Айналмалы қозғалыс механикасы

1. Диск секундына 25 айналым жасайды. Дискінің бұрыштық жылдамдығы неге тең ?

2. Инерция моменті айналу өсіне қатысты 4 кг*м² доңғалақ 1 рад/с² бұрыштыңқ үдеумен айналады. Оған қандай күш моменті әсер етеді ?

3. 0,3 кг массасы кг материялық нүктенің оске қатысты нүктедегі 20 см қашықтықтағы инерция моментін анықта.

4. массасы 2 кг материялық нүктенің радиусы 2 см шеңбер бойымен қозғалғандағы инерция моментің анықта.

5. Радиусы R=0,2м біртекті дискінің шетіне F= 100 Н. тұрақты тангенсиалды күш түсірілген.Дискіге әсер ететін күш моментін анықта.

6. Біртекті дискіге әсер ететін күш моменті М=5 Н∙ м. Диск ε = 100 с^-2 тұрақты бұрыштық үдеумен қозғаоса, оның инерция моменті қандай?

7. Радиусы R=0,5м доңғалақтың шетіне түсірілген тангенциалды күш моменті 10 Н∙ м.Әсер етуші күшті анықта.

8. Массасы 2 кг шардың оске қатысты масса центрінен өтетін инерция моменті 6 кг·м² Осы шардың О нүктесіне қатысты шардың центрінен 5 м қашықтықта орналасқан инерция моментін анықта.

В

1. Жұқа қабырғалы цилиндрдің радиусы 20 см массасы 12 кг цилиндр 2 рад\с бұрыштық жылдамдықпен айналады.Цилиндрдің импульс моментін анықта.

2. Инерция моменті 245 кг∙ м маховикті доңғалақ 20 об \ сек айналады. Минут өткеннен кейін доңғалаққа айналу моменті әрекеті әсер етуші тежеліп,ол тоқтайды.Үйкеліс күш моментін анықта.

3. Біртекті ұзындығы 1м массасы 5 кг стержень вертикаль жазықтықта көлбеу осі айналасында стерженьнің ортасынан өтетіндей айналады.Егер айналу күш моменті 9,81 ·10^-2 Н∙ м.тең болса.стержень қандай бұрыштық үдеумен айналады?

4. массасы 2 кг, ұзындығы 0,8 м. оске қатысты стерженьнің ұшынан өтетін инерция моментін анықта.

5. А = 2 рад/с, В = 0,2 рад/с³ болатын φ = At +Bt³ теңдеуіне қатысты оның центрінен өтетін ос арқылы стержень айналады.Стерженьнің инерция моменті J = 0,043 кг×м² болатын айналманың басталуынан t =2 с кейін стерженьге әсер ететін айналу моментін анықта.

6. M = 50 кг массалы радиусы R = 0,5 м диск шарға F = 100 Н қатысты күш әсер етті.Шардың бұрыштық үдеуін анықта.

7. Шар бірқалыпты кемімелі тежемелі айналып бір минут ішінде айналу жылдамдығын 300 ден 180 айн \мин. ға дейін азайтты.Шардың инерция моменті 2 кг·м². Тежеуші моменті анықта.

С

1. Көлденең жазықтықта 4 м/c жылдамдықпен сырғанаусыз массасы 2 кг тұтас біртекті диск домалайды.Дискінің кинетикалық энергиясын анықта.

2. Барабанға ұшы массасы 2 кг жүкке байлаулы массасы М = 9 кг бау оралған.Жүк үдеуін анықта.Жүкті тұтас біртекті диск деп сана.

3. Тұрақты жылдамдықпен 5 айн\ сек айналатын валдың кинетикалық энергиясы 60 Дж.Осы валдың қозғалыс санының моментін анықта.

4. Диск пішінді массасы m = 5 кг маховикке F = 2 Н күш әсер етті.Күштің әсерінің басталуынан кейінгі t = 5с уақыттағы маховиктің кинетикалық энергиясын анықта.Үйкеліс ескерілмейді.

