6 Қорек көзінің принциптік схемасы
Принципті сызбада электрлік үрдістерде берілген бөлшектерді орныдау мен олардың арасындағы барлық электрлік байланыстармен қоса, кіріс және шығыс тізбектері аяқталған барлық электрлік элементтерді бақылау үшін барлық электрлік элементтер немесе құрылғылар бейнеленеді.
Сызбадағы элементтерді құрылыс құжаттарының біркелкі жүйесінің стандарттарында орнатылған шартты графикалық белгілеулер ретінде сипаттайды. Бұйымда сирек қолданылатын элементтерді сызбада толық емес, тек қолданылатын бөліктерді ғана белгілейді. Сызбада элементтер мен құрылғыларды біріктірілген немесе алшақтатылған әдіспен бейнелейді:
А) біріктірілген әдісте элементтер мен құрылғылардың құраушы бөліктерін сызбада бір – біріне жақын орналастырады.
б) алшақтатылған әдісте элементтер мен құрылғылардың құраушы бөліктерін сызбада бұйымның бөлек тізбектері көрінетіндей әр жерде бейнелейді.
Сызбаны орындауда жол әдісін қолданылған жөн, элементтердің немесе оларды құраушы бөліктерін түзу бойымен бірінен соң бірін, ал бөлек тізбектерді параллель жолдар құрап жақын бейнелейді.
Сызбаны орындауда жол әдісінде 4 суретке сәйкес жолдарды араб сандарымен бейнелеуге болады.
Сызбаларды көпсызықты жәнебірсызықты бейнелеуде орындалады:
а) көпсызықты бейнелеуде әрбір тізбекті жеке сызықпен бейнелейді, ал осы тізбектегі элементтерді сәйкес бөлек шартты графикалық бейнелеулерді орындалады.
б) идентикалық функцияларда орындалатын бірсызықты бейнелеуде, тізбекті бір сызықпен бейнелейді, ал бірдей элементтерді сәйкес бір шартты графикалық белгілеумен бейнелейді. Қажет болған жағдайда сызбада электрлік тізбектерді белгілейді.
Есептеудің нәтижесі және элементтің теңдеу түріне байланысты қоректендіру көзінің электрлік схемасы құрылады. Онда қосымша элементтер, оның ішінде жиілік кернеудің өшірленуі (SA1), кірістіктің қысқа тұйықталуынан салмақтың шектен тыс ауысуынан қорғау (FU1), шектелген резистормен R1 немесе шектегіш резистормен R2 жарықтағыш диодтың HL1 және қорғағыш диодтпен VD1. Неондық шама қосылуының индикациялау сияқты қосымша элементтер қарастырылуы керек [1].
Қорытынды
Курстық жобаны орындау барысында жартылай өткізгішті аспаптар – диодтар, транзистор,стабилитрон, интегралды микросхемалар жайлы білімімізді бекіттік. Белгілі бір байланыста қарапайым схемалардан анағұрлым күрделі құрылғылардың құрылатынын байқадық.
Қорек көзінің жеке бөліктерін есептеу барысында келесі детальдар қолданылды: КР142EH8Д сериялы стабилизатор, КС620A типті стабилитрон, КТ704В типті транзистор, КЦ403E диоды, МД226 диоды, КЦ410Б диоды, К50-6 5мкФ×50В, К50-7 5мкФ×50В , К50-35 20мкФ× 40В конденсаторлары. Осы алынған детальдардан қорек көзінің электрлік-принципиальді сызбасы құрастырылды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
«Электроника негіздері» пәні бойынша курстық жобаны орындау үшін арналған әдістемелік нұсқау/Алимбаев С.Т.; Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті.- ҚарМТУ баспасы 2004ж., 2-21б.
Электроника: Оқу құралы/Қ.Қ.Смағұлова; Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті.- ҚарМТУ баспасы,2008. 7-72б.
Основы промышленной электроники: учебное пособие для вузов/ В.Г.Герасимов,О.М.Князьков, А.Е.Краснопольский, В.В.Сухоруков;Под ред. В.Г.Герасимова.-3-е изд,перераб. и доп.-М.:Высш. Шк.,1986г. С 21-41.
Сидоров И.Н. Малогабаритные трансформаторы и дроссели. Справочник.- М.: Радио и связь, 1985.- 276 с.
Полупроводниковые приборы. Диоды, тиристоры, оптоэлектронные приборы: Справочник / А.В. Баюков, А.Б. Гитцевич, А.А.Зайцев и др.; Под ред. Н.Н. Горюнова.- М.: Энергоиздат, 1982.- 744 с.
Сидоров И.Н., Скорняков С.В. Трансформаторы бытовой радиоэлектронной аппаратуры: Справочник.- М.: Радио и связь, 1994.- 320 с.
Полупроводниковые приборы. Диоды, тиристоры, оптоэлектронные приборы: Справочник / А.В. Баюков, А.Б. Гитцевич, А.А.Зайцев и др.; Под ред. Н.Н. Горюнова.- М.: Энергоиздат, 1982.- 744 с.
Диоды: Справочник / О.П. Григорьев, В.Я. Замятин, Б.В. Кондратьев, С.Л. Пожидаев.- М.: Радио и связь, 1990.- 656 с.
Полупроводниковые приборы. Транзисторы средней и большой мощности: Справочник/А.А.Зайцев, А.И.Миркин, В.В. Мокряков и др.; Под ред. А.В. Голомедова - М.: Радио и связь, 1989.- 640 с.
Транзисторы для аппаратуры широкого применения: Справочник / К.М. Брежнева, Е.И. Гантман, Т.И. Давыдова и др.; Под ред. Б.Л. Перельмана. -М.: Радио и связь, 1981.- 656 с.
Щербина А., Благий С. Микросхемные стабилизаторы серий 142, К142, КР142.-Радио, 1990, №8, с.89-90; №9, с.73-74.
Булычев А.Л. и др. Аналоговые интегральные схемы: Справочник / А.Л. Булычев, В.И. Галкин, В.А. Прохоренко.- 2-е изд.-Минск: Беларусь, 1993.- 382 с.
Разработка и оформление конструкторской документации радиоэлектронной аппаратуры: Справочник / Э.Т. Романычева, А.К. Иванова, А.С. Куликов и др.; Под ред. Э.Т. Романычевой. – М.: Радио и связь, 1989. – 448 с.
Выполнение электрических схем по ЕСКД. Справочник/ Усатенко С.Т., Каченюк Т.К., Терехова М.В.-Издательство стандартов,1989г с.56-79.