шпор молек

Митоздың соңында хромосомада неше хроматид болады:

+ 1

- 2

- 3

- 4

- 5

?

Мейоз 2-анафазада, хромосомасында неше хроматид болады:

+1

- 2

- 3

- 4

- 5

?

F₁ гибридтері қандай жағдайда екі гомозиготалы аналық түрлерінен, фенотипі бойынша айырмашылығы болады:

- толық доминанттылық кезінде

- гендердің тәуелссіз тұқымқуалау кезінде

+ толымсыз доминанттылық кезінде

- тіркес гендер кезінде

- дигибридті будандастыру кезінде

?

Ата-аналары туралы не айтуға болады, егер олардың әулеттерінің ішінде 1:1 фенотипті қатынас көрінсе:

- екеуі де гетерозиготалар

- екеуі де гомозиготалар

+ біреуі гетерозиготалы және екіншісі доминантты гомозиготалы

- біреуі гетерозигота және екіншісі доминантты гомозигота

- барлық жауаптар дұрыс

?

Түнгі көбелектердің (қызыл және ақ гүлді ) екі түрін будандастырған кезде, екінші ұрпағында гибридтердің ажырауы жүреді:

- 1 : 1 : 3

- 3 : 1

+ 1 : 2 : 1

- 3 : 2 : 2 : 1

- 3 : 3 : 3 : 1

?

Аллельді гендері бар, хромосомалар қалай аталады:

- жұпсыз

- сомалық

+ гомологиялық

- гомологиялық емес

- жынысты

?

Қандай будандастыру ажыраудың кезінде келесі фенотипі және генотипі бойынша 1: 2 : 1 жүреді :

- моногибридті, толық доминантты

- талдаушы

- дигибридті

+ моногибридті, толымсыз доминантты

- полигибридті

?

Моногибридті будандастырудағы толымсыз доминанттылық кезіндегі F₂ ажырауы қалай болады:

- 13 : 3

- 9 : 3 : 4

- 3 : 1

- 1 : 1

+ 1 : 2 : 1

?

Жынысты анықтайтын жыныс хромосомасымен ғана емес, аутосомалар да анықтайтынды растайтын қандай теория:

- оперонды

+ балансты

- хромосомды

- сатылы аллелизм

- мутационды

?

Қандай ағзаларда еркек гетерогаметасы тән:

- көбелектер мен құстарға

- құстар мен дрозофилада

+ дрозофила мен адамдарға

- адам және көбелектерге

- құстар мен дрозофилаға

?

Қандай ағзаларда әйел гетерогаметасы тән:

+ көбелект ер мен құстарға

- құстар мен адамға

- дрозофила мен адамға

- адам мен көбелектерге

- құстар мен дрозофилаға

?

Ажыраудың қандай варианттында фенатипі бойынша қатынас 9 : 3 : 3 : 1 болады:

- AaBb x aabb

+ AaBb x AaBb

- AABb x aabb

- Aabb x AABB

- AAbbxaabb

?

Қандай вариант үшгетерозигота:

- AaBBDd

- AaBbDD

+ AaBbDd

- AABbdd

- aaBbDd

?

Гетерозиготаны анықтау үшін анализатор ретінде не болады:

- AaBb

+ aabb

- AaBB

- Aabb

- aaBb

?

F₂–де қандай жағдайда ажырау гено- және фенотипі бойынша тура келеді:

- толық доминанттылықта

- кодомининанттылықта

+ толымсыз домининантылықта

- плейотропияда

- пенетрантта

?

Адамның IY(AB) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:

- комплементарлы

- полимерия

- толық доминанттылық

+ кодоминантты

- толымсыз доминантты

?

Адамның II (AO) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:

+ толық доминанттылық

- толымсыз доминанттылық

- кодоминанттылық

- комплементарлық

- полимерия

?

Голандриялық қандай белгімен беріледі:

- еркектердің қасқалануы

- әйелдердің қасқалануы

- гемофилия

+ гипертрихоз

- альбинизм

?

Генетикалық материалдың бір бактериальді клеткадан, басқаға вирустар көмегімен тасымиалдануы, аталады:

+ трансдукция

- репарация

- трансформация

- коньюгация

- амплификация

?

