- •3. Жерге меншік құқығының және пайдалану
- •6. Сервитут түсінігі және түрлері. Оның пайда болу негіздеріне анықтама беріңіз. Сервитуттың тоқтатылу ерекшеліктері.
- •7. Жер құқық қатынастарының түсінігі. Жер құқық қатынастарының пайда болу, өзгеру, тоқтатылу негіздері.
- •8. Жер құқығының құқық саласы ретінде, ғылым саласы ретінде және оқу пәні ретінде түсінігі. Жер құқығының кешенді құқық саласы ретінде дамуы.
- •10.Жерге мемлекеттік меншік құқығы. Объектілері мен субъектілері және жүзеге асыру ерекшеліктері.
- •11.Қр жер қорының құрамы мен түсінігі. Жер қоры нысаналы мақсатына сәйкес санаттарға бөлінуі.
- •12.Жер құқығының қайнар көздерінің түсінігі және белгілері. Жер құқығы қайнар көздерінің жүйесі.
- •13.Жер мониторингінің түсінігі. Жер мониторингі ақпараттарын алу мен пайдалану әдістерінің түрлері.
- •15.Өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және басқа да ауыл шаруашылығына арналмаған жерлердің түсінігі. Олардың құрамы.
- •16.Ботаникалық бақтар, қорықтар, табиғи ескерткіштер үшін берілген жерлердің құқықтық жағдайы. Оларды пайдалану ерекшеліктері.
- •17.Елді мекен жерлер түсінігі. Елді мекендер жерлерінің шекарасын белгілеу және өзгерту негіздері.
- •18.Жер кадастырының түсінігі. Жер кадастырын жүргізу тәртібі. Мемлекеттік жер кадастрына жалпы сипаттама беріңіз.
- •19.Су қорлары жерлерінің түсінігі. Оның құрамы және құқықтық жағдайының сипаттамасы.
- •20.Тарихи-мәдени мақсаттағы жерлердің түсінігі. Олардың құрамы және құқықтық жағдайының мазмұны.
- •21.Жерді қорғау және ұтымды пайдалануға мемлекеттік бақылау жасаудың міндеттері. Олардың негізгі мақсаттары.
- •22.Ауыл шаруашылығы мақсатына арналған жерлерге меншік құқығы және өзге құқықтар, ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерді пайдалану субъектілері.
- •23.Жерге меншік құқығының түсінігі. Жерге меншік құқығы мен жер пайдалану құқығының тоқтатылу негіздері.
- •24.Бірнеше пәтері және кісі тұрмайтын үй-жайлары бар үйдің жанындағы және кондоминиумның басқа да объектілеріндегі жер учаскелеріне құқық.
- •25.Меншік иесінің немесе жер пайдаланушының міндеттемелері бойынша жер учаскесінен немесе жер пайдалану құқығынан өндіріп алу.
- •26.Жер қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік органдар функцияларының жүйесі. Олардың ерекшеліктері.
- •28.Жерге құқықты мемлекеттік тіркеуді құқықтық реттеу. Оның түсінігі мен жүзеге асырылу тәртібі.
- •29.Көлік жерлерінің түсінігі. Темір жол көлігі, олардың құрамының ерекшеліктері.
- •30.Қорғаныс қажеттілігі үшін берілген жерлер. Қорғаныс қажеттілігі үшін берілетін жерлерге меншік түрлері мен пайдалану тәртібі.
- •31.Орман қоры жерлерінің құқықтық жағдайы. Мемлекеттік орман қоры жерлері мен жекеше орман қоры жерлері.
- •32.Жер құқығының түсінігі. Оның пәні, жүйесі мен әдістерінің түрлері. Диспозитивтік және императивтік әдістерінің түсінігі.
- •33.Шаруа фермер қожалықтары. Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін жер учаскелерінің берілу тәртібі.
- •34.Елді мекендер жерлерінің құқықтық жағдайы. Елді мекендер жерлерін бір санаттан екінше санатқа ауыстыру тәртібі.
- •35.Рекреациялық мақсаттағы жерлер түсінігі. Олардың құқықтық тәртібі. Рекреациялық мақсаттағы жерді пайдалану тәртібі.
- •36.Жерге ақы төлеуді құқықтық реттеу түсінігі. Олардың түрлері мен мазмұны. Жердің нарықтық құны.
