- •Российская академия правосудия
- •Латинский язык
- •Маршалок н.В., кандидат филологических наук, доцент кафедры истории государства и права Российской академии правосудия;
- •Панов а.А., кандидат филологических наук, доцент кафедры истории государства и права Российской академии правосудия;
- •Содержание
- •Введение
- •1) Общекультурные компетенции:
- •2) Профессиональные компетенции:
- •3) Специальные компетенции:
- •Тематический план
- •Для студентов заочной формы обучения
- •Раздел 1. История латинского языка. Фонетика
- •Раздел 2. Морфология
- •Раздел 3. Синтаксис.
- •Практическое занятие 1
- •Тема I. Латинский язык – язык римского права.
- •Тема II. Алфавит. Правила чтения.
- •Тема III. Имя существительное. Nomen substantīvum
- •Тема IV. Предлоги. Praepositiōnes.
- •Тема IX. Глагол «быть».
- •Тема IX. Глагол. Verbum.
- •Тема X. Латинский синтаксис (систематизация).
- •Ius civīle et ius gentium.
- •Образец выполнения контрольной работы
- •Vir prudens
- •1. Si libertātem amittĭmus, maxĭma est capĭtis deminutio.
- •2. Fructus sine usu esse non potest, usus sine fructu potest.
- •3. Semper necessĭtas probandi incumbit illi, qui agit.
- •1. Lucius Titius, domĭnus fundi, servum emit et pecuniam Publio Sempronio dat.
- •2. Nemo ex consilio obligātur.
- •1. De domo suā nemo extrăhi debet.
- •2. Heres herēdis mei est meus heres.
- •3. Parentes naturāles in ius vocāre nemo potest.
- •Ius naturāle
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. Incertae persōnae legātum inutilĭter relinquĭtur.
- •3. Affirmanti non neganti incumbit probatio.
- •1. Femĭna in familia viri sui locum filiae obtĭnet.
- •2. Adhibēri testes possunt in pecuniariis litĭbus.
- •3. Iustitiam colĭmus, aequum ab inīquo separantes, licĭtum ab illicĭto discernentes.
- •1. Ius honorarium viva vox est iuris civīlis.
- •2. Neque absens, neque dissentiens adrogāri potest.
- •3. Dubitando ad veritātem pervenīmus.
- •1. Sine pretio nulla venditio est.
- •2. Nemo punītur pro aliēno delicto.
- •3. In rem actio adversus eum est, qui rem possĭdet
- •Intellĕgunt, intelleguntur, intellegĕre, intellĕgi, intellĕgens, intellegendo
- •1. Commŏdum ex iniuria sua nemo habēre debet.
- •2. Inter servos et libĕros matrimonia contrăhi non possunt, contubernium potest.
- •3. Impunĭtas continuum tribuit affectum delinquendi.
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. In favōrem libertātis omnia iura clamant.
- •3. Servōrum peculia in bonis dominōrum numerantur.
- •1. Testis idoneus pater filio aut filius patri non est.
- •2. Audienda est et altĕra pars.
- •3. Heres succēdens in honōre, succēdit in onĕre.
- •Iustus, malus, innocens
- •Invītat, invitātur, invitandi, invitandus, invītans, invitāri
- •1. Invītam libertam uxōrem ducěre patrōnus non potest.
- •2. Impunĭtas saepe ad deteriōra invītat.
- •3. Nuptiae sunt communicatio maris et femĭnae et consortium omnis vitae, divīni et humāni iuris communicatio.
- •1. Nullum patris delictum innocenti filio poena est.
- •2. Minor minōrem custodīre non potest.
- •3. Testes non evocandi sunt per longum iter.
- •1. Dos sine matrimonio esse non potest.
- •2. Commercium est emendi et vendendi ius.
- •3. Magna differentia est rerum mancĭpi et non mancĭpi.
- •Iustus, parvus, acer
- •1. Nemo tenētur se ipsum accusāre.
- •2. Res parva saepe rerum magnārum principium est.
- •3. Furem noctūrnum lex permittit occiděre.
- •Примеры тестовых заданий для проведения рубежного контроля.
- •Особенности произношения
- •Тексты для заучивания наизусть Gavdeamvs
- •Ave Maria
- •Латинский календарь
- •Сравнительная таблица для пяти европейских языков
- •Грамматический материал в таблицах Римские числительные
- •Pronomĭna possessīva (Притяжательные местоимения)
- •Личные и возвратное местоимения
- •Указательные местоимения. Pronomina demonstrativa.
