- •1. Засяленне беларускіх зямель. Характарыстыка даіндаеўрапейскага перыяду этнічнай гісторыі Беларусі.
- •2. Індаеўрапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі, яго балцкі і славянскі этапы.
- •5. Полацкае і Тураўскае княствы - першыя раннефеадальныя дзяржавы на тэрыторыі Беларусі. Веча ў Полацкім княстве. Вытокі дзяржаўнасці на беларускіх землях.
- •3. Узнікненне Беларусі: розныя падыходы і канцэпцыі. Паходжанне назваў "Белая Русь" і "Чорная Русь".
- •10. Барацьба федэралісцкіх і цэнтралісцкіх пачаткаў ва ўнутрыпалітычным жыцці Вялікага княства Літоўскага. Палітычныя крызісы 1341, 1377, 1381 гадоў.
- •4. Старажытнаруская дзяржава (Кіеўская Русь) - агульная феадальная дзяржава-манархія ўсходніх славян.
- •12. Грамадзянская вайна 1432-1436 гг. У Вялікім княстве Літоўскім. Спробы літоўскіх магнатаў разарваць дынастычную унію з Польшчай.
- •6. Прычыны распаду Кіеўскай Русі. Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці.
- •14. Асноўныя напрамкі знешняй палітыкі Вялікага княства Літоўскага.
- •7. Барацьба супраць крыжакоў і татара-манголаў.
- •11. Крэўская унія. Грамадзянская вайна 1386-1392 гг. У Вялікім княстве Літоўскім. Востраўскае пагадненне. Вітаўт і цэнтралізацыя дзяржавы.
- •8. Увядзенне хрысціянства. Культура на беларускіх землях у іх-хііі стст.
- •9. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага: розныя падыходы і канцэпцыі.
- •13. Асаблівасці дзяржаўнага ладу Вялікага княства Літоўскага. Тры Статуты Вялікага княства Літоўскага.
- •15. Формы ўласнасці на зямлю. Феадальны клас зямельных уласнікаў. Асноўныя катэгорыі феадальна залежнага сялянства ў Вялікім княстве Літоўскім.
- •16. Аграрная рэформа Жыгімонта іі Аўгуста. Станаўленне фальварачна-паншчыннай гаспадаркі. Юрыдычнае афармленне сістэмы прыгоннага права ў Вялікім княстве Літоўскім.
- •17. Беларускі феадальны горад. Магдэбургскае права.
- •18. Фарміраванне беларускай народнасці.
- •19. Культура Беларусі хііі - першай паловы XVI ст.
- •20. Люблінская унія. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •21. Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай. Палітычнае становішча Вялікага княства Літоўскага ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •22. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •23. Брэсцкая царкоўная унія. Уніяцкая царква.
- •24. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай. Войны другой паловы XVI - XVIII стст.
- •25. Паглыбленне палітычнага крызісу. Першы і другі падзелы Рэчы Паспалітай. Паўстанне пад кіраўніцтвам Тадэвуша Касцюшкі. Трэці падзел Рэчы Паспалітай.
- •26. Культура Беларусі ў другой палове XVI - XVIII стст.
- •27. Унутраная палітыка расійскага ўрада ў Беларусі ў канцы XVIII - першай палове XIX ст. Грамадска-палітычны рух. Паўстанне 1830-1831 гг. У Польшчы, Літве і Беларусі.
- •28. Крызіс прыгоннага ладу. Эканамічныя рэформы 30-50-х гадоў XIX ст.
- •29. Да пытання аб так званай "забароне" расійскім урадам назваў "Беларусь" і "Літва", "беларускія і літоўскія губерні", беларускай мовы і беларускага друкаванага слова.
- •30. Культура Беларусі канца XVIII - першай паловы XIX ст.
- •31. Адмена прыгоннага права. Буржуазныя рэформы 60-70-х гадоў і асаблівасці іх правядзення ў Беларусі.
- •32. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст. Сталыпінскія рэформы.
- •35. Беларусь у гады Першай сусветнай вайны.
- •33. Паўстанне 1863-1864 гг. У Польшчы, Літве і Беларусі.
- •34. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. У Беларусі. "Нашаніўскі перыяд" беларускага нацыянальнага руху.
- •36. Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя. Перамога рэвалюцыі ў Беларусі.
