- •Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение
- •Содержание
- •1) Общекультурные компетенции:
- •2) Профессиональные компетенции:
- •3) Специальные компетенции:
- •Тематический план
- •Для студентов очной и очно-заочной форм обучения
- •Раздел 1. История латинского языка. Фонетика
- •Раздел 2. Морфология
- •Раздел 3. Синтаксис.
- •Планы практических занятий практическое занятие 1
- •Тема I. Латинский язык – язык римского права.
- •Тема II. Алфавит. Правила чтения.
- •Тема III. Имя существительное. Nomen substantīvum
- •III.9. Система латинского склонения
- •Homo homĭni aut deus aut lupus. (Plautus)
- •Тема IV. Предлоги. Praepositiōnes.
- •Тема IX. Глагол «быть».
- •IV. Предлоги
- •Iх. 6. Praesens indicativi глагола esse - быть
- •Тема V. Имя прилагательное. Nomen adiectīvum.
- •V. Система прилагательных
- •Тема VI. Наречие. Adverbium
- •Тема VII. Числительные. Numeralia.
- •Тема VIII. Местоимения. Pronomĭna.
- •VIII. 2. Личные и возвратное местоимения
- •VIII. 3. Указательные местоимения
- •Is, ea, id - тот, та, то
- •Ille, illa, illud - тот, та, то
- •Iste, ista, istud – этот, эта, это; тот, та, то
- •Тема IX. Глагол. Verbum.
- •Тема IX. Глагол. Verbum.
- •Iх. 10. Participium praesentis actīvi
- •Тема X. Латинский синтаксис (систематизация).
- •Практическое занятие 9 De fontĭbus iuris Romāni.
- •Ius civīle et ius gentium.
- •Образец выполнения контрольного задания n 1
- •Iudex iustus – справедливый судья
- •Vir prudens
- •Vita, ae f; tutor, ōris m; potestas, ātis f
- •Vitae (4), vitam, tutōris, tutōres (3), tutōrem, tutorĭbus (2)
- •In dubio pro reo
- •Ingens, simplex, dissimĭlis
- •Ius naturāle
- •Ira, ae f; voluntas, ātis f, status, us m
- •Ius gentium
- •Iustus, malus, innocens
- •Iudicium poenāle
- •Virtūtum, virtūtem, virtūti, virtūte, virtūtes, virtūtis
- •Iustitia, ae f; arbitrium, I n; depositio, ōnis f
- •In iure
- •Iustus, parvus, acer
- •Образец выполнения контрольного задания n 2
- •1. Si libertātem amittĭmus, maxĭma est capĭtis deminutio.
- •2. Fructus sine usu esse non potest, usus sine fructu potest.
- •3. Semper necessĭtas probandi incumbit illi, qui agit.
- •1. Lucius Titius, domĭnus fundi, servum emit et pecuniam Publio Sempronio dat.
- •2. Nemo ex consilio obligātur.
- •1. Arbĭtri reos aut condemnant, aut absolvunt.
- •2. Si et libertas et civĭtas retinētur, familia tantum mutātur, minĭma est capĭtis deminutio.
- •3. Mens testatōris in testamentis spectanda est.
- •1. Vicīnus meus aquam per fundum suum ducit.
- •2. Actiōnum geněra sunt duo: in rem et in persōnam.
- •3. Non est disputandum cum principia negante.
- •1. In teste et vitae qualĭtas spectāri debet et dignĭtas.
- •In dubio abstĭne
- •1. Ignorantia praesumĭtur, ubi scientia non probātur.
- •2. Verbum potestātis non solum ad liběros trahĭmus, verum etiam ad servos.
- •3. Vim VI defenděre omnes leges omniăque iura permittunt.
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. Incertae persōnae legātum inutilĭter relinquĭtur.
- •3. Affirmanti non neganti incumbit probatio.
- •1. Femĭna in familia viri sui locum filiae obtĭnet.
- •2. Adhibēri testes possunt in pecuniariis litĭbus.
- •3. Iustitiam colĭmus, aequum ab inīquo separantes, licĭtum ab illicĭto discernentes.
- •1. Sicut lucrum, ita damnum inter socios communicātur.
- •2. Simplicĭtas est legĭbus amīca.
- •3. Promittens illicĭtum non obligātur.
- •1. Ius honorarium viva vox est iuris civīlis.
- •2. Neque absens, neque dissentiens adrogāri potest.
- •3. Dubitando ad veritātem pervenīmus.
- •1. Sine pretio nulla venditio est.
- •2. Nemo punītur pro aliēno delicto.
- •3. In rem actio adversus eum est, qui rem possĭdet
- •1. Testis nemo in sua causa esse potest.
- •1. Ira non excūsat delictum.
- •2. Voluntas testatōris ambulatōria est usque ad mortem.
- •3. Agentes et consentientes pari poenā plectantur.
- •1. Commŏdum ex iniuria sua nemo habēre debet.
- •2. Inter servos et libĕros matrimonia contrăhi non possunt, contubernium potest.
- •3. Impunĭtas continuum tribuit affectum delinquendi.
- •Ius est ars boni et aequi
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. In favōrem libertātis omnia iura clamant.
- •3. Servōrum peculia in bonis dominōrum numerantur.
- •1. Testis idoneus pater filio aut filius patri non est.
- •1. Nullum patris delictum innocenti filio poena est.
- •2. Minor minōrem custodīre non potest.
- •3. Testes non evocandi sunt per longum iter.
- •1. Iuris effectus in executiōne consistit.
- •2. Minor natu non potest maiōrem adoptare.
- •3. Testium fides examinanda est.
