Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

2010-1-kartuli-ena-da-literatura

.pdf
Скачиваний:
12
Добавлен:
30.05.2015
Размер:
219.07 Кб
Скачать

I

testi qarTul enasa da literaturaSi

2010 instruqcia

Tqven winaSea sagamocdo testis bukleti da am testis pasuxebis furceli.

gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!

testis bukleti SegiZliaT gamoiyenoT mxolod Savi samuSaosaTvis!

qarTuli enisa da literaturis testi sami nawilisagan Sedgeba: I. qarTuli ena; II. qarTuli literatura; III. wakiTxulis gaazreba da weriTi davaleba.

I nawilis (qarTuli ena) #1 davaleba Semdegnairad unda SeasruloT: magaliTad, Tu pirveli (1) xazgasmuli sityvisaTvis SearCieT leqsikuri erTeuli, romelic g) asoTia aRniSnuli, am SemTxvevaSi ujredebis pirvel striqonSi X-iT is ujredi unda moniSnoT, romelic `g~ asos Seesabameba. meore striqonSi X niSani im asos qveS unda dasvaT, romelic meore (2) xazgasmuli sityvisaTvis Tqven mier SerCeul leqsikur erTeuls Seesabameba da a. S.

Tu pasuxebis furcelSi ujredi SecdomiT moniSneT, maSin igi mTlianad gaaSaveT da imave striqonSi moniSneT sxva ujredi.

testis I nawilis danarCeni davalebebisa da II nawilis (qarTuli literatura) SesrulebisaTvis aucilebeli instruqciebi mocemulia bukletSi da Tan axlavs Sesabamis davalebebs. yuradRebiT gaecaniT am instruqciebs da ar dagaviwydeT pasuxebis gadatana pasuxebis furcelSi.

testis III nawili _ wakiTxulis gaazreba da weriTi davaleba _ ori davalebisagan Sedgeba. unda airCioT erT-erTi maTgani (an #1 an #2) da unda SeasruloT am davalebaSi mocemuli: a) wakiTxulis gaazrebac da b) weriTi davalebac.

wakiTxulis gaazrebis Sesrulebisas gaiTvaliswineT: Tu Tqven airCieT davaleba #1, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT sagangebod am davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #1 _ a) wakiTxulis gaazreba), xolo im SemTxvevaSi, Tu airCieT davaleba #2, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT #2 davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #2 _ a) wakiTxulis gaazreba). SegiZliaT wakiTxulis gaazrebis yvela pasuxi jer testis bukletSi moniSnoT da Semdeg gadaitanoT pasuxebis furclis saTanado adgilas.

weriTi davalebis Savi variantis dasawerad testis bukletSi sagangebod amisaTvis gamoyofilia ramdenime gverdi (gv. 13-15).

gaxsovdeT: aucilebelia yvela pasuxis gadatana pasuxebis furcelSi! gaiTvaliswineT, ar gaswordeba is davaleba, romelic pasuxebis furcelSi sagangebod am davalebisaTvis gamoyofil adgilas ar iqneba gadatanili! arsad miuTiToT Tqveni saxeli da gvari da arc pirovnebis identificirebis

sxva saSualeba, winaaRmdeg SemTxvevaSi naSromi ar gaswordeba!

testis Sesasruleblad geZlevaT 4 saaTi.

gisurvebT warmatebas!

I.qarTuli ena

(4)1. teqstSi xazgasmuli sityvebis nacvlad SearCieT, CamoTvlilTagan romelia konteqstisaTvis ufro Sesaferisi leqsikuri erTeulebi.

a)ganaviTarebs; b) gamorCeuli; g) ganasaxierebs; d) ganumeorebeli; e) daniSnuleba; v) keTildReoba; z) mniSvneloba; T) simtkice; i) uecari; k) janmrTeloba.

sagnobriv simbolikaSi yvavils mniSvnelovani adgili uWiravs. Cinur da iaponur kulturaSi kamelia sakulto mcenarea. am qveynebSi misi simboluri (1)Sinaarsi sxvadasxvagvaria. CineTSi kamelia silamazes, (2)sijansaResa da sulier simxneves (3)gamoxatavs, xolo iaponiaSi mwuxarebis simboloa da, ratomRac, (4)moulodnel sikvdilTan aris asocirebuli.