- •Pronomĭna interrogatīva (Вопросительные местоимения)
- •Pronomĭna indefinīta (Неопределенные местоимения)
- •Pronomĭna negatīva (Отрицательные местоимения)
- •Adjectīva prnominalia ( Местоименные прилагательные)
- •Образец склонения
- •Verbum (Глагол)
- •Определение спряжения глагола
- •Infinitīvus praesentis actīvi et passīvi
- •Imperativus praesentis
- •Praesens indicativi глаголов esse и posse
- •Praesens imperativi глаголов esse и posse
- •Futurum imperativi глаголов esse и posse
- •Praesens coniunctivi
- •Praesens coniunctivi глаголов esse и posse
- •Предлоги
- •Declinātio nomĭnum substantīvōrum et adjectīvōrum
- •Три типа третьего склонения
- •Система прилагательных
- •Супплетивные степени сравнения прилагательных
- •Система причастий
- •Латинско-русский словарь
- •Термины и фразы для обязательного заучивания наизусть Латинско-русский перечень юридических терминов и выражений в алфавитном порядке:
- •Русско-латинский перечень юридических терминов и выражений:
- •Латинско-русский перечень афоризмов, пословиц и крылатых выражений для заучивания наизусть
- •Русско-латинский перечень афоризмов, пословиц и крылатых выражений
Infinitīvus praesentis actīvi et passīvi
|
Activum |
|
I, II, IV спряж. |
основа инфекта + re |
основа инфекта + ri |
III спряж. |
основа инфекта +ĕre |
основа инфекта + i |
Imperativus praesentis
Спряжение |
|
Pluralis |
I, II, IV
|
основа инфекта |
основа инфекта + te |
III |
основа инфекта + e
искл. dic, duc, fac, fer |
основа инфекта + ĭte |
Отрицательный императив (запрещение) |
||
I, II, III, IV |
noli и Infinitivus |
nolīte и Infinitivus |
Praesens indicativi глаголов esse и posse
ESSE – быть |
POSSE – мочь |
|||||
|
Sg. |
Pl. |
|
Sg. |
Pl. |
|
1 2 3 |
sum es est |
sumus estis sunt |
1 2 3 |
possum potes potest |
possumus potestis possunt |
Praesens imperativi глаголов esse и posse
ESSE – быть |
POSSE – мочь |
|||||
|
Sg. |
Pl. |
|
Sg. |
Pl. |
|
2 |
es |
este |
2 |
potes |
poteste |
Futurum imperativi глаголов esse и posse
ESSE – быть |
POSSE – мочь |
|||||
|
Sg. |
Pl. |
|
Sg. |
Pl. |
|
2 3 |
esto esto |
estote sunto |
2 3 |
potesto potesto |
potestote possunto |
Praesens coniunctivi
|
|
Суффикс |
|
|
Activum |
Passivum |
|||
I |
ā (вытесняется суффиксом) |
|
S. 1. m 2. s 3. t Pl. 1. mus 2. tis 3. nt |
S. 1. r 2. ris 3. tur Pl. 1. mur 2. mĭni 3. ntur |
II |
ē |
ā
|
||
III |
согл, u |
ā
|
||
IV |
ī |
ā |
Praesens coniunctivi глаголов esse и posse
ESSE – быть |
POSSE – мочь |
||||
|
Sg. |
Pl. |
|
Sg. |
Pl. |
1 2 3 |
sim sis sit |
simus sitis sint |
1 2 3 |
possim possis possit |
possimus possitis possint |
Таблица спряжения глаголов в Indicatīvus
Actīvum |
Passīvum |
||||||||
незаконченное действие |
законченное действие |
незаконченное действие |
законченное действие |
||||||
основа praesentis |
основа perfecti |
основа praesentis |
основа supīni |
||||||
Praesens |
Perfectum |
Praesens |
Perfectum |
||||||
1-2-4 |
3 |
|
1-2-4 |
3 |
|
||||
S. 1. -o 2. -s 3. -t |
-o -i-s -i-t |
-i -isti -it |
-or -ris -tur |
-or -ĕ-ris -ĭ-tur |
Participium perfecti passīvi |
sum es est |
|||
Pl. 1. -mus 2. -tis 3. -nt (IV -u-nt) |
-ĭ-mus -ĭ-tis -u-nt |
-ĭ-mus -istis -ērunt |
-mur -mĭni -ntur (IV -untur) |
-ĭ-mur -i-mĭni -u-n-tur |
sumus estis sunt |
||||
Imperfectum |
Plusquam-perfectum |
Imperfectum |
Plusquam-perfectum |
||||||
1-2 |
3-4 |
|
1-2 |
3-4 |
|
||||
S. 1. -ba-m 2. -ba-s 3. -ba-t |
-ēba-m -ēba-s -ēba-t |
-ĕra-m -ĕra-s -ĕra-t |
-ba-r -bā-ris -bā-tur |
-ēba-r -ebā-ris -ebā-tur |
Participium perfecti passīvi |
eram eras erat
|
|||
Pl. 1. -bā-mus 2. -bā-tis 3. -ba-nt |
-ebā-mus -ebā-tis -ēba-nt |
-erā-mus -erā-tis -ĕra-nt |
-bā-mur -ba-mĭni -ba-ntur |
-ebā-mur -eba-mĭni -eba-ntur |
|||||
erāmus erātis erant |
|||||||||
Futūrum I |
Futūrum II |
Futūrum I |
Futūrum II |
||||||
1-2 |
3-4 |
|
1-2 |
3-4 |
|
||||
S. 1. -b-o 2. -b-i-s 3. -b-i-t |
-a-m -e-s -e-t |
-ĕr-o -ĕri-s -ĕri-t |
-b-or -b-ĕ-ris -b-ĭ-tur |
-a-r -ē-ris -ē-tur |
Participium perfecti passīvi |
ero eris erit
|
|||
Pl. 1. -b-ĭ-mus 2. -b-ĭ-tis 3. -b-u-nt |
-ē-mus -ē-tis -e-nt |
-erĭ-mus -erĭ-tis -ĕri-nt |
-b-ĭ-mur -b-i-mĭni -b-u-ntur |
-ē-mur -e-mĭni -e-ntur |
|||||
erĭmus erĭtis erunt |