5. Көлденең жазықтықта сырғанаусыз 4 айн/сек..жасай отырып диаметрі 6 см шар домалайды.Шар массасы0,25 кг. Шардың кинетикалық энергиясын анықта.

6. Бірдей массалы обруч және диск бірдей сызықтық жылдамдықта v. сырғанаусыз домалайды.Обручтың кинетикалық энергиясы 4 Дж. Дисктің кинетикалық энергиясын анықта.

7. 10 айн/ мин жасай платформа центрінен өтетін вертикаль остің айналасынан массасы 100 кг көлденең платформа айналады. Платформа шетінде массасы 60 кг адам тұр.Егер адам платформа шетінен ортасына өтсе, платформа қандай бұрыштық жылдамдықта болады?Платформаны біртекті, ал адамды материалдық нүкте деп қарастыру қажет.

8. Көлбеу жазықтықта сырғанаусыз ширатылатын дисктің ауырлық центрінің сызықтық жылдамдығын анықта.Көлбеу жазықтықтың биіктігі Н = 0.5 м. Бастапқы жылдамдық нөлге тең.

9. Өз өзіне берілген массасы 100 кг радиусы 0.4 м тұтас диск түрінде бір секунда ішінде алты айналым жасайтын айналу жиілігі бар маховик айналдырылған.Күш әсерінен маховик үдеуі 50 секунд тоқтап қалды.Үдеткіш күш моментін анықта.

Сұйықтар механикасы

А

1. Екі автомобиль бір бағытта жер бетінің қатысымен V₁ және V₂ жылдамдықпен қозғалады.Санақ жүйесі бойынша бірінші автомобильдің фарының жылдамдығы, екінші автомобильге қатысты қандай?

1. 0,6 жарық жылдамдығымен қозғалып келе жатқан электронның кинетикалық энергиясы қандай?

2. 2,4·10⁸ м/с жылдамдықпен ұшып келе жатқан протон массасы қандай?

Протонның тыныштық массасы 1,672·10^-27 кг

3. Массасы он есеге артқан үдеткіштегі протонның қозғалыс жылдамдығын анықта.

4. 27000 км/с қозғалыс жылдамдығында уақыт жүрісі қаншаға кемиді? (қозғалмайтын бақылаушы сағаты бойынша)

5. Қозғалмайтын жердегі бақылаушының қатысы бойынша сызғыш ұзындығы 2 м.0,5 с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан сызғыш ұзындығы қандай?(с вакуумдағы жарық жылдамдығы)

6. 25 жылдық ішінде жерге қатысты 0,4 с жарық жылдамдығымен қозғалады.Қандай уақыт аралығы өтеді?

7. Өзінің қозғалысына бағыттап иондалған атом үдеткіштен 0,8 с жылдамдықтан фотон шығарады.Үдеткішке қатысты фотон жылдамдығын анықта.

8. Тыныштықта стержень ұзындығы 1 м-ге тең.Егер осы стерженьді 0,6 с жылдамдықпен қозғалтса оның ұзындығы қандай?(с=3 . 10⁸ м\с)

9. 0,8 с (с=3 . 10⁸ м\с)жылдамдықпен қозғалып келе жатқан материалдық нүкте массасы қандай?

10. Жерге қатысты фотондық ракета 0,6 с жылдамдықпен қозғалады.Жердегі бақылаушының көзқарасы бойынша ракетаның уақыт жүрісі қаншаға кемиді?

11. Ұшақ 360 км/сағ жылдамдықпен ұшып келеді.Тұтқырлықпен байланысты ұшақ қанатындағы ауа қабаты тең.Жылдадық градиенті қандай?

12. Сұйықта массасы 3 кг 60% батырылған дене балқуда.Осы денеге әсер ететін итеруші күш қандай?

13. Гидравикалық пресстің поршеньнің S₁=200 см² ауданына f = 10кН күш әсер етеді. S₂ = 4 м² ауданды поршень әсер ететін Ғ күшті анықта.

14. S₁=2 см² қиылысумен V₁ = 6 м/с, жылдамдық ағысымен сұйық труба арқылы ағады. S₁=12 см² қиылысумен қандай жылдамдықта ағады?

