3. Келесі сұраққа жауап беріп, өз ойыңызды негіздеңіз:(30 балл)

Тәуекелдің пайда болу себептерінің негізі (қайнары) болып табылады?

Тәуекелділіктің пайда болу себептері болашақтың анықталмауынан, әріптестің айқындалмаған мінезі, ақпараттың жетіспеуінен туындаған деп жіктеледі. Қандай да бір жағдайда болмасын, тәуекелділік шешімнің ақпаратпен жабдықталу жағдайына байланысты болады.

Тәуекелді талдауды бір – бірімен өзара тығыз байланысты және бір – бірін толықтыратын екі түрге бөлуге болады: сапалық және сандық

Тәуекелді сапалық талдау тәуекелді басқарудың екінші кезеңі түрінде көрінеді. Ол мүмкін болатын барлық тәуекелдерді теңестіріп салыстырады. Ол салыстырмалы түрде қарапайым болуы мүмкін. Оның басты міндеті- жұмыс пен кезеңдердің орындалуы кезіндегі тәуекелдің себептерін анықтау, яғни тәуекел мүмкін болатын аймақты айқындау, содан кейін барып, барлық тәуекелдерді анықтау болып табылады. Тәуекелдік дәрежесіне әсер ететін барлық факторларды объективті және субъективті деп бөлуге болады. Объективті факторларға кәсіпорынан тәуелсіз инфляция, бәсеке, саяси және экономикалық дағдарыстар, экология, кедендік салықтар жатады. Субъективті факторларға тікелей нақты түрін сипаттайды: өндірістік потенциал, кадрлық құрылым, шаруашылық байланстар, қаржылық жағдай жатады.

Тәуекелді сандық талдау- бұл жалпы қаржылық тәуекелдің және ақшалай шығындардың жеке түрлері бойынша нақты көлемін анықтау.

Компаниялардың қаржылық тәуекелін басқарудың негізгі қағидаларына мыналар жатады:

1.Тәуекелді қабылдау деңгейі бойынша;

2.Тәуекелді табыстау мүмкіндігін есепке алу;

3.Тәуекелді басқару үдерісінде компаниялардың қаржылық стратегияларын есепке алу;

4.Тәуекелді басқару кезеңіндегі опреацияларды есепке алу;

5.Қабылданған тәуекелдерді басқару;

6.Жеке тәуекелдерді басқарудағы тәуелсіздік;

7.Қаржылық опреациялардың табыстылық дәрежесі бойынша қабылданатын тәуекелдің деңгейінің сәйкестігі;

8.Компаниялардың қаржылық мүмкіндігіне байланысты тәуекелдің сәйкестілік деңгейі;

9. Тәуекелді басқару тиімділігі.

4. Эссе жазыңыз (50 балл)

Эссе: Тәуекелділікті басқару - адам қызметінің саласында ретінде.

9-билет

1. Келесі сұрақтарға жауап беріңіз (10 балл)

Кәсіпкерлік тәуекелдікті сақтандыру.

Сақтандыру жеке және заңды тұлғалардың мүліктік қызығушылықтарын тәуекелдік болған кезде сақтандыру жарналынан құрылған ақшалай қор есебінен акша болу арқылы сақтандыру. Негізгі сақтандыру тәуекелдікті беру әдісіне жатады. Себебі, тәуекелдікті беру барысында келісімшарт құрылады да, тәуекелдікті кабылдаушы ретінде сақтандыру компаниясы болады. Кәсіпкерлік фирманың шотының жабу үшін ақшалдай ресурстарды басқа қайнар көздерден қарағанда сақтандыруға болады. Немесе шығындарды жабу үшін компаниялардың кей жағдайларда өздерінің қаржылары жеткілікті болады. Сақтандырудың бірнеше шектеулері бар.

1. Баға. Кейбір жағдайда тэуекелдікті өз мойнына алатын

сақтандырушы сақтандыру үшін тым жоғары бағаны тағайын

дайды.

Кәсіпкерлік фирма сақтандыру келісім шартын бекіту үшін сақтандыру компаниясына бекіту үшін жазбаша өтініш береді. Келісім шарттың бекіту фактісі болып сақтандыру куәлігі немесе сертификаты б.т. сақтандыру куәлігінде мыналар көрсетіледі.

1.Құжат аты;

2.Сақтандыру компаниясының банктік реквизиті, аты, заңды мекен жайы;

3.Сақтандырушының аты, оның мекен жайы;

4.Сақтандыру объектісі;

5.Сақтандыру сомасының көлемі;

6.Сақтандыру тәуекелділігі;

7.Сақтандыру төлемінің мөлшері, мерзімі жэне оны енгізу тәртібі;

8. Келісім шоттың әрекет ету мерзімі;

9. Келісім шартты тоқтату немесе өзгерту тәртібі;

ІО.Екі жақ келесімі б/ша басқа да жағдайлар;

11 .Екі жақың қолы.

Сақтандыру компаниясы сақтандыру төлемін келесі жағдайлар болған кезде төлемеуге құқы бар:

1. Егер сақтанушы әдейі алдын ала ойлап сақтанса;

2. Сақтандыру объектісі тұралы сақтандырушыға жалған мәлімет

берген кезде;

3. Сақтанушы адам өзіне зиян келтіреген тұлғадан өзінің шеккен

шығының қайтарып алса.

Сақтандыру келісім шарты келесі жағдайларда тоқтатылады:

1. Қызмет ету мерзімі аяқталған кезде;

2. Сақтандырушы сақтанушы алдында келісім шарт бойынша толық

көлемде міндетін орындаса;

3. Сақтанушы бекітілген келісім шарт мерзімінде сақтану төлемін

төлемеген кезде;

4. Сақтанушыны таратып жіберген кезде;

5. Сот шартын жарамсыз деп тапқан кезде.