- •37. Альтэрнатывы грамадска-палітычнага развіцця краіны пасля Лютаўскай буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі. Уздым беларускага нацыянальнага руху.
- •38. Фарміраванне беларускай нацыі: асноўныя перыяды фарміравання і характэрныя прыкметы нацыі.
- •39. Культура Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX стст.
- •40. Кастрычніцкая рэвалюцыя ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •41. Размежаванне палітычных сіл Беларусі пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі.І Усебеларускі з’езд(снежань 1917 г.).
- •42. Барацьба беларускага народа супраць нямецкіх акупантаў (1918 г.). Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі (бнр).
- •43. Утварэнне Беларускай сср. Аб’яднанне Беларускай сср з Літоўскай сср.
- •44. Беларусь у перыяд польскай інтэрвенцыі (1919-1920 гг.). Беларускі нацыянальны рух. Аднаўленне бсср.
- •45. Пачатак мірнага будаўніцтва ў Беларусі. Новая эканамічная палітыка, яе сутнасць і вынікі.
- •46. Асаблівасці і вынікі правядзення палітыкі сацыялістычнай індустрыялізацыі ў Беларускай сср у 20-30 я гады XX ст.
- •47. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі Беларускай сср у 20-30-я гады XX ст.
- •48. Ажыццяўленне ў Беларускай сср у 1920-1930гг. Ліквідацыі непісьменнасці і малапісьменнасці дарослага насельніцтва і ўсеагульнага абавязковага навучання дзяцей школьнага ўзросту.
- •49. Развіццё мастацтва і архітэктуры ў Беларускай сср ў 1920-1930-я гг.
- •50. Грамадска-палітычнае жыццё ў Беларускай сср у 20-30 я гады XX ст.
- •51. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы ў 1921-1939 гг.
- •52. Аднаўленне народнай гаспадаркі Беларускай сср пасля Вялікай Айчыннай вайны. Подзвіг беларускага народа ў адраджэнні роднай зямлі.
- •53. Асаблівасці эканамічнага развіцця Беларускай сср у 50-я - першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •55. Грамадска-палітычнае жыццё ў Беларускай сср у 1946-1985 гг.
- •54. Дасягненні беларускага народа ў сацыяльнай сферы і ў галіне культуры (адукацыя, навука, літаратура і мастацтва) у 50-я - першай палове 80-х гадоў XX ст.
- •56. Палітыка перабудовы, яе змест і шляхі ажыццяўлення: розныя погляды і меркаванні.
- •57. Дзяржаўны пераварот у Маскве ў жніўні 1991 г. Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі. Ліквідацыя ссср: розныя погляды і меркаванні.
- •58. Грамадска-палітычнае жыццё Рэспублікі Беларусь на мяжы XX-XXI стст.
- •59. Рэспубліка Беларусь на шляху рыначных рэформ. Асаблівасці беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага развіцця.
- •60. Развіццё асветы і навукі на сучасным этапе - адзін з важнейшых напрамкаў дзяржаўнай палітыкі Рэспублікі Беларусь.
- •61. Тэатр, музыка, выяўленчае мастацтва на сучасным этапе. Ахова гісторыка-культурнай спадчыны.
- •62. Заключэнне. Чаму вучыць і аб чым сведчыць гістарычны вопыт? Пабудова грамадства сацыяльнай справядлівасці - магістральны шлях развіцця Рэспублікі Беларусь.
13. Асаблівасці дзяржаўнага ладу Вялікага княства Літоўскага. Тры Статуты Вялікага княства Літоўскага.