15. S₁=2 см² қимасында сұйықтың ағу жылдамдығы V₁=6 м/c, ал S₂ қимасы бойынша 0,5м/c жылдамдықпен ағады. S₂ екінші қиманың ауданын тап.

16. Суы бар бассейнге тығыздығы тұрақты, яғни р=1000 кг/м³ водолаз түсті.h=10 м тереңдіктегі (g=10м/с²) водолаздың алатын қысымын анықта.

17. Цилиндрлік ыдысқа 58 см биіктікте қалайы құйылған.Ыдыс түбіндегі қысымды анықта.

В

1. Жер бетінен өлшегенде жүрген жолы екі есе қысқа болу үшін ғарыш кемесі қандай жылдамдықпен жылжуы қажет?

2. Жер бетіне қатысты ғарыш кемесіндегі сағат 4 есе артық жүру үшін,ғарыш кемесі қандай жылдамдықпен жылжуы қажет?

3. Егер К жүйесінің сағатынан Δt = 0,10c ке қалып қойған,Δt =5,0с уақытпен қозғалып келе жатқан сағат санағының жылдамдығы қандай?

4. Екі пойыз бір біріне 36 км /сағ және 54 км/сағ жылдамдықпен қарама қарсы жүріп келеді.Бірінші пойыздағы жолаушыт екінші пойыздың оның жанынан 6 с уақыт ішінде өтіп кеткенін байқады.Екінші пойыздың ұзындығы қандай?

5. 0,96 жарық жылдамдығымен ұшып келе жатқан ракетаның 1 жылдық ұшу уақыты табылды.Жер бақылаушысының санағы бойынша қанша уақыт өту керек?

6. Бөлшектің реалитивтік импульсі оның ньютондық импульсін 5 есе арттыратын жылдамдығын анықта.

7. Қандай жылдамдықта бөлшектің кинетикалық энергиясы оның тыныштық энергиясына тең.Электронның кинетикалық энергиясы оның тыныштық энергиясынан екі есе үлкен.Тыныштық массасымен салыстырғанда оның массасы қанша?

8. Кинетикалық энергиясы оның тыныштық энергиясынан екі есе үлкен.Қозғалыс жылдамдығы қандай?(электронның тыныштық массасы m₀=9,1 . 10^-31 )

9. 0,7 жарық жылдамдығымен қозғалып келе жатқан электронның импульсін тап.

10. 0,7 жарық жылдамдығымен қозғалып келе жатқан электронның толық және кинетикалық энергиясын тап.

11. Трубаның кең және тар бөлігінде орналасқан екі манометрикалық трубадағы сұйықтың ағыс жылдамдықтары 2м/с және 5м/с болғандағы сұйықтың өзгеріс деңгейі қандай?

12. Көлденең орналасқан трубаның кең бөлігінен 5м/с жылдамдықпен мұнай ақты.Егер трубаның кең және тар бөлігінің қысым өзгерісі 40мм.рт.ст болса,трубаның тар бөлігінен аққан мұнайдың жылдамдығын анықта.

13. Насостың көлденең цилиндрінің диаметрі 20 см.Диаметрі 2 см тесіктен суды итеретін поршень 1 м/с жылдамдықпен насостың көлденең цилиндрінде жылжыды.Тесіктен су қандай жылдамдықпен ағады?

С

1. дене, массасы 2кг, К^/ жүйесі бойынша жылдамдығы 200Мм/с қозғалып,К жүйесі бойынша 200Мм/с ауысқан. К жүйесіне қатысты дене жылдамдығы қандай?

2. Металл шар 0,5 мм радиуспен,2,5м/с жылдамдықпен сұйықтыққа бір қалыпты батырылады.Егер сұйықтық тығыздығы 900кг/м³ ал сұйықтың тұтқырлығы 0,8Па. С болса,оған түсетін қарсы күш итеруші күштен қаншаға үлкен?

3. Динамикалық тұтқырлығы сек/м²,тығыздығы кг /м³ Трансформаторлық майға толтырылған кең ыдысқа бірқалыпты болат шар тасталды.Шардың диаметрін тап.

