7.1 Кесте - Атмосфераға шығарылатын зиянды заттардың тізімі
|
ҚР статистика және талдау бойынша Мемлекеттік Комитетінің 19.05.92 қабылданған №77 жарлығы бойынша заттың коды |
Заттың атауы |
Шекті
мүмкін концентрация,
мг/м |
Қауіп-тілік класы
|
Заттың шыға-рылуы, т/жыл
|
|
|
макси-малды бір реттік |
орташа тәуліктік
|
||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
2909 |
Көмір шаңы |
0,5 |
0,15 |
3 |
5,371 |
|
2902 |
Өлшенген заттар (күл) |
0,5 |
0,15 |
3 |
172,337 |
|
0328 |
Өлшенген заттар (күйе) |
0,15 |
0,05 |
3 |
0,055 |
|
0337 |
Көміртек тотығы |
5,0 |
3,0 |
4 |
81,721 |
|
0301 |
Азоттың қос тотығы |
0,085 |
0,04 |
2 |
38,849 |
|
0330 |
Күкіртті ангидрид |
0,5 |
0,05 |
3 |
99,482 |
|
0323 |
Кремний қосылыстары |
0,02 |
- |
- |
0,0003 |
|
2754 |
Қаныққан көмірсутектер С19-С12 |
1,0 |
- |
4 |
0,001 |
|
0616 |
Ксилол |
0,2 |
0,2 |
3 |
0,693 |
|
2909 |
Дәнекерлеу аэрозолі |
0,5 |
0,15 |
3 |
1,471 |
|
2930 |
Металл шаңы |
- |
0,04 |
- |
7,948 |
|
0143 |
Марганец және оның оксидтері |
0,01 |
0,0001 |
2 |
0,124 |
|
2868 |
Эмульсон аэрозолі |
- |
0,05 |
- |
0,134 |
|
0342 |
Фторлы сутек |
0,02 |
0,005 |
2 |
0,016 |
|
0322 |
Күкірт қышқылының булары |
0,3 |
0,1 |
2 |
0,002 |
|
0203 |
Хром оксидтері |
- |
0,0015 |
1 |
0,002 |
|
0123 |
Темір оксидтері |
- |
0,004 |
3 |
0,2 |
|
0228 |
Хромды ангидрид |
- |
0,01 |
- |
0,002 |
|
0316 |
Хлорлы сутек |
0,2 |
0,2 |
2 |
0,037 |
|
0302 |
Азот қышқылының булары |
0,4 |
0,15 |
2 |
0,0004 |
|
0343 |
Фторидтер |
0,03 |
0,01 |
2 |
0,0013 |
|
2752 |
Уайт-спирит |
1,0 |
- |
- |
0,445 |
|
2936 |
Ағаш шаңы |
- |
0,1 |
- |
11,604 |
|
0516 |
Изопрен |
0,5 |
- |
3 |
0,0001 |
|
0503 |
Дивинил |
3,0 |
3,0 |
4 |
0,0002 |
|
2001 |
Акрил қышқылының нитрилі |
- |
0,03 |
2 |
0,0003 |
|
0930 |
Хлоропрен |
0,02 |
0,002 |
2 |
0,0001 |
|
0620 |
Стирол |
0,04 |
0,002 |
2 |
0,00007 |
|
0618 |
Альфа-метилстирол |
0,04 |
- |
3 |
0,001 |
|
0514 |
Изобутелен |
0,1 |
- |
4 |
0,001 |
|
0608 |
Пропилен |
0,08 |
- |
1 |
0,0005 |
|
0526 |
Этилен |
3,0 |
3,0 |
3 |
0,002 |
|
1215 |
Дибутилфталат |
0,1 |
- |
- |
0,00008 |
|
0150 |
Сілті булары |
0,01 |
- |
- |
0,006 |
|
2735 |
Майлы тұман |
0,005 |
- |
- |
0,525 |
|
0303 |
Аммиак |
0,2 |
0,04 |
4 |
42,068 |
|
2909 |
Улы емес шаңдар |
0,5 |
0,15 |
3 |
0,05 |
|
0410 |
Метан |
50,0 |
- |
- |
- |
Кәсіпорынның ауа бассейніне тигізетін залалын келесі формуладан анықтаймыз:
тг/жыл (7.1)
мұндағы
- ластанатын аумақтың типін ескеретін
өлшемсіз көрсеткіш;
=650
тенге/шарт.т – 1 шартты тонна ластаушы
заттардың құндық бағасы;
=10
– қоспалардың атмосферада таралу
сипатын ескеретін өлшемсіз көрсеткіш;
-
шығарылатын зиянды заттардың жылдық
келтірілген массасы, шарт. т/жыл.
Өнеркәсіптік шығарылатын зиянды заттардың жылдық келтірілген массасын келесі формула арқылы анықтаймыз:
,
(7.2)
мұндағы
-
і-ші зиянды заттың жылдық шығарылуының
келтірілген массасы
,
шарт.т/жыл, (7.3)
мұндағы
-
кәсіпорын мәліметтері бойынша і-ші
зиянды заттың жылдық шығарылуының
келтірілген массасы.
Ластаушы шығарылатын зиянды заттардың агрессивтілік коэффициентін келесі формула арқылы анықтаймыз:
, (7.4)
мұндағы
- орташа тәуліктік шекті мүмкін
концентрация, мг/м3.
Ең көп мөлшерде атмосфераға шығарылатын жоғарыда аталған зиянды қалдықтар үшін агрессивтілік коэффициентін есептеуді орындаймыз:
-
аммиак. m=42,068т/жыл.
Агрессивтілік коэффициентін анықтаймыз:
Жылдық келтірілген масса:
т/жыл
-
өлшенген заттар (күл). m=172,337т/жыл.
Агрессивтілік коэффициентін анықтаймыз:
Жылдық келтірілген масса:
т/жыл
-
күкіртті ангидрид. кесте бойынша
m=99,482т/жыл.
Агрессивтілік коэффициентін анықтаймыз:
Жылдық келтірілген масса:
т/жыл
-
көміртегі тотығы.кесте бойынша
m=81,721т/жыл.
Агрессивтілік коэффициентін анықтаймыз:
Жылдық келтірілген масса:
т/жыл.
Осы есептеулерді басқа да шығарылатын зиянды қалдықтар үшін жүргіземіз. Сонда барлық өнеркәсіптік шығарылатын зиянды заттардың жылдық келтірілген массасы
т/жыл.
Сонымен кәсіпорынның ауа бассейніне тигізетін залалы мынаған тең:
тг/жыл.
Тетікті даярлау барысында шығарылатын зиянды заттарды есептеу
Есептеулерді бастамас бұрын кесте құрамыз. Кестеге қоршаған ортаға шығарылатын зиянды заттардың меншікті шығарылулары туралы мәліметтерді енгіземіз.