2. Першабытнае грамадства – агульны этап у гісторыі чалавецтва. Засяленне тэрыторыі Беларусі Асноўныя заняткі першабытных людзей, іх грамадскі лад.

Людзі і малпы. Паводле эвалюцыйнай тэорыі:ад малпы.(каля 2,6 млн. г. таму у Афрыцы) Існуе пяць ступеняў ператварэння малпы ў члавека.1 – паўднёвая малпа (аўстралапітэк), 2 – чалавек умелы (хомо хабіліс),3 – чалавек прамахадзячы (хомо эрэктус), 4 – неандэрталец (хомо неандэрталіс), 5 – краманьёнец (хомо сапіенс). Эвалюцыйная тэрыя першага адносіць да пітэкаў, гэта знчыць малпаў; другога трэцяга і чацьвёртага да пітэкантрапаў, гэта знчыць чалавека-малпаў і толькі апошняга да чалавекаў.!крэацыйная тэорыя адносіць першых двух да малпаў астатніх трох да людзей.Каменны век.Кам век гэта самы працяглы век у гіст чалавецтва, бо малпе патрэбна 2,5 млн г каб стаць чалавекам а чалавеку патрэбна 45 тыс г каб навучыцца рабіць прылады працы з жалеза. Палеаліт або Стары кам век 2 6000 000 год да н. э. – 10 000 год да н. э.Мезаліт або сяэдні кам век – 10 000 год да н. э. – 5 000 год да н. э.Неаліт або новы кам век – 5 000 год да н. э. 3 000 год да н. э.Бронзавы век – 3 000 год да н. э. – 800 год да н. э.Жалезны век – 800 год да н. э. 500 год н. э. Засяленне тэрыторыі Беларусі Найбольш старажытныя доказы прысутнасці чел на тэрыт Б аднос да сярэдняга палеаліту(100–35 тыс.г да н.э.).Гэта асобныя і вельмі не шматлікія прылады працы,знойдзеныя каля вёсак Свяцілавічы,Падлужжа на Гомельшчыне,Абідавічы на Магілёўшчыне. Пасля сябе іх пакінулі неандэртальцы. Ледавик. Пасля пачатку верхняга палеіта(35 000 г да н. э.–10 000 г да н. э.) на кароткі час, прыблізна 24 – 22 тыс. г да н. э. поўдзень Беларусі растаяў, і тут з’явіліся людзі сучаснага тыпу.Их было вельмі не шмат. Выяўлена ўсяго дзве стянкі на Гомельшчыне каля весак Юравічы і Бердыж. На кожнай з іх жыло да 60 чалавек.Прыодныя ўмвы ў эпоху верх палеаліта былі надзвычай цяжкімі.Клімат таго часу ў Б былі такім жа як цяпер за палярным кругам.Тэрыт Б засялялі маманты, шарсцістыя насарогі, паўночныя алені.Паляванне на гэтых жывел загонным спосабам а яшчэ збіральніцтва і былі асноўнымі заняткамі першабытных людзей. Паводле афіцыйнай версіі асноўнай грамадскай адзінкай таго часу была мацярынская родвая абшчына.У той жа час ва ўсіх падручніках напісана, што родам кіраваў старэйшына – мужчына а племем-савет старэйшын – мужчын і мужчына – вождзь.Асн вынаходніцтвам эпохі палеаліту быў агонь. Згадзіцеся, гэта вынаходніцва вельмі значнае.Апошні ледавік адступіў з поўначы Беларусі 10 тыс. г таму.Пачалася эпоха мезаліту, якая датуецца на тэрыт Б 10 000 г да н. э.–5 000 г да н.Асн вынаход эпохі мезаліту былі лук і стрэлы. Дзякуючы гэтаму вынаходніцтву змяніўся характар палявання, яно стала індывідульным. Сямьі ў мезаліце яшчэ не было але ва ўсіх плямёнах была ўведзена экзагамія, гэта значыць былі забаронены палавыя сувязі ўнутры рода.Важным вынаход были рыбалоўны прылады акрамя рыбалоўнай сеткі, човен, у гэту эпоху быў прыручаны сабака.У Б былі выяўлены каля 80 стаянак эпохі мезаліта.Неаліт на тэрыт Б быў ў канцы 5 000 г да н. э. 3 000 г да н. э.Клімат стаў больш цёплы.Аседлы лад жыця.Пераход ад палявання і збіральніцтва да земляробства і жывёлагадоўлі.Былі вынайдзены керамічны посуд, тканіна, рыблоўная сетка,шахтавы спосаб здабычы крэмню.Парная сямья, а не манагамная, была ў той час таму, што Прыватная маёмасць у эпоху неаліта толькі пачынала фарміравацца. У Егіпце ў эпоху неаліта ўжо была дзяржава, пісьменнасць, гарады, адным словам цывілізацыя а ў нас яшчэ родаплемянны лад. У час з 3 000 г да н. э. – 800 г да н. э. на тэрыт Б быў бронзавы век. Пашыраліся вытворчыя формы гаспадаркі. З'яўляліся медныя і бронзавыя вырабы. Паўсюднае распаўсюджанне жывёлагадоўлі і матычнага земляробства.Матрыярхат быў заменены на патрыярхат і асноўнай грамадскай адзінкай стала бацькоўская родавая абшчына.Новая форма кіравання–ваенная дэмакратыя.У 800 г да н. э. 500 г н. э. на тэрыт Б адбываўся жалезны век.(балты).Бацкоўская родавая абшчына пачала распадацца на асобныя сем’і.Суседская абшчына. Славяне на тэрыторыю Беларусі пачалі перасяляцца ў канцы жалезнага веку.Духоўнае жыццё. Татэмізм.Анімізм—вера ў існаванне душ і духаў — фантастычных істот, якія надзелены свядомасцю, воляй і іншымі ўласцівасцямі чалавека і дзейнічаюць у жывой І нежывой прыродзе.Фетышызм. Магія.