4. Қандай жылдамдықта кез келген заттың бөлігінің кинетикалық энергиясы тыныштық энергиясының 1/3бөлігіне тең?

5. Электронның кинетикалық энергиясы 0,8 МэВ.Электрон импульсін анықта.

6. Екі үдеткіш бөліктерді бір біріне қарама қарсы 0,9 жылдамдықпен лақтыруда.Бір бөлікпен қозғалып келе жатқан бақылаушының көзқарасымен бөлшектердің жақындасуының қатыстық жылдамдығын анықта.

7. Үдеткіш радиоактивтік ядроға 0,4 c жылдамдық берді.Үдеткіштен ұшып шығу уақытында ядро өзінің қатыстық үдеткішін 0,75 c жылдамдықпен өзінің қозғалу бағытынан бөлшекті шығарды.Ядроға қатысты бөлшектің жылдамдығын тап.

8. Қандай да бір тұрақсыз бөлшектің меншікті уақыты t₀ =10 нс. Оның өмір сүру уақытыt =20 нс. болатын санақтың зертханалық жүйесінде бөлшек ыдырағанға дейін қандай арақашықтықты ұшып өтеді?

МКТ.Термодинамика. Нақты газдар. Фазалық ығысулар

А

1. Идеал газды қыздырғанда молекулалар қозғалысының орташа квадраттық жылдамдығы 4 есеге артты.Абсолюттік температура қалай өзгереді?

2. Біратомды газдың молекуласының орташа кинетикалық энергиясы

- 73^oC температурадағыдан екі есе көп болатын температураны анықта.

3. молярлық массасы M=32 . 10^-3 кг/моль болатын бір молекуланың массасын тап

4. массасы 3 . 10^-27 кг 1 км / с орташа квадраттық жылдамдықпен қозғалатын концентрациясы 100 млрд куб миллиметрде болатын молекулалы идеал газ қабырғаларына қандай қысым көрсетеді?

5. 150 кПа қысымда, 27⁰C температурада 2 м³ көлемді газда қанша молекула бар?

6. 27⁰C температурадағы идеал газ молекуласының орташа кинетикалық энергиясын анықта.

7. T=120 K температурадағы 1,5 моль гелийдің барлық молекулаларының үдемелі қозғалыс кезіндегі Е_к кинетикалық энергиясының жиынтығын анықта.

8. 27⁰C температурадағы 5 . 10⁶ Па қысымдағы сутек 30 дм³ көлемді баллонда.Сутекті идеал газ деп есептеп,газ массасын анықта.

9. массасы 0,5кг -10 ⁰C температурадан +10⁰C температураға дейін қыздыруға қажет жылу мөлшерін анықта.(темірдің меншікті жылу сыйымдылығы780 )

10. m₁ массалы T₁ температурадағы су m₂ массалы T₁ температурадағы сумен араласты.Қоспа температурасын тап.

11. Газ 0,2 МДж жылу алып, ішкі энергиясын 50 кДж көбейтті.Газдың атқарған жұмысын анықта.

12. Идеал газға5 Дж жылу берілген және ішкі күштер 8 Дж жүмыс атқарды.Газдың ішкі энергия өзгерісін анықта.

13. Изобаралық қыздыруда оттектің біршама массасы 200 К-де 25кДж жұмыс атқарды.Оттектің массасын тап.(^-3кг/моль, R=8,31Дж /(моль . К))

14. Изохоралық процессте азотқа 60 Дж жылу берілді.Азоттың ішкі энергиясын арттыруға қанша жылу кетеді?

15. Газ Карно циклін атқарады.Изотермиялық кеңеюдегі газдың жұмысы А₁=5 Дж ПӘК 20% болатын изотермиялық сығылудың А₂ жұмысын анықта.

16. Бу трубинаға 480⁰C түсіп және оны 30⁰C температура да қалдыратын болса,идеал бу трубинасының ПӘК ің анықта.

17. Пәтердегі ауаның көлемі 10⁵ Па тұрақты қысымда 20дм³ ке артты.Газ қандай жұмыс атқарды?

