43*:Участие бсср в создании ссср

Пасля заканчэння грамадзянскай вайны ва умовах нацыянальна-вызваленчага руху у савецюх рэспублiках i росту незалежнЩюх тэндэнцый i iснуючае саюзнае пагадненне - дагавор аб ваенна-палiтычным саюзе савецкiх рэспублiк выклiкау незадаволеннасць прыхiльнiкау

незалежнасцi. i6 студзеня 192i г. памiж БССР i РСФСР быу падшеаны дагавор, якiМ прызнавалюя суверэнiтэт i незалежнасць Беларусi. 3

лета 192i г. пад кiраунiцтвам ЦК РКПб пачауся пошук i выпрацоука канкрэтных форм аб'яднання савецкiх рэспублiк у адну дзяржаву. Сталiн выступу з iдэяй "аутанамiзацыi", паводле якой усе савецкiя рэспубл[кi павiнны былi аб'явiць сабе састаунымi часткамi РСФСР i увайсцi у яе склад, але гэты план рэспублiкам не падыйшоу. Ленiным была знойдзена iншая форма - федэрацыя. у якой на раунапраунай аснове аб'ядноу8алiся б усе савецкiя рэспублiКi, у тым лiку i РСФСР, iдэя аб'яднання шырока i актыуна прапагандавалася сярод насельнiцтва нацыянальных рэспублiк. i4-18 снежня 1922 г. IV Усебеларускi з'езд Саветау, аднагалосна задобрыу iдэю стварэння СССР. Была выбранадэлегацыя для паездм у Маскву. 29 снежня 1922 г. у Маскве адбылася канферэнцыя паунамоцных прадстаунiкоу РСФСР, УССР, БССР iЗСФСР. якая абмеркавала i прыняла праекты Дэкларацьп i Дагавора аб стварэннi СССР. 30 снежня дэлегацыi, яюя сабралюя на i Усесаюзныз'езд Саветау, падпiсалi Дэкларацыю i дагавор аб стварэннi СССР. Ад iМЯ БеларуСi пад гэтымi дакументамi паставiлi свае подпгсы 25 чапавек.На з'езде быу выбраны ЦБК СССР, у якi ад БССР увайшоу Чарвякоу (ён жа стау аднiм з чатырох старшынь ЦБК). У 1924 г. была

зацьверджана Канстытуцыя СССР. Насельнiцтва БССР, як i iншых рэспублiк, паддаючыся бальшавiцкай прапагандзе, адобрыла стварэннеСССР, нават не падазраваючы, што такая форма дзяржаунага аб'яднання была инструментам ажыццяулення партыйнай дыктатуры iперашкодай на шляху нацыянальнага адраджэння беларускага i iншых народау. 3 улiкам як эканамiчнага, так i нацыянальнага фактарау у1923 г. савецкiя i партыйныя ворганы рэспублiкi выказалi жаданне вярнуць БССР паветы, у якiх большасць складалi беларусы. 3 сакавiка 1924г. ЦБК СССР выдау дэкрэт аб перадачы Беларускай ССР i6 паветау Вiцебскай, Гомельскай i Смаленскай губерняу. У вынику узбуйненнятэрыторыя Савецкай БеларуСi павялiчылася на i10 тыс. км., амаль у 2 разы. У снежнi 1926 г. адбылося новае узбуйненне БССР. У яе складувайшлi Гомельскi i Рэчыцкi паветы. Адначасова з пашыреннем меж БССР вырашалася пытанне аб яе адмiнiстратыуна-тэратарыяльнам падзеле. Рэспублiка была падзелена на 10 акруг i 100 раёнау. 3мяненнi, якiя адбылiся у рэспублiцы. былi замацаваны у Канстытуцыi БССР,

прынятай ii красавiка 1927 г.