Tqven mier SerCeuli pasuxebi xazgasmuli sityvebis Sesabamisi nomrebis gaswvriv mocemul ujredebSi aRniSneT X-iT.

a b g d e v z T i k

1.

2.

3.

4.

(10) 2. teqstSi daSvebulia morfologiur-orTografiuli da sintaqsuri Secdomebi. xuT winadadebaSi TiTo-TiTo Secdomaa, xuTi winadadeba uSecdomoa.

Tu winadadebaSi Secdomaa daSvebuli, aRniSvna X gaakeTeT pirveli rigis Sesabamis ujredSi, xolo Tu winadadebaSi Secdoma araa, aRniSvna X gaakeTeT meore rigis Sesabamis ujredSi.

I II

Secd. uSecd.

1. giorgi mTawmindeli iyo XI saukunis gamoCenili sasuliero da sazogado moRvawe.

2. man konstantinopolSi Seiswavla berZnuli ena da eziara bizantiur kulturas.

3. giorgi mTawmindelma SeZlo warmatebiT gaZRoloda ivironSi moRvawe qarTvelTa samonastro cxovrebas.

4. gansakuTrebiT didia misi damsaxureba mraval saukunovani qarTuli mwerlobis winaSe.

5. man mniSvnelovani wvlili Seitana saeklesio mwerlobis TiTqmis yvela dargis ganviTarebaSi.

6. upirveles yovlisa, giorgi mTawmindelma Targmna is Txzulebebi, romelic manamde ar arsebobda qarTul enaze.

7. man bibliis zogierTi wigni xelmeored Targmna, zogis xelnaweri ki berZnuls Seadara da daxvewa.

2

8. misi originaluri SemoqmedebiTi memkvidreobidan aRsaniSnavia hagiografiuli Txzuleba `ioanesa da eqvTimes cxovreba~.

9. masSi avtorma pirvel aTonelebis Tavgadasavali mouTxro mkiTxvelebs da sagangebod aRniSna maTi Rvawli.

10. garda amisa, igive nawarmoebSi warmodgenili istoriuli masala adasturebs, rom iverTa monasteri qarTvelebma daaarses.

(14)3. teqstSi daSvebulia sul 11 morfologiur-orTografiuli, sintaqsuri, punqtuaciuri Secdoma da stilisturi xarvezi. gaasworeT es Secdomebi da xarvezebi da ise gadawereT teqsti, rom arc erTi winadadebis Sinaarsi ar SecvaloT. Tu Tqven mier gadaweril teqstSi ar iqneba arc erTi Secdoma, damatebiT mogecemaT 3 qula.

gaiTvaliswineT, erT winadadebaSi SeiZleba SegxvdeT erTze meti Secdoma an

xarvezi.

didi katebis ojaxSi gamoiyofa panteraTa saxeoba romelsac miekuTvnebian Semdegi cxovelebi lomi, iaguari, vefxvi da leopardi. didi katebi mtacebeli mxecebia. TiToeuli maTTaganis gadarCenis erTaderTi pirobaa nadiroba. am ojaxis saSinlad iSviaTi warmomadgenelia iaguari. sxva didi katebis msgavsad, isic Sebindebisas nadirobs. igi msxverplis danakuwebas axdens da Zvlebianad hReWavs.

iaguars, romelsac mxolod samxreT amerikis tropikul tyeebSi SexvdebiT didi safrTxis winaSe dgas. am unikaluri saxeobis TavSesafari adgilebi Tan da Tan Canagdeba. samwuxarod, rodesac vxelyofT bunebas, amiT misi ganadgurebis Tanamonawileni vxdebiT.

(12)4. warmoidgineT, rom Tqveni skolis sameurveo sabWom gamoacxada konkursi: saukeTeso RonisZieba Temaze _ `kompiuteruli teqnologiebi Tanamedrove ganaTlebis miRebis aucilebeli pirobaa~. konkursSi monawileobis misaRebad SeqmeniT teqsti Semdegi miTiTebebis mixedviT:

imsjeleT, ramdenad aqtualuria es Tema;

aRwereT, konkretulad ris gakeTebas apirebT;

daasabuTeT, ra mniSvneloba eqneba am RonisZiebas uSualod Tqveni skolisaTvis.