Разгледзім паліт. структ. і дзярж. лад ВКЛ. 1) далуч. да ВКЛ слав. землі захоувалі адносн. самаст. і самабытнасць. Фармір-ся сіст. федэр-зму. 2) зацвердзілася сіст. намесн-вау: пасля смерці уладара адзін з сыноу застав. на месцы,а інш. уходзілі 3)ВКЛ фармір. як манар. з элем. фед-ізму, дзе княствы мелі адносн. самаст.. У далейш. ВКЛ набывала статус абмежав. манар., што выраж-ся у тым,што 1.умовы Крэус. уніі прадугл.. не спадч., а выбарную вялікакн. уладу. Выбірау князя вольны сейм – выш. заканад. орган улады у ВКЛ (суч. нац.сход РБ). 2.адмена пры Вітаўце абл. княжанняу і увядз. сіст. намесніцтвау садзейн. кольк.. росту і паліт. узвыш. у ВКЛ баярства, якое не хацела неабмеж. улады і дабів. для сябе больш прывілеяу. У 1-й пал. 16 ст. шляхта была уроўнена у правах з магнат., феад. арыстакрат., ей была гарантав. паліт. асабіст. і маем. недатыкальн. Т.ч. манархія у ВКЛ была спадч. і неабмеж. Асабл. дзярж. ладу: 1. скасав. абл. княж. і увядзенне сіст. намесн. не суправадж. пераносам ф-ый мясц. органау кірав. у цэнтр. Уруках князя не канцэнтрав. так шмат працы, як у Мас. гасп.. Таму у ВКЛ амаль не ствар.ніякіх цэнтраліз. устаноу 2. У 14 ст. пры ВкнЛ існавала Дума, якая не была дзярж. установай. Гэта была Рада пры ВКЛ, да я-х ен далучау карысн. людзей. Гал. ролю у ВКЛ адыгрыв. князі, потым баяры (шляхта), я-я абмяж. уладу князя. 3. Дума паступ. трансфарм. у Раду паноу, куды доступ па Гарадз. прывілеі мелі толькі катол., але потым і правасл. феад.. Рада паноу да сяр. 16 ст. складалася з 45 чал., а пот. -65. У яе складзе: канцлеры, падканц., катал. епіскапы, ваяводы, кашталяны, гетманы (каманд. узбр. сіламі), падскарбій (мін. фінанс.), маршалкі, некат. мясц. старасты і пісары. Назвы дзярж. чыноу польс.. Асн. справы выраш. Вольны сейм (усе члены Рады паноу, епіскапы і правасл., і уніяц.,выбран. дэпутаты з шляхты, я-я выбір. на павятов. сейміках. Сейм вызнач. унутр. і знешн. палітыку княства, устанаул. падаткі, выраш. судовыя справы, выбірау ВкнЛ, прызнач. кандыд. на інш. дзярж. пасады. Мясц. кірав. было даволі склад., захоув. стараж.рус.княствы на чале з князямі, пазбаул. прывілеяу. Частка княст. пераутв. у ваяводс.Больш дробн. адм.-тэрыт. адзінкай былі паветы на чале са старастамі. Падат. збіралі ключнікі.Мясц. кірав. мела свае прадст. органы – сеймікі, уя-іх удзельн. усе дэпутаты. З 1522-1529 праводзіл. работа па кадэфікацыі права ВКЛ. У 1529г. прыняты 1-ы Статут ВКЛ. У Зах. Еур. у той час карыст. Рымскім правам на лац. мове. У ВКЛ нормы розн. галін права былі зведзены у 1 закон – Звод законау. 1-ы Статут падзелены на 13 раздзелау і на артык.. У 1566г. уведзены 2-і Статут ВКЛ, дабауляуся раздзел аб завяшч-х. Уведзены новыя нормы дзярж. і грамадз. права. Існавау да Люблінскай уніі 1569г., калі ВКЛ і Польшча аб’ядн. у РэчП.У 1588г. уведзены 3-і Статут ВКЛ. Замацавау суверэнн. правы ВКЛ, шляхец. вольнасці, роуныя правы усяго насельніцтва (прапаганд. манеур), правапростых людзей выбіраць князя (няпрауда), замацавау свабоду рэлігій і іх раунапрауе. 12-ы артык. – не даваць палякам аселасці, званняу, зямлі і пасад. Дзейнічау і пасля таго, як ВКЛ прыпыніла існаванне ( 3 мая 1791) і да 1840 г., калі пасля пауст. супраць Расіі усе польскае выціскалася. У 17 ст. Статут быу перакладзены на польскую, нямецкую і рускую мовы і выкарыстаны у Саборным улажэнні 1649 г. у Маск. дзяржаве. Статуты напісаны на старажытнабеларускай мове. Т.ч. паліт. рэжым ВКЛ прымау абрысы парламенцкай манархіі. Ен моцна адрознівауся ад паліт. рэжыму суседн. Мас.дзярж., якая дасягн. большых поспехау у справе цэнтраліз. і з’яул. спадчын. неабмежав. манархіяй.