- •37.Қазақстандағы жер қатынастарының даму кезеңдерінің ерекшеліктері. Олардың түрлері. Егеменді тәуелсіз жер қатынастарының дамуына жеке тоқталыңыз.
- •39.Жер құқық қатынастарының түсінігі. Олардың құрылымы. Жер құқық қатынастарының объектілері мен субъектілері.
- •40.Мемлекеттік жер кадастрының түсінігі. Қр-ның аумағын кадастрлық бөлінуі.
- •41. Қостанай облысының әкiмi Ресейлік “мск” фирмасына сол облысқа қарайтын
- •42. Шығыс Қазақстан облысының Ленгер ауданының тұрғыны Севченконың өз
- •43. 1996 Ж. “Еңбекке-Береке” шаруақожалығы бақша өсіру үшін уақытша өтеусiз пайдалануға 57 га жер алады.
- •44. Оңтүстiк Қазақстан облысының Арыс станциясының әкімі ксро кезiнде
- •45. Түрiктiң “Керемет” фирмасы Алматы қаласы Медеу ауданына тиiстi 30 га жердi 1992 ж.
- •46. Азамат е.К. Қожыбаев Оңтүстiк Қазақстан облысына тиiстi Мақтаарал ауданынан мақта өсiру үшiн 30 га
- •47. Өмiр бойы Шығыс Қазақстан облысындағы “Алып” зауытында жұмыс iстеп мүгедектiгiне байланысты
- •48. Алматы облысы әкiмiнiң орынбасары орман қоры жерiнен өнеркәсiптiк кәсiпорындарды орналастыру үшiн
- •49. Таудың етегiнде орналасқан “Денсаулық” санаториясының жерi арқылы, тоо “Достар” су каналын
- •50. “Ақсай” ауылының тұрғыны Абдрахманов аудандық жер ресурстарының басқармасына өтiнiшпен келдi, Жер учаскесiне құқық шектерi негізінде төменде көрсетілгендей
- •51. “Эртс Казахстан” ақ ы Солтүстiк Шығыс облысының Манкей ауданында өзiнiң дәрi шығаратын лабораториясын
- •52. Алмабек деген азамат шаруа қожалығын жүргiзу үшiн жер учаскесiне меншiк құқығын табысталу тәртiбiмен
- •53. “Строй сервис” құрылыс компаниясы тиiстi рұқсатсыз “Ақсу – Жабағалы” ұлттық паркiнiң территориясында
- •54. 1997 Ж. “Кең байтақ” жшс –гi Алматы облысы маңындағы орман қорларының жай күйiн және
- •55. Бiр-бiрiне жанасып жатқан жер учаскелерiн пайдаланушылар оларды жекешелендiрiп алады.
- •56. “Ақбидай” ауыл шаруашылық кооперативiнiң ауыл шаруашылық мақсатындағы жерiнен жергiлiктi атқарушы
- •57.Омаров жер ресурстарын басқару және жерге орналастыру бөлiмiне үй салу үшiн жер учаскесiн бөлiп
- •58. 1990 Жылы қыркүйекте “Жоламан” ауылының жұмысшылары Көксу өзенi арқылы плотинаны жөндеу
- •59. Облыстық әкiмшiлiк шешiмi бойынша Асыловтың иелiгiндегi үй орналасқан жер учаскесi мемлекет
- •60. Азамат Сарсебаевтың “Барсакелмес” қорығында күзетшi болып iстегенiне 15 жыл болды. Оған қорықтың
6. Сервитут түсінігі және түрлері. Оның пайда болу негіздеріне анықтама беріңіз. Сервитуттың тоқтатылу ерекшеліктері.