В

1. р=200 кПа қысымда V=2 л сыйымдылықты ыдыстағы газ молекуласының орташа квадраттық жылдамдығын анықта.Газ массасы m=0.3 г.

2. Гелиймен толтырылған 27⁰С температурадағы 10⁵ Па қысымдағы шардың көлемі 500 м³.Атмосфераның жоғарғы қабатында температура - 35⁰С қа дейін төмендеп,ал қысым 5 *10⁴ Па тең болса,шардың көлемі қандай?(Гелий массасы тұрақты)

3. Газды қысқанда оның көлемі 8 л-дан 5 л-ға дейін азайды,ал қысым 60кПа артты.Бастапқы қысымды тап.

4. 1,5 есеге артқан қысымда 140 К қыздырылған жабық ыдыстағы газ қандай температурада болды?

5. Газ молекуласының орташа квадраттық жылдамдығы 450м/с.Газ қысымы 5*10⁴Н/м².Газдың тығыздығын анықта.

6. 10⁰С температурадағы 20 г оттектің жылу энергиясы қандай?Осы энергияның қандай бөлігі үдемелі қозғалысқа, ал қандай бөлігі айнымалы қозғалысқа?

7. Р=200кПа қысымдағы массасы m=0.6г газы бар колба сыйымдылығы V=4л.Газ молекуласының орташа квадраттық жылдамдығын анықта.

8. Қандай температурада азоттың орташа квадраттық жылдамдығы 50м/с жылдамдықтан жоғары болады?

9. V=5 л сыйымдылықты ыдыстағы азот молекуласының еркін жолының орташа ұзындығын анықта.Газ массасы 0,5г.

10. Р=20МкПа қысымды сутек Т=300К температурадағы осындай газдың молекуласының еркін жолының орташа ұзындығын анықта.

11. Қалыпты жағдайда сутек молекуласының еркін жолының ұзындығы 0,160мкм.Сутектің 1 молекуласының диаметрін анықта.

12. Қандай қысымда азот молекуласының еркін жолының орташа ұзындығы 1 м ге тең болады.температурасы t=10⁰С.

13. Р=133нПа қысымды Т=200К температурадағы оттегі берілген.Оттегі молекулаларының r=1c уақыт ішіндегі басқа молекулалармен соқтығысу санын анықта.

14. Азот пен оттегі қоспасынан тұратын газ қандай температурадат азот пен оттек молекулаларының жылдамдығы бір-бірінен V=30м/с ке өзгерісте болады?

15. Көлемі 70м³ бөлменің ауасының температурасы 280К болды.Пешті аздап жағып қойғанда температура 296 К дейін көтерілді.Қысым тұрақты 100кПа болып ауа ұлғайған кездегі жұмысын анықта.

16. Сутек Т=300К температурада 0,5 моль сутектің бір молекуласының айналмалы қозғалысының орташа кинетикалық энергиясын <ε_вр> және осы газдың барлық молекулаларының кинетикалық энергиясының жиынтығын анықта.

17. Изохоралық процессте 19⁰С тан 21⁰С дейін қыздырғанда екі атомды идеал газдың үш молінің ішкі энергиясы қаншаға артады?

18. Жылуөткізбейтін ыдыста газ сығылса,оның температурасы қалай өзгереді?

19. Адиабаталық процесте 2 моль біратомды газдың температурасы 80К ге азайды.Газдың істеген жұмысын анықта.

20. Біратомды газдың қысымы 6 есеге артты,ал көлемі 2 есе азайды.Ішкі энергияның өзгерісі қандай?

21. Біратомды газдың қысымы 6 есеге артты,ал көлемі 2 есе азайды.Ішкі энергияның өзгерісі қандай?

22. 160 г оттекті ΔТ = 12 К қыздырғанда Q = 1,76 кДж жылу жұмсалды.Процесс қалай өтті?

23. Адиабаталық сығылуда газ температурасы 300К нен 1200 К ге дейін артты.егер =1,5 болса,қоспаның көлемі қаншаға кемиді?