47*:Западная Б в составе Польши У выніку савецка-польскай вайны 1919–1920 гг., паводле Рыжскага мірнага дагавора ад 18 сакавіка 1921 г., вялікая частка тэрыторыі Беларусі з насельніцтвам перайшло ва ўладанне польскай дзяржавы.Заходняя Беларусь і яе насельніцтва апынуліся ў вельмі цяжкім становішчы.На заводах і фабрыках працоўны дзень працягваўся 10–11 гадзін. У сярэднім на аднаго працуючага прыходзілася два беспрацоўныя. Вельмі цяжка жылося ў вёсцы.Колькасць бедных жыхароў вёскі пачала няўхільна павялічвацца.Сяляне павінны былі пастаянна выконваць павіннасці.У пошуках заробкаў, даведзеныя голадам і ўціскам да адчаю, сяляне шукалі выйсця ў эміграцыі.Вядучую ролю ў паланізацыі беларускага насельніцтва адыгрывала каталіцкая царква.У Заходняй Беларусі панаваў жорсткі палітычны рэжым і паліцэйскі тэрор.Такім чынам, сацыяльнае, нацыянальнае і палітычнае становішча працоўных мас на тэрыторыі Заходняй Беларусі штурхала іх на актыўныя антыўрадавыя дзеянні.У пачатку і сярэдзіне 20-х гадоў сацыяльная і нацыянальная барацьба характарызавалася не толькі эканамічнымі забастоўкамі і антыўрадавымі дэманстрацыямі, але і праявамі ўзброеных выступленняў у форме партызанскага руху.Ва ўзмацненні сацыяльнага і нацыянальна-вызваленчага руху значную ролю адыгралі партыі і арганізацыі камуністычнага і нацыянальна-дэмакратычнага напрамку.Выдаваліся газеты, якія па прычыне праследавання ўладамі часта закрываліся.У студзені 1927 г. улады пачалі ліквідацыю гурткоў і камітэтаў БСРГ. Па ўсім краі прайшлі масавыя арышты яе актывістаў.Польскія ўлады чынілі розныя перашкоды для стварэння сеткі гурткоў на месцах, а таксама ажыццяўлялі жорсткі ўціск на перыядычныя выданні.Важную ролю ў грамадска-палітычным жыцці Заходняй Беларусі адыграла культурна-асветная арганізацыя – Таварыства беларускай школы (ТБШ).За перыяд свайго існавання (да 1937 г.) ТБШ заваявала вялікую любоў насельніцтва Заходняй Беларусі. Заслуга ТБШ была не толькі ў асветніцкай ролі, але і ў тым, што яна падрыхтавала і выхавала ў вельмі цяжкіх умовах нацыянальнага прыгнёту значную колькасць беларускай творчай інтэлігенцыі.У канцы 20 – пачатку 30-х гадоў адбыліся значныя палітычныя і эканамічныя змены на тэрыторыі Заходняй Беларусі. Уз’яднанне Зах Бел з БССРу 20-я – 30-я гг. Першыя пераутварэнні.Эканамічны крызіс 1929–1933 гг. надзвычай абвастрыў міждзяржаўныя і ўнутрыкласавыя супярэчнасці ў большасці краін свету.Пасля заключэння ў студзені 1934 г. германска-польскага дагавора