Бұршақтың дәні сары түске қалай беріледі:

+ аутосомды-доминантты

- аутосомды-рецессивті

- х-тіркес доминантты

- х-т іркес рецессивті

- голандриялық

?

Дрозофила көзінің ақ түсі қалай беріледі:

- аутосомды-доминантты

- аутосомды-рецессивті

- х-тіркес доминантты

+ х-тіркес рецессивті

- голандриялық

?

Адамда қандай белгі аутосомды беріледі, бірақ жынысқа байланысты:

- көздің бояуы

- гемофилия

+ қасқа бастығы

- дальтонизм

- терінің түсі

?

Өзгергіштіктің қандай түрінде тек фенотип өзгереді :

+ модификационды

- хромосомды

- комбинативті

- мутационды

- генді

?

Г. Д. Карпеченко өсімдіктердің әртүрлі туысты өкілдерінің будандаспайтынын қандай әдіспен дәлелдеді:

- будандастырудағыт аралықты қолдану

- ата-аналық жұптар іріктеумен

- тозаң қосындысымен тозаңтату

+ гибрид хромосома санының екі еселенуі

- автополиплоидтарды алу

?

Хромосома жиынтығы 2n+1 ағза қалай аталады:

- нуллисомик

- моносомик

- дисомик

+ трисомик

- тетрасомик

?

Хромосома жиынтығы 2n-2 ағза қалай аталады:

+ нуллисомик

- моносомик

- дисомик

- трисомик

- тетрасомик

?

Геномды мутация негізінде не болады:

- гендегі нуклеотидтердің бір ізділігінің өзгеруі

- делеция

- дупликация

- инверсия

+ хромосома саны өзгереді

?

Қашық будандастыру кезіндегі F₁гибридтерініңстерильдігі процесстің бұзылуымен түсіндіріледі:

- хромосоманың репликациясы

- ДНҚрепарациясы

- митоз

+ мейоз

- ДНҚ амплификациясы

?

Ағзаның «қалыпты реакциясы» дегеніміз не:

+ генотиппен бірілген, белгінің варьиерлеу шегінде

- ағзаның гендер жинағы

- белгінің болуы

- белгінің болмауы

- дұрыс жауабы жоқ

?

Интрон-экзонды құрылымды гендер тән:

- ДНК-сы бар вирустар

- прокариоттарға

- РНК-сы бар вирустар

+ эукариот

- бактерия

?

Ұрықтың 16 мен 64 бластомерлер арасындағы сатысы, аталады:

- бластула;

+ морула;

- гаструла;

- бластоцель;

- бластодерма.

?

Бластоциста кімдерге тән:

+ адам;

- рептилия;

- ланцентник;

- құстарға;

- қос мекенділерге

?

Екі қабатты гаструланың пайда болу әдістерінің саны:

- 1;

- 2;

- 3;

+ 4;

- 5.

?

Бөлшектенудің синхронды типі кезінде:

- бластомерлер бөлшектенуі бір уақытта емес

- бластомерлер бір ізділікті бөлшектенеді

+ бластомерлер бір уақытта және бір ізділікті бөлшектенеді

- бластомерлер біркелкі бөлшектенеді

- бластомерлер біркелкісіз бөлшектенеді

?

Егер бластомерлердің өлшемі бірдей болса, онда бөлшектену аталады:

- біркелкі емес

+ біркелкі

- синхронды

- спиральді

- иерархиялы

?

Акросома- бұл туынды:

+ Гольджи комплексінің;

- рибосоманың;

- митохондрия;

- ядро мембранасы;

- ядро.

?

Тұқымқуалаудың элементарлы бірлігі болып табылады:

- ДНҚ;

+ ген;

- и-РНК;

- т-РНК;

- хромосома

?

Нуклесоманың жақындауына гистондардың қайсысы қатысады:

+ Н1;

- Н2В;

- Н2А;

- Н3;

- Н4.

?

Пенетрантитылық –бұл:

- диапазоншегінде бір және сол генотип әртүрлі фенотиптерді береді;

+ популяциядағы тап осы белгінің кездесу жиілігі;

- фенотипте белгінің көріну дәрежесі;

- бірнеше белгілердің бір генге тәуелділігі;

- туыс емес дараларды будандастыру.

?

Транскрипция проессі қайда өтеді?