- •1. Dos sine matrimonio esse non potest.
- •1. Iustitia – fundamentum regni.
- •2. Ius publĭcum privatōrum pactis mutāri non potest.
- •3. Imperio magistrātus adoptāmus eos, qui in potestāte parentis sunt.
- •1. Invītus agěre vel accusāre nemo cogĭtur.
- •2. Nemo ex suo delicto meliōrem suam condiciōnem facěre potest.
- •3. Non in legendo, sed in intellegendo leges consistunt.
- •Ius cogens
- •1. Nemo tenētur se ipsum accusāre.
- •2. Res parva saepe rerum magnārum principium est.
- •3. Furem noctūrnum lex permittit occiděre.
- •Латинско-русский словарь
Тема VI. Наречие. Adverbium
Тема VII. Числительные. Numeralia.
Тема VIII. Местоимения. Pronomĭna.
VI. Наречия
VII. Числительные.
VIII.1. Притяжательные местоимения.
VIII.2. Личные и возвратное местоимения.
VIII.3. Указательные и определительное местоимения. Особенности их склонения.
VIII.4. Вопросительные и относительные местоимения.
VIII. 2. Личные и возвратное местоимения
|
Я |
ты |
себя |
мы |
вы |
Nom. |
ego я |
tu ты |
|
nos мы |
vos |
Gen. |
mei меня |
tui тебя |
sui себя |
nostri нас nostrum из нас |
vestri вас vestrum из вас |
Dat. |
mihi мне |
tibi тебе |
sibi себе |
nobis нам |
vobis вам |
Acc. |
me меня |
te тебя |
se себя |
nos нас |
vos вас |
Abl. |
me мною |
te тобой |
se собой |
nobis нами |
vobis вами |
Предлог cum с личными местоимениями употребляется постпозитивно и пишется слитно:
mecum- со мной; tecum- с тобой; secum- с собой;
nobiscum- с нами; vobiscum - с вами
VIII. 3. Указательные местоимения
Is, ea, id - тот, та, то
Ille, illa, illud - тот, та, то
Iste, ista, istud – этот, эта, это; тот, та, то
hic, haec, hoc - этот, эта, это
|
|
m |
f |
n |
m |
f |
n |
m |
f |
n |
SINGULARIS |
Nom. |
is |
ea |
id |
ille |
illa |
illud |
hic |
haec |
hoc |
Gen. |
eius |
illīus |
huius | |||||||
Dat. |
ei |
illi |
huic | |||||||
Acc. |
eum |
eam |
id |
illum |
illam |
illud |
hunc |
hanc |
hoc | |
Abl. |
eo |
ea |
eo |
illo |
illa |
illo |
hoc |
hac |
hoc | |
PLURALIS |
Nom. |
ei |
eae |
ea |
illi |
illae |
illa |
hi |
hae |
haec |
Gen. |
eōrum |
eārum |
eōrum |
illōrum |
illārum |
illōrum |
hōrum |
hārum |
hōrum | |
Dat. |
eis |
illis |
his | |||||||
Acc. |
eos |
eas |
ea |
illos |
illas |
illa |
hos |
has |
haec | |
Abl. |
eis |
illis |
his |
iste, ista, istud– склоняется как ille, illa, illud
Сделайте грамматический разбор и выучите наизусть юридические термины:
-
1
ipso iure
самим правом; по закону
2
ipso facto
самим фактом; в силу самого факта; ввиду самого события; на деле
3
persōna aliēni iuris
лицо чужого права, подвластный
4
persōna sui iuris
лицо своего права
5
sui genĕris
своего рода
6
per se
сам по себе; самим собой; попросту
7
cui prodest?
cui bono?
кому выгодно?
8
status quo
существующее положение
9
condicio sine qua non
условие, без которого нельзя
обойтись (необходимое условие)
10
quōrum
кворум (присутствие которых достаточно)
11
non bis in idem
не (привлекать к ответу) дважды за одно преступление
12
prima facie
на первый взгляд
13
testis unus -- testis nullus
один свидетель – не свидетель
14
id est (i.e.)
то есть (т.е.)
15
ad hoc
для этого (конкретного случая); кстати
16
erga omnes
по отношению ко всем
17
alĭbi
в другом месте
18
incognĭto
скрытно, под вымышленным именем
19
a priōri
из предыдущего, на основании ранее известного. В логике – умозаключение, основанное на общих положениях, принимаемых за истинные
20
et cetĕra (etc.)
и прочее, и так далее
21
alma mater
мать-кормилица, название высшего учебного заведения
22
minĭmum minimōrum
наименьшее
23
salus popŭli – suprēma lex
благо народа – высший закон
Переведите:
Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia.
Optĭmus iudex qui minĭmum sibi.
Uxor non est sui iuris, sed sub potestāte viri.
Nemo est supra leges.
De similĭbus idem est iudicium.
Usus est unus legum corrector.
Quis? Quid? Ubi? Quibus auxiliis? Cur? Quomodo? Quando?
Eius est pericŭlum cuius est dominium aut commŏdum.
Nulla lex satis commŏda omnĭbus est.
Post hoc ergo propter hoc.
Idem per idem.
Quisque est faber suae fortūnae.
De mortuis aut bene aut nihil.
De nihĭlo nihil. (Lucretius)
Minĭmum est nihĭlo proxĭmum.
Maxĭme paci sunt contraria vis et iniuria.
Inter nos.
Nec sibi, nec altěri.
Et tu, Brute. (Caesar)
Aut Caesar, aut nihil.
ПРАКТИЧЕСКОЕ ЗАНЯТИЕ 6