Кесте-5. Инвестициялар есебі

Инвестиция түрі	Үлестік саны, %	Құны м.тг
Техникалық жабдықтар мен машиналар	35,2	44103,68
Транспорт құралдары	8,8	11025,92
Өндірістік аудан	29,6	66412,5
Әкімшілік ғимарат	2,4	5313
Құрылыстар	8,9	19923,75
Күш машиналары	14,1	1764,1472
Жиһаз және басқа қорлар	1,1	1323,1
Барлығы	100	149866,1

Белгілі бір күнде тізімдік, жұмысқа шыққан және нақты жұмыс атқарған жұмыскерлер саны анықталады. Жұмыскерлердің тізімдік құрамына кәсіпорын штатындағы жұмыскерлер, сонымен бірге келісім бойынша жұмыс істейтін жұмыскерлер кіреді. Тізімдік құрамға тұрақты, уақытша және маусымдық жұмысқа алынған барлық жұмыскерлер кіреді. Сонымен бірге, нақты жұмыскерлер мен уақытша жұмыс істемейтіндер де кіреді. Жұмыскерлердің орташа тізімдік саны есептелуде төмендегілер ескеріледі:

• Тізімдік құрамындағы жұмыскерлер;

• Сыртқы қосымша қызмет істеушілер;

• Азаматтық-құқықтық келісім бойынша жұмыс атқаратын жұмыскерлер;

• Тізімдік емес құрамда тұратын басқа тұлғалар.

Кесте-6. Жұмыс уақытының балансы

Көрсеткіштер	Мәлімет
1	2
1. Жұмыс уақытының күнтізбелі қоры, күн	365
2. Демалыс және мейрам күндері	58
3. Жұмыс уақытының номиналды қоры, күн	307
4. Жұмысқа шықпау күндердің саны, күн	35
оның ішінде а) сырқатқа байланысты	6
б) босануға байланысты	4
в) оқумен байланысты	3
г) кезекті және қосымша демалыстар	15
д) заңмен рұқсат етілген басқа себептер	2
5. Жұмыс уақытының нәтижелі қоры, күн	272
6. Сменаның орташа ұзақтығы, сағ.	7,8
1	2
7. Жұмыс уақытының қоры, сағат	2122
8. Смена ішіндегі үзілістер, сағат	122
9. Нәтижелі жұмыс уақыт қоры, сағат	2000

Негізгі жұмысшылардың санын анықтау үшін келесі формула қолданылады:

Чнег = Т / Фэф

мұндағы: Т – белгілі бір өнім түрін шығарудың еңбек сіңіргіштігі, адам – сағаттар;

Фэф – жыл бойынша жұмысшы уақытының тиімді қоры, сағат.

Еңбек сіңіргіштік берілген өнім түрінің жалпы көлемін (В) берілген өнім бірлігін шығаруға қажет уақыттың ірілендірілген нормасына (Нвру) көбейту арқылы анықталады:

Т = В * Нвру.

Есептеулер нәтижесі кестеде көрсетілген.

Кесте-7. Жұмысшылар санын есептеу

Өнім аты	Жылдық тонна	Уақыт нормасы адам/сағ	Жалпы еңбек сіңіргіштік	Негізгі жұмысшылар саны, адам	Көмекші персонал, адам
Снежок	870,6	9,9	8618,94	4	1
Кефир	623,34	9,9	6171,066	3	1
Қатық	779,88	9,9	7720,812	4	1
Ацидофилин	498,72	9,9	4937,328	2	1
Лактиналь	261,63	9,9	2590,137	1	1
Қаймақ	581,46	28,1	16339,026	8	1
Жиыны				22	6

Негізгі және көмекші жұмысшылардың еңбек ақысы «Үстеме шығындар» статьясы арқылы жанама жолмен өнімнің өзіндік құнына қосылғандықтан, негізгі жұмысшыларға қолданылған әдістеме бойынша анықталады. Учаскенің жалпы еңбек сіңіргіштігін орташа тарифтік ставкаға көбейтіп, еңбек ақы төлеудің тарифтік қорын алады. Сондай-ақ қосымша төлемдерді және қолсымша еңбек ақыны қосып, еңбекақы төлеудің жалпы қорын алады. Одан кейін әлеуметтік мақсаттарға кеткен төлемдерді қосады.