- •Латын алфавиті
- •Фармацевтикалық терминология
- •1 Сабақ
- •§ 1 Фармацевтикалық терминология туралы жалпы түсінік
- •§ 2 Фармацевтикалық терминологияның құрамы
- •§ 3 Кейбір фармацевтикалық терминдердің түсініктемесі
- •§4. Дәрі-дәрмектердің тривиальды атаулары
- •§5. Тривиальды атаулардың жасалу моделі
- •§6. Сөз құрамында жиі кездесетін сөз бөлшектері
- •II. Дәрі-дәрмектердің аттарын латынша жазып, мағынасын түсіндіру
- •III. Жиі кездесетін түбірлердің астын сызып, мағынасын түсіндіру
- •2 Сабақ
- •§ 7. Етістік туралы жалпы түсінік
- •§ 8. Етістіктің жіктелу түрлері. Сөздіктегі түрі
- •§ 10. Шартты рай
- •§ 11. Бұйрық рай (Imperativus)
- •§12. Рецепте кездесетін етістіктер
- •§13. Рецепте fierі деген етістіктің қолдану мысалдары
- •3 Сабақ
- •§14. Химиялық элементтер
- •§15. Қышқылдар атаулары (қышқыл- Acidum, I n)
- •§16. Оксидтердің атаулары
- •Жасалу моделі
- •§17. Тұздардың атаулары
- •Аниондардың атаулары
- •§18. Эфирлердің атаулары (aether, eris m)
- •Эфирлердің жасалу моделі
- •1. Қышқылдардың жасалуы
- •II. Оксидтердің, пероксидтердің, гидроксидтердің жасалуы.
- •III. Тұздардың жасалуы
- •§19. Рецепт
- •§ 20. Рецепттің құрамы
- •§21. Дәрі- дәрмектердің мөлшерін белгілеу жүйесі
- •Рецепт үлгісі
- •§ 22. Рецептте қосымша қойылатын белгілер
- •§ 23. Рецепттің латын тілінде жазу ережесі
- •Рецепт жолының жазылуы
- •§24. Көп сөзді дәрі-дәрмектердің аттары
- •§25. Рецепте кездесетін предлогы бар сөз тіркестері
- •Латын септіктерінің жалғаулар кестесі
- •§ 26. Таблеткалардың және суппозийторийлердің жазылу ерекшеліктері
- •Таблеткалардың, суппозиторийлердің, драже және аэрозольдердің рецепт жолында жазылуы:
- •Рецепттер бойынша тапсырмалар
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •4 Тапсырма
- •5 Тапсырма
- •6 Тапсырма
- •7 Тапсырма
- •Фармацевтикалық терминологиядан қысқаша сөздік
- •Дәрі-дәрмектердің аттарында жиі кездесетін түбірлер
- •2 Тапсырма химиялық номенклатура Химиялық элементтерінің атаулары
- •Тұздардың және эфирлердің атаулары
- •Химиялық номенклатурадағы қолданылатын сын есімдер
- •3 Тапсырма Дәрі түрлерінің аттары
- •Дәрілік заттардың аттары және басқа сөздср
- •Дәрі-дәрмектердің аттары
- •4 Тапсырма Дәрілік шикізаттар
- •Б) Өсімдіктердің аттары
- •Дәрі-Дәрмектердің аттары
- •Дәрі- дәрмектердің аттарында кездесетін анықтауыштар
- •5 Тапсырма Дәрілік шикізат. Өсімдіктердің аттары
- •Дәрілік заттардың аттары
- •Дәрі дәрмектердің атауларындағы анықтауыштар
- •6 Тапсырма Рецептерде кездесетін предлогы бар сөз тіркестері
- •Дәрілік заттардың аттары
- •Дәрі - Дәрмектердің атауында кездесетін анықтауыштар
- •Рецепттегі қысқартулар
- •Рецептегі қысқартулар
- •Әдебиеттер
Дәрі дәрмектердің атауларындағы анықтауыштар
-
1
ақ
albus, a, um
2
қалпына келтірілген
reductus, a, um
3
ащы
amarus, a, um
4
сары (ботаникалық номенклатурада)
luteus, a, um
5
сары (басқа жағдайларда)
flavus, a, um
6
асқазандық (таблеткалар, қоспалар)
stomachicus, a, um
7
асқазандық
gastricus, a, um
8
күйдірілген
ustus, a, um
9
камфоралы
camphoratus, a, um
10
ішекте еритін
entersolubilis, e
11
қойыртылған
concentratus, a, um
12
кристалдық
crystallisatus, a, um
13
сабынды
saponatus, a, um
14
тұндырылған
praecipitatus, a, um
15
сұр
cinereus, a, um
16
стерилденген, зарарсыздандырылған
sterilisatus, a, um
17
стерильді (дәріленіп тазартылған)
sterilis, e
18
ұнтақталған
tritus, a, um
6 Тапсырма Рецептерде кездесетін предлогы бар сөз тіркестері
-
Латынша
Қазақша
Acc.
1
сontra tussim
жөтелге қарсы
2
аd 20,0
20, 0 дейін
3
ad clavos
сүйел шықанда
4
ad decubitum
тері қажалғанда
5
ad usum internum
ішке қабылдауға арналған
6
ad usum externum
сыртқа қабылдауға арналған
7
per os
ауыз арқылы
8
per rectum
тік ішек арқылы
9
per se
таза түрінде
10
per inhalationem
ингаляция арқылы
11
per horam
бір сағаттың ішінде
Abl.
1
rhizoma cum radicibus
тамырлармен тамырсабақ
2
cum extracto
экстрактпен
3
cum Ferro
темірмен
4
suppositoria cum Ichthyolo
ихтиолмен
суппозитрийлер
5
suppositoria cum Novocaino
новокаинмен суппозиторийлер
6
suppositoria cum Papaverini
hydrochlorido
папаверин гидрохлоридімен суппозиторийлер
7
suppositoria cum Syntomycino
синтомицинмен суппозиторийлер
8
suppositoria cum Theophyllino
теофиллинмен суппозиторийлер
9
suppositoria cum Euphyllino
әуфиллинмен суппозиторийлер
10
Pro injectionibus
инъекцияларға арналған
11
Pro me
мен үшін
12
Pro narcosi
наркозға арналған
13
Pro dosi
бір рет қабылдауға
14
Pro adultis
ересектерге арналған
15
Pro infantibus
балаларға арналған
Acc. et Abl.
1
in ampullis
ампула түрінде
2
in charta cerata
балауыз қағазда
3
in charta paraffinata
парафин қағазда
4
in capsulis gelatinosis
in capsulis amylaceis
желатин капсула түрінде
5
In lagenis
шыны ыдыста
6
In tabulettis
таблетка түрінде
7
in vitro
түтік шыныда
8
in vitro nigro
қара шыны ыдыста
9
in vitrum
шыны ыдысқа
10
in vitrum nigrum
қара шыны ыдысқа
11
in vivo
тірі организмде
12
in officina
дәріханада
13
in officinam
дәріханаға
14
sub lingva
тіл астында
15
sub linguam
тіл астына