40

40. Төмен қысымда полиэтилен өндірісінің принципиалды-технологиялық сызба-нұсқасы

Бұл схемаға сәйкес каталитикалық жүйенің компоненттердің ерітінділері қажет қатынаста үздіксіз өлшеуіштерден

(1және2) комплекстүзгішке (3) жіберіледі. Бұл аппарат құрылғысы контакт уақыты мен реакция температурасының өзгеруіне мүмкіндік береді. Дайын каталитикалық комплекс полимеризатордың (4) төменгі жағына түседі, оған барботер арқылы жаңа және циркулирленетін этилен жіберіледі, ал қажет жағдайда сондай-ақ сутек және сомономер. Скруббер (5) арқылы газүрлегіштің (8) көмегімен этилен және бензин буларының циркуляциялануының есебінен раекция жылулығы төмендейді. Скрубберде бу-газдық қоспа жылуалмастырғыштағы (10) салқындатылған бензинмен контакт жолы арқылы салқындатылады, ол насоспен (11) скрубберге (5) жіберіледі. Газүрлегішпен этиленнің қысылу жылуы жылуалмастырғышқа(7) өткізіледі. Полимеризатордағы раекциялық орталықтың терморегуляциясы газ-бу қоспасының циркуляциясымен және жылуалмастырғыштағы (10) салқындатылатын судың мөлшерімен қамтамасыз етіледі. Полимерді өңдеу процесінің интенсификациясы роторды-пульсационды аппараттардың (12) қолданылуымен жүзеге асады, онда полимердің жеткізілуі миллисекундтарға созылады. Су полиэтиленнің бензиндік суспензиясынан колонналы бос аппараттардан (15) бөлінеді. Хлорды полимерден нейтралдау үшін біріншілік сумен жуу сілті қосу арқылы жүргізіледі.

41. Өндірістік суды дайындау сызбанұсқасын жазыңыз

Өндірістік суды тазартудың бір түрі.

1-түсті металдарды өңдеудегі ағын су, 2-орташалағыш, 3-реагент орталығы, 4-реагент бергіш, 5-смеситель, 6-хромды және сілтілі нейтралданған ағын су, 7-контактты резервуар, 8-полиакриламид, 9-отстойниктер, 10-тазартылған су.

44. Суды тазартудық химиялық  сызбанұсқасын жазыңыз

Суды тазарту әрекеттері: мөлдірлендіру,коллоидтық ерітінділерден ажырату,зиясыздандыру,жұмсарту,тұзсыздандыру және газсыздандыру. Мөлдірлену- су құрамындағы механикалық қоспалардан суды тазару үшін кең көлемді тұндырғыштарда тұндырып,қалған заттардан ажырату мақсатпен беткі қабатына активтелінген көмір түйіршіктері жайылған құь сүзгіштен өткізіледі.

Al2(SO4 )_{3 +} 6H₂O = 3H₂SO₄ + 2Al(OH)₃

Al2(SO₄ )_{3 +} 3CA(HCO₃)₂ = 3 CaSO₄ + CO_{2 +} 2Al(OH)₃

Суды зиянсыздандыру- суды микроорганизмдерден және бактериялардан тазарту әдістері: хлорлау,озондау немесе қайнату.

Хлорлау:

Ca(OCl)₂ + CO₂ + H₂O = CaCO₃ + 2HClO

HClO = HCl + O

Физикалық әдіс –суды термиялық өңдеуге негізделінген , яғни қайнау, дистилляциялау және қатыру.

Суды қайнатқанда бикарбонаттар ыдырап карбонатқа ауысып тұнбаға түседі:

Ca(HCO₃)₂ = CaCO₃ + H₂O + CO₂

Химиялық әдістер – суды химиялық қосылыстардың ерітінділерімен өңдеуге негізделген:

Mg(HCO₃)₂ + 2Ca(OH)₂= Mg(OH)₂ + 2H₂O + CaCO₃

CaCl₂ + Na₂CO₃ = 2NaCl + CaCO₃

MgSO₄ + Na₂CO₃= Na₂SO₄ + MgCO₃

Фосфат әдісі – кермек суды натрий фосфатымен өңдеуге негізделген:

3 Ca(HCO₃)₂ + 2Na₃PO₄ = 6NaHCO₃ + Ca₃(PO₄)₂

3CaCl₂ + 2Na₃PO₄ = 6NaCl + CAa₃(PO₄)₂

Катионитты және анионитті фильтр арқылы су өтіп, дегазаторға жанжақты шашырап келіп түседі.Осыдан көмір қышқыл газы, оттек және т.б. газдар жойылады. Катиониттің регенерациясы үшін қышқыл жіберілсе, ал анионитті үшін сілті ерітіндісі жіберіледі.

1-катионитты фильтр; 2-анионитты фильтр; 3-дегазатор; 4-тазартылған судың жинағы.