ў краіне хутчэй пайшла фашызацыя грамадскага жыцця. У красавіку 1935 г. былі прыняты новая канстытуцыя Польшчы і новы выбарчы закон. Рашаючую ролю ў перабудове ўсяго рэвалюцыйнага руху адыграў VII кангрэс Камінтэрна (1935), які распрацаваў тактыку барацьбы супраць фашызму і вайны.Працэс рэалізацыі задачы па стварэнні адзінага фронту барацьбы ўсіх дэмакратычных сіл супраць фашысцкага наступу праходзіў вельмі цяжка і з пераменным поспехам.Польская сацыялістычная партыя (ППС), створаная ў 1892 г., стаяла на антысавецкіх і антыкамуністычных пазіцыях.Значны ўплыў на працоўных гарадоў і мястэчак Заходняй Беларусі мелі яўрэйскія дэмакратычныя арганізацыі.Асобнае месца займалі беларускія нацыянальныя партыі.Ва ўмовах нарастання барацьбы працоўных і значных поспехаў па стварэнні адзінага народнага фронту ў Польшчы, Заходняй Беларусі і Заходняй Украіне Кампартыя Польшчы і яе састаўныя часткі – КПЗБ і КПЗУ – у сакавіку 1938 г. былі распушчаны і перасталі існаваць.Нягледзячы на такі ўдар па сацыяльным і нацыянальна-вызваленчым руху ў Польшчы, барацьба працоўных, хоць і не так інтэнсіўна, як раней, усё ж працягвалася аж да 17 верасня 1939 г.У 1921–1939 гг. заходнебеларускія землі з’яўляліся прыдаткам Польшчы. Беларускі народ не мірыўся з прыгнечаным становішчам і змагаўся за сацыяльную і нацыянальную незалежнасць, за ўз’яднанне з БССР. У 1939 г. здзейснілася мара беларускага народа. Заходняя Беларусь уз’ядналася з БССР.

46*Культурнае жыцце у 30-я гады Уладкаванне таталiтарнага рэжыму непазбежна прывяло да дэфармацьп нацыянальна-культурнай палiтыцы. На беларускую iнтэлiгенцыю,якая выйшла з сялянства, быу навешаны ярлык "нацыянал-дэмакратызму", нiбыта варожаю савецкаму ладу щэялопю. Паклёп быу узведзенына народнага пiсьменнiка Янку Купалу, якi быу абВiнавачаны у кiраунiцтве "Саюзам вызвалення Беларусi". якога у сапрауднасцi не было. ЯнкаКупала зробiу спробу самагубства, што i не дало магчымасш яго арэштаваць У лагерах i турмах запнула больш за 50 пiсьменнiкау: Гарэцю.

Галубок, Чарот, 3арэцкi i iнш. Першачарговай задачай культурнай рэвалюцьп бальшавiкi лiчылi Лiквiдацiыю непiсьменнасцi. У вынiку. напачатак 1939 г. доля письменных у рэспублiцы склала 80.8% У 30-я гг было узведзена усеагульнае i абавязковае пачатковае навучанне. Уканцы II пятiгодцы у БССР дзейнiчала 153 навучальных установы., сярод их 26 вышэйшшых На Беларусi дзейычала АН БССР, ускладзе 14 НII. Сярод вядомых лiтаратарау былi Александровiч. Грахоускi. Чорны Вядома аповесць Галавача "Спалох на загонах". Нягледзячы на адмiНiстрацыйны циск, беларускае мастацтва вылучыла вядомых акцерзу Крыловiча. Платонава, Глебава, Уладамiрскага. У 1928 г. у

Ленiнградзе адкрылася Кiнастудзiя мастацкiх фiльмау ..Савецкая Беларусь Вядомымi Кiнзрэжысерамi былi: Тарыч, Корш-Саблiн. У 1932 г.была адчынена Беларуская дзяржауная кансерваторыя. у 1933 г Беларусю тэатр оперы i балету Адмоунымi рысамi развщця культуры былояе развшце больш ушыр. чым углуб

