Знакi прыпынку ў складаназлучаных . Сказах .

Заданне 104. Выпішыце нумары сказаў, у якіх на месцы пропуску ставіцца коска або працяжнік. Вусна растлумачце пунктаграмы.

Варыянт І. 1. Праб’юся я ў Прыбалтыку сінюю__і прыйду ў Бела­русь сваю сцежкаю даўняй, дзяцінаю. 2. Спіць шырокая далеч палёў__і ўрачыстая ціш, звонкая і чуткая, суправа­жае павольны лёт ночы. 3. Мо­мант__і ў веснічках паказалася Аленка. 4. А побач уздымаецца чаротнік, аер__і растуць яны не абы-як, а вуліцамі. 5. Багдановіч ведаў многія еўра­пейскія мовы__і паэты з розных зямель і з розных стагоддзяў далучаліся праз яго да тутэйшай мовы. 6. Ранняй вясной распушыліся вербы__і зацінькалі сініцы ў набраклых гаях. 7. Толькі ноч настае__і ўзрываюцца, падаюць зоры. 8. На захадзе бліснула журботная, ласкавая ўсмешка сонца і патухла__і ў небе засвяціліся першыя зоркі. 9. Бабіна лета заканчвалася__і ад зямлі і ад неба цягнула холадам, асабліва па начах. 10. На высокім беразе не дзьмуў вецер__і не шумела лісце. 11. А ноч спускаецца ніжэй на снегавыя абшары__і ўсё наўкол пачынае прымаць воблік невыразнай фантастыкі. 12. Людскія раўчукі плывуць па тратуары__і ў снежнай імгле здаюцца далёкімі. 13. Пад гарачым ліпеньскім сонцам растае рамонкавы снег__і толькі адна-другая кветка будзе цвісці да самай восені. 14. İ на далёкі размах вакол пахне зямля__і свеціць сонца. 15. Звечара хутка цямнее__і цемра не празрыстая і лёгкая, а глухая і цягучая. 16. У гэтым доме некалі гайдалася калыска маленькага Максіма__і гучала матчына калыханка. 17. Дзе-нідзе яшчэ бялеў позні авёс__і цвіў яшчэ не заараны пад новае жыта сіні, высокі лубін. 18. Дзівосны абсяг ляжыць на ўсе бакі__і праз яго прывольна струменіцца Прыпяць. 19. У жыцці ёсць многа злых хвілін__ды ў гэты час, у гэту пору народных песень і былін краса нам служыць за апору. 20. Стаялі гарачыя дні__і росныя цёплыя ночы. 21. Пры пыльнай дарозе шумяць палыны__і вясёлыя плачуць наводдаль каліны. 22. Лёгкія пушынкі ляталі, кружыліся ў паветры__і асядалі на дрэвы, на аголены куст бэзу пад акном. 23. Адгукнецца стары пугач са свайго дупла__і голас яго, злавесны і страшны, узбудзіць пошчак ва ўсіх нетрах. 24. Яшчэ гарэлі, быццам зоркі, маланкі-кветкі ля дарог__і васілёк красу бярог. 25. Яшчэ ў сакавіку то бралася адліга__і талая вада блішчала ў лагчынах, то зноў вярталіся маразы ды завеі. 26. Ты пазваніла мне з дзяцінства далёкага, амаль забытага__і сэрца спуджана забілася. 27. Позна світала__і рана змяркалася. 28. А снежная бель адбірала вочы__і на сэрцы ад гэтага рабілася светла і радасна. 29. Неба над лясамі было сіняе і ціхае__і ціха было ў саміх лясах. 30. İ статак дружны жураўліны за важаком падняў крылы__і пакланіўся ўсім далінам. 31. На стале гарэла лямпа пад светлым абажурам__і ляжала разгорнутая кніга. 32. Пачало змяркацца__і трэба было паклапаціцца пра начлег. 33. Тут ціха, спакойна, утульна__і песціцца ў сонцы платан__і лашчыцца вецер разгульны. 34. У павольным скананні восені хваляваліся буры__і кіпелі імкненні. 35. Сад звінеў пчоламі__і звон гэты быў як бы песняй цвіцення. 36. Тураўскі князь Яраслаў быў багаты і мудры__і людзей каля сябе збіраў усё разумных ды моцных. 37. Яшчэ пад сонцам бор сасновы жывіцай дыхаў з-пад кары__і захад сонца быў барвовы__і быў ружовы твар зары. 38. Ад нечаканасці ў Астапа замлелі ногі__і не то спуджана, не то радасна страпянулася сэрца. 39. Удзень прымлела ад сонечнай спякоты лісце на дрэвах__і быццам прывяў цёмна-зялёны бульбоўнік. 40. Школа ― культурны цэнтр на сяле__і яна павінна быць узорам для іншых устаноў.

