- •1 Қоректену көздерінің жұмысын сипаттау
- •2 Кернеу стабилизаторын есептеу және элемент схемасын таңдау
- •2.1 Бірінші каналдың стабилизаторын есептеу, микросхеманы таңдау
- •2.2 Екінші каналдың стабилизаторын таңдау, стабилитрон мен транзисторды таңдау
- •3 Сыйымдылықты фильтрлі түзеткіштерге есептеулер жүргізу
- •3.1 Бірінші канал түзеткіштеріне есептеулер жүргізу, жұмыстың сыртқы сипаттамасы және уақыттық диаграммасы
- •3.3Үшінші канал түзеткіштеріне есептеулер жүргізу
- •4 Трансформатор параметрлерін есептеулер жүргізу немесе стандартты трансформаторды таңдау
- •5 Пайдалы әсер коэффициентін анықтау
- •6 Қоректену көзінің принциптік схемасы
- •Қосымша
- •Қолданылған әдебиеттер:
3 Сыйымдылықты фильтрлі түзеткіштерге есептеулер жүргізу
3.1 Бірінші канал түзеткіштеріне есептеулер жүргізу, жұмыстың сыртқы сипаттамасы және уақыттық диаграммасы
Орташа түзеткіш ток:
(3.1.1)
Дифференциалдық (ішкі)кедергі:
(3.1.2)
Кернеу түсуін тік бағытта 1В диод арқылы қабылдаймыз:
Трансформатордың бір орамыныі кедергісі:
(3.1.3)
мұндағы Вт = 1.5 Тл – трансформатор өзегіндегі магниттік индукция;
SТ– трансформатор өзегіндегі сырықтар саны ;
rВ− түзеткіш фазасының активті кедергісі.
Бір орамның қуаты:
Р = 1,8Рвх х (3.1.4)
Р21 = 1,8*1.5А*19.1B = 51,57Вт
Р2 = 1,8*0,69А*39.85 = 49,5Вт
Р3 = 1,8*0.08А*800В = 115,2Вт
Үш орамның габариттік қуаты:
Pгаб = Р1 + Р2 + Р3 (3.1.5)
Pгаб = 51,57Вт + 49,5Вт + 115.2Вт = 216,27Вт
Трансформатор қосымша орамдарға ие болғандықтан, кедергі
(3.1.6)
мұндағы P – бір орамның қуаты;
Pгаб – үш орамның габариттік қуаты.
Екінші реттік орамға келтірілген трансформатор орамдарының таралу индутивтілігі:
(3.1.7)
Түзеткіш фазасының активті кедергісі:
(3.1.8)
Қосымша есептік коэффициенттерін табамыз ,,,Н0.
Түзеткіш фазасының индуктивті және активті кедергілерінің арасындағы қатынасты сипаттайтын φ бұрышының тангенсі мынаған тең :
; (3.1.9)
Негізгі есептеу коэффициенті:
(3.1.10)
мұндағы: m = 2 – түзеткіш фазаларының саны
Бұдан: В0 = 0.98
D0 = 2,2
F0 = 6,2
Н02 = 14000
Диодтың импульсті кері кернеуі:
(3.1.11)
Диодтың имульсті тік тогы:
(3.1.12)
Бос жүріс режиміндегі трансформатордың екінші ретті орамындағы кернеуі:
U21 = B0Uвх1 (3.1.13)
U21 = 0,98*19.1В = 18,8В
Трансформатордың екінші ретті орамының эффективтік тогы:
(3.1.14)
Диодтағы токтың эффективтік мәні:
(3.1.15)
Алынған нәтижелерден КД202Ж [3] диодын таңдаймыз, параметрлері
Iпр ср. = 5A – орташа мүмкіндік ток;
Iпр и. = 5A – импульстік мүмкіндік ток;
Uобр и = 300B– кері кернеу.
Бірінші канал түзеткішінің есептеу тексерісі:
Диодтардың кері мүмкіндік кернеуі:
(3.1.16)
мұндағы: = 1 – көпірлік схемаға арналған коэффициент.
Диодтардың орташа мүмкіндік тогы:
(3.1.17)
мұндағы = 0,5 – көпірлік схемаға арналған коэффициент.
Импульсті мүмкіндік ток:
(3.1.18)
(3.1.19)
мұндағы: = 2 – көпірлік схемаға арналған коэффициент;
= 0,65В – диодтардағы кернеу түсуі.
(3.1.20)
мұндағы: Iнагр ном ≈ Iвых
Конденсатор фильтрінің сыйымдылығы:
(3.1.21)
Конденсаторды есептеуге тексеріс:
Пульсация коэффициенті:
(3.1.22)
бұл шартқа сай емес. Сондықтан конденсатордың сыйымдылығына түзету жасаймыз:
4-сурет Пульсация коэффициентін тексерудегі принциптік схема.