- рибосомаларда;

- пластидтерде;

+ ядрода;

- Гольджи комплексінде;

- цитоплазмада.

?

Дискорданттылық дегеніміз не?

- егіздердің белгілерінің ұқсастығы;

- жақын туыста даралардың будандасуы;

+ егіздердің белгілерінің ұқсамауы;

- генотиппен анықталған белгілердің жиынтығы;

- генетикалық кодтың жазылу системасы.

?

ААВВСС генотипті ағзаны қандай гамета түрлері продицирлейді?

+ АВС;

- ВВС;

- аВс;

- ААС;

- ССА.

?

Экспрессивті – дегеніміз не:

- диапазоншегінде бір және сол генотип әртүрлі фенотиптерді береді;

- популяциядағы тап осы белгінің кездесу жиілігі;

+ фенотипте белгінің көріну дәрежесі;

- бірнеше белгілердің бір генге тәуелділігі;

- туыс емес дараларды будандастыру.

?

Трансляция процессі қайда өтеді?

+ рибосомаларда;

- пластидтерде;

- ядрода;

- Гольджи комплексінде;

- цитоплазмада.

?

Гибридтердің 1 ұрпағындағы біркелкілік ережесінде Мендель қандай әрекеттесу түрлерін сипаттады?

+ доминанттылық;

- кодоминанттылық;

- эпистаз;

- полимерия;

- комплементарлық.

?

Гендердің қандай әрекеттесуі кезінде фенотиптердің 12:3:1 және 13:3қатынасы пайда болады?

- доминанттылық;

- кодоминанттылық;

+ эпистаз;

- полимерия;

- комплементарлық.

?

Гендердің қандай әрекеттесу кезінде фенотиптердің 15:1қатынасы пайда болады?

- доминанттылық;

- кодоминанттылық;

- эпистаз;

+ полимерия;

- комплементарлық.

?

Тригибрид АаВвСс неше гамета түрлерін продуцирлейді?

- 4;

- 6;

- 8;

- 9;

+ 16.

?

Генді мутация - бұл:

- хромосома санының өзгеруі, гаплоидты жинағы еселенеді;

- хромосома саны біреуге өзгереді;

- хромосома құрлымының өзгеруі;

+ ген құрлымының өзгеруі;

- РНҚ малекуласы құрылымының өзгеруі.

?

Делеция – бұл:

- хромосома санының өзгеруі, гаплоидты жиынға еселенеді;

- хромосома санының өзгеруі, диплоидты жиынға еселенеді;

- бірнеше генді алып жүруші, хромосома бөлігінің қосылуы;

+ хромосома бөлігін жоғалту;

- хромосома бөлігінің 180^0-қа айналуы .

?

Дупликация- дегеніміз бұл:

- хромосома санының өзгеруі, гаплоидты жиынға еселенеді;

- хромосома санының өзгеруі, диплоидты жиынға еселенеді;

+ бірнеше генді алып жүруші, хромосома бөлігінің қосылуы;

- хромосома бөлігін жоғалту;

- хромосома бөлігінің 180^0-қа айналуы .

?

Мейоз кезіндегі гомологиялық хромосома бөліктерінің немесе сегменттердің алмасуы аталады:

- репликация;

- триангуляция;

+ кроссинговер;

- репликация;

- синаптонемальді комплексом.

?

Әрдайым жұмыс халіндегі ген, аталады:

- индуцибельді;

+ конститутивті;

- синтезделінген геном;

- проонкоген;

- модулятор.

?

Пуринді негіздің пуриндіге алмасуы қалай аталады:

- трансверсия;

+ транзиция;

- трансдукция;

- транслокация;

- транспозиция.

?

Пиримидинді негіздің пиримидиндіге алмасуы қалай аталады:

- трансверсия;

- трансдукция;

- транспозиция;

- транслокация;

+ транзиция.

?

Пуринді негіздің пиримидинге және керсінше алмасуы қалай аталады:

+ трансверсия;

- транзиция;

- трансдукция;

- транслокация;

- транспозиция.

?

S-тәуелді мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:

- G1 және S;

+ S және G2;

- S және G0;

- G1 және G2;

- G1,S және G2.

?

