачатку аграрная рэформа была праведзена толькі ў вялікакняжацкіх памесцях і толькі ў заходніх ваяводствах. Ва ўсходніх беларускіх ваяводствах яна не праводзілася. Адной з асноўных прычын з'яўлялася тое, што там былі горшыя ўмовы для развіцця збожжавай гаспадаркі: балоцістыя і пясчаныя Глебы, аддаленасць ад балтыйскіх портаў і інш. Не спрыялі і знешнепалітычныя абставіны: улады ВКЛ баяліся, што любыя перамены, рэформы ва ўсходніх рэгіёнах княства будуць выка-рыстаны праваслаўнымі сепаратыстамі для аддзялення і пера-ходу пад уладу Масквы.