Кесу бұрышы:
5-сурет Кесу бұрышын тексерудегі принциптік схема.
(3.1.23)
Конденсаторға есептелген кернеу:
(3.1.24)
Осыдан таңдайтынымыз электрлік конденсаторК50–35 6800мкФ × 25В[4]параметрлері:
Uном = 25В;
Сном = 6800мкФ;
Ауыспалы құрамдас бөліктің кернеуінің мүмкіндік амплитудасы – 20%.
3.2 Екінші канал түзеткіштеріне есептеулер жүргізу, сыртқы сипаттамасы
Орташа түзетілген ток:
(3.2.1)
Дифференциалды(ішкі)кедергісі:
(3.2.2)
Кернеу түсуін тік бағытта 1 В диод арқылы қабылдаймыз.
Трансформатор орамдарының кедергісі:
(3.2.3)
мұндағы: Вт = 1,5 Тл − трансформатор өзегіндегі магниттік индукция;
SТ − трансформатор өзегіндегі сырықтар саны;
rВ − түзеткіш фазасының активті кедергісі.
Бір орамның қуаты:
Р = 1,8Рвх х (3.1.4)
Р21 = 1,8*1.5А*19.1B = 51,57Вт
Р2 = 1,8*0,69А*39.85 = 49,5Вт
Р3 = 1,8*0.08А*800В = 115,2Вт
Үш орамның габариттік қуаты:
Pгаб = Р1 + Р2 + Р3 (3.1.5)
Pгаб = 51,57Вт + 49,5Вт + 115.2Вт = 216,27Вт
Трансформатор қосымша орамдарға ие болғандықтан, кедергісі
(3.2.6)
мұндағы: P – бір орам қуаты;
Pгаб – үш орамның габариттік қуаты.
Екінші ретті орамға келтірілген трансформатор орамдарының таралу индуктивтілігі:
(3.2.7)
Түзеткіш фазасының активті кедергісі:
(3.2.8)
Қосымша есептік коэффициенттерін табамыз, ,,Н0.
Түзеткіш фазасының индуктивті және активті кедергілерінің арасындағы қатынасты сипаттайтын φ бұрышының тангенсі мынаған тең:
; (3.2.9)
Негізгі есептеу коэффициенті:
(3.2.10)
мұндағы: m = 2 –түзеткіш фазаларының саны
Бұдан В0 = 0,94
D0 = 2.1
F0 = 6.5
Н02 = 15000
Диодтың кері импульстік кернеуі:
(3.2.11)
Диодтың тік импульстік тогы:
(3.2.12)
Бос жүріс режиміндегі екінші ретті орамдағы кернеу:
U22 = B0U вх2 (3.2.13)
U22 = 0,94*42В = 39,48В
Екінші ретті орам арқылы өтетін токтың эффективтік мәні:
(3.2.14)
Диодтар арқылы өтетін токтың эффективтік мәні:
(3.2.15)
Алынған мәліметтер бойынша төрт диодты тандаймыз КД201В [3], параметрлері:
Iпр ср. = 5A – орташа мүмкіндік ток;
Iпр и. = 15A – импульсті мүмкіндік ток;
Uобр и = 200B–кері кернеу.
Екінші канал түзеткіштері есептеулеріне тексеріс:
Диодтардың кері мүмкіндік кернеуі:
(3.2.16)
мұндағы: = 1 – көпірлік схемаға арналған коэффициент.
Диодтардың орташа мүмкіндік тогы:
(3.2.17)
мұндағы: = 0,5 –көпірлік схемаға арналған коэффициент.
Импульті мүмкіндік тогы:
(3.2.18)
(3.2.19)
мұндағы:= 2 – көпірлік схема коэффициенті;
=0,65В – диодтардағы түсу кернеуі.
(3.2.20)
ұндағы: Iнагр ном ≈Iвых
Конденсатор фильтрінің сыйымдылығы:
(3.2.21)
Конденсаторды есептеулерге тексеру:
Пульсация коэффициенті:
(3.2.22)
бұл шартқа сай емес. Сондықтан конденсатордың сыйымдылығына түзету жасаймыз:
6-сурет Пульсация коэффицентін тексерудің принциптік схемасы.
Кесу бұрышы:
7-сурет Кесу бұрышын тексерудің принциптік схемасы.
(3.2.23)
Конденсаторға есептелген кернеу:
(3.1.24)
Осыдан электролитикалықконденсаторды К50–35680мкФ× 200В[4]таңдаймыз, параметрлері:
Uном =200В;
Сном = 680мкФ;
Ауыспалы құрамдас бөліктің кернеуінің мүмкіндік амплитудасы – 20%.