49.* Выхад БССР на межнародную арэну.Павышэнне ролю БССР на Мiжнароднай арэне у пасляваенныя гады выявiлася перш зо усе V яе акгыунам удзеле у пасляваеннам уладкаваннi свету, стварэннi i дзейнасцi новай мижнароднай аргашзацыi у ААН ; яе галоуных органау iеларусь прызнавалась раунапрауным членам ААНза вялки уклад у разгром фашiзму i пансеннiя ей у ходзе вайны каласальныя пюдсмя i матэрыальныя страты 27 красавца 1945 гМiжнародная канферэнцыя у Сан-Францыску заснавала ААН. Дэлегацыя БССР 3'яулялась часткай дэлегацыi СССР. сумесна з якой Яна галасавала па усiХ пытаннях, што абмяркоувалюя у ААН. Таму i удзел дэлегацыi БССР у працы ААН з самага пачатку прыняу фармальныхарактар. Хаця яна i пыталася праводзщь i самастойную палiтыку. Па яе прапанове у 1946 г. Генеральная Асамблея ААН прыняла рэзалюцыю"Аб выдачы i пакараннi ваенных злачынцау". У лютым 1947 г. былi падтсаны мiрныя дагаворы з былымi саюзнiкамi птлераускай Германii -Балгарыяй. iталiяй. Румынiяй. Венгрыяй. Фшляндыяй. Галоуным вынiкам змеi. якiй адбылюя у знешнепашычнам жыцщ БССР у першае паеляваеннае дзесящгоузе, з'явiуся выхад ураз членства у ААН у работу яе спецыялiзаваных органау, такiх. як ЮНЕСКА ,МАИ (Мiжнародная аргашзацыя працы), МСЭ (Мiжнародны саюз электрасувязi).Але у цэлым мiжнародная дзейнасць рэспубЛiКi насiла у гэтыя гады абмежаваны характар У 50-60-я гг. дэлегацыя БССР у ААН адстойвала линию на умацаванне Мiжнароднага Мiру i бяспею Пры актыуным удзеле дэлегацыi БССР 49.2.ААН у 1960 г. прыняла Дэкларацыю аб наданнiнезалежнасцi каланiяпьным кратам i народам.БССР рашуча асудзiла агрэсiЮ iзраiля супраць Еппта, Сiрыi i iардании у 1967 г., выступала зпадтрымкай крат Паудневай Афрыкi у IX барацьбе супраць апартэiду i расiзму У 1963 г беларуская дэлегацыя падшеала Дагавор абзабароне выпрабаванняу ядзернаi збр0i у iрох сферах ( у отмасферы. у кiсмасо i над вадiн). к канцу /0-х i ягi падшсаш каля 120 дзяржау.Не без удзела Ьеларусi з'явiуся праэкт Дагавора аЬ нераспаусюджванш ядзернаi зброи, У70-80-я гг БССР падписала цэлы шэраг Мiжнародных актау па пашiчных i прававых пьпаннях Выбiралася БССР i непастаянным членам Савета Бяспекi Усе гэта павышала Мiжнародны аутарьпэi рэспублики. Набьiн iоуны размах развшце эканамiчных. кулыурных. навуковыхсувязей iiравод3iлюя выставы. ярмаркi вырабау Беларусь у Канадзе, Японi. Ьельгии. iталii стау развiвацца Мiжнародны турызм

55*. Набыццё дзяржавай пезалежнасцiПалітычны крызіс працягваўся. 8 снежня 1991 г. у Белавежскай пушчы кіраўнікі Расіі, Беларусі і Украіны Б. Ельцын, С. Шушке-віч і Л. Краўчук, дэнансавалі дагавор 1922 г. аб утварэнні СССР Гэты дзяржаўны пераварот быў здзейснены са згоды прэзідэнта СССР М. Гарбачова. На руінах СССР утварылася аморфная, нежыццяздольная СНД.

Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі. Яшчэ да распаду СССР 27 ліпеня 1990 г. сесія Вярхоўнага Савета БССР прыняла Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце Беларускай ССР. Было абвешчана вяршэпства на тэрыторыі рэспублікі Канстытуцыі БССР і яе законаў. Гэтмм быў пакладзены пачатак шляху да дзяржаўнага суверэнітэту.

