2.3 Құрылымдық сұлбасы
В7-38Универсалды сандық вольтметрдің құрылымдық сұлбасы 4 суретте көрсетілген. Аспаптың жұмыс істеу барысы – өлшенетін мөлшердің тұрақты кернеуге, сонымен қатар санды бағытпен бағаланатын бағытпен, осы кернеудің интервал уақытына пропорционал түрленуі.
Сұлба өлшенетін мөлшердің екі механикалық коммутаторынан, тұрақты мен айнымалы кернеудің кірістік бөлгішінен, ”айнымалы кернеу-тұрақты кернеу” және “кедергі-тұрақты кернеу” түрдегі түрлендіргіштерден, аналогты-цифрлы түрлендіргішінен (АСТ), индикация құрылғысынан, өлшеу шегін автоматты түрде таңдау сұлбасынан және “ток-кернеу”шығару түрлендіргіш шунтынан тұрады.
Ток көзі аспап блоктардың қоректенуі үшін керекті кернеумен қамтамасыз етеді.
4 Сурет – в7-38Универсалды сандық вольтметрдің құрылымдық сұлбасы
Беттік панельге шығарылған, кернеу мен кедергіні өлшеудегі вольтметрдың кірісі екі клеммалы болады. Ток күшін (айнымалы және тұрақты) шығарылатын көпшекті шунт қолданылады. Ол тізбекте ағатын ток күшін түрлендіреді, үстіде көрсетілген аспаптың кірістік клеммалары кернеудің эквивалентті құлауына келтіріледі. 1 коммутатор кірістік клеммдердің өлшеу трактысының біреуімен қосылуы үшін арналған: тұрақты кернеу, айнымалы кернеу мен кедергі, қай режимді таңдағанға қарағанда. Ол механикалық болғандықтан аспаптың беткі жағында орналасқан.
Тұрақты мен айнымалы кернеулердің кірістік бөлгіштері өлшенетін мөлшердің пропорционалды азаюына әкеп соқтырады.Сол себептен келесі тізбектер берілген жұмыс диапозонға жеткізу.Коммутацияланған электронды әдіспен өлшеу шегінің өзгеруі кезінде бұл бөлгіштер калибрленген бөлгіштерді құрайды.
“Айнымалы кернеу-тұрақты кернеу” түрлендіргіші жай түзету және ары-қарай айнымалы кернеуді фильтрациялау үшін қолданылады. Ол шығыста өлшенетін мөлшердің орташатүзетілген мәнін құрайды.
“Айнымалы кернеу-тұрақты кернеу” түрлендіргіші өлшенген кедергінің мөлшерін тұрақты кернеу мөлшерінің эквивалентіне аудара алады. Содан кейін керек болса жай әдіспен өлшеуге болады. Оның жұмыс істеу принципі өлшенетін кедергіден белгілі мөлшердегі тұрақты тогын өткізе алуында болып табылады.
2 коммутатор таңдалған режимге сәйкес айқындалған трактардың біреуінен аналогты-цифрлы түрлендіргіштің кірісіне қосады.Бұл процедура электрондық кілттердің көмегімен жүзеге асады. Аналогты-цифрлы түрлендіргіш тұрақты кернеу мөлшерін соған сәйкес келетін санды кодқа аудара алады. Ол екілік интегралдау принципі арқылы жұмыс істейді, кернеудің қоректену көзімен синхрондалған. Бұл түрлендірудің жақсы дәлдігін қамтамасыз етеді. Түрлендіру екі этаптан тұрады: бірінші этапта RC-элементтер эталондарының көмегімен кернеу мөлшерінің сәйкесінше ұзақтықтағы уақыт интервалына көшу. Ал екінші этапта алынған интервал ұзақтығы цифрлы кодқа аударылады.
Индикация құрылғысы дешифратордан және алты жетісегментті лампалардан тұрады.Дешифраторлар жандырылатын сегмент позициясында,санау процессінің аяқталу моментінде АСТ кірісінде алынатын санды код түрленуін қамтамасыз етеді. Өлшеу шегін автоматты түрде таңдау, оның өлшеу процессін жеңілдету. Ол сәйкес кірістік бөлгіштер коэффицентінің өлшеу мөлшерінің мәніне қосылуы, АСТ масштабының өзгеруі, “айнымалы кернеу-тұрақты кернеу” мен “кедергі-тұрақты кернеу” түрлендіргіштер масштабтарының өзгеруі,яғни прибордың ішкі блоктарының өндіруі сигнал операторысыз.Бұл схеманың вольтметрдің кірісіне шығыстық шунт қосылғанда айнымалы және тұрақты ток күшін өлшегенде жұмыс істемейді.Бұл жағдайда вольтметрдің көрсеткіші "0,2 В" шегінде болуы қажет.Ал өлшеу шектерін таңдау оператордың көмегімен жүзеге асады.
ЦВ қоректену көзін жай сұлбасы арқылы жүзеге асыруға болады:
күшті трансформатордың төмендеуімен,екіортапериодтық диодтық түзеткіштермен және кернеу стабилизаторлары арқылы. Ол аспаптардың қоректену көзі үшін тұрақты кернеулерді ±12 В, -6 В и +2 В құрастырады.Сонымен бірге индикаторлық лампалардың тізбектерін қыздыру және АЦТ схемаларын синхронизациялау үшін айнымалы кернеу 0,85.