2001 Жылы шаруа (фермер) қожалықтар үлесі қр-ның ауыл шаруашылыққа арналған жер көлемінің 33,7 %, ал 2002 жылы 36,6 %-н құрады.

Қазақстан - ірі мемлекет, оның табиғи және экономикалық жағдайлары әртүрлі. Сондықтан шаруа қожалықтарының дамуы да әркелкі қалыптасады. Кей жерлерде олар көптеп шоғырланса, енді бір жерлерде сирек орналасқан, көлем жағынан да әртүрлі, әртүрлі мамандандырылған, және т.б. Бүкіл Қазақстан 5 географиялық аймаққа бөлінеді: Солтүстік, Орталық, Оңтүстік, Батыс және Шығыс.

Жериеленудің жалпы саны ішінен шаруа (фермер) кожалықтарының үлесі Қазақстанның барлық аймақтарында басымырақ болып келеді және орта есеппен алғанда Солтүстік Қазақстанда - 88%, Батыс Қазақстанда - 88%, Орталықта - 92%, Оңтүстікте - 93%, Шығыс Қазақстанда - 95% құрайды. Ал ауылшаруашылығына арналған жер көлемі мен шаруа (фермер) қожалықтары көлемі үлестерінің бір-бірінен айырмашылығы көбірек. Бұл көрсеткіш Солтүстік Қазақстан бойынша - 24%, Батыс Қазақстанда - 27%, Орталықта - 60%, Оңтүстік Қазақстанда - 14%, Шығыста 54%. Сонымен қатар, шаруа (фермер) қожалығының орташа көлемі мен Қазақстан аймақтарындағы заңды тұлғалардың мемлекеттік емес ауыл шаруашылығының орташа көлемі арасында да айырмашылық көп. Бұл көрсеткіштердің шамасы: Солтүстік Қазақстанда - 422 және 9680 га, Батыста - 1130 және 20700 га, Орталық Қазақстанда - 1710 және 13000 га, Оңтүстікте - 78 және 6520, ал Шығыста - 451 және 7371 га.

Шаруа (фермер) қожалықтары бір-бірінен жер пайдалану мөлшерімен, жерлердің құнарлығымен, ауыл шаруашылыққа тигізетін пайдасымен, мамандандырылуымен, және т.б. мен ерекшеленеді.

Сонымен, 01 маусымнан бастап өндірістік тәжірибе басталды, 05 шілдеге дейін созылған бес апталық тәжіребеде мынадай мағлұматтар алып, төмендегідей жұмыстармен айналаыстым:

01.06.2015

Менің өндірістік практикам басталды. Ондағы жұмыскерлермен танысып, практиканы бастадым.Жұмыс орнындағы қауіпсіз жұмыс жағдайын қамсыздандыру, оқу танымдық тәжірибе алдында еңбек нұсқаулығы таныстырылды.

02.06.2015

Мені мекемедегі жерге орналастыру, жер кадастры құжаттамаларымен таныстырды. Мұрағатпен таныстым, мұрағат құжаттарын ретке келтірдім.

03.06.2015

Жұмыс орнындағы арнайы : ҚР заңдары, кодекстер, қатынас хаттары; пайдалануы мен қорғалуын бақылау басқармасынан келген хаттар; облыстық жер қатынастары басқармасы арасында жүргізілетін қатынас хаттар, облыстық мекемелерден келген хаттармен таныстырды, сол құжаттарды ретке келтірдім.

04.06.2015

Жер кадастрлық ісімен танысып, ретке келтірдім. Жер кадастр іс құжаттамаларымен жұмыс жасадым.

05.06.2015

Шаруа қожалығын жер кадастрлық құжатқа рәсімдеу, тіркеу жұмыстарымен айналыстым.

08.06.2015

Бүгін жерге орналастыру проектісімен таныстым. Бұл проектіде ‘Нұржан’ ауыл шаруашылық қожалығын жүргізу үшін Жарма ауданы Шар қалалық округіндегі 05-243-061-056 жер учаскесін жалға он жылға берілу туралы жазылған. Бүгінгі күнім осы проектідегі құжаттармен танысумен өтті.

