- •1. Пәннің оқу бағдарламасы – syllabus
- •1.2 Пән туралы мәліметтер:
- •Оқу жоспарының көшірмесі
- •1.6. Пәннің мақсаттары мен міндеттері
- •1.7. Пәнді оқытудың міндеті:
- •1.8. Тапсырмалардың түрлері және оларды орындау мерзімі
- •1.9. Тапсырмаларды орындауға ұсынылатын әдебиеттер: Негізгі әдебиеттер:
- •Қосымша әдебиеттер:
- •1.10. Студенттердің білімін бағалау жүйесі
- •Аралық аттестацияға арналған сұрақтар
- •1.11 Курстың саясаты мен процедурасы
- •2. Негізгі таратылатын материалдар мазмұны
- •2.1. Сабақ түрлері бойынша сағат бөлу
- •Дүниежүзілік тау-кен ісінің даму тарихы
- •Тау жынысы және пайдалы қазбалар Сұхбат
- •Ресей мемлекетіндегі тау-кен ісінің даму тарихы
- •Қазақстандағы тау-кен ісінің ғылыми даму жолдары
- •Инженер мамандығының қажеттілігі және оның салалары
- •Кен орындарын жерасты арқылы қазудың болашағы
- •Кен байыту саласында қолданылатын терминдер
- •Сұрақ-жауап
- •Пайдалы қазынды кен орындарының кен- геологиялық сипаттамасы
- •Маркшейдерлік істің даму тарихы
- •Металлургия саласының зерттелуі
- •Металлургия саласының зерттелуі
- •Түсті металдардың техникалық классификациясы
- •XVIII ғасырға дейінгі Ресейдегі металлургияның дамуы
- •3 Апта. 9-тәжірибелік сабақ
- •Қазақстандағы металлургияның дамуы
- •Геология ғылымы
- •Геологиялық зерттеу әдістері
- •Геологиялық зерттеу әдістері (жалғасы)
- •Геологияның халық шаруашылығындағы маңызы
- •Геологиялық зерттеу әдістері (жалғасы)
- •Полиграфияның пайда болу тарихы мен дамуы
- •Қазақстандағы баспалардың қысқаша тарихы
- •Полиграфиялық басылымдардың түпнұсқалары
- •Түпнұсқалар үш топқа бөлінеді:
- •Ақпараттық технологиялар
- •Ақпарат
- •Есептеуіш техниканың даму тарихы
- •Компьютерлік вирус
- •Билл Гейтс және оның компаниясы
- •Пайда болуы
- •Қазақстандағы мұнай өнеркәсібінің дамуы мен зерттелуі
- •336Тапсырма. Сөйлемдерден түбір мен қосымшаның аралығындағы кейінді ықпалға ұшыраған сөздерді табыңыздар.
- •337Тапсырма. Мәтінде кездесетін кейбір ұғымдардың анықтамасын тауып, дәптерлеріңізге жазыңыздар.
- •338Тапсырма. Сөйлемдердің мағынасын сақтай отырып, дұрыс орналастырыңыздар.
- •Мұнай мен газдың халық шаруашылығындағы маңызы
- •Сәулеттік құрылыс саласы
- •Ғимараттар мен имараттардың түрлері
- •Сәулеттік құрылыс жүйелері
- •Айша бибі кесенесі Қожа Ахмет Йассауи кесенесі
- •Құрылыс материалдарының өнеркәсібі
- •Құрылыс машиналары
- •Экономикалық дамудың жалпы негіздері
- •Өндіріс және оның ерекше формалары
- •Меншік – экономикалық категория
- •Меншік және иемдену заңдары
- •Экономиканы реформалау және ондағы меншіктің орны
- •Ресурстар
- •Өндіріс процесі мен тұтыну процесі
- •Қоғамдық өндірістің негізгі факторлары
- •Кәсіпкерлік және кәсіпорын
- •Экология ғылымы және оның құрылымы
- •Дүние жүзіндегі және Қазақстандағы қазіргі экологиялық мәселелер
- •Табиғат – тәңірдің сыйы
- •Табиғаттағы зат айналымдары
- •Машина жасау технологиясы негіздернiң даму тарихы
- •Машина жасау кешені
- •III. Аралық бақылау жұмысы.