SearCieT oficialur-saqmiani teqstis stili. CamoayalibeT Tqveni azri naTlad, mkafiod da dasabuTebulad. msjeloba unda iyos logikurad gamarTuli da abzacebiT danawevrebuli, unda daicvaT saliteraturo enis normebi.

testSi gamoyofilia adgili Savi samuSaosaTvis, romelic ar swordeba (survilis mixedviT, SegiZliaT gamoiyenoT an ar gamoiyenoT igi).

gaiTvaliswineT: arsad miuTiToT Tqveni saxeli da gvari da arc pirovnebis identificirebis sxva saSualeba, winaaRmdeg SemTxvevaSi naSromi ar gaswordeba!

Savi samuSaosaTvis

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

II.qarTuli literatura

(3)5. aRmzrdelebi eubnebian grigol xanZTels:

`aha, moiwia Jami winaiswarmetyuelisa daviTis Tqumulisai, romelsa ityvis: `vin aRvides mTasa uflisasa, anu vin dadges adgilsa wmidasa missa? aramed ubraloi xeliTa da wmidai guliTa~. da aw Sen gpova qristeman ubraloi xeliTa da wmidai guliTa da raiTa Sen aRxvide mTasa uflisasa da dadge adgilsa wmidasa missa Semwirvelad wmidasa da usisxlosa msxuerplsa missa Rirsebisa SenisaTvis da sasod sulTa da xorcTa CuenTa~.

1.ganmarteT, aRmzrdelTa azriT, ra Rirsebis gamo imsaxurebs grigoli mRvdlad kurTxevas (citireba dauSvebelia!).

2.daasaxeleT, aRmzrdelTa azriT, visi nebaa grigolis mRvdlad kurTxeva.

3.amoiwereT xuTi sityva, romlebSic Cans _ aRmzrdelebi imediT elian grigolis mRvdlad kurTxevas.

4

(4) 6. nuradin-fridoni sTavazobs tarielsa da avTandils: `aw vinca viciT ukeTe Setyorca sagdebelisa,

man erTsa burjsa gardvagdoT wveri sablisa grZelisa, mas zeda gavla asre miCs, viTa garbena velisa,

Tqven Wirad giyo SiganTa povna kacisa mrTelisa. abjriTa gavla arad miCs Wirad, gatana farisa; Sigan Cavxltebi kiskasad, vecemi msgavsad qarisa, laSqarTa davxoc, gavaxvam, hnaxoT gaReba karisa! Tqvenca mun modiT, sadaca gesmas zriali zarisa~.

1.gadmoeciT Tqveni sityvebiT meoTxe striqonis Sinaarsi.

2.amoiwereT Sedareba meore strofidan (ara umetes sami sityvisa).

3.ganmarteT, ra adgilas ibarebs fridoni Tavis megobrebs (citireba dauSvebelia!).

4.daasaxeleT, fridonis ra Tviseba Cans mocemul monakveTSi.

(3)7. yuradRebiT waikiTxeT monakveTi daviT guramiSvilis `daviTianidan~:

codna Tan dasdevs mcodnelsa, razomsac daetarebis, aqvs uxilavi saunje, xeli ar Saekarebis;

arc cxadiT ZaliT waerTmis, arc malviT moiparebis, Wkuva uxmar ars briyvTaTvis, Wkva codniT moixmarebis.

Cemis ucebiT Sevatyev, briyvTaTvis rac Semityvia: avi da kargi, garCeviT vxedav, rom axlos miwyvia. minda da swavlis simokliT cal-calke ver gamiyvia. hgavs uxorTumos spilosa Wkviani kaci briyvia.

1.amoiwereT metafora, romliTac avtori aRniSnavs codnas (ara umetes ori sityvisa).

2.ganmarteT, riT xsnis daviTi imas, rom mkveTrad ver mijnavs avsa da kargs (citireba dauSvebelia!).

3.ganmarteT, ris Tqma surs avtors ukanaskneli striqoniT.

