Ana gibi yâr,vatan gibi diyâr olmaz

Atasözü

A-DERSE HAZIRLIK

1-Günümüzdeki evlerin planları ve oda sayıları hakkındaki düşünceleriniz nelerdir, sizce gözden kaçan bir şeyler var mı?

B-OKUMA PARÇASI

ANNE BABA HUKUKU

VE

İnsan olma

2003 yazı, dünya kamuoyuna da yansıdığı gibi, Avrupa'da çok sıcak geçti; bilhassa Fransa ve Almanya'da. Paris'te İkinci Dünya Savaşı yıllarından beri sıcaklık ilk defa 40 derecenin üstüne çıktı. Fransızlar ne olduğunu anlayamadılar. Global iklim değişikliği vâkıasını sürekli işlemelerine rağmen, bunun bazı neticelerini bulundukları enlem ve iklim kuşağına yakıştıramıyorlardı herhalde. Almanya'da da şaşkınlık vardı. Orta yaşın üzerindeki Almanlar böyle sıcak bir yaz hatırlamadıklarını söylüyorlardı. Fakat "sıcak" gündemin en önemli hâdisesi Fransa'da yaşandı. Fransızların "canicule" dedikleri, 22 Temmuz- 22 Ağustos arası dönemde kendini hissettiren sıcak hava dalgası bu defa öncekilerden çok daha fazla iz bıraktı. Fransa'da on beş bine yakın yaşlı insan hayatını kaybetti. Konu haftalarca kamuoyunda tartışıldı. Ölenlerin belli bir kısmı evlerinde yalnız başına yaşayan yaşlı kadın ve erkeklerdi. Bunların neredeyse tamamının hayatta en az bir yakını vardı; oğlu, kızı, gelini, damadı, torunları, yeğenleri, kardeşleri vs. Fakat aslında bunlar bir terkedilmişlik içinde yaşıyorlardı. Modern zamanların Fransa’sı temmuz ve ağustos aylarında neredeyse boşalıyordu. Bu defa da böyle oldu. Bilhassa başkent Paris'te bu daha fazla hissedildi. Yaz tatilini kutsal ve dokunulmaz olarak anlayan Fransızlar, büyük kısmı yurt dışına olmak üzere, şehirlerinden çıkmışlardı. Kendi evinde ölen yaşlıları Fransa'da o günlerde arayıp soracak kimse kalmamıştı denemez tabii ki. Vardı, fakat kimse kapılarını çalmıyordu. Ölüm hâdiselerinin sayısı dikkat çekecek derecede artış gösterince bazı Fransızların aklına anne-babasını, veya yalnız yaşayan yakınlarını aramak geldi. Bir de, Fransızların "emekli evi" (maison de retraite) olarak adlandırdığı "darûl aceze" benzeri yerlerde kalanlar arasında ölüm oranları dikkat çekiyordu. Bunların yöneticileri de, yeterli ilgi göstermediği ve kaynak aktarmadığı için devleti suçluyorlardı; yeterli sayıda eleman çalıştıramadıklarını, soğuk hava tertibatlarının olmadığını ileri sürüyorlardı. Sözgelimi, Almanya'da olduğu gibi Fransa'da da soğutucu (klima) kullanımı yaygın değildi. Ağustos ayında sıcaklık son elli yılda hiçbir zaman böyle yükselmemişti, ve bu ayda Paris'te geceleri battaniye ile yatıldığı olurdu. Fransa'da evinde yaşamayı tercih eden, fakat temel ihtiyaçlarını karşılayamayan yaşlılara, ücreti mukabilinde sabah, öğle ve akşam vakitlerinde kahvaltı ve yemek servisi yapan kuruluşlar var. Bu vesileyle bu yaşlı insanların sağlık durumları da bir bakıma kontrol edilmiş olduğundan, zamanında tedbir almak kolaylaşıyor. Bu hizmeti gören görevliler herhangi bir eve gittiklerinde kendilerini karşılayan yaşlı kadın veya erkeğin, veya her ikisinin içeriye geçip bir süre oturması ve kendileriyle sohbet etmesi ısrarıyla karşılaşıyorlar. Birçok Batı ülkesinde olduğu gibi, bilim ve teknolojide, bilhassa tıptaki gelişmeler, ayrıca sosyal sigorta ve emeklilik hakları gibi konulardaki kökleşmiş düzenlemeler Fransa'da da ortalama hayat süresinin artmasında bir sebep rolü oynuyor. İki Dünya Savaşı yıllarını hatırlayabilecek kadar yaşlı olanların nisbeti diğer ülkelere göre yüksek sayılabilir. Neredeyse seksen beşten sonrası yaşlılık yılları olarak kabul ediliyor.

C-KELİMELERİN DİLİ

kökleşmek-....................................................................................................................................

vesile-............................................................................................................................................

yaygın-..........................................................................................................................................

mukabil-............................................................................................................................................

tertibat-...........................................................................................................................................

kamuoyu-...........................................................................................................................................

sigorta-............................................................................................................................................

kuruluş-.........................................................................................................................................

eleman-...........................................................................................................................................

hadise-...........................................................................................................................................

D-OKUMA-ANLAMA

1-Fransa’daki yaşlıların ölüm sebebi sadece sıcaklar mı?................................................................

...........................................................................................................................................................

2-Ölümlerin çok fazla olmasının tatille ilişkisi nedir?......................................................................

...........................................................................................................................................................3-Batı ülkelerindeki yaşlıların fazla olma sebebi nedir?..................................................................

..........................................................................................................................................................

4-Ücret karşılığı yaşlıların ihtiyaçlarını karşılayan kuruluş görevlilerinden emeklilerin isteği nedir?.........................................................................................................................................

5-Niçin onlardan böyle bir istekte bulunuyorlar?........................................................................

......................................................................................................................................................

Güzel Sözler

*Ben annemi nasıl sevmem ki;o,beni bir müddet karnında,uzun bir zaman kucağında,ölünceye kadar da kalbinin şefkat köşesinde taşımıştır.Ona saygısızlık göstermekten daha aşağılık bir şey bilmiyorum (A. Cami ) * Ana-baba âhı almak; Ana-baba âhının zehirini içen kurtulamaz (A. F. Başgil)

* Bana iyi anneler veriniz,size iyi vatandaşlar vereyim (N. Bonaparte)

*Bir baba yüz öğretmene bedeldir. (G. Herbert)

*Bir baba yüz evlada bakar da, yüz evlat bir babaya bakamaz. (G. D'annunzio)