- •Сын есімнің шырайлары
- •Сын есімнің сөйлемдегі қызметі
- •Сөздің тура және ауыспалы мағыналары, мақал-мәтел
- •Көп мағыналы сөздер
- •Антоним
- •Диалект және кәсіби сөздер
- •Көнерген сөздер
- •Басқа тілден енген сөздер. Терминдер
- •Еркін тіркес
- •Тұрақты сөз тіркесі, оның еркін сөз тіркесінен айырмашылығы
- •Сөздердің байланысу түрлері.
- •Есімді және етістікті сөз тіркестері
- •Күрделі сөздер
- •Сөз тіркесінің лексика-грамматикалық мағынасы
- •Қос сөз, түрі, емлесі
- •Біріккен сөз емлесі
- •Сөйлемнің айқындауыш мүшелері.
- •Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
- •Жалпылауыш мүше
- •Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінуі
- •Салалас құрмалас сөйлем
- •Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш.
- •Аралас құрмалас сөйлем, құрмаластың тыныс белгісі
- •Сабақтас құрмалас сөйлем
- •Көп бағыныңқылы және көп басыңқылы сабақтас
- •Жақты, жақсыз сөйлем
- •Толымды, толымсыз және атаулы сөйлем
- •Подтема: 01- Жалаң және жайылма сөйлем
- •Үтір, нүктелі үтір
- •Көңіл – күй одағайлары
- •Жекіру одағайлары
- •Шақыру одағайлары
- •Одағайлардың жазылу емлесі және тыныс белгісі
- •Қаратпа сөз және оның тыныс белгісі, оқшау сөз
- •Қыстырма сөз, топтау тыныс белгісі
- •Төл сөздің тыныс белгісі
- •Көп құрамды төл сөз
- •Төл сөз, автор сөзі, төлеу сөз
- •Дыбыс, әріп, алфавит
- •Дауысты дыбыстардың жасалу ерекшклігі, түрлері
- •Жуан және жіңішке дауыстылар (Тіл алды және тіл арты дауыстылары)
- •Ашық және қысаң дауыстылар
- •Еріндік және езулік дауыстылар
- •Қосарлы дауыстылар. Дауысты дыбыстардың жазылу емлесі
- •Дауыссыз дыбыстардың жасалу ерекшеліктері, түрлер
- •Үнді дауыссыз дыбыстар
- •Қатаң дауыссыз дыбыстар
- •Ұяң дауыссыз дыбыстар
- •Ауыссыз дыбыстардың емлесі
- •Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар
- •Біріккен сөз ішіндегі үндестік заңына бағынбайтын
- •Ілгерінді ықпал
- •Қабаттаса келген тыныс белгілері
- •Сызықша
- •Сөздің соңғы буынында жазылмайтын дауыстылар, орфография.
- •Қазақ тіліне орыс тілінен енген сөздерге қосымша жалғанғанда байқалатын құбылыстар.
- •Дыбыстық еліктеуіштер
- •Бейнелеуіш сөздер.
- •Еліктеу сөздердің сөйлемдегі қызметі.
Төл сөз, автор сөзі, төлеу сөз
1. Төл сөзді сөйлемді белгілеңіз.
В) «Өзі күйіп жүрген жанымды күйдірме,» - деді.
2. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
В) «Табылған ақыл, Мұқа!» - деп, Жарқын айналасына қарады.
3. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
Е) Ы. Алтынсарин былай деген: «Мұғалім бәрінен де қымбат, өйткені мұғалім-мектептің жүрегі».
4. Төл сөздің автор сөзінен соң орналасқан түрін табыңыз.
А) Құнанбай оларға мынаны айтты: «Бөкенші Шыңғыстың бұл тұсындағы бар қыстауыды береді»
5. Төл сөзді сөйлемнің сұраулы түрін көрсетіңіз.
Д) – Ондай жаман, сұмдық жерге Абайды несіне апардың – деп кейіді Ұлжан.
6. Төлеу сөзді көрсетіңіз.
С) Сәбит Мұқанұлы бір кітапты бітіріп, екіншісін бастағанда, демалатынын айтты.
7. Төлеу сөзді сөйлемді табыңыз.
Д) Базаралы жиылған қауымға Тінекең аулына барғандығын, онда тыныштық екендігін айтты.
8. Төл сөзді табыңыз.
С) Балалар қуанып, өздерінің әлі де көп жаңалықтар табатындығын айтты.
9. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
А) –Е, біз қайда кетеміз?! – деп, Жетпіс күйіп кетті.
10. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
А) «Жасу, жабырқау – халық мінезі емес, - деп ойлады Ыбырай, - ерлік, ізгілік қана халық мінезі»
11. Біреудің өзгертілмей айтылған сөзінің атауын белгілеңіз.