(3)8. yuradRebiT waikiTxeT nawyveti nikoloz baraTaSvilis leqsidan `xma idumali~:

nuTu xma ese ars xma devnisa Seuwyalisa sinidisisa?..

magram me CemSi ver vhpoveb avsa, miss saSfoTvelos da saqenjnavsa.

angelozi xar, mfarveli Cemi an Tu eSmaki, macTuri Cemi,

vinca xar, marqvi, ras momiswaveb, sicocxles Cemsa ras ganumzadeb?

1.ganmarteT, riT asabuTebs poeti imas, rom idumali xma misi sindisis xma ar unda iyos (citireba dauSvebelia!).

2.amoiwereT meore strofidan epiTeti, romelic miuTiTebs, rom Sinagani xma SeiZleba sabediswero aRmoCndes poetisaTvis.

3.daasaxeleT literaturuli mimarTuleba, romelsac miekuTvneba es teqsti.

(3)9. aleqsandre yazbegis moTxrobaSi `xevisberi goCa~ vkiTxulobT:

mama eubneboda: `gaxsovdes, visi gorisa xaro~, da swored am sityvebiT agonebda im movaleobas, romelic erTs pirs mTels saxlobasTan akavSirebs da misi saqcieli mTeli ojaxobis gamapatiosnebeli Tu damamcirebeli aris. magram,

5

Tunda asec ar yofiliyo, onisesac kargad esmoda Tavisi vali, wuTis Tavdaviwyebas sakmao danaSaulada sTvlida, ficulobda, rom aRZruls grZnobas gulidan amoifxvrida da swored am wadilma wamoaZaxa: `waval, Seval qorwilSi...

ulvaSi maqvs, qudi mxuravs da gulic unda dammorCildes~.

1.ganmarteT, ris Tqma surs xevisbers sityvebiT: `gaxsovdes, visi gorisa xar~ (citireba dauSvebelia!).

2.amoiwereT onises wamoZaxilidan xatovani gamoTqma, romelic Rirsebis grZnobas gamoxatavs (ara umetes ori sityvisa).

3.ganmarteT, onises ra sulieri mdgomareobaa gamoxatuli am monakveTSi.

(3) 10. vaJa-fSavelas poemaSi `gvelis mWameli~ vkiTxulobT: aRgznebiT gmirTa saxelebs

leqsebSi sTvliden wmidada; moxucni Cibuxebs swevden, boli exviaT nislada, ganmartavdian maT ambavs, Sandoba Tqvian gmirTada. axlebis sawurTnelada ixsenebdian qebiTa:

`Tqven iciT, amas iqiTa kacad vinc gamasdgebiTa!~

1.amoiwereT sityva, romelic gamoxatavs moxucebis gansakuTrebul emociur damokidebulebas samSoblosaTvis TavdadebulTa mimarT.

2.daasaxeleT, tropuli metyvelebis ra saSualebas iyenebs avtori striqonSi: `boli exviaT nislada~.

3.ganmarteT, ra mizniT aqeben moxucebi gmirebs da amboben maTs Sesandobars (citireba dauSvebelia!).

(4) 11. leo qiaCelis moTxrobaSi `haki aZba~ kac aZbas coli eubneba hakis:

_ yvelam gaigo da Sen rad ar ici, haki, rom bolSevikebi Semosulan da didi mitingia qalaqSi. biZaSenic iq wavida. saocar ambebs moelian.

_ hait, ujuS rom martoa! axlave unda wavide, movnaxo, _ wamoiZaxa hakim bolSevikebis gagonebaze. sityva bolSeviki rogorc misi gazrdilisaTvis, ise misTvisac TavisTavad udides safrTxes warmoadgenda. aseTi warmodgena bolSevikebze hakis ujuSis wyalobiT da zegavleniT hqonda SeTvisebuli. miT umetes, rom emxasTan erTad gamoevlo ruseTis samoqalaqo omis saSineleba.

1.ganmarteT, konkretulad ram ganapiroba is, rom soxumelebi `saocar ambebs moelian~.

2.ujuSis mimarT haki aZbas ra damokidebuleba vlindeba wamoZaxilSi: `hait, ujuS rom martoa!..~

3.ganmarteT, bolSevikebis mimarT ujuS emxas ra damokidebuleba Cans teqstis am monakveTSi (citireba dauSvebelia!).