09.06.2015

Кешегі 08.06.2015 орындаған жұмысымды жалғастырудамын. Осы қожалықтың иесі жер телімін алу ұшін мынадай құжаттар жинаған екн, Жарма ауданының Жер қатынастар бөлімнен Жерге орналастыру жобасын бекіту туралы бұйрық алған, яғни 02.07.2014 жылғы нөмірі 138 бұйрық. Кейіннен Акт, Жер учаскесінің жоспары, Сызба, Ерекше режиммен пайдаланылатын жер учаскесінің тізбесі, Шығыс Қазақстан облысы Жарма ауданының әкімдігінің қаулысы, Жерге орналастыру жобасы, Пояснительная записка, ЗаявленияЖер экспликайиясы және т.б. құжаттар тіркелген. Бұл орайда менің істейтін жұмысым, ол осы проектідегі құжаттарға қарап,Жер кадастры ісін құрастыруым қажет. Осі істі жасап, біткен жағдайда, Байдалин Бауржан Рахимбекович атындағы Нұржан шаруа қожалығы жер уаскесі 05-243-061-056 жер кадастры нөмірін алдып, сол адамның атына 10 мерзімдегі уақытқы жалға өтпек.

10.06.2015

Бүгін ‘Сарбас’ шаруа қожалығының бұрынғы Шалбай, Ауэзов кентінде орналасқан 05-243-040-094 жер уаскесінің Жер кадастры ісін жасаумен айналыстым. Бұл ретте де дайын жерге орналастыру проектісі бойынша құжаттарды қарап, толтырып шықтым. Жерге орналастыру проектісі мен жер кадастры ісін толық меңгерген жағдайда, дала және елді-мекедерге жер өлшеуге шығатын болам.

11.06.2015

Бүгін екі іс жаптым. Екеуі де шаруа қожалыққа бірнеше жылға жалға берілген жер телімдері туралы. Имандилов Ерболат Муратовичтің 'Имандилов Е.М.' шаруа қожалығы мен Тортугулов Жанатбек Нурахметович 'Шәмәшәрәп' шаруа қожалықтарының жер-кадастрлық ісін жаптым.

12.06.2015

Ауыл шаруашылық жүргізу мақстаындағы жалға алу туралы жергеорналастыру проектісін бастадым. Бұл проектіде Матанов Қайрат Секоновичтің Қамбар шаруа қожалығының 10 жылға жалға алынған құжаттарын тіркеу мақсатында жұмыс істелінді.

15.06.2015

Бибосынов Берикказы Турсынгазывичтың 05-243-050-156 жер теліміне шаруа қожалығын жүргізу үшін 10 жылға жалға алу туралы проектісін жасап бітірдім.

16.06.2015

ШҚО,Жарма ауданы Қаратөбе ауылдық округінде Жанаспаев Макен Абдыкаримовичқа шаруа қожалығын жүргізу үшін уақытша өтеулі ұзақ мерзімге мерзімі 10 жылға (жалға алу)жер пайдалану құқығына берілген кадастрлық нөмірі: 05-243-014-130 жер теліміне ЖЕР- КАДАСТРЛЫҚ ІСІН аяқтадым. Істің ішінде мазмұны, проект, материал бар.

17.06.2015

Тұрғын үй жер телімдеріне төленетін қаржыларды бланкка толтырдым. Квитанцияға сәйкес Үй иесінің аты-жөні мен ЖСН және қолдарын койдырған бланкке толтырдым.

18.06.2015

Землеустроительный проект об измении иденфикационных характеристик земельного участка для ведения подсобного хозяйства, кадастровый номер 05-253-003-473.

Бұл проектте жер телімінің сәйкестендіру мінездемелерінің өзгерістері туралы жерег орналастыру жобасын бекіту туралы бұйрығын тіркеп,Жер телімінің шекарасын анықтау сызбасын қосып,қалғаны шаруа қожалықтары бойынша проектісінің құжаттарындай бекітіп, Жарма ауданы жер қатынастары бөлім басшысы К.Шаяхметовқа қол қойдыруына апарып бердім.

19.06.2015

Күнде толтырып және жасап жүрген проектілерім мен істерды (дело)түзетіп шықтым. Осы проктілердің ішінде кездескен фрагменттер мен сызбаларды бірге қосып шықтым