«Әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру, басқару және әкімшілік» пәні
Басқару ойларының даму тарихы.
Бірігіп еңбек етуді ұйымдастыру және реттестірудің формалары. Алғашқы қауымдық құрылым жағдайы. Адамдық қоғам дамуының кезеңдеріндегі басқару қарым-қатынастарының түрлері мен формаларының күрделенуі. Ф.У. Тейлор басқарудың ғылыми негізін қалаушы ретінде. А. Файоль, М. Вебер, Э. Мэйо және олардың басқару теориясын дамытуға қосқан үлесі. Жаңа басқару концепцияларының сипаттамалары.
Әлеуметтік басқарудың әлеуметтік мәні, принциптері мен қызметтері
Әлеуметтік басқару түсінік ретінде. Әлеуметтік мекеменің қызмет етуінде әлеуметтік басқару басты шарт ретінде. «Ұйымдастыру» термині және оның әлеуметтік басқаруда қолданылуы. Әлеуметтік аймақтың ұйымдастыру құрылымы. Басқару қызметі нормативтік–құқықтық қамтамасыз ету. Әлеуметтік басқарудың негізгі бағыттары.
Ұйымдардағы басқару іс-әрекетінің ерекшеліктері
Ұйым ұғым ретінде. Ресми және бейресми ұйымдар. Ресми ұйымдардың белгілері. Әлеуметтік ұйым. Әлеуметтік ұйымдардың түрлері. Ұйымдардағы басқару. Ұйымдарды басқарудың сыртқы ортамен байланысы.
Әлеуметтік жұмысты басқарудың мәні мен мазмұны.
«Әлеуметтік жұмысты басқару» терминінің көп мағыналылығы. Әлеуметтік жұмысты кәсіби басқарудың мағынасы. Басқару процесінің негізгі элементтері (хабар, мақсат,міндеттері, шешімдер, атқару жүйесі, кадрлар, ресурстар, уақыт, бақылау). Әлеуметтік жұмысты басқарудың мазмұны: әлеуметтік жұмыста әлеуметтік аурулардың алдын алу; жеке тұлғаның өзін - өзі іске асыруды колдау; отбасы–үй-қауымдастық аймақтың негізгі; әлеуметтік жұмыс маманының интегративтілігі, әлеуметтік қызметкерлердің кәсіптік бағдар беруі.
Әлеуметтік жұмысты басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы
Құрылым және ұйымдастыру құрылым түсінік ретінде. Ұйым жүйе ретінде. Ұйымдастырушылық құрылымның түрлері. Ұйым мүшелерінің өзара әрекеттестігі. Қызмет көрсету құрылымы; әлеуметтік қорғау мекемелерінің бөлімдерінің құрылымы; басқару аппартының құрылымы. Басқару ұйымдастыру құрылымының түрлері: сызықты, сызықты – функционалдық, матрикалық. Әлеуметтік қорғау жергілікті мекемелерінің ұйымдастыру құрылымы және функциялары; отбасына және балаларға әлеуметтік қолдау көрсету орталықтары, қарттарға, жалғыз бастыларға, мүгедектерге әлеуметтік қызмет көрсету орталықтары, балалар үйі және т.б.
Әлеуметтік жұмыстағы әкімшілік
Әкімшілік ұғым ретінде. Әкімшілік және басқару. Әкімшілік атқару билік органдарының, билік қызметін атқаратын лауазымды тұлғалардың іс-әрекеттері ретінде. Ұйымдасқан-әкімшіліктік ықпал ету. Әкімшілік тиімділігіндегі субъективтік және объективтік факторлардың ролі. Әлеуметтік жұмыстағы әкімшіліктің ерекшеліктері. Әкімшілік командалық-әкімшіліктік жүйенің ресми, бюрократиялық басқару ретінде. Басқарудың нарықтық механизміне өту жағдайында осы амалдарға жету.
Ұйымдастырудың әдістері
«Басқару әдістері» түсінігі. Басқару әдістерінің классификациясы. Ұйымдастыру - әкімшілік әдістердің сипаттамасы. Мекемені ұйымдастыру әдістері (нормативтік – функционалдық әдістері; мақсаттылық әдісі, хабар беру – технологиялық әдісі, блоктық әдісі). Бар мекеменің толық, оның бөлімдерін қайта ұйымдастыру әдістері. Элементтік, бөлшектік, толық қайта ұйымдастыру.
Әлеуметтік қызмет басқарудың институционалдық негізі ретінде
Тұрғындарды әлеуметтік қорғау жүйесінде әлеуметтік қызмет көрсету. Әлеуметтік қызмет көрсетудің институционалдық көрсеткіштері (құқықтық статус, ұйымдастыру құрылымы, нақты қызметтерді практикалық іске асыру). Әлеуметтік қызмет көрсету жүйесі. Тұрғындарды әлеуметтік қорғау мекемесі. Зейнетақымен қамтамасыз ету қызметі; әлеуметтік қызмет көрсету; стационарлық арнайы қызмет көрсету; тұрғындарға медициналық - әлеуметтік, әлеуметтік –психологиялық, әлеуметтік – педагогикалық қызмет көрсету; балалық арнайы медициналық, мектептік, мектепке дейінгі мекемелер; отбасын, балаларды, әйелдерді, жастарды қолдау. Әлеуметтік мекемелердің құрылымы, мақсаттары және міндеттері, ұйымдастыру және мазмұны, регламент, әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерін басқару.
Ұжымды басқару
Ұжымды басқару процесінің сипаттамасы. Ұжымды басқарудың мақсаттары, міндеттері, қызметтері. Басқару стратегиясын таңдау. Ұжымды басқару жүйесі. Ұжымды басқару технологиясы; басқару процесінің кезеңдері. Ұжымды басқарудың принциптері. Ұжыммен жұмыс істеудің әдістері. Кадрлық саясат.
Ұжымды басқарудағы бастықтың ролі
Лидер болу. Басқару стилдері және лидер болу теориялары. Басқарушының қызметінде хабардың рөлі. Басқару қызметіндегі құжаттардың рөлі. Еңбекті ғылыми басқару принциптері. Шешім қабылдау және басқарушының ойы. Бастық және оның уақыты. Билікті жүргізу. Кадрлардың тұрақтылығы және еңбекпен қанағаттану. Ұжымның мотивациясы және команданы қалыптастыру. Бастыққа баға беру сындары.
Қақтығыстарды басқару
Туындаған қақтығыстарға басқарушылық қарсы тұра алу. Әлеуметтік қақтығыс әлеуметтік өзара ықпал етудің түрі ретінде. Тұлғааралық қақтығыстарды басқару принциптері. Қақтығыстарды басқару технологиясы. Қақтығыссыз сөйлесе алудың ережесі. Жараса алу, тіл табыса алу психологиясы. Феноменді ескерудің мәні.
Әлеуметтік жұмыс мекемелерінде іс-жүргізуді ұйымдастыру.
Басқару құжаттарын дайындау және жабдықтау. Іскерлік сөйлесу құжаттарының сипаттамасы. Ұйымдастырушылық-құқықтық құжаттар. Басқару құжаттарын дайындау. Хабарлық–анықтама және хабарлық–талдау құжаттары. Есеп құжаттары. Жазбалы үндестерді қарастыру тәртібі. Құжаттардың орындалуын бақылау, есептеу. Іскерлік қарым–қатыстың құжаттарын қалыптастыру технологиясы. Конфеденционалдық құжаттар. Архивтік сақтауға құжаттарды дайындау.