4.daasaxeleT, ra istoriulma movlenam Camouyaliba hakis `aseTi warmodgena bolSevikebze~.

(2) 12. galaktion tabiZis leqsSi `Tovli~ vkiTxulobT: miyvarda maSin, maTrobda maSin

mSvidi dReebis TeTri broleba, mindvris foTlebi Sens daSlil TmaSi da Tmebis qariT gamoqroleba.

1.amoiwereT sityva, romelSic gadataniTi mniSvnelobiT igulisxmeba `tkboba~.

2.ganmarteT, ra gancdis gamoxatva surs avtors am strofiT.

6

III. wakiTxulis gaazreba da weriTi davaleba

airCieT ori davalebidan erT-erTi da mxolod is SeasruleT!

wakiTxulis gaazrebis Sesrulebisas gaiTvaliswineT: Tu Tqven airCieT davaleba #1, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT sagangebod am davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #1 _ a) wakiTxulis gaazreba), xolo im SemTxvevaSi, Tu airCieT davaleba #2, aRniSvnebi pasuxebis furcelSi gadaitaneT #2 davalebisaTvis gamoyofil adgilas (davaleba #2 _ a) wakiTxulis gaazreba).

davaleba # 1

`vefxistyaosanSi~ moTxrobilia avTandilisa da vaWrebis Sexvedris ambavi: mun qaravani uricxvi mosdgmoda zRvisa kidesa.

SeiWirvebdes, Wmunvides, verca dges, verca vlidesa. ymaman salami ubrZana, qebasa Seasxmidesa,

hkiTxa, Tu: `vin xarT, vaWarno?~, maT saubari hkidesa...

gardaxda, hkadres: `Cven varTo mobaRdadeni vaWarni, mahmadis sjulis mWiravni, arodes gvisman maWarni, zRvaTa mefisa qalaqsa savaWrod gardmonaWarni, saqonel-srulni, mdidarni, ar larni gvqonan naWarni.

Cven aqa vpoveT zRvis pirsa kaci usulod mdebare, vuSveleT, ena moeca sityvisa gamomgebare;

vhkiTxeT, Tu: `vin xar, Raribo, rasa saqmisa mdebare?~ gviTxra: `Tu SexvalT, dagxocen, kide cocxal var me bare?!~

Tqva: `qaravani egviptiT gamovemarTeT eriTa, zRvasa SevediT tvirTulni lariTa mraval-feriTa, mun mekobreTa dagvxocnes ZeliT saxnisiswveriTa; yvelai waxda, ar vici, aqa mosrulvar me riTa!~

lomo da mzeo, esea mizezi aqa dgomisa, dabrunvebiTa gvecemis ziani ar-sazomisa; SevideT, va Tu dagvxocnen, Zali ara gvaqvs omisa,

verca vdgaT, verca wasrulvarT, Rone wagvslvia rComisa~. ymaman uTxra: `vinca Wmunavs, cudia da cudad scTebis! raca mova saqme zena, momavali ar agvcTebis;

me mivindob sisxlTa TqvenTa, Semovisxam, da-ca-mwvTebis! vinca gebrZvis, xrmali Cemi mbrZolTa TqvenTa daacvTebis~.

moqaravneni aivsnes sixaruliTa didiTa,

Tqves: `yma vinmea, Wabuki, ara Cvenebrve ridiT-a, aqvs Tavisagan imedi, viyvneT guliTa mSvidiTa~. Sevides, Casxdes xomaldsa, gamarTes zRvisa kidiTa.

siamovnisa dariTa iares, ar siZneliTa,

maTi badraga avTandil uZRvis guliTa qveliTa. gamoCnda navi mekobre droSiTa metad grZeliTa, mas navsa navTa salewlad saxnisi hgia ZeliTa...

kiodes igi laSqarni, xma maTi ar gawydeboda, aZgeres Zeli, romelsa zeda saxnisi hgeboda;

yma navis Tavsa uSiSrad qvedga, ar Tu-re krTeboda, keti hkra, Zeli mostexa, loms mklavi ar udrkeboda.