Е) Төл сөз.
12. Сөйлеушінің біреудің айтқан сөзін ешбір өзгертпе,й беруінің атауын табыңыз.
Д) Төл сөз
13. Автор сөзінің ережесін табыңыз.
Д) Төл сөзбен байланысты айтылған сөйлеушінің өз сөзі.
14. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
С) – Осының бәрі рас, Абай. Жігіт қадірі өнерімен өлшенсін! – деді, әдейі ойнақыланып, серпе сөйлеп.
15. Төлеу сөзді табыңыз.
С) Сәбит Жамбылға Сарыарқадан, Балуан Шолақ жерінен екенін айтты.
16. Автор сөзі қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
В) «Қазақ тілі – бай тіл. Оралымды, ырғақты, теңеу – бейнелеулері ерте туған тіл» - деген Ғабит Мүсірепов
17. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
В) «Еңбек адамды биікке жетелер,» - деді Ақнұр.
18. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
А) Біреудің өзгертілмей айтылған сөзі.
19. Автор сөзіне тән анықтаманы белгілеңіз.
А) Біреудің сөзін жеткізушінің сөзі.
20. Төлеу сөзге тән анықтама қатарын көрсетіңіз.
Е) Біреудің сөзін өзгертіп, мазмұнын айту.
21. Төл сөздің төлеу сөзге айналу жолы яғни бастауыштың қандай сөйлем мүшесіне айналатынын белгілеңіз.
С) Анықтауыш.
22. Төл сөз бен автор сөзін байланыстырушы дәнекер сөздің тұлғасын көрсетіңіз.
Е) Көсемше тұлғалы көмекші етістік.
23. Төл сөз қатысып тұрған сөйлемді көрсетіңіз.
В) «Бұл үйдің жаны нешеу?» - деп сұрады Итбай.
24. Төл сөздің төлеу сөзге айналып тұрған түрін көрсетіңіз.
В) Жүзі бал-бұл жанып: - Мен сөзге қонаққа келдім, - деді ол.
25. Төл сөздің төлеу сөзге айналып тұрған түрін көрсетіңіз.
В) Ол менен қашан келгендігімді сұрады.
26. Төл сөздің автор сөзінен соң орналасып тұрған түрін көрсетіңіз.
В) Ол бірде маған шынын айтты: «Сенімен сапарға шықсам, көңілім бір түрлі көтеріңкі болады».
27. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
В) Ұста: «Бұны қайдан көрдім?» - деп ойлады.
28. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңз.
Е) –Енді не істемекшісің? – деді ана.
29. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
Е) – Бұл не деген жұмбақ? – десті екеуі.
30. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
А) «Салыстырудың қай-қайсысы да кемшіліксіз болмайды», - дейді неміс мақалы.
31. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
С) «Осы күні сол ара – жайнаған қызыл гүл», - дейді.
32. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
В) «Биік мансап – биік жартас» - дейді Абай.
33. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
Д) Ақсақал: «Сен өзің сезімтал екенсің», - деді.
34. Төл сөззді сөйлемді табыңыз.
Е) «Шырағым, -деді кемпір, -сен далаға шығып кетші».
35. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
Е) «Шұға айныса, амалым жоқ,» - деді Әбдірахман.
36. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
А) «Білмегенді біле бер,» - деді Шәкәрім Құдайбердіұлы.
37. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
Д) «Білмеске сөзің қор боп кетер,» - деген М.Дулатұлы.
38. «Еркем, неғып тұрсың?» - деп қала жаздаған Айбала... аузына келіп қалған сөзді ерні мен бөгей қойды.
Д) Айтуға оқталған сөзі.
39. «Қалауын тапса, қар жанар» дегенде үлкен философиялық ой жатыр.
Тырнақшаға алынған сөздердің қай топқа жататынын табыңыз.
Д) Мәтел.
40. Бейімбет қиналып: «Маған ұрыссаң да, балаларға ұрыспашы,» - дейтін. Тырнақшаның қойылу себебін табыңыз.
А) Төл сөздің мәтін ішінде келуі.
41. Төл сөздің анықтамасын табыңыз.
Е) бір адамның өзгертілмей айтылған сөзі.
42. Төлеу сөз анықтамасын белгіліңіз.
Д) Біреудің сөзінің мазмұнын айту.
43. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
С) – Адамдар, кім болсаң да, өлгендерге тағзым ет! – деді ол.
44. Төл сөзді сөйлемді табыңыз.
Д) «Шахтаға жан жолатпа, ешкімді шығарма!» - деп кетті.