S-тәуелсіз мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:

- G1 және S;

- S және G2;

- S және G0;

- G1 және G2;

+ G1, SжәнеG2.

?

У-хромосоманың тұқымқуалау варианты қалай аталады:

- доминантты;

- рецессивті;

- жынысты-тіркес;

+ голандриялық;

- жарым-жартылай.

?

Рибосоманың функциональді бөліктерінің саны:

- 1;

- 3;

- 4;

+ 2;

- 0.

?

Табиғаттағы бииологиялық мутагенез факторын көрсетіңіз:

- алкалоидтар;

- антибиотиктер;

+ транспозондар;

- смогэксрактісі;

- бензол.

?

Сперматозоидтар маманданған клеткалардан жетіледі, ол аталады:

- оогония;

+ примордиальды;

- эпителиальді;

- фолликулярлы;

- 1 қатардағы овоциттер.

?

Овогенез- бұл ненің пайда болуы:

- сперматозоидтардың;

+ жұмыртқа клеткасының;

- ұрықтың жыныссыз көбеюі;

- бөліну дұрыс емес;

- генетикалық ақпараттың алмасуы.

?

Полигендің тұқымқуалау мысалы:

- әтеш айдарынң түрі;

+ адамдағы тері пигментациясы;

- резус-фактор;

- қан топтары;

- бұршақ дәнінің бояуы

?

Шоколад тұқымқуалауға бейімділген ауруларға итермелейді, ауру мысалы не:

- маймақ аяқ;

- шизофрения;

- асқазан жарасы;

+ мигрень;

- целиакия.

?

Хромосоманың ақуызды каркасы аталады:

+ скэфолд;

- теломера;

- плазмон;

- кракен;

- синапсис.

?

Хромосомаға қосылу - аталады:

- инверсия;

+ инсерция;

- делеция;

- дупликация;

- ата-аналық диссомия.

?

Сақиналы хромосоманың пайда болуы байланысты:

+ екі теломердің жоғалуына;

- скэффолдтың жоғалуы;

- центромерлердің жоғалуына;

- бір теломердің жоғалуына;

- теломерлер мен центромерлердіңжоғалуы.

?

Жыныссыз көбею бөлінеді:

- моноцитогенді және споротүзуші;

+ моноцитогенді және полицитогенді;

- полицитогенді және шизогония;

- бүршіктену және моноцитогенді;

- фрагментация және полиэмбриония.

?

Жыныс клеткаларының өсуі мен дифференцирлену процессі аталады:

- трансформация;

- коньюгация;

- трансдукция;

- мейоз;

+ гаметогенез.

?

Акросома – бұл қосынды:

+ Гольджи комплексінің;

- рибосома;

- митохондрия;

- ядролық мембранасы;

- ядро.

?

Ұрықтың бастапқы даму этапы және оның митозбен бөлінуі, аталады:

- гаструляция;

- бластуляция;

+ бөлшектену;

- гистогенез;

- органогенез.

?

Ұрықтың бөлшектенуі аяқталуымен пайда болады:

+ бластулалар;

- гаструлалар;

- морулалар;

- бластоцеля;

- бірінші ретті ішектер.

?

Сұйықтықпен толтырылған алғашқы дене қуысы:

- бластодерма;

- бластомер;

- бластопор;

+ бластоцель;

- бластула.

?

Бөлшектену морфологиясы байланысты:

- жұмыртқа клеткасының өлшеміне;

- ұрықтанатын түрге;

- сперматозоид түріне;

+ сары уыздың санына және оның орналасуна;

- ағзаның жынысына.

?

Бластодерманың бір бөлінің ішке қарай енуі аталады:

- иммиграция;

- эпиболия;

- деляминация;

+ инвагинация;

- индукция.

?

Гендердің толық тіркесі бұзылуының себебі болып табылады:

- мейоз;

+ кроссинговер;

- митоз;

- делеция;

- дупликация.

?

Сплойсосомалар құрамына не кіреді:

- рибосомалар және аз-я-РНҚ;

+ аз-я-РНҚжәне ақуыздар;

- рибосомалар және аз-я-РНҚ;

- т-РНҚ және аз-я-РНҚ;

- т-РНҚ және а-РНҚ.

?

Хромосомалаларда гендер қалай орналасады?

