ТЭМАТЫКА СЕМІНАРСКІХ ЗАНЯТКАЎ (Для студэнтаў негістарычных факультэтаў)

Семінар 1. Старажытнае грамадства і сярэднявечча на тэрыторыі Беларусі (ад старажытных часоў – да другой паловы XIII ст.).

1. Насельніцтва на тэрыторыі Беларусі ў эпоху каменнага, бронзавага і ранняга жалезнага веку.

2. Першыя дзяржаўныя ўтварэнні ўсходніх славян на тэрыторыі Беларусі: Полацкае і Тураўскае княствы.

3. Культура беларускіх зямель у ІХ-ХІІІ стст.

Тэмы рэфератаў

1. Засяленне славянамі тэрыторыі Беларусі.

2. Старажытны Полацк – бацька гарадоў беларускіх.

3. Рагнеда – Гарыслава – Анастасія.

4. Усяслаў Чарадзей – славуты князь Полацкай зямлі.

5. Асоба Усяслава Брачыславіча Чарадзея па раману Леаніда Дайнека “След ваўкалака”.

6. Вобразы палачан у аповесці В. Іпатавай “За морам Хвалынскім”.

7. Рэканструкцыя штодзённага жыцця насельніцтва Беларусі пачатку ХІІІ ст. па раману Леоніда Дайнекі “Меч князя Вячкі”.

8. Прыняцце хрысціянства і візантыйскі ўплыў на культуру беларускіх зямель.

9. Жыццёвы шлях і асветніцкая дзейнасць Еўфрасінні Полацкай і Кірылы Тураўскага.

10. Архітэктурныя збудаванні на тэрыторыі Беларусі XI – XIII стст.

11. Барацьба з іншаземнымі захопнікамі (адкуль прыйшла пагроза).

Дадатковая літаратура

1. Алексеев А.В. Полоцкая земля в ІХ-ХІІІ вв.: Очерки истории Северной Белоруссии. – Мінск, 1966.

2. Арлоў У. Таямніцы полацкай гісторыі. – Мінск, 2000.

3. Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / А. Ф. Вішнеўскі, Я. А. Юхо. – Мінск, 2003.

4. Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік для ВНУ … / Пад рэд. А.Р. Каханоўскага, А.А. Яноўскага. – Мінс, 1997.

5. Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік: у 2 ч. / Пад рэд. Я.Новіка, Г.С. Марцуля. – Мінск, 1998.

6. Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. – Т. 1: Старажытная Беларусь: ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XIII ст. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].

7. Гісторыя беларускага мастацтва. – Т.1. – Мінск, 1987.

8. Загарульскі Э.М. Заходняя Русь. IX – XII стст. – Мінск, 1998.

9. Иллюстрированная хронология истории Беларуси. – Минск, 1998.

10. Калечыц А.Г. Першыя людзі на зямлі Беларусі. – Мінск, 1997.

11. Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.

12. Тарасаў С. В. Чарадзей з сёмага веку Траяна / С. В. Тарасаў. – Мінск, 1991

13. Чарняўскі, М. М. Ілюстраваная гісторыя старадаўняй Беларусі: першабытны перыяд. – Мінск, 2003.

14. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.

15. Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. – Мінск, 1989.

16. Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.

Семінар 2.Беларускія землі ў складзе ВКЛ (ХІІІ-ХVІ стст.)

1. Стварэнне Вялікага княства Літоўскага. Шляхі ўваходжання славянскіх зямель і іх правы.

2. Знешняя палітыка ВКЛ ў ХІV – ХVІ стст. і яе асноўныя накірункі:

3. Эканамічнае развіццё ў ХІV – ХVІ стст.:

4. Дзяржаўна-палітычны лад ВКЛ:

5. Развіццё і дасягненні культурнай сферы жыцця беларускага грамадства ў другой палове ХІІІ – першай палове ХVІ стст.

Тэмы рэфератаў

1. Крэўская унія і яе вынікі. Ягайла і Вітаўт.

1. Вялікі князь Вітаўт і яго дзяржаўна-палітычная дзейнасць.

2. Грунвальдская бітва і яе значэнне.

3. Адносіны паміж Вялікім княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай у канцы XV – першай палове XVI стст.

4. Кнігадрукаванне: Ф. Скарына і яго паслядоўнікі.

5. Беларуска-літоўскія летапісы яе гістарычна-літаратурныя творы

6. Беларусь сярэднявечча – “краіна замкаў”.

7. Культавае будаўніцтва на Беларусі ў XIII – XVI стст.

8. Паходжанне назвы “Белая Русь”.

Дадатковая літаратура

1. Беларускія летапісы і хронікі. – Мінск, 1997.

2. Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / А. Ф. Вішнеўскі, Я. А. Юхо. – Мінск, 2003.

3. Вялікае княства Літоўскае. Энцыклапедыя: у 2 т. – Мінск, 2005; 2006.

4. Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. – Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага княства Літоўскага / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].

5. Гісторыя беларускай дзяржаўнасці ў канцы XVIII – пач.XXI ст.: у 2 кн. – Кн. 1 / А.А. Каваленя [і інш.]. Рэд.кал. А.А. Каваленя [і інш.]. – Мінск, 2011.