Zeli motexa avTandil, darCa nav-dauleweli; SeSindes igi laSqarni, gza Zebnes gardsaxveweli;

veRar gardeswrnes, garduxlta mterTa mi da mo mleweli; ar darCa kaci cocxali mun misgan daufreweli.

7

maT laSqarTa gul-uSiSrad asre xocda, viTa Txasa, zogi navsa Seanarcxis, zogsa yrida Sigan zRvasa;

erTmanerTsa Semostyorcis, rva cxrasa da cxra hkris rvasa; dakodilni mkvdarTa Sua imalvian, malven xmasa.

gaumarjvda omi maTi, viTa swadda missa gulsa. zogTa hkadres zenaari: `nu dagvxoco, Sensa sjulsa!~ ar daxocna, daimonna, dahrComoda raca wylulsa. marTlad ityvis mociquli: `SiSi Seiqms siyvarulsa~.

a) wakiTxulis gaazreba:

davalebis Sesasruleblad yuradRebiT gaecaniT teqsts. kiTxvebze pasuxebis gacema maSin daiwyeT, rodesac teqstis Sinaarsi mTlianad gasagebi iqneba. mocemuli oTx-oTxi pasuxidan airCieT mxolod erTi da SemoxazeT. moniSnuli pasuxi gadaitaneT pasuxebis furcelSi amgvarad: pasuxis Sesabamis ujredSi gaakeTeT aRniSvna _ X.

upasuxeT Semdeg kiTxvebs:

(1) 13. vaWrebis ra sulieri mdgomareoba Cans pirvel strofSi?

a)aRSfoTeba.

b)ganrisxeba.

g)SeSfoTeba.

d)Secbuneba.

(1)14. romel sityvebSi Cans miniSneba, rom vaWrebi mahmadianebi arian?

a)`arodes gvisman maWarni~.

b)`ar larni gvqonan naWarni~.

g) `egviptiT gamovemarTeT eriTa~.

d)`tvirTulni lariTa mraval-feriTa~.

(1)15. vin aris `kaci usulod mdebare~?

a)baRdadeli meqaravne.

b)gulanSaroeli vaWari.

g) egvipteli vaWari.

d)zRvaTa samefos meomari.

(1)16. ris Tqma surT vaWrebs sityvebiT: `Zali ara gvaqvs omisa~?

a)gzis gagrZelebis eSiniaT.

b)iqve darCenis eSiniaT.

g)saqonlis dakargvis eSiniaT.

d)ukan dabrunebis eSiniaT.

(1)17. avTandilis romel sityvebSi Cans, rom igi pasuxismgeblobas iRebs vaWrebis sicocxleze?

a)`vinca Wmunavs, cudia da cudad scTebis~.

b)`me mivindob sisxlTa TqvenTa~.

g)`momavali ar agvcTebis~.

d)`roca mova saqme zena~.

(1)18. ratom `aivsnes sixaruliTa didiTa~ vaWrebi?

a)darwmundnen, rom avTandili arabeTis spaspeti iyo.

b)darwmundnen, rom avTandili mdidari adamiani iyo.

g)darwmundnen, rom avTandili maTsaviT vaWari iyo.

d)darwmundnen, rom avTandili uSiSari raindi iyo.

(1)19. rogor Seuties mekobreebma baRdadel vaWarTa gems?

a)vaWarTa gemze gadasvla scades meqaravneTa dasaxocad.

b)vaWarTa gemisaken Zelze wamogebuli saxnisi gaaqanes.

8

g) vaWarTa gemis dalaSqvra scades ketebis saSualebiT.

d)vaWarTa gems dauSines isrebi da Zeli aZgeres.

(1)20. ratom SeSinda mekobreTa laSqari?

a)avTandilma ar daindo arc erTi mekobre.

b)avTandilma ketis dartymiT daamsxvria maTi iaraRi.

g)avTandilma ketis dartymiT Seangria maTi gemi.

d)xmalSemarTuli avTandili maT gemze gadaxta.

(1)21. romel striqonSi Cans, rom mekobreebi winaaRmdegobis gawevas veRar bedavdnen?

a)`maT laSqarTa gul-uSiSrad asre xocda, viTa Txasa~.

b)`zogi navsa Seanarcxis, zogsa yrida Sigan zRvasa~.

g)`erTmanerTsa Semostyorcis, rva cxrasa da cxra hkris rvasa~.

d)`dakodilni mkvdarTa Sua imalvian, malven xmasa~.

