Иммуноглобулиндердің изотиптері, аллотиптер және идиотиптері

Басқа наурыздар тәрізді иммуноглобулиндер, өздеріне қарсы антидене синтезін туғызады, ягни олар антиген болып табылады. Иммуноглобулиндердің изотиптері, аллотиптері, идиотиптері бар. Изотип деп иммуногаобулиндердің топтары мен топтастары арасындағы антигендік айырмашылықтарын атайды. Біртүрлі иммуноглобулиндердің изотиптері бірдей. Изотиптердің айырмашылығы иммуноглобулиндердің Ғс-фрагменттерінің құрылыс ерекшеліктермен көрсетеді.

Адамдар иммуноглобулиндері бірнеше негізгі топтары мен изотиптерінен тұрады, оларды ІgМ, Іg0 (G1, G2, G3, G4),. ІgА (А1,А2), ІgЕ деп белгілейді.

Антигендік құрылысьның ерекшелігінің айқындалуъша байланысты бір биологиялықтұрдің Іg екніші түрдің ағзаларында антадене синтезін шакырады. Бұл антаденелер рецилиенггің антиген орнындағы иммуноглобулиндік детерминантасына қарсы тұрады. Ол детерминашталар ■ изотиггтік деп белгіленеді. Әртүрлі жангуарларды бір иммуноглобуяин егу арқьлы алынған гетеролошялық антиизотиптік сарысулар арнайылығы жағынан бірдей емес антиденелерден турады.

Егер қоянды адамның тазаланған G Іg ексе, алынған сарысуда екі негізгі турлі антиденелер болады. Олардьщ біреулері тек адам GІg сай детерминантталарына, ал басқалары - адамның әр класына жататын жалпы иммуноглобулиндерінің детерминанттарына бағытталады. Арнайылығы жоғары антиизотик сарысулар Н-тізбетің константты аймағында немесе белгілі бір Іg класыннщ Н-тізбегінің С-ұшындағы орналасқан детерминанттасына қарсы антиденелерден құралады.

Адам иммуноглобулиндерінің изотиптеріне қарсы моносиецификалык антисарысу алу үшін антиген орнында миелома нәруыздарын пайдаланады, олар қалъшты сай 1g-мен антигендік кұрылысы жағынан бірдей, бірақ гомогенді және миелома наукастардың сарысуында көл мөлшерде кездеседі.

Адамдар иммуноглобулиндеріне қарсы антиизотштік моноспецификалық гетерологюшық сарысу нэруыздарын қалыпты және ақау жағдайында анықтау үшін кең колданады,

Антнденелерді клиникада иммунодепрессант орнында иммунопіобулиннің ауыр тізбегіне қарсы қоддаиу қызықтырады, бірақ өте қиын жузеге асады. Мысалы, Е иммуноглобулинге қарсы мояоспецификалық ашжсарысу иммунодепрессант ориында қолдануы ұсынылған. Мундай антиденелерді аллергиялық аурулардың реагинді түрінде өтетін бейімдшігі бар нәрестелерде алдын алу ушін қолдануға болатын еді.

Аллотиптер деп иммуноглобулиндер қурылымындағы алпелдік айырмашылыңтарын айтады. Бұл генетикалық қадағаланушы иммуноглобулиндер полиморфизмінің көріністерінің бірі, оларда ('бүртүрілік сәйкес Іg изотиптерден түрады, бірац әртүрлі индивидуумда құрылымы жагынан әртүрлі болады. Аллотипиялық маркерлер ауыр жғпе жеңіп тізбектсрдің тұрацты аймақ-тарында анықталады, Іg аллотипін сипаттайтын антигендік детерминанталарды аллотиятік деп атайды.

Анасында бар иммуногдобулиядердің аллотитік маркерлеріне қарсы антиденелер бір жаоқа дейінгі балаларда кездесуі мүмкін. Бұл антидснелер балада жоқ Иіммуноглобулиндердің детерминанталарына қарсы бағьпталған. Аитиденелердің пайда болуы балаға иммуношобулиндер трансплацентарлы түрінде берілуіне байланысты. Туыла салысымен, балада антиаллотиптік антиденелер сиигезделінуіне себепті - баланың антенаталды кезеңінде қан арқылк өтсе де, ананын иммуиотаобулинынің аллотиптік детерминантала-рына төзімділік туылмауы.

«Идиотип» терминін алғашында Оиdiп (1966) енгізген, ол антиденеиің антигендік дара арнайылыгын көрсетеді. Иммуноглобулиндердің идиотиптік арнайыльіғьш анықгаушы антигендік детерминаніталары гетерогендік, гомологияльщ жэне аутологиялық антиденелер көмегімен анықталады.

Иммуноглобулиндер идиотиптері берілген индивидуумдаш В-лимфоциттердің әр-бір клондары синтезделген түрлі класс иммуноглобулиндер молеқулаларының антигендік айырмашылықтары көрсете алады. Ол антигендік айырмашылъқтар жеңіл жэне ауыр тізбектердіц гипереариабелдік домендерінің өзгеше аминылдъщ қүрамымен анықталады.