33. Буржуазныя рэформы 60-70 гг. Хіх ст. Развіцце капіталізму ў эканоміцы беларусі пасля адмены прыгоннага права.

Рэформа 1861 г. Лiквiдавала прыгоннае права. Аднак гэтага было не дастаткова. Расii былi патрэбны iншыя рэформы дзяржаўна-палiтычнага ладу. У 60-70-я гады ўрад шэраг пастаноў аб правядзеннi рэформ: земскай, судовай, гарадской, ваеннай, у галiне народнай адукацыi i друку.

Самай радыкальнай была судовая рэформа (20 лiстапада 1864 г.). Былi абвешчаны нязменнасць суддзяў, незалежнасць суда ад адмiнiстрацыi, вусны характар, спаборнасць i галоснасць судовага працэсу. Пры разглядзе крымiнальных спраў прадугледжваўся ўдзел у судовым працэсе прысяжных засядацеляў, ствараўся iнстытут адвакатаў.

На Беларусi судовая рэформа пачалася толькi ў 1872 г. з увядзення мiравых судоў.

Земская рэформа, прынятая 1 студзеня 1864 г., прадугледжвала стварэнне ў паветах i губернях выбарных устаноў для кiраўнiцтва мясцовай гаспадаркай, народнай асветай, медыцынскiм абслугоўваннем насельнiцтва i iншымi справамi непалiтычнага характару.

На Беларусi была праведзена гарадская рэформа (прынята ў 1870, а пачалася ў 1875). Яна абвяшчала прынцып усесаслоўнасцi пры выбарах органаў гарадскога самакiравання. Права выбіраць і быць абранымі ў гарадскую думу атрымалі толькі тыя, хто плаціў гарадскія падаткі.

Рэфармаванне армii ў Расii пачалося ў 1862 г., калi былi ўтвораны 15 ваенных акруг i скарочаны тэрмiн службы да 7-8 гадоў. У 1874 г. з была увядзена усеагульная воiнская павiннасць.

Буржуазны характар насiлi школьная (1864 г.) i цэнзурная(1865 г.) рэформы. Школа абвяшчалася ўсесаслоўнай. Новы цэнзурны статут значна пашыраў магцымасцi друку.

36. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на Беларусі ў 1870-1890гг.

Народнікі - рэвалюцыянеры-разначынцы, якія імкнуліся пабудаваць сацыяльнае грамадства на аснове сялянскай абшчыны. «Блуканне(лучше “Хождение”) ў народ» - рух перадавой разночинской інтэлігенцыі, звязанай з прапагандай сацыялістычных ідэй сярод сялян.

Сяр. 80. Г. - ліберальныя народнікі:

Мэты: 1.Правядзенне рэформаў 2.Падтрымка сялянскай абшчыны.

90-е г. - Мінск, рэвалюцыйныя народнікі: Радионов-Клячко, , Гершуни, Гальперин, Брешко-Брешковская, Бонч-Осмоловский.

1884 - «Гоман» - рэвалюцыйна-народніцкага група ў Пецярбургу, узнікла сярод студэнтаў - ураджэнцаў Беларусі. Мэта: стварэнне аўтаномнай беларускай фракцыі «Народнай волі». Кіраўнікі: Марчанка, Ратнер, Стацкевіч, Крупскі. Выдалі два нумары часопіса «Гоман». У гурта «Гоман» ЎПЕРШЫНЮ абвяшчалася ідэя існавання самастойнага беларускага этнасу.

1876 ​​- узнікла ў Пецярбургу «Зямля і воля».

1879 - «Зямля і воля» раскалолася на «Народную волю» і «Чорны перадзел». 1879, 1880 - лідэр «Чорнага перадзелу» Пляханаў прыязджаў 2 разы ў Мінск. 1881 - у Мінску падпольна выдадзены 3 нумары газеты «Чорны перадзел», «Зерно».

«Народная воля» - рэвалюцыйная народніцкага арганізацыя, якая паставіла асноўнай мэтай прымус ўрада да дэмакратычных рэформаў, пасля якіх можна было б праводзіць барацьбу за сацыяльнае пераўтварэнне грамадства. Адным з асноўных метадаў палітычнай барацьбы «Народнай волі» стаў тэрор.

1 Сакавіка 1881 - забойства Аляксандра студэнтам-беларусам Грынявіцкім, сябрам «Народнай волі»

1886-1902 - Выданне першай незалежнай ад урада газеты «Мінскі лісток», з 1902 г. яна выдаецца пад назвай «Паўночна-Заходні край», у якой былі ўпершыню надрукаваныя «Тарас на Парнасе», творы Лучыны, Каганца, Доўнар-Запольскага, вершы Купалы .

Сяр. 1880-х г. - ідэйны крызіс народніцтва, так як народнікі лічылі сваёй апорай сялянства, некаторая частка народнікаў перайшлі на марксісцкія пазіцыі (сацыял-дэмакраты).