- •5. Автогудронатор базасындағы қар еріту қондырғысының экономикалық тиімділік көрсеткіштерін есептеу
- •5.1 Күрделі қаржы бөлуді (инвестициялар) есептеу
- •5.2 Жылдық эксплуатационды өнімділік пен жыл ішіндегі техника жұмысының машина-сағат санын есептеу
- •5.3 Жылдық ағымдағы шығындарды есептеу
- •5.4 Есептеу нәтижелері
5.3 Жылдық ағымдағы шығындарды есептеу
Жылдық ағымдағы шығындар барлық тікелей және жанама жұмсауларды қамтиды (үстеме шығындар):
(5.16)
мұндағы Sзэ – машина экипажының жалақысы, тг.;
Sзэр – жөндеу жұмыскерлерінің жалақысы, тг.;
Sэр – ТҚК мен АЖ-ге жалақысыз шығындар, тг.;
Sар – техника реновациясына кететін амортизационды ақша бөлу, тг.;
Sкр – күрделі жөндеуге қажет ақша бөлу, тг;
Sт – отынға кететін шығындар, тг;
Sсм – майлау материалдарына кететін шығындар, тг.;
Sмг – гидрожүйенің майына кететін шығындар, тг.;
Sш,– сәйкесінше доңғалақтарға қажет шығындар мөлшері,тг.;
Sпб – жалақысыз қайта орнықтыруға кететін шығындар, тг.;
kнр – үстеме шығындар коэффициенті (kнр=1,3).
Машина экипажының жалақысына кететін жылдық шығындар:
, (5.17)
мұндағы kр – тарифтік мөлшерлемеге аудандық коэффициенті, (= 1,25);
l – премияларды есептейтін коэффициент, (l =1,5);
СТi – i-ші экипаж мүшесінің сағаттық тарифтік мөлшерлемесі, тг.;
Б – экипаж мүшелерінің саны.
Жөндеу жұмысшыларының жылдық жалақысын мына формуламен табамыз:
, (5.18)
мұндағы – жөндеу жұмыскерлерінің орташа сағаттық тариф. мөлш, тг/сағ;
lр – жөндеу жұм-ң премиясын есептейтін коэфф., (lр=1,2);
Тц – техниканың жөндеуаралық циклінің ұзақтығы, маш – сағ;
m – әртүрлі ТҚК мен АЖ саны;
аi – жөндеу циклі кезінде ТҚК мен АЖ-ң i-ші түрінің саны;
ri – ТҚК мен АЖ-ң і-ші түрінің еңбек сыйымдылығы, адам.-сағ.
Жөндеуаралық циклінің ұзақтығын есептеу:
. (5.19)
Формула (5.18) бойынша мәнін есептейміз:
ТҚК мен АЖ-ге жалақысыз шығындарды мына формуламен есептейді:
Sэр=Sзэрkэр, (5.20)
мұндағы kэр – жалақыдан шығынға ауысу коэффициенті, (kэр=1,35).
Реновацияға қажет жылдық қаражат бөлу мөлшерін есептеу:
, (5.21)
Күрделі жөндеуге қажет жылдық ақша бөлу мөлшерін есептеу:
, (5.22)
мұндағы Акр – КЖ-ге амортизационды ақша бөлудің нормативтері, (Акр =15%).
Отынға арналған жылдық шығын мөлшері келесі формуламен есептеледі:
, (5.23)
Сағаттық отын шығынын есептеу:
, (5.24)
мұндағы Nен – қозғалтқыштың номиналды қуаты, л.с.;
qен – меншікті отын шығыны , г/л.с. час;
kN – отын шығынының өзгеру коэффициенті, (=1,1).
(5.25)
(5.26)
(5.27)
(5.28)
Формула (5.23) бойынша мәндерді анықтаймыз:
, (5.29)
, (5.30)
Өзі аударғыш саны 5 болғандықтан, нәтижені 5-ке көбейтеміз:
Сонда жасақ №1 үшін жалпы жылдық отын шығынының мөлшері анықталады:
(5.31)
, (5.32)
, (5.33)
Сонда жасақ №2 үшін жалпы жылдық отын шығынының мөлшері анықталады:
(5.34)
Майлау материалдарына арналған жылдық шығын мөлшерін табу:
, (5.35)
мұндағы - майлауға керек шығындарға көшу коэффициенті, (=0,075).
Гидрожүйедегі майға қажет жылдық шығын мөлшерін мына формуламен есептейді:
, (5.36)
мұндағы – майдың көлемдік массасы, кг/л.;
Vгс – гидрожүйе сыйымдылығы, л., өзі аударғыш үшін Vгс=33 л, фронтальды тиегіш үшін Vгс=185 л, табанды қар тиегіш үшін Vгс= 160 л;
ЦМГ – майдың көтерме бағасы, тг/кг, өзі аударғыш үшін ЦМГ=137 тг/кг, фронтальды тиегіш үшін ЦМГ=135 тг/кг, табанды қар тиегіш үшін ЦМГ=135 тг/кг;
kд – эксплуатация кезінде майды үстіне құюды есептейтін коэффициент, (kд = 1,5);
tмг – гидрожүйедегі майдың ауысымдылығы, маш-сағ.
Жасақ №1үшін есептейміз:
+ , (5.37)
Өзі аударғыш саны 5 болғандықтан, 5-ке көбейтеміз:
Формула (5.37) бойынша мәнін анықтаймыз:
=
Жасақ №2-де гидрожүйе тек фронтальды тиегіштердің көтеру-түсіру механизмдерінде қолданатындықтан, осы техника түрін ғана есепке аламыз:
Техниканың барлық түріне арналған доңғалақтардың жылдық шығынын есептеу:
, (5.38)
мұндағы nш – доңғалақтар саны (қосымшасыз);
Цш – бір доңғалақтың көтерме бағасы, тг., табанды қар тиегіш үшін Цш=5500 тг., өзі аударғыш үшін Цш=29900 тг., қареріткіш үшін Цш=29900 тг., фронтальды тиегіш үшін Цш=146480 тг.;
Тсш – доңғалақтың қызмет ету мерзімі, сағ, табанды қар тиегіш үшін Тсш = 6300 сағ, өзі аударғыш үшін Тсш = 5000 сағ, қареріткіш үшін Тсш = 5000 сағ, фронтальды тиегіш үшін Тсш = 5500 сағ.
n– техника саны.
Табанды қар тиегіш үшін есептеу:
Өзі аударғыш үшін есептеу:
Сонда жасақ №1 үшін доңғалақтарға жұмсалатын шығындар табылады:
Қареріткіш үшін:
Фронтальды тиегіш үшін есептеу:
Сонда жасақ №2 үшін доңғалақтарға жұмсалатын шығындар табылады:
Жылдық ағымдағы шығындарды формула (5.17) бойынша анықтаймыз: