- •Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
- •Кіріспе
- •1 Есептің қойылуы
- •Сурет 1.1 – Мекеме құрылымы
- •1.2.1 Кәсіпорын қолдайтын жобалар
- •1.2.2 Желілік және бағдарламалық жасақтау бөлімі
- •2 Электрондық оқулық туралы түсінік
- •2.1 Электрондық оқулықты пайдалану саласы
- •2.2 Электрондық оқулықты сипаттау
- •3 Қолданылатын технологиялар
- •3.1 Сайт құрудың әдістері
- •3.2 Denwer 3 Web – сервер эмуляторы
- •3.3 Мәліметтер қорымен жұмыс
- •3.4 Мазмұнды басқару жүйесі
- •3.4.1 Түрлері
- •3.4.2 Ерекшеліктері
- •3.4.3 WordPress
- •3.4.4 Drupal
- •3.5 Cms Joomla!
- •3.5.1 Joomla! туралы түсінігі пен оның тарихы
- •3.5.2 Cms Joomla артықшылықтары
- •3.5.3 Жүйе конфигурациясы
- •3.5.4 Дизайн шаблондары
- •3.5.5 Модульдер мен компоненттер
- •4 Web –бағдарламалаудың практикалық негіздері
- •4.1 Пәндік облысты анықтау
- •4.2 «Joomla!» контентті басқару жүйесінде ақпараттық құрылымды құру
- •4.3 Бөлімдер мен категорияларды құру
- •4.4 Ақпараттық материалды құру
- •4.5 Меню элементтерін құру
- •4.6 Басты беттің толтырылуы
- •4.7 «Joomla!» контентті басқару жүйесін қызмет етуі
- •4.7.1 Ресімдеу шаблондары мен модуль позицияларын өзгерту
- •4.7.2 Категорияларды өзгерту
- •4.7.3 Меню блоктарын өзгерту
- •4.7.4 Ақпараттық материалды өзгерту
- •4.7.5 Ақпараттық резервті көшірмесін құру
- •4.7.6 Резервті көшірмені қайта қалпына келтіру
- •5 Қауіпсіз техникасы және еңбек қорғау шарасы
- •5.1 Қазақстан Республикасы Еңбек кодексі
- •5.2 Өрт қауіпсіздігі
- •5.3 Дэем қауіпсіздік техникасы
- •Қорытынды
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі
3.4 Мазмұнды басқару жүйесі
Мазмұнды (контентті) басқару жүйесі (ағылш. Content management system, CMS)— контентті (яғни мазмұнды) бір уақытта басқару, құру, процесін қамту мен ұйымдастыру үшін қолданылатын ақпараттық жүйе немесе компьютердік бағдарлама.
CMS негізгі функциялары:
• Мазмұнды құру, мазмұнмен бірге жұмыс ұйымдастыруға арналған құралдардың берілуі,
• Мазмұнды басқару: сақтау, версияларды бақылау, қол жетімділік тәртіптерін ұстану, құжаттар ағымын басқаружәне т.б.,
• Мазмұнды жариялау,
• Іздеу, навигация үшін ақпаратты ыңғайлы түрде беру.
Мазмұнды басқару жүйесінде түрлі мәліметтер орналаса алады: құжаттар, фильмдер,фотосуреттер, телефон номерлері, ғылыми мәліметтер және тағы сол сияқты. Осындай жүйе жиі құжаттаманы жариялау, қайта қарау, басқару және сақтау үшін өолданылады. Версияларын бақылау негізгі артықшылықтарының бірі болып табылады, азмұн адамдар тобымен өзгертілетін болса.
3.4.1 Түрлері
Жалпы жағдайда мақмұнды басқару жүйелері бөлінеді::
• Кәсіпорын деңгейінде мазмұнды басқару жүйесі (ағылш. Enterprise Content Management System)
• Веб-мазмұнды басқару жүйесі (ағылш. Web Content Management System)
ECMS өзз ішіндк пәндік облыстар (HRM, DMS, CRM, ERP и т. д.) бойынша терең классификацияланатынына байланысты, CMS термин өз орнына WCMS қолданылады, ол системы управления сайтами синониміне айналды. Ұқсас CMS веб-сайттың мәтндік және графикалық толтырылуын басқаруға мүмкіндік береді, қолданушыға сайт мазмұнымен жұмыс үшін интерфейс қамтиды, ақпаратты сақтау мен жариялау үшін ыңғайлы құралдар, сонымен ол ақпаратты мәліметтер қорында орналасуы мен оның HTML-да шығуын автоматтандырады.
Көптеген сайт мазмұнын басқару жүйелері бар, сонымен бірге тегін. Оларды жұмыс істеу әдісі бойынша үш топқа бөлуге болады:
1. Сұраныс бойынша беттердің генерациясы. Осындай типті жүйелер мына байланыс негізінде жұмыс істейді «Редактирлеу модулі → Мәліметтер қоры → Ұсыну модулі». Ұсыну модулі оғаг сұраныс кезінде мазмұны бар бетті генерациялайды, мәліметтер қорынан ақпарат негізінде. Мәліметтер қорында ақпарат редактирлеу модулі көмегімен өзгертіледі. Беттер қайтадан әрбір сұраныс кезінде сервермен құрылады, олар өз кезегінде жүйедік ресурстарға қосымша жүктеме жасайды. Жүктеме көп есе төменделуі мүмкін. кэштау құралдарын қолданған кезде, олар заманауи веб-серверлерде болады.
2. Редактирлеу кезінде беттердің генерациясы. Беттердің редактирлеуі үшін осындай типті жүйелер мәні сайт мазмұнына өзгерістер енгізу кезінде статикалық бттер жынтығын құрайды. Осындай әдіс кезінде қолданушылар мен сайт мазмұны арасындаңы интерактивтілік жоғалады
3. Аралас тип. Аты айтып тұрғандай, бұл тип алдыңғы екі типтің артықшылықтарынан құралған. Кәштау долымен орындала алады — ұсыну модулі бетті бір рет генерациялайды, ары қарай кэштан тезірек жүктеледі. Кэш автоматты түрде сонымен қатар белгілі бір уақыт өткеннен кейін сайттың белгілі бөлімдерінде не администратор командасы бойынша қолдмен орындалады. Басқа жағдай — сайтты редактирлеу кезеңінде белгілі ақпарат бөліктерін сақтау жәнебар бетті қолдануша сұраған кезде сол блоктардар бетті жинау.