Дзяржаўны пераварот у Маскве ў жніўні 1991 г. узмацніў цэнтрабежныя тэндэнцыі. Нечарговая сесія Вярхоўнага Савета БССР у жніўні гэтага года прыняла пастанову аб забеспячэнні палітычнай і эканамічнай самастойнасці Беларускай ССР У гісторыі Беларусі пачаўся новы этап - этап незалежнай дзяржавы.

Адбылася замена назвы рэспублікі і дзяржаўнай сімволікі. Беларускую Савецкую Сацыяліс-тычную Рэспубліку надалей на:шнаці, «РэспублІка Беларусь», а ў скарочаных і састаўных назвах - «Беларусь». Дзяржаўнымі сімваламі Рэспублікі Беларусь гтнлі бсла-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня».Пасля абвяшчэння незалежнагці Інмінрусі ІІачалася работа па фарміраванню органаў дзяржаўмага кіракаммя. Былі створа-ны Узброеныя Сілы. АрганізавамІ,І мытпая глужба, новая бан-каўская сістэма, камітэты па кіранаішю дзяржаўнай маёмасцю і па знешніх эканамічных суннзнхРэспубліка Беларусь - прэзідэнцкая рэгпубліка. 15 сакаві-ка 1994 г. была прынята Канстытуцыя (Асноўны Закон) Рэспуб-лікі Беларусь. Першым Прэзідэнтам РэсІІублікі Беларусь быў выбра-ны А. Р. Лукашэнка

53*:КультураБССР з сяр50-ых – сяр80-ых Духоўны стан грамадства ў значнай ступені знаходзіць адлюстраванне ў літаратуры.Прыкладна з 1953 г. у беларускай літаратуры, як і ва ўсесаюзнай, намеціліся новыя тэндэнцыі, звязаныя з актывізацыяй грамадскага жыцця.Вельмі плённымі для беларускай драматургіі былі канец 60-х – 70-я гады.Велізарную ролю ў культурным жыцці рэспублікі іграў Вялікі тэатр оперы і балету.У музычнай культуры ў пасляваенныя гады інтэнсіўна развіваюцца жанры сімфоніі і інструментальнай музчыкі.Развівалася выяўленчае мастацтва. У першыя пасляваенныя гады мастакі знаходзіліся пад яркім уражаннем гераічных падзей Вялікай Айчыннай вайны і партызанскага руху.У манументальным мастацтве важнейшай тэмай сталі бяспрыкладны гераізм і ўздым народнага духу ў гады Вялікай Айчыннай вайны.Беларуская культура мінулых дзесяцігоддзяў духоўная, глыбокая і таму атрымала прызнанне за межамі рэспублікі.Асаблiвае месца у вызначэннi новага напрамку культурнага жыцця у БССР у 50-60-ыя гады належала лiтаратуры. Павялiчваецца пiсь-меннiцкая арганiзацыя. Да 1966г. на Беларусi было 242 пiсьменнiкi i паэты.