- спираль бойымен;

+ сызықты қатармен;

- шеңбермен;

- астан-кестен;

- мозаикалы.

?

Кроссиговер жиілігі неге пропорциональды?

+ гендер арасындағы қашықтыққа;

- хромосома санына;

- тіркес топтар арасындағы қашықтыққа;

- интрондар санына;

- экзондар санына.

?

Жұмыртқаның алғашқы қабықшасы, аталады:

- ақуызды;

+ сары уызды;

-фолликулярлы;

-скорлупа;

-скорлупа асты.

?

Моноцитогенді көбеюге жатады:

- фрагментация;

-полиэмбриония;

- түбіртекпен көбею;

- тәртіпті бөліну;

+шизогония.

?

Анимальді полюстің ұзақ клеткалармен, вегетативті полюстің ірі клеткаларға өсуі, бөліну жылдамдылығы бойынша қалушы, аталады:

-иммиграция;

+эпиболия;

-деляминация;

-инвагинация;

-индукция.

?

Бластодерманың бір бөлігінің ішке қарай енуі аталады:

+иммиграция;

- эпиболия;

-деляминация;

-инвагинация;

-индукция.

?

Беткейлі бөлшектену тән:

-изолецитальді жұмыртқаға;

-полилецитальді жұмыртқаға;

+центролецитальді жұмыртқаға;

-телолецитальді жұмыртқаға;

-қалыпты телолецитальді жұмыртқаға.

?

Сұйыққа толы, алғашқы дене қуысы, аталады:

-бластодерма;

-бластомерома;

-бластопор;

+бластоцель;

-бластула.

?

Зигота дамуының алғашқы этапы және оның митозбен бөлінуі, аталады:

-гаструляция;

-бластуляция;

+ бөлшектену;

-гистогенез;

-органогенез.

?

Ұрықтанусыз жұмыртқа клеткасының көбеюі, аталады:

-гермафродитиз;

- жынысты диморфизм;

+партеногенез;

-гетерогония;

-зигогенез.

?

Аналық және аталық даралардың бір-бірінен айқын фенотипті айырмашлығы аталады:

-гермафродитизм;

+ жынысты диморфизм;

-партеногенез;

-гетерогония;

-зигогенез.

?

Сперманың сұйық ағынға қарсы қозғалуы қалай аталады:

-фототаксис;

+реотаксис;

-аэротаксис;

-тропизм;

-настия.

?

Қандай ферменттер жұмыртқа қабықшасы арқылы спермияның өтуін жеңілдетеді:

-РНҚ-полимераза;

-аденозиндезаминаза;

-каталаза;

+протеазалар және гиалуронидаза;

-дегидрогенездер.

?

Хромосоманың диплоидты санынан гаплоидтыға төмендеуімен болатын клеткалық бөліну түрі, қалай аталады:

-митоз;

-амитоз;

+мейоз;

-политения;

-шизогония.

? Дуна синдромының үш түрін көрсетіңіз:

-трисомды, мозаикалы, инверсионды;

+трисомды, транслокационды, мозаикалы;

-трисомды, инверсионды, сақиналы;

-полисомды, транслакационды, моносомды;

-полисомды, мозаикалы, толық.

?

Мозаицизм дегеніміз не?

-аномальді хромосома жиынтығы;

-моносомия;

-трисомия;

+ өзгерген хромосомалар тек ағзадағы клетка бөліктеріндеболады;

- хромосоманың гаплоидты жиынтығының бір жұпқа көбеюі.

?

Бірінші ұрпақтағы гибридтердің біркелкілік ережесінде Мендель қандай әрекеттестік түрін жазды:

+доминнанттылық;

-кодоминанттылық;

-эпистаз;

-полимерия;

-комплементарлық.

?

Трансляция процессі қайда жүреді:

+ рибосомаларда;

- пластидтерде;

-ядрода;

- Гольджи комплексінде;

-цитоплазмада.

?

Дискорданттық дегеніміз не:

-егіздердің белгілерінің ұқсастығы;

-жақын туыс даралардың будандасуы;

+егіздердегі белгілердің ұқсамайтыны;

-генотипті анықтайтын белгілердің жиынтығы;

-генетикалық кодтың жазылу жүйесі.

?