Жер Кодексінде және ҚР/ң өзге де заң актiлерiнде көзделген жағдайларда меншiк иесi немесе жер пайдаланушы өзiне меншiк немесе жер пайдалану құқығымен тиесiлi жер учаскесiн мүдделi жеке және заңды тұлғаларға шектеулi нысаналы пайдалану құқығымен беруге мiндеттi. Бөтен жер учаскесiн шектеулi нысаналы пайдалану құқығы (сервитут): 1) тiкелей НҚА/ден; 2) мүдделi тұлғаның меншiк иесiмен немесе жер пайдаланушымен шартының негiзiнде; 3) жергiлiктi атқарушы органның актiсi негiзiнде; 4) сот шешiмi негiзiнде; 5) ҚР/ң заңдарында көзделген өзге де жағдайларда туындауы мүмкiн.Көршi немесе өзге де жер учаскесiн шектеулi пайдалану құқығы (жекеше сервитут): 1) егер жеке меншiк иесiнiң немесе жер пайдаланушының өз учаскесiне басқа жолмен өтуi мүмкiн болмаса, өте қиын болса немесе шамадан тыс шығындарды керек етсе, көршi немесе өзге де жер учаскесi арқылы жаяу және көлiкпен жүрiп өтудi; 2) көршi немесе өзге де учаскеге сервитут белгiленбейiнше қамтамасыз етуге болмайтын, электр таратудың, байланыстың қажеттi желiлерiн тартуды және пайдалануды, сумен, субұрғышпен, жылумен жабдықтауды, мелиорацияны және жеке меншiк иесiнiң немесе жер пайдаланушының басқа да қажеттерiн қамтамасыз ету үшiн белгiленуi мүмкiн.
Егер бұл мемлекеттiң және жергiлiктi халықтың мүдделерiн қамтамасыз ету үшiн қажет болған жағдайларда жергiлiктi атқарушы органдардың нормативтiк құқықтық актiлерiнiң негiзiнде жер учаскелерiн алып қоймай, қауымдық сервитуттар белгiленуi мүмкiн.
Қауымдық сервитуттар: 1) ортақ пайдаланудағы объектiлерге, зираттарға, қорымдарға және өзге де ғибадат объектiлерiне жер учаскесi арқылы жаяу немесе көлiкпен өту; 2) жер учаскесiн коммуналдық, инженерлiк, электр және басқа да желiлер мен тораптарды, сондай-ақ көлiк инфрақұрылымының объектiлерiн жөндеу мақсатында пайдалану; 3) жер учаскесiнде межелiк және геодезиялық белгiлер мен оларға өту жолдарын орналастыру; 4) су алу және суат; 5) жер учаскесi арқылы мал айдап өту; 6) жер учаскесiн белгiленген мерзiмде және белгiленген тәртiппен аң аулау, жер учаскесiнде орналасқан тұйық су айдындарында балық аулау, жабайы өсiмдiктердi жинау мақсатында пайдалану; 7) iздестiру, зерттеу және басқа да жұмыстар жүргiзу мақсатында жер учаскесiн уақытша пайдалану; 8) жағалау белдеуiне еркiн өту; 9) мемлекеттiк органдардың шешiмiмен жер учаскесiн мәдени-көпшiлiк iс-шаралар өткiзуге пайдалану; 10) қоғамдық және мемлекеттiк мүдделерге байланысты өзге де жағдайлар үшiн белгiленуi мүмкiн.
7. Жер құқық қатынастарының түсінігі. Жер құқық қатынастарының пайда болу, өзгеру, тоқтатылу негіздері.
Жер құқық қатынастары— жеке меншік құқығын және өзге де құқықтарды жүзеге асыра отырып жер ресурстарын басқаруға, жекелеген субъектілерге жер учаскесін бекітіп беруге байланысты жерді пайдалану мен қорғау жөніндегі құқықтық қатынастар б.танылады. Ж.қ.қ. материалдық және ісжүргізушілік ж.қ.қ. болып бөлінеді. Материалдық ж.қ.қ. — іс жүргізушілік қатынастарының пайда болу шарттарының негізі. Іс жүргізушілік ж.қ.қ— материалдық қ.қ динамикасын қамтамасыз етеді және жаңа материалдық қ.қ.ның пайда болуы мен дамуының тәсілі болып табылады. Ж.қ.қ. субъектілері бойынша жер пайдаланушылар мен жеке меншік иелері болып табылады. Олардың құқықтары мен міндеттеріне байланысты: мемлекеттік және мемлекеттік емес; ұлттық және шетелдік; алғашқы және кейінгі болып бөлінеді. Ж.қ.қ. реттеуші және қорғаушы болып бөлінеді. Реттеуші қ.қ. деп ж.қ.қ. қатысушысы өз көзқарасын ж.қ.н.ға сәйкес дәл білдірсе, жер туралы заңнаманың міндеттеріне, мақсаттарына және қағидаларына жауап беретін позитивтік әрекеттер туындайтын қатынастар.Ж.қ.қ. қатысушылары жер құқығының нормалары мен талаптарын бұзған жағдайда қорғаушы қ.қ. туындайды.жер қатынастары бір жақты (жеке меншік құқығы, жер пайдалану құқығынан бас тарту) әрі көпжақты (жер учаскесіне қатысты шарт мәмлелер, жер учаскесіне ортақ меншік құқығы, ортақ үлестік меншік, кондоминиум және т.б.)
