18фако

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Қарағанды мемлекеттік техникалық университет

Физика кафедрасы.

Зертханалық жұмыс №18

Тақырыбы: Клеман және дезорма тәсілімен

қатынасын анықтау

Орындаған: Нурсултанов К.Т

Тексерген: Смакова Н.С

Тобы: ГПР-14-1

Қарағанды 2015

Зертханалық жұмыс №18

Тақырыбы: Клеман және дезорма тәсілімен қатынасын анықтау.

Жұмысты орындау тәртібі:

1. қысқышты ашып насос жәрдемімен ыдысқа ептеп ауа сығылып енгізілнді.

2. 2-3 минуттан кейін ыдыс ішінде ауаның температурасы біраз төмендеп бөлме- дегі температурамен теңескен жағдайда , өлшедім.

3. қысқышын шапшаң ашып жаптым. Бірнеше минут өткеннен кейін мано- метрдегі судың деңгейлерінің айырмасы тұрақтаған жағдайда , өлшедім.

4. және есептедім.

n=5

№
1	16	4	12	1,3		0,01
2	17	4	13	1,3		0,01
3	17	4	13	1,3	1,29	0,01	0,00392	0,01090
4	15	3	12	1,25		0,04
5	16	4	12	1,3		0,01

1.Қандай да бір дененің жылу сыйымдылығы деп оның температурасын бір градусқа көтеру үшін керекті жылу мөлшеріне тен шаманы айтады. Егер де денеге берілген жылу мөлшері оның температурасын шамасына артты- ратын болса, анықтама бойынша жылу сйымдылық:

(дж/град)

Заттың меншікті жылу сйымдылығы деп массасы бір килограмм заттың температурасын 1К –ге қыздыруға қажетті жылу мөлшерін айтады:

Заттың мольдік жылу сйымдылық деп бір моль заттың температурасын 1К қыздыруға қажетті жылу мөлшерін айтады:

2.Сыртқы ортамен жылу алмасусыз өтетін процесс адиабаталық процесс деп аталады.Тез өтетін процестерде болады. Мысалы дыбыстың ауада өтуі, іштей жанаын двигатель. Толқын мен орта арасында жылу алмасып үлгермейді.Бұл процесс кезінде қоршаған ортамен физикалық жүйенің арасында жылу алмасу жоқ. (Q=0) Пуассон формуласы =адиабаталық көрсеткіш идеал газ үшін

3.Термодинамиканың бірінші заңы (бастамасы). Систамаға берілген жылу мөлшері системаның ішкі энергиясының өсімшесіне және системаның сыртқы денелерде атқаратын жұмысына жұмсалады:

4. және арасындағы байланыс қандай. Қай жылу сиымдылық әлде көп және неге?

Егер қыздыру тұрақты көлемде (V=const) болған кезде дене сыртқы денелерге қарсы жұмыс жасамайды, сондықтан термодинамиканың бірінші бастамасы бойынша барлық жылу дененің ішкі энергиясын арттыруға жұмсалады. V=const

Егер газды қыздыру тұрақты қысымда (P= const) өтетін болса, онда газ ұлғаяды да , сыртқы денелерге оң жұмыс жасайды. Демек, бұл жағдайда газдың температурасын бір градусқа арттыруға тұрақты көлем кезіндегіге қарағанда жылу көбірек керек болады, өйткені жылудың бір бөлігі газдың істейтін жұмысына кетеді. Сондықтан тұрақты қысымдағы() жылу сыймдылық тұрақтылығы тұрақты () көлемдегі жылу сыймдылығынан артық болуы керек.

5.ішкі энергия дегеніміз не. Ішкі энергияны неге жүйе күйінің функциясы деп атайды?

Қандай да бір дененің толық энергиясынан тұтастай қозғалысының кинетикалық энергиясы мен сыртқы күш өрісіндегі потенциалдық энергиясын шығарып тастағанда қалған энергия оның ішкі энергиясы деп аталады.

E=mgh+=T+U

Ішкі энергия жүйе күйінің функциясы болып табылады. Бұл жүйе берілген күйде тұрған кезде , оның ішкі энергиясы дәл осы күйге тән келетін, жүйенің бұдан бұрынғы күйіне тәуелсіз болатын мән қабылдайды деген сөз. Демек , жүйе бір күйден екінші күйге өткенде оның ішкі энергиясының өзгерісі әрқашан да ауысуы өткен жолға тәуелсіз, яғни жүйенің бір күйден екінші күйіне келтіретін процесіне немесе процестер жинағына тәуелсіз , осы күйлердегі ішкі энергияның мәндерінің айырмасына тен.

6.Жылу беру кезінде дененің алған немесе жоғалтқан энергиясы жылу мөлшері деп аталады.

m- дененің массасы, с-оның меншікті жылу сыйымдылығы, dT- дене температу- расының өзгерісі.

7. Термодинамиканың заңын әр түрлі изопроцесстер үшін жаз?

Изахоралық процес деп, берілген газдың көлемі (V=const) тұрақты болғанда жүретін процесті айтады. Сонда ешқандай көлем өзгерісі болмайды да (dV=0) газ сыртқы күштерге қарсы жұмыс жасайды:

dQ=dU+dA, dA=0

dQ = d U , ,

Изобаралық процесс берілген газдың қысымы (P=const) тұрақты болғанда жүреді:

, dQ,

Изотермиялық процесс температура (T=const) тұрақты болғанда өтеді де ,оның теңдеуі Бойль-Мариотт заңы болып табылады:

pV= const ,

8.Ауаны идеал газ деп есептеп, мәнін тап? C_v=; C_p=; =, і=3 .