(1)22. avTandilis ra Tviseba Cans ukanasknel strofSi?

a)guluxvoba.

b)vaJkacoba.

g) mimtevebloba.

d) SorsmWvreteloba.

b) weriTi davaleba:

weriTi davalebis instruqcia:

yuradRebiT gaecaniT davalebis pirobas.

naweri ar gaswordeba, Tu naSromi davalebas ar upasuxebs, mocemuli teqstis perifrazia, ar aris Sesrulebuli arc erTi miTiTeba an mocemuli teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli, anda enobrivad imdenad gaumarTavia, rom azris gageba Wirs.

naSromi Sesrulebuli unda iyos gasagebi (garkveuli) xelweriT. is monakveTebi, romelTa amokiTxvac gaZneldeba, ar gaswordeba da Txzulebis Sefasebisas mxedvelobaSi ar iqneba miRebuli.

orive weriT davalebas Tan axlavs sam-sami miTiTeba. am miTiTebebs unda upasuxoT ise, rom Txzuleba azrobrivad erTiani, mTliani gamovides da ar iyos kiTxvebze calcalke gacemuli pasuxebis meqanikuri jami an mocemuli teqstis perifrazi (Tundac mTeli Txzulebis Sinaarsis gadmocema). gaiTvaliswineT, rom davalebis miTiTeba Ses- rulebulad ar CaiTvleba, Tu masze mxolod erTi-ori winadadebiT iqneba pasuxi gace- muli.

CamoayalibeT Tqveni azri naTlad, mkafiod, detalurad da dasabuTebulad. naSromi Sefasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad Cans masSi argumentirebisa da damoukidebeli azrovnebis unari da ara imis mixedviT, emTxveva Tu ara Tqveni pozicia sayovelTaod aRiarebul Tvalsazriss. msjeloba unda iyos logikurad gamarTuli da abzacebiT danawevrebuli; unda daicvaT saliteraturo enis normebi.

testSi datovebulia furclebi Savi samuSaosaTvis, romelic ar swordeba (survilis mixedviT, SegiZliaT gamoiyenoT an ar gamoiyenoT isini).

pasuxebis furcelSi daSvebuli Secdoma gadaxazeT da nu dajRabniT. weriTi davalebis maqsimaluri qulaa 25.

gaaanalizeT mocemuli monakveTi Semdegi miTiTebebis mixedviT:

am monakveTis mixedviT imsjeleT avTandilis mxatvruli saxis Sesaxeb;

am monakveTis mixedviT imsjeleT, ra TvisebebiT gansxvavdebian vaWrebi raindebisagan;

imsjeleT, ra mxatvruli saSualebebiT aris gamoxatuli avtoris saTqmeli.

Tqveni Tvalsazrisi daasabuTeT!

9

davaleba # 2

yuradRebiT waikiTxeT nawyvetebi leo qiaCelis romanidan `gvadi bigva~:

jargvlis lafares kacis landi moswyda. farduli gairbina, mTvaris sinaTleze gamovida da SiSiT zardacemul gvadis win aetuza... arCil foria iyo.

_ ase gvian rom garjilxar, Wirime, ra SegmTxvevia iseTi? CemTan Tu rame saqme gaqvs? _ cota ar iyos mourideblad hkiTxa man Tavis daupatiJebel stumars sityvis banze agdebiT.

_ dasaWerad damdeven da vimalebi... momeria amdeni mteri... da aha, unda gavecalo kidevac aqaurobas! mivdivar... magram tyeSi ki ara, rogorc naTqvami maqvs SenTvis... albaT, gaxsovs. _ aq arCilma moulodnelad sityva gaswyvita, Tvalebi daupataravda da gvadis saidumlo cdiT Sexeda, _ nuTu ar gagondeba?.. Tu tyeSi gavardna momixda-meT- qi, maSin giTxari... Cems qarxanas ase da ise vuzam-meTqi...