Жер учаскесі дегеніміз-заңда көзделген тәртіппен жер қатынастары субьектілеріне бекітіліп берілетін тұйық шекара ішінде орналасқан жердің бөлігі болып танылады. Жер учаскелерінің 2 түрі бар: 1) Бөлінетін 2) Бөлінбейтін
Жер учаскесі бөлінген кезде, оның әрбір бөлігі нысаналы мақсатына сай пайдалану мүмкіндігі болуы керек. Жер бөлінген кезде, заңда бекітілген міндетті талаптар бұзылмауы тиіс.
Жер үлесі дегеніміз-жер учаскесіне құқ-р мен міндеттерге басқа тұлғалармен бірге заңда белгіленген тәртіппен ж/е жағдайларда бөліп шығарылуы мүмкін, сан жағынан айқындалған үлесі.
Жерге құқықтардың туындау негіздері 3 түрге бөлінеді: 1) Мемлекет атынан тапсыру (жерг. атқ. орг. тапс.) 2) Мәміле арқылы беру. 3) Әмбебап мирасқорлық тәртібімен ауысуы.
Мемлекет жерді берген кезде тегін н/е ақылы түрде беруі мүмкін. Тегін тек Қ.Р-ң азаматына беріледі.
Қ.Р-ң азаматына: 1) Тұрғын үй – 0,10 га 2) Саяжай, бағбандық- 0,12 га 3) Өзіндік қосалқы шаруашылық суармалы жерден- 0,15 га; суармалы емес- 0,25 га
Азаматтар мен заңды тұлғаларға ауыл шаруашылығынан басқа мақсаттар үшін берілетін жер учаскелерінің мөлшері қызметтің осы түрлеріне жер бөлініп берудің Қ.Р.-ң заңдарында белгіленген тәртіппен бекітілген нормалар б/ша не сәулет-қала құрылысы ж/е құрылыс құжаттамасына сәйкес айқындалады.
Мемлекет жерді беру кезінде екі жолмен жүруі мүмкін: 1) Түскен арыздарды комиссиямен қарау арқылы. 2) Жерді сауда-сатыққа салып сату арқылы.
Сауда саттық жүргізіледі: 1) Тендер 2) Аукцион
Жер учаскесінің нысаналы мақсатын өзгертуді обл-рң, аудандар-ң жерг. атқр. орг-ры, аудандық маңызы бар қалалардың, кенттер-ң, ауылдардың, ауылдық округ-рң әкімдері өздерінің Жер Кодексінде белгіленген жер учаскелерін беру жөніндегі құзіреті шегінде жүзеге асырылады. Жер учаскесінің нысаналы мақсатын өзгерту туралы өтініш келіп түскен кезден бастап күнтізбелік отыз күнге дейінгі мерзімде қаралады. Жер учаскесінің нысаналы мақсатын өзгертуден бас тарту дәлелді болуға тиіс. Жер учаскесінің нысаналы мақсаты ж/е жер учаскесінің меншік иесі, жер пайдаланушы өзгертілген кезде сәйкестендіру құжаттарды қайта ресімдеу мерзімі күнтізбелік он бес күннен аспайды.
Жерге құқ-рды тоқтату: 1) Ерікті негізде 2)Еріксіз негізде.
Жерге құқ-ды ерікті түрде оқшауланған жағд-да б/ды. Жерден бас тарту жариялы не жасырын түрде жасалуы мүмкін, ең бастысы жер меншік иесінің әрекеті н/е әрекетсіздігі жермен айналысуға, жер-ң иесі болуға ниеті жоқ екендігін дәлелдеуі тиіс.
Еріксіз негізде, жерді алып қою жағд-да: 1) Жер-ң иесінің міндеттемелері б/ша жер өндіріліп алынған жағд-да. 2) Жер иесінің жер учаскесі мем-т мұқтаждары үшін мәжбүрлеп алынған н/е сатып алынған жағд-да; 3) Жер учаскесі мақсатына сай пайдаланылмаған жағд-да н/е заңдарды бұза отырып пайдалан-н жағд-да. 4) Жер учаскесі радиоактивті ластануға ұшыраған жағд-да 5) Жер уч тәркіленген жағд-да.