3 Экономика бөлімі
3.1 Жалпы жағдай
XIX ғасырдың аяғында орнықты ацетиленді-оттекті температурасы 30000С-дан асатын жалын пайда болды. Бұл температура пісіру кезінде металды балқытуға жеткілікті болды. 1906 жылы ацетиленді генераторлардың сенімді құрылғысы және инжекторлы пісіру оттығының шығуына байланысты пісіру құрылысқа тез еніп кетті. Газбен пісірушілер мамандығы да осы кезден бастап ерекше сұранысқа ие бола бастады.
Өндірістің өсу қарқынына байланысты пісіру өндірісі де жаңарып отырды. Қазіргі кезде құрылысты пісіру жқмыстарынсыз елестете алмаймыз.
Газбен пісірушілер мамандығы құрылыста құрастыру жұмыстары кезінде сұранысқа ие, себебі, болаттан жасалған кесуге ыңғайсыз құрылғылар пісіру жұмыстары арқылы орындалады. Жұмыс барысында газбен пісіруші металл кесу жұмыстарында орындайды, сол себептен өзімен бірге құрал-жабдықтарды алып жүруі тиіс.
Пісірілетін бұйымның пісіру жігі сапалы болу үшін газбен пісіруші оттықтың тиісті көлемде жағу керек және жұмыс кезіндегі аппаратурамен дұрыс жұмыс істей алуы және өндірістік қауіпсіздік техникасын сақтауы тиіс. [5]
Газбен пісіруші жұмыс алдында оттықты мұқият қарап шығуы тиіс.
Газбен пісірушіге қойылатын талаптар.
Газбен пісіруші мамандығының тарифті-біліктілік сипаттамасы екі бөлімшеден тұрады. Бірншісі – "Жұмыс сипаттамасы" – жұмысшы орындауы тиіс жұмыс сипатын қамтиды, ал екіншісі – "Білуге тиіс" – жұмысшы білуге тиіс негізгі талаптар енгізілген.
Тарифті-біліктілік сипаттамасына әдеттегі әр разрядқа арналған жұмыс тізімі келтірілген. Бұл тізім соңғы емес болып табылады. Әкімшілік өкілдік органдардың келісімімен қосымша жұмыс тізімін жасап, белгілей алады, тарифті-біліктілік сипаттамасының құрамындағы орындалу қиындығына байланысты газбен пісіруші мамандығының разрядтарына сай келеді.
"Жұмыс сипаттамасы" бөлімінде көрсетілген орындалатын жұмыстан басқа, газбен пісіруші ауысымды қабылдап және өткізіп, жұмыс орнын жинап, құрал-жабдықтарды дұрыс қалпында сақтау керек, және белгіленген техникалық құжаттарды жүргізуі керек.
"Жұмыс сипаттамасы" бөліміне енгізілген теориялық және практикалық білімге қойылған талаптар тізімінен басқа, газбен пісіруші маманы еңбек қауіпсіздік ережесі, өндірістік санитария мен өрт қауіпсіздігі, жеке қорғаныс жабдықтармен қолдану ережесі, және жұмыс орнындағы жасалатын жұмыстың кепілі мен еңбекті дұрыс ұйымдастыру талаптарын білуі керек.
Жоғары білікті газбен пісіруші маманы өзінің тарифті-біліктілік сипаттамасында келтірілген жұмыстар тізімінен басқа, төменгі білікті мамандардың жұмыстарын істей білуі керек, және төменгі разрядтағы жұмысшылармен басқару керек. [8]
1-кесте – Жалақыға кететін шығындар
|
Мамандық |
Саны, адам
|
Енгізү мерзімі
|
Айлық берілген жалақы, теңге
|
Барлығы, теңге
|
|
Оқытушы Инжинер жобалаушы Инжинер стандарттаушы Инжинер педагог Инжинер технолог Инжинер металург Инжинер эколог Инжинер сварщик
|
2 2 4 1 1 3 1 2 |
3 3 3 3 3 3 3 3 |
70 000 80 000 80 000 70 000 80 000 60 000 90 000 80 000 |
420 000 480 000 960 000 210 000 240 000 540 000 270 000 480 000 |
|
Барлығы |
|
|
|
3600 000 |
Аудармалармен қоса жалақы келесі формуламен (формула 4.1) есептелінеді:
=(
(4.1)
Мұндағы:
инжинерлердің жалақысы, теңге;
зейнетақы
қорына аударудың нормасы, %
әлеуметтік
қажкттіліктерге аударудың нормасы, %
Зейнетақы қорына аударудың нормасы - 10%, әлеуметтік қажетіліктерге аударудың нормасы - 11%. [16]
С=(3600000-35600000
)*
тг