_ ha... Wirime! _ uceb gaaba gvadim muqariani xmiT da ukan daixia. warbebi Sublze Seigdo da Tvalebi gadmokarkla. safrTxobelasaviT gaifofra...

jer kidev xurmis ZirSi idga forias pirispir da mis gadakrul sityvebs ismenda, roca gvadim gulSi bejiTad amoiWra: rogorc ki igi fexs gadaadgamda misi ezodan, Soriaxlo uCinrad ukan dadevneboda da manamde kvaldakval mihyoloda, sanam mis namdvil zraxvasa da gezs sabolood ar gamoarkvevda... gvadis gegma ubralo iyo: raki misi rwmeniT saxerx qarxanas moeloda gansacdeli, foriasTvis iq misvla unda daeswro da karebTan daedarajna. imedi hqonda, rom igi gacilebiT ufro adre miaRwevda qarxnamdis...

qarxanas uaxlovdeboda, roca qoSini autyda:

_ vaime! _ aRmoxda uceb... man Tvali mohkra, rom qarxnis alayafis gverdiT adamianis Savi landi idga mesers ayudebuli. vin unda yofiliyo, Tu ara arCil foria. nuTu gvadim daagviana?.. sasowarkveTilebisa da simwrisagan rom ar ebRavla, gvadim damuStuli xeli pirSi CaiCara... misi anTebuli gonebis Tvalwin qarxnis Tavze xanZris veeba alma ielva.

_ haahait! _ Sehkivla mkerdis SigniT gvadim, ukanaskneli Rone moikriba da fexze wamovarda. gaixeda: is landi ukve aRarsad Canda. gvadim mklavebi gaSala, TiTqos frTebi gamoisxao, da freniT ahyva beqobs. iq mivarda, sadac landi ukanasknelad dainaxa. zRudes ise daeZgera, TiTqos Segleja daupirao.

erT alagas zRudidan mesrebi iyo gamoRebuli. datovebul farRalalaSi kaci Tavisuflad gaeteoda. gvadi ar dafiqrebula. Sig Sehyo Tavi da mxrebic Tan Seitana.

am dros viRacam xeli mxarze dahkra... gvadi kinaRam dapirqvavda. imave xelma xorcs marwuxiviT mosWida TiTebi da gvadi ze aswia, _ zRudes gareT darCenil tanian-fexia- nad ezoSi SeaTria.

_ haa, moxvdi Cems xafangSi Tu ara? _ moesma gvadis zed yurTan sisini, da arCil forias Tvalebis alma saxeSi CaanaTa, risxvis cecxli Seafrqvia.

igrZno gvadim, rom daiRupa. suli ganaba...

raki gvadis winaaRmdegobas ar grZnobda, xeli uSva mxarze da axla mklavSi Caavlo. qarxnis ezos im kuTxisken waiyvana, sadac xis daxerxili masala xorebad iyo Camwkrivebuli. erTis win daayena.

_ es Seni odis ficrebia... Cemi xeliT maqvs SerCeuli da dawyobili. viTom pativi geci, oxero! ras vifiqrebdi, rom moRalate iyavi!.. gamoeTxove samudamod: Cemi cecxli pirvelad mag ficrebs CanTqavs! minda Seni TvaliT dainaxo, sanam cocxali xar!..

isli ficrebSi swrafad Sestena. asanTi amoiRo da gahkra.

rogorc ki dainaxa gvadim cecxli, erTi yrud wamoigmina, moirRva da forias Tavganwirulad eZgera. asanTi gauqro.

_ ras mibedav, ZaRlo! _ SesZaxa arCilma, mkerdSi Caavlo xeli, fexze sarma mosdva, moiqnia da Sors gaisrola burTiviT... daeZgera Tu ara miwas mTeli Tavisi tanis simZimiT, gvadi ukuqcevis Zalas ahyva da fexze dadga. ielva Tu ara kvlav asanTma forias xelSi, Tvalis daxamxamebaSi yama qarqaSidan amoiRo. tars orive xeli CasWida da urosaviT maRla SemarTa. erTi naxtomiT forias zurgs ukan moeqca da mTeli ZalRoniT moqneuli yama TavSi dasca WaxaniT.

forias krinti ar dascdenia, ise davarda miwaze...

saSineli siCume xorasTan odnavad ar darRveula.

10

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]