24. Изобаралық процессте 299 К нен 301 К ге дейін қыздырғанда біратомды идеалгаздың үш мольнің ішкі энергиясы қаншаға артады?

25. Көлемі 70м³ бөлменің ауасының температурасы 280К болды.Пешті аздап жағып қойғанда температура 296 К дейін көтерілді.Қысым тұрақты 100кПа болып ауа ұлғайған кездегі жұмысын анықта

26. 5 кг аммиактыңNH₃  340K температурадағы ішкі энергиясын анықта.

27. Біратомды газдың қысымы 6 есеге артты,ал көлемі 2 есе азайды.Ішкі энергияның өзгерісі қандай?

28. Адиабаталық процесте 2 моль біратомды газдың температурасы 80К ге азайды.Газдың істеген жұмысын анықта.

29. Идеалдық жылу двигателінің абсолюттік қыздыру температурасы тоңазытқыш температурасына қарағанда үш есе артық.Қыздырғыш газға 40кДж жылу берді.Газ қандай жұмыс атқарады?

30. Идеалдық жылу машинасында қыздырғыштан алынған әр кДж энергияға 300 Дж жұмыс атқарылады.Тоңазытқыш температурасы 280 К болғандағы машинаның ПӘКін және қыздырғыштың температурасын анықта.

31. Карно цикліндегі қыздырғыш температурасы 380 К нен 560 К ге дейін көтерілген кезде ПӘК і қанша есеге артады?Суытқыштың температурасы 430 К.

32. 1 моль газ 2 изохорадан және 2 изобарадан тұратын цикл жасайды.Газдың ең аз көлемі 10л, ал ең көбі 20л. Ең аз қысым 2,5 атмосфера,ал ең көбі 5 атмосфера.Циклдің жұмысын анықта.

33. m=1 кг мұздың еруінің (t=0⁰C). энтропиялық өзгерісін тап.Мұздың еру жылуы r = 335 кДж/кг.

34. 250 нен 300К ге дейінгі изохоралық қыздыру кезіндегі 10 г ауаның энтропиялық өзгерісі қаншаға тең?

35. 3 л ден 8 л ге дейінгі изотермиялық кеңейу кезіндегі 10 г ауаның энтропиясын анықта.

36. массасы 0,2 кг оттегі 27⁰С температурадан 127⁰С температураға дейін қыздырылуда.Бастапқы және соңғы қысым бірдей екені белгілі.Энтропиялық өзгерісін анықта.

37. 100 ⁰C температурадағы 1 кг будың конденсациясы кезіндегі энтропиялық өзгерісін анықта.

38. Идеал газ процесс жасады.Нәтижесінде қысымы n есе артты.Еркін жолының орташа ұзындығын l әне n молекуланың t уақыт ішіндегі басқа моекулалармен соқтығысу санын анықта.Процесс изохоралық.

1. 20 г. Газды 10⁰С-та изохорлық қыздырғанда 630 Дж. Ал изобарлық қыздырғанда 1050 Дж жылу керек болды. Газдың мольдік массасын анықтаңыз.

2. Сутегінің молекуласының орташа еркін жолының ұзындығы <L> 2 мм болса, оның тығыздығы табыңыз.

3. Қалыпты жағдайдағы оттегінің орташа еркін жолының ұзындығы <ℓ> 100 нм болса, осы жағдайдағы оттегі молекуласының орташа раифметикалық <υ> жылдамдығын анықтаңыз.

4. Көлемі =5 л ыдыста массасы 5=0,5 г сутегі бар. Осы ыдыстағы сутегі молекуласының еркін жолының орташа ұзындығын <ℓ> анықтаңыз.

5. Газ молекулаларының орташа квадрат жылдамдығы 450 м/с. Газ қысымы 5.10⁴ Н/м². Осы газдың тығыздығын анықтаңыз.

6. Температурасы Т=350 K, қысымы 0,4 Мпа, көлемі 300 л және жылу сыйымдылығы С_v=857 Дж/К идеал газдың адиабат көрсеткішін анықтаңыз.