6. Иллюстрированная хронология истории Беларуси. – Минск, 1998.

7. Ігнатоўскі, У.М. Кароткі нарыс гісторыі Беларусі. – Мінск, 1991.

8. Ластоўскі, В. Ю. Кароткая гісторыя Беларусі. – Мінск, 1992.

9. Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыкл. Даведнік. – Мінск, 1995.

10. Очерки истории науки и культуры Беларуси. IX—XX вв. – Минск. 1996.

11. Падокшын, С. А. Беларуская думка ў кантэксце гісторыі і культуры. – Мінск, 2003.

12. Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.

13. Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г: Тэкст. Даведнік. Каментарыі. – Мінск, 1989.

14. Хрестоматия по истории Белоруссии. С древнейших времен до 1917 г. – Минск, 1977.

15. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.

16. Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. – Мінск, 1989.

17. Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.

Семінар 3. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай (канец ХVІ – ХVІІІ стст.)

План

1. Люблінская унія і стварэнне Рэчы Паспалітай.

2. ВКЛ у складзе Рэчы Паспалітай. Унутраная і знешняя палітыка ў канцы ХVІ – пачатку ХVІІ стст. Войны сярэдзіны ХVІІ ст. і іх наступствы для Беларусі.

3. Рэлігійная сітуацыя на беларускіх землях:

4. Палітычны крызіс у канцы ХVІІ – ХVІІІ стст. Прычыны і спробы рэформ. Падзелы Рэчы Паспалітай:

5. Культура Беларусі ў ХVІІ – ХVІІІ стст.:

Тэмы рэфератаў

1. Л.Сапега – дзяржаўны дзеяч сярэдневечнай Беларусі.

2. Войны сярэдзіны ХVІІ ст. і іх уплыў на гісторыю Беларусі.

3. Берасцейская царкоўная унія 1596 г. Уніяцкая царква.

4. Дзейнасць ордэна езуітаў (палітыка, адукацыя).

5. Абарончыя і культавыя збудаванні другой паловы XVI – XVIII стст. на Беларусі.

6. Палацы і палацава-паркавыя ансамблі другой паловы XVI – XVIII стст. на Беларусі.

7. Магнацкія тэатры на тэрыторыі Беларусі

8. Паўстанне пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі.

Дадатковая літаратура

1. Белоруссия в эпоху феодализма: сб. документов и материалов: в 4 т. — Минск, 1959–1979.

2. Блинова Т. И. Иезуиты в Белоруссии. – Мінск, 1990.

3. Вішнеўскі, а.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / а. Ф. Вішнеўскі, я. А. Юхо. – Мінск, 2003.

4. Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік для ВНУ … / Пад рэд. А.Р. Каханоўскага, А.А. Яноўскага. – Мінск, 1997.

5. Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. –Т. 3: Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (ХУІІ–ХУШ стст. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].

6. Гісторыя беларускага мастацтва: У 6 т. – Мінск, 1988. Т. 2.

7. Гісторыя беларускага тэатра. – Мінск, 1983.

8. Гісторыя беларускай дзяржаўнасці ў канцы XVIII – пач. XXI ст.: у 2 кн. – Кн. 1 / А.А. Каваленя [і інш.]. Рэд.кал. А.А. Каваленя [і інш.]. – Мінск, 2011.

9. Очерки истории науки и культуры Беларуси ІХ – начала ХХ вв. – Мінск, 1996.

10. Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.

11. Саверчанка І.В. Сымон Будны – гуманіст і рэфарматар. – Мінск, 1993.

12. Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г: Тэкст. Даведнік. Каментарыі. – Мінск, 1989.

13. Ткачоў М.А. Замкі і людзі. – Мінск, 1991.

14. Шалькевіч В.Ф. Гісторыя палітычнай і прававой думкі Беларусі: Навуч. дапаможнік. – Мн., 1999.

15. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.

16. Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.

Семінар 4. Беларусь у складзе Расійскай дзяржавы (1795-1917)

1. Грамадска-палітычны рух у першай палове ХІХ ст. Патаемныя таварыствы.

2. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Рэформа дяржаўнай вёскі

3. Адмена прыгоннага права. Іншыя буржуазныя рэформы ў Беларусі

4. Грамадска-палітычны рух у другой палове ХІХ ст. Паўстанне 1863-1864 гг.

5. Культура Беларусі ў ХІХ – пачатку ХХ стст.

Тэмы рэфератаў

1. Вайна 1812 г. і Беларусь.

2. Патаемныя студэнскія таварыствы. Дзекабрысты.

3. К. Каліноўскі. Жыццё, светапогляд, дзейнасць.

4. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. на Беларусі.

5. Гарады і мястэчкі Беларусі ў ХІХ ст.

6. П.А. Сталыпін і Беларусь.

7. І сусветная вайна і Беларусь

8. Грамадска-палітычная дзейнасць газеты “Наша Ніва”.

9. Развіццё адукацыі на Беларусі ў XIX ст.

10. Беларуская літаратура і нацыянальнае адраджэнне.

Дадатковая літаратура