Бы-ла рэабiлiтавана i вернута чытачу творчасць Ц.Гартнаа, М.Чарота, А.Дудара,П.Галавача i iнш. Да гэтага часу адносiцца росквiт дзейнасцi П.Броукi, М.Танка,А.Куляшова,В.Быкава, Я.Брыля i iнш..У 60-ыя гады з'яуляюцца такiя значныя творы,як "Людзi на балоце" I.Мележа,"Сасна пры дарозе" I.Навуменкi,"Засценак Малiнаука" А.Чарнашэвiча i iнш.Асаблiвай падзеяй гэтага часу стау раман У.Караткевiча "Каласы пад сярпом тва-iм".Гэтыя творы рэальна характэрызуюць рэвалюцыйныя падзеi на Беларусi,паказ-ваюць жыццё беларускай 53.2.вёскi,гiстарычнае мiнулае беларускага народа. Значныхпоспехау лiтаратура дасягнула у асвятленнi падзей Вялiкай Айчыннай вайны.Многа зрабiу,каб сказаць прауду пра вайну,В.Быкау у творах"Жураулiны крык","Сотнiкау","Здрада","Пастка".Новае асэнсаванне вайны знайшло месца у творах I.Навуменкi, I.Чыгрынава i iнш.Ва усiх творах пра вайну звычайны чалавек стау ге-роем у вайне,змагауся з ворагам за Радзiму i за сваё жыццё. I гэта паказваюцьтворы I.Навуменкi "Сасна пры дарозе",I.Пташнiкава "Тартак", А.Адамовiча "Сыныiдуць у бой".У перыяд 50-60 гадоу якасна абноулена загаварылi беларускiя паэты: П.Броука, М.Танк, А.Звонак, А.Лойка, Г.Бураукiн i iнш.З'явiлiся глыбокiя па зместу творы у драматургii. Сярод iх "Брама неумiручасцi" К.Крапiвы, "Лявонiха на арбiце" А.Макаёнка i iнш.Такiм чынам, беларуская лiтаратура зрабiла рашучы крк на шляху вызваленнад унiтарызму.У рэпертуатры тэатрау з'яуляюцца творы сучаснай тэматыкi: "Калючая ружа"Ю.Семенякi,опера А.Туранкова "Яснае свiтанне",К.Малчанава "Брэсцкая крэпасць" i iнш.Вялiкую увагу удзялялi ваеннай тэматыцы.На сцэне iшлi спектаклi па п'есах К.Крапiвы "Людзi i д'яблы", 10 год не зыходзiу з афiш Рускага тэатра iмяА.М.Горкага спектакль "Галоуная стаука" па п'есе К.Губарэвiча, у якiм паказаны шлях у рэвалюцыю салдат I сусветнай вайны.На сцэне беларускiх тэатрау iшлiспектаклi па п'есах А.Астроускага, А.Чэхава, У.Шэкспiра.У 1956г. быу адкрытыБеларускi тэатр юнага гледача.Новым зместам папоунiлiся харавы i iнструментальны канцэрт. Кампазiтараупрываблiваюць тэматыка iдэйнага i сацыяльнага гучання. Былi напiсаны такiятворы як "Памяць сэрца" I.Лучанка, "Абелiск" Д.Смольскага, кантата А.Багаты-