Варыянт ІІ. 1. Лісце берасклету зрабілася васкова-празрыстым__і толькі рэдкія пацеркі ягад здзіўлена пазіралі на свет. 2. İ кожнай хвіляй жораў пільна сачыў за зменамі ў жыцці__ды спрабаваў на дужасць крылле над журавінамі ў трысці. 3. У Міці ёсць сябры__і яны любяць прыходзіць у будку, пад сасну. 4. На цэнтральнай вуліцы віднеліся толькі адзінокія пешаходы__ды зрэдку праязджала грузавая машына. 5. Даўно адцвілі верасы__і травы павялі. 6. Дарога безліч разоў паварочвалася, выпрост­валася__і ўсюды, не перастаючы, вёў аднастайную сумную песню вецер. 7. Навальніцаю вецер дыхнуў над ракою__і раптоўна прыціх у трывожным спакоі. 8. İ спынілі гамонку лясы пад празрыстым святлом месяцовым__і аселі крупінкі расы на кустах і на травах мядовых. 9. Жаўранак першы вітаў тут надыход дня__і песня разлівалася ў маўклівым паветры звонам тонкага дарагога металу. 10. Каранасты дубок быў зусім адзінокі__і моўчкі слухаў буры далёкія крокі. 11. Самотна зорка над зямлёй згарае__і ў гурбах ліпа з холаду дрыжыць. 12. Вясна была ў самай шчаслівай сваёй пары__і ад многіх сядзіб павявала ружовай квеценню садоў. 13. Свежа__і зелена. Майскія дні. 14. Ніякая іншая птушка не можа параўнацца ў спевах з лясным жаваранкам__толькі свае песні спявае ён у бязлюдных мясцінах. 15. İду ― а неба нізкае, а ночка сінякрылая__і ўсё да болю блізкае__і ўсё― старонка мілая! 16. Канец студзеня. Ясна__і марозна. 17. Неба стала чыстым і высокім__і пяюць вясёлыя шпакі. 18. Рыба абудзілася з застою__ а ваўкі халодныя насы ўзнялі на сонейка густое і спрабуюць ціха галасы. 19. Ранак быў цудоўны__і кожны жоўты лісцік на дрэвах, здаецца, млеў. 20. Гляджу з усмешкай ветлай на цябе__і ўспамінаю Дняпро, і лета, і цень каштана на старой сцяне. 21. Дрэвы яшчэ не распусціліся, былі брудна-шэрыя__і рэзка вырысоўваліся на фоне зялёнага ельніку. 22. Не сціхаў дождж__і шумеў вецер__і рака ў сваім адвечным руху да мора спявала ўрачыста-журботную песню. 23. İ вось была і мне цяпер лугавая сцежка__ ды толькі рана было яшчэ ісці па ёй басанож. 24. Сярэдзіна лета. Шчодрае сонца__і лагодны дождж. 25. А хлопец гаварыў__і голас яго зрываўся на дзіцячы ўскрык. 26. Жнівень. Жытнія мэндлі__і грэчка ў пахкай красе. 27. Бяду дзіцяці заўсёды глыбока ўспрымае чулае сэрца маці__і ніколі яна не стане вучыць сваё дзіця благому. 28. Толькі пакалыхваў марнымі белы­мі кветачкамі бязлісты сухотнік__ды стракацеў трохі згаслымі круглымі шчоткамі перастаялы крываўнік. 29. Зранку неба было і чыстае, і яснае__і яснасць доўга стаяла ўдзень. 30. А цемра ўжо агортвала поле__і ў гэтай цемры ўсё нарастала птушыная песня. 31. Яна ў юнацтве была__і там жыла радасць, нейкая паўната гэтага маладога жыцця. 32. Май. Чаромхавая замець__і пошчак салаўіны. 33. Тым часам сонца выйшла ўгору__і з безгранічнага прастору лье бляск гарачы і яскравы. 34. Ноч стаяла чорная, густая__і ў гэтай чарнаце, як вялікія мядзведзі, варушыліся калючыя кусты барбарысу, шыпшыны. 35. Быў верасень__і жаўталістая восень ужо крану­ла пышнай пазалотай кроны дрэў. 36. Летні дзень. Блакітнае неба__і хмаркі-воблачкі на ім. 37. А прырода ажывала__і з кожным днём усё шырэй і смялей разнімала свае абдымкі вясна. 38. İ шугнуў дождж налётам смелым, павіс абрусам густа-белым над гэтым лугам, над палямі__і льецца коса ручаямі. 39. Скажы яна адно слова Сцяпану__і ён, здаецца, пойдзе за яе ў агонь і ў ваду. 40. Толькі зрэдку пачуецца стук дзятла ці жаўны__ды ўпадзе на зямлю пераспелая шышка.