- •Тапсырмалардың тізімі мен түрлері
- •2.3. Өздік бақылау үшін тест тапсыралары
Құрылыс машиналары
Құрылыс машиналары – әр түрлі құрылыс жұмыстарына арналған машиналар мен механикаландырылған құрал-жабдықтар. Бұлар құрылыс жұмыстарын кешенді түрде механикаландырып,индустриялы әдістерді пайдалануға мүмкіндік береді. Олардың қатарына мұнаралы, өздәігінен жүретін шынжыр табанды не доңғалақты корандар, бір шөмішті экскаваторлар мен көп шөмішті роторлы экскаватор, бульдозерлер, скреперлер, т.б. жатады. Атқаратын жұмыс түріне қарай құрылыс машиналары қазғыш, топырақ таптауыш, бұрғылау, қада қағу, тиеу-түсіру әрі тасымалдау, ұсақтау-сорттау, араластырғыш, бетон төсегіг, өңдеуіш, жол құрылыс машиналары, т.б. механикаландырылған құралдарға топталады. Жер қазғыш машиналар топырақ қазу, каврьерлерден құрылыс материалдарын алу жұмыстарына арналған. Бұларға экскаваторлар, топырақ қазып тастағыш, гидромеханикалық машиналар жатады. Таптауыш машиналар топырақ, т.б. жер қыртыстарынан нығыздау жұмыстарын атқарады.салмағы 100 тонналық қарапайым таптапуыш машина қалыңдығы 40-50см, ал салмағы 12 т дірілдемелі тааптауыш машина қалыңдығы 80-120см жер қыртысын нығыздай алады. Тастақ қабаттарды бұзу және құрылыстық тастар алу, қопарылыс жұмыстарындағы ұңғыма бұрғылау үшін бұрғылау машиналары пайдаланылады. Қада қағу жұмыстарында арнайы жабдықтар қолданылады. Құрылыстардағы монтаждау, көтеру-тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстары көтергіш кран, шығыр, домкрат, т.б. қондырғылар арқылы іске асырылады. Асфальт, бетон төсемді долдар салу үшін асфальт не бетон төсегіш шынжыр табанды машиналарқолданылады. Темір жол салу және жөндеу жұмыстарында балластер, жол төсгіш т.б,. машиналар пайдаланылады. Өңдеуіш машиналар сылақ және сырлау, бояу жұмыстарына арналған машиналарға ажыратылады.
424-тапсырма. Берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.
1. Құрылыс машиналары не үшін қажет? 2. Құрылыс машиналарының түрлерін атаңыздар? 3. Құрылыс машиналары қандай қызмет атқарады?
425-тапсырма. Машиналардың атқаратын қызметін кестеге толтырыңыздар.
Машина атауы |
Атқаратын қызметі |
Жүк көтергіш кран |
|
Бетон араластырғыш |
|
Шынжыр табанды экскаватор |
|
Жол құрылыс машинасы |
|
Жүк тиегіш |
|
426-тапсырма. Мәтіннен етістіктерді теріп жазып, олардың қай шақта тұрғанын анықтаңыздар.
427-тапсырма. Сөз тіркестерінің екінші сыңарларын табыңыздар.
1. құрылыс 2. индустриялы 3. доңғалақтау 4. топырақ 5. бетон 6. қада 7. көтергіш 8. ұңғыма 9. төсемді 10. өңдеуіш |
1. кран 2. бұрғылау 3. таптауыш 4. қағу 5. жолдар 6. әдіс 7. машиналар 8. машиналары 9. кран 10. төсегіш |
428-тапсырма. Мәтіннен зат есімдерді теріп жазып, олардың қай септікте тұрғанын анықтаңыздар.
429-тапсырма. Сөз тіркестерінің мағынасы мен аудармасын берілген кестеге жазыңыздар.
|
Мағынасы |
Аудармасы |
мұнаралы шынжыр табанды қазғыш топырақ таптауыш тиеу-түсіру ұңғыма бұрғылау қада қағу |
|
|
430-тапсырма. Мәтіннен төмендегі сөз және сөз тіркестеріне мағынасы жақын сөздерді тауып жазыңыздар.
Мүмкіндік беру__________________________________________________
Тасымалдау_____________________________________________________
Ұсақтау_________________________________________________________
Араластырғыш___________________________________________________
Өңдеуіш________________________________________________________
Тиеу____________________________________________________________
Көтеру__________________________________________________________
431-тапсырма. Әр халықтың ақын-жазушыларының пікіріндегі ортақ әңгіме не туралы екенін түсіндіріңіздер. Айтылған пікірлердегі негізгі ойды анықтаңыздар.
Ана тілін жақсы меңгеріп алмай тұрып, өзге пәндерді түсіну мүмкін емес. Ана тілі – жүректің терең сырларын, халықтың басынан кешкен дәуірлерін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізіп,сақтап отыратын қазына.
(Ж.Аймауытов)
Ана тілім менің! Сен маған ризасың ба, білмеймін, бірақ менің тілегім сенсің. Сені мен мақтан етемін.
(Р.Ғамзатов)
Білімділіктің ең басты факторы туған тілінде сөйлеу мен оны сыйлаудан басталады.
(Г.Гегель)
Туған тіл – ақыл –ой дамуының негізі және барлық білімдердің қазынасы
(К.Д.Ушинский)
432-тапсырма. Берілген сөз тіркестерімен шағын мәтін құрастырыңыздар.
Құрылыс жұмыстары, құрал-жабдық, құрылыс машиналары, доңғалақты кран, топырақ таптауыш, жер қазғыш машиналар, тастақ қабаттарды бұзу, көтергіш кран, жолдар салу, жөндеу жұмыстары, өңдеуіш машиналар.
433-тапсырма. Термин сөздердің мағынасын меңгеріп, аудармасын жаттап алыңыздар.
құрылыс құрылымдары – конструкций строительные
қопарғыш – корчеватель
бұта кескіш – кусторез
бояу жұмыстары – малярные работы
құрылыстың механикалық құралдануы – механовооруженность
жинақтау – монтаж
аспалы қабырғалар – навесные стены
тозаңдату – напыление
қаптау – обделка
жиек – обрез
13-апта. 37-тәжірибелік сабақ
434-тапсырма. «Өндіріс» қандай процесс? Өзара ой бөлісіңіздер.
435-тапсырма. Мәтіннен термин сөздерді теріп жазып, оларға түсіндірме сөздіктің негізінде түсініктеме беріңіздер.
436-тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, мағынасын меңгеріп, мазмұндаңыздар.