53.3

рова "Беларускiя песнi" i iнш.Эстэтычнаму выхаванню народа служылi Джяржаунаяхаравая капэла БССР, Дзяржауны народны хор, Ансамбль песнi i пляскi, у 60-ыя

гады да iх далучыуся ансамбль "Песняры".Выяуленчае мастацтва праходзiць цяжкi шлях развiцця. Дамiнуючай з'яуляеццатэматычная карцiна. Вядомы мастак М.Савiцкi напiсау цыкл карцiн "Лiчбы на сэрцы",прысвечаных вайне.Развiваецца манументальнае мастацтва. Дасягненнем беларускай культуры былiработы З.Азгура, А.Глебава, В.Цыгаля, А.Селiханава i iнш.

54* Б. у перыяд перабудовы.У сярэдз. 80-х гадоў СССР апынуўся перад шэрагам праблем. Запавольванне сацыяльна-эканамiчнага развiцця стварыла неабходнасць рэфармавання палiтычнай сiстымы, абнаўлення ўсiх сфер жыцця савецкага грамадства. У сувязi з гэтым КПСС вызначыу палiтыку перабудовы, якая ўключала ў сябе правядзенне эканамiчнай рэформы, рэформы палiтычнай сiстэмы, сацыяльная i культурнай сфер жыцця савецкага грамадства, стварэння прававой дзяржавы.Адначасова з пачаткам правядзення рэформ на Беларусi ствараецца палiтычная апазiцыя. Гэты працэс пачынаецца з арганiзацыi ў 1986—87 гг. шматлiкiх аматарскiх нефармальных аб`яданняў па iнтарэсах. К канцу 1987 г. у iх дзейнасцi пачынае праяўляцца цэнтралiзацыя i палiтызацыя. Пачынаючы з крытыкi тагачаснай канцэпцыi гiсторыi Беларусi, найбольш актыўная частку апазiцыi стварае «Камiтэт-58», пашырае сваю дзейнасць мiнская «Талака», якiя пераўтвараюцца па сутнасцi ў палiтычныя арганiзацыi. У кастрычнiку 1988 г. намаганнямi гэтых аб`яднанняў ствараецца арганiзацыйны камiтэт БНФ,. К 1991 г. БНФ арганiзацыйна афармiўся ў апазiцыйную палiтычную арганiзацыю, меўшую антысавечкую i анутыкамунiстычную накiраванасць.Кiраўнiцтвам КПСС – КДБ, якiя былi дапушчаны ў распрацоўцы i правядзеннi палiтыкi перабудовы. Адсутнiчала канкрэтная, навукова-абгрунтаваная праграма, не былi вызначаны мэты i канчатковыя вынiкi. Катастрафiчна знiзiўся ўзровень жэцця людзей, пагоршылася iх сац. становiшча. Гэта прывяло да таго, што значная частку людзей стала абвiнавачваць у гэтым КПСС, сацыялiстыч. iдэалы абясцэньвалiся, узнiкла цiкавасць да дзеяння палiтычнай апазiцыi

56* Соц.-эканамiчнае развiцце Беларусi На шляху пераходу ад планвай сацыялiстычнай гаспадаркi да капiталiстычнай рыначнай эканомiкi зроблены крокi па стварэнню нарматыўна-прававой базы, рэфармаваннi адносiн уласнасцi, перабудове грашова-фiнансавай сiстэмы, рэарганiзацыi дзейнасцi суб`ектаў гаспадарання.Пачатак гэтых рэформ на беларусi звязаны з адабрэннем Вярхоўным Саветам рэспублiкi ў канцы 1990 г. праграмы пераходу да рыначнай эканомiкi.Рэалiзацыя праграмы праводзiлася ва ўмовах адмiнiстрацыйнага павышэння i вызвалення цэн, iнфляцыi, страты рычагоў цэнтралiзаванага кiравання, бурнымi дэзынтэграцыйнымi працэсамi на тэрыторыi СССР. Пасля развалу СССР у 1991 г. змянiлiся i падыходы да правядзення пераўтварэнняў – у аснову былi прыняты метады так званай «шокавай тэрапii». К 1994 г. правяддзенне рэформ дазволiла стварыць на Беларусi неабходны мiнiмум асноўных рыначных iнстытутаў, нарматыўна-прававых дакументаў, зрабiць новую сiстэму эканомiкi, якая ў асноўным абапiраецца на рыначныя рэгулятары.

Разам з тым, беларускi рынак пацярпеў значна большыя страты, чым меў здабыткаў: разбурэнне былых эканамiчных сувязей прывяло да абвальнага спаду вытворчасцi амаль на 50 % (у параўнаннi з канцом 80-х гг.), рэзкаму падзенню курса беларускага рубля, крытычнаму стану ў забеспячэннi энергарэсурсамi. Усе гэта вызвала панiжэнне жыццевага ўзроўня большасцi насельнiцтва, рост беспрацоўя, нарастанне iншых сацыяльных праблем.

Мадэль рыначных рэформ метадам «шокавай тэрапii» пацярпела правал летам 1994 г. у час выбараў першага прэзiдэнта РБ. Для пераадолення крызiсных 56.2.з`яў i недахопаў, а таксама для вызначэння перспектыўных задач у правядзеннi рыначных рэформ новым кiраўнiцтвам рэспублiкi былi распрацаваны «Асноўныя напрамкi сацыяльна-эканамiчнага развiцця РБ на 1996—2000 гады».

Сення ў рэспублiцы прыпынена далейшае падзенне вытворчасцi i забяспечаны некаторы рост прамысловай i сельскай гаспадаркi.