Бсж кезіндегі гормональді өзгерістер

Бүйрек қызметінің төмендеуі кезіндегі гормональді өзгерістер әртүрлі және қиын. БСЖ кезінде эндокринді бұзылыстардың 4 механизмі анықталған:

1. Бүйрек тіні азаюынан бүйректе өндірілетін гормондар синтезінің төмендеуі. БСЖ кезіндегі ренальді анемияның болуы бүйректе эритропоэтин өндірілуінің төмендеуінен болады. Гипокальциемия және остеомаляция – белсенді Д₃ витаминің өндірілуі төмендеуінен дамиды.

2. БСЖ бар аурулардағы гормондар тиімділігінің төмендеуі. Мысалы, альдостеронның натрийді ұстау әсерінің төмендеуі, ол натрий қорының азаюына әкеледі. Вазопрессин антидиуретикалық әсерін көрсете алмайды, ол полиурияға және несептің сұйылуына әкеледі.

3. Бүйректің экскреторлы қызметінен айрылуынан гормондардың жартылай шығарылу уақыты ұзарады және олардың клиренс жылдамдығы азаяды. Мысалы, қант диабетімен ауыратын инсулин емін алушы науқастарда гипогликемияға әкеледі.

4. Уремия сатысында түзілетін күрделі қосылыстар және токсиндер гормондар әсерін өзгертуі мүмкін. Уремия кезінде байқалатын кейбір гипотериоидты 3 тәрізді өзгерістер тиреоидты гормондардың белсенділігінің төмендеуінен болады.

Сонымен БСЖ кезінде эндокринді бұзылыстардың барлық әсерлері білінеді. Сүйектегі күрделі өзгерістер бір жағынан Д₃ витамині жеткіліксіздігінен туатын гипокальциемия нәтижесі, екіншіден және гиперпаратиреоз салдарынан туған остеодистрофия.

Әдебиеттер тізімі:

1. Анатомия и физиология почки. В книге: Руководство по нефрологии. Под ред. Дж. А. Витворт, Дж.Р. Лоренса. Перевод с англ., Москва, 2000.

2. Джеймс А. Шейман «Патофизиология почки». М. 1999. Перевод с англ. Л.З. Певзнера. Под редакцией Ю.В. Наточина

3. Крис А. О’Каллагхан «Наглядная нефрология». М. 2009. Перевод с англ. под редакцией Е.М. Шилова.

4. Мухин Н.А., Тареева И.Е., Шилов Е.М., Козловская Л.В. Диагностика и лечение болезней почек. Руководство для врачей, ГЭОТАР-Медиа. Москва 2008.

5. Наушабаева А.Е. К.А.Кабулбаев, А.Л.Румянцев, В.Бройке, Й.Эрих Рациональные методы и алгоритмы диагностики заболеваний почек у детей. Вопросы диагностики в педиатрии, Москва, Россия, №3 2009.

6. Наушабаева А.Е. Фокально-сегментарный гломерулосклероз. Обзор литературы. Нефрология и диализ, №1 2008 Т. 10.- С. 15-20

7. Руководство по нефрологии. Под ред. Дж. А. Витворт, Дж.Р. Лоренса. Перевод с англ., Москва, 2000.

8. Суханов А.В. Курс лекций «Патологическая анатомия болезней почек». Москва, март 2005.

9. Renal Pathology Tutorial Written by: J. Charles Jennette, MD Produced by: F.W. Maddux, MD http://www.gamewood.net/rnet/renalpath/ch1.htm

10. Томилина Н.А. Лекция «Новая классификация стадий хронической болезни почек и проблема хронической почечной недостаточности». 7-я Российско-Французская школа-семинар, Липки, апрель 2005.

11. А. Рақышев «Адам анатомиясының атласы» Алматы, 2003ж.