Транскрипция процессі қайда жүреді:

-рибосомада;

-пластидттерде;

+ядрода;

- Гольджи комплексінде;

- цитоплазмада.

?

Хромосомалық абберацияны диагностикалау үшін қандай әдіс қолданылады:

-генеалогиялық;

+цитогенетикалық;

-популяционды-статистикалық;

-егіздік;

-биохимиялық.

?

а- РНҚ синтездеу процессі қалай аталады?

- трансляция;

-трансдукция;

+ транскрипция;

- элонгация;

- терминация.

?

Митоз фазасына жасушалардың түсуі бақыланады:

-гормондармен;

- ақуыздармен;

- т-РНҚ;

+М-стимулирлеуші факторлармен;

- кальций ионымен.

?

Митоз циклінің қандай фазасында тұрақты ұлпалар болады:

-G1;

-G2;

+G0;

-фаза М;

-профаза.

?

Хроматидтің ажырауына не сигнал болып табылады:

- фактор М;

- калий ионы;

+ калциий ионы;

- магний ионы;

-гормондар.

?

Кроссинговердің биологиялық ролі:

-гаметаны түзу;

- диплоидттылықты сақтау;

+ комбинативті өзгергіштіктің негізі;

-генетикалық тұрақтылық;

- синаптонемальді комплексті түзу.

?

Митоздың қай фазасында хромосоманың экватор бойынша қозғаласы байқалады?

- интерфазада;

- профазада;

+ метафазада;

- телофазада;

- анафазада.

?

Клеткалық циклдің дұрыс реттілігін көрсетіңіз:

-интерфаза, цитокинез, митоз;

+интерфаза, митоз, цитокинез;

-интерфаза, митоз, фаза G0;

-митоз, фаза G0, цитокинез;

-цитокинез, митоз, интерфаза.

?

Клетканың дифференцировкасының негізі:

- биомембрананың ара-қатынасы;

+ гендердің әртүрлі белсенділігіжәне олардың қосындылары;

- ферменттердің әртүрлі белсенділігі;

- липидті биқабаттың құрылымындағы вариациялар;

- РНҚ әртүрлі типтері.

?

Ядроның бөлінуі аталады:

+митоз;

-цитокинез;

-циклоз;

-метагенез;

-капаситация.

?

Мейоздың қай фазасында синаптонемальді комплекстің пайда болуы жүреді:

- профазада;

+ профаза 1-де;

- метафазада;

- метафазе1-де;

-телофаза2-де.

?

Прокариоттарда генді қосатын зат, қалай аталады:

-репрессор;

+индуктор;

-регулятор;

-модификатор;

-модулятор.

?

Прокариоттарда репрессордың химиялық табиғатын көрсетіңіз:

-май;

-көмірсу;

+ақуыз;

-нуклеотид;

-АТФ.

?

Аминқышқылының берілуін кодтаушы ген аталады:

-конститутивті;

+құрылымды;

-мутаторлы;

-индуцибельді;

-модуляторлы.

?

Оперонның құрымына кіреді:

-промотор және оператор;

-оператор және құрылымдық ген;

-промотор және құрылымдық ген;

-промотор және регуляторлы ген;

+промотор, оператор және құрылымдық гендер.

?

Тірі ағзалардың құрылымдық және функциональдік бірлігі:

-гендер;

-ақуыздар;

-нуклеин қышқылы;

+жасушалар;

-органоидтар.

?

Генетикалық жоспарланған, энергияны қажет ететін, жасушаның белсенді өлу процессі қалай аталады :

+апоптоз;

-некроз;

-пролиферация;

-митоз;

-мейоз.

?

Ақпарат ағынында ядро ДНҚ басқа маңызды рольді ДНҚ атқарады :

-лизосом;

-пероксисом;

+митохондрия;

- Гольджи аппараты;

-рибосома.

?

М фазасына жасушаның өту бақыланады:

-А-стимулирлеуші фактормен;

-Д-ші фактормен;

+М-стимулирлеуші фактормен;

-К-стимулирлеуші фактормен;

-С-стимулирлеуші фактормен.

?

Клеткалық циклге сигналды беретін ген:

-р23;

+р53;

-р21;

-р33;

-р78.

?

Р53-бұл ген:

+активатор;

-супрессор;

-онкоген;