1.3.1 Мкпаб

Қандыағаш – Атырау темір жол учаскесінің жалпы ұзындығы 525 км құрайды. Бұл учаскелерде қазіргі таңда байланыс желісі үшін магистралды мыс кабелі МКПАБ жатыр. МКПАБ магистралды мыс кабелінің қолданыс уақыты 10-15 жыл . МКПАБ магистралды кабелі К-60п құрылғысы арқылы жұмыс істейді. МКПАБ магистралды кабелі уақыт өте келе коррозияға ұшырап,сигналдың сапасын төмендетуі мүмкін. Кабельдің негізгі өзегі мыс болғандықтан кабельдің бағасы қымбат болады.Мыс кабельдерде электромагниттік әсер пайда болады.Ол сигналдың сапасын төмендетеді.Мыс кабельдердің көп майысуынан адасушы токтар пайда болады.Екі адам сөйлесіп жатырғанда үшінші адамның тыңдау мүмкіндігі бар. Мыс кабелдің маңызды кемшіліктерінің бірі ұзақ мерзімге жарамсыз.Жұмыс мерзімі 10-15 жыл.

Сондықтан МКПАБ магистралды мыс кабелін Талшықты оптикалық кабельмен (ТОК) ауыстырған тиімді.Талшықты оптикалық кабель (ТОК) кварц әйнектен жасалады.

1.3.2 ТОК

Оптикалық кабель түрін таңдау

Оптикалық кабель (ОК) таңдаған кезде, жобада кабельді төсеудің шарттары, оптикалық талшық түрі, сондай – ақ, қажет талшық сандары ескеріледі. Жобада ЭЖД тіректерімен оптикалық кабельді төсеу ұсынылды.

Оптикалық кабель құрылысының сипаттамаларының ерекшеліктері келесідей болуы қажет:

- аздаған өлшемдер мен массасы;

- үлкен құрылыстық ұзындық (6 км – ге дейін және одан жоғары);

- километрлік өшудің аздаған өлшемдері;

- ауа қысымы артықшылығының астындағы оптикалық кабель мазмұнының қажеттілігінің болмауы;

- электромагниттік әсерлерге қарсы тұруы (найзағай, ЭБЖ сызықтары және т.б).

ТОБС құрылысы кезінде қолданылатын оптикалық кабельдер темір жолдың жүк көп тиелген учаскелерінде 16 талшықтан кем болмауы керек. Жүк аз тиелген учаскелерде немесе магистральдар жойылған объектілер үшін резервтерді қамтамасыз ету және қорғау мақсатында 8 талшықтан кем болмауы керек. Бұл кезде оптикалық талшықтар бір талшықты болуы қажет, 1,31 мкм және 1,55 мкм толқын ұзындығы үшін сертифицикатталуы керек.

Оптикалық кабель түрін таңдаған кезде, STM-1/16 жүйесімен жұмыс істеуді қамтамасыз ететін стандартты талшықтары бар кабельдерді артық көреміз. Бұл кезде отандық өндірушілердің кабельдері, сондай – ақ, байланыс Министрлігінің сертификаты болған кезде шетелдік фирмалардың кабельдері де пайдаланылады.

Бүгінгі таңда өнеркәсібі магистральдік, зоналық және аймақтық байланыс желілеріне арналған оптикалық кабельдердің номенклатурасының өндірісін толығымен меңгерді. Кабельдер құрылымында жоғары сапалы импортты материалдер қолданылады. Сондай – ақ, белгілі фирмалар өндіретін оптикалық талшықтар: Corning, Fujikura, Samsung, Lucent Technologies және т.б.

Ресейдің Калуж қаласындағы ЗАО "Трансвок" кәсіпорыны өндіретін ОКМС маркалы кабельді таңдаймыз. Оптикалық кабель контактілік желі тіректеріне ілінеді.

1.3.3 Омкс

ОКМС кабельдерін қолдану

Магистральды, диэлектрлік, контактілік желі тіректеріне ілуге арналған және темір жол желілерін автоблоктау үшін, электрлік байланыс желілерінде (ЭБЖ) 500 кВ – қа дейінгі тіректерде, әуелік байланыс желілерінде және - 60°С + 70°С – ге дейінгі қоршаған орта температурасында эксплуатация жасау үшін қолданылады.

ОКМС кабельдерін сипаттау

Орталықтандырылған күштік элемент (ОКЭ) шыныпластикалық стержень түрінде болады.

Оптикалық модуль: гидрофобты компаундпен толтырылған, боялған төрт оптикалық талшықтан тұратын пластмасса тұрба түрінде жасалады.

Толтырушы модульдер: полиэтиленді стерженьдер.

Өзекше: оптикалық модульдер және кордельдер – ОКЭ айналасына байланған толтырғыштар пайдаланылады; өзекшенің қуысы гидрофобты компаундпен толтырылады.

Ылғалдан қорғау: кабель өзекшесі бойымен көлденең жатқызылған бандажды таспа. Ішкі қабаты полиэтиленнен жасалады.

Сауыты: арамидті берік жіптермен байлау.

Қорғаныш қабаты: жарық реттегіш полиэтилен.

ТОБС жобалаған кезде жобада ОКМС - А - 4/2(2,4)Сп - 16(5) - «8 кН» маркалы кабельді пайдалану ұсынылды.

Кабельдің сипаттамасы: ОКМС - А - 4/2(2,4)Сп - 16(5) - «8 кН»:

- магистральды, диэлектрлік оптикалық кабель;

- сыртқы қабаты трекинг берік болып келеді, полиэтилен жануы таралады;

- қорғаныс қабаты арамидті жіптерден жасалды;

- ішкі қабаты полиэтиленнен жасалды;

- оптикалық модульдер саны – 4, толтырғыш модульдер саны – 2;

- оптикалық және толтырғыш модульдердің сыртқы номиналды диаметрі – 2,4 мм;

- орталықтандырылған күштік элемент – шыны пластикалық шыбық;

- нолдік емес жылжымалы NZDSF дисперсиялы, 16 бір оптикалық талшықтан тұрады. ITU-T G.655 рекомендациясына сәйкес;

- 8 кН – ке дейін рұқсат етілген созылғыш күш;

- кабельдің құрылыстық ұзындығы – 6км.

Рисунок 2.4 - Схема кабеля ОКМС

2

2.1 Құрылғылар

2.2 Жарық көздерінің қызмет көрсету уақыты

Таратқыш оптикалық элементтерінің негізгі параметрлерінің бірі қызмет көрсету уақыты болып табылады. Ол белгілі бір уақыт жұмыс істеген соң, шығысындағы жарық қуаты төмендеуімен шектеледі. Алға қарай белгіленген уақытта диод ішіндегі токтың артуы шыдамайды.

Егер оптикалық таратқыш, мысалы байланыс түйініндегі элементтерді ауыстырмай 10 жыл бойы жұмыс істеуге болады, кепілденген жұмыс жасау уақыты 100000 сағат шамасында болуы мүмкін (бір жыл ішінде жұмыс жасау уақыты шамамен 10000 сағатқа тең). GaAs жарық шығарушы диодтар үшін жұмыс жасау уақыты нақтыға жақын. Олар үшін кепілдік жұмыс уақыты әдетте бірнеше жылға созылады. Өкінішке орай, лазерлік диодтар үшін қызмет көрсету уақыты жетпейді. 1970 жылы ең бірінші рет зертханада жұмысқа қабілетті, бөлме температурасында үздіксіз режимде жұмыс жасай алатын лазер пайда болды. Тек 70 жылдарда ғана түрлі құрылымдар және геометриялар дайындалды. Оларға конструкциялауға және бөлме температурасында жұмыс істейтін үздіксіз жарықтандыруға арналған лазерлер жатқызылады.

Дайын элементтердің саны үлкен болған кезде, ұзақ сынақтар жүргізген соң ғана, маңызды дерек көздерінен қызмет көрсету уақыты жайлы ақпарат алу керек екені белгілі. Қандай да бір пікірлерге ие болуға өлшеу уақытын қысқарту үшін шаралар қолдану керек. Лазерлік диодтар табиғаттың күрделі жағдайларында жұмыс істеуге (өте жоғары температураларда, 50 – 70 градус Цельсий) мәжбүр. Осыларды негізге ала отырып, қалыпты жағдайда қызмет көрсету уақыты жайлы сөз қозғауға болады.

Жылдардың соңында көптеген лазер дайындаушылардың болжамдарына сүйенетін болсақ, лазерлердің жұмыс жасау уақыты 100000 сағат қана деп айтылды, ал кейбір жағдайларды 1 миллион сағаттан жоғары делінеді. Бүгінгі таңда бұл сандар тексерілмеген, қызмет көрсету уақыты 10000 сағаттан төмен болатын кепілдеме бар және бұл мәліметтерге сенуге болады.

Лазерлердің қызмет көрсету уақыты туралы мәселелер әлі күнге дейін шешілмеген, бірақ оптимистік болжамдар бар.

Қазіргі кезде кері байланысты және әдеттегі оптикалық сигналдардан бірнеше жылдан соң бас тартуға болатыны белгілі. Ол пайда болған ескіруді өтемелеу, кернеудің әсер етуі және лазерден берілетін температура, жарық қуатының жарық бергіш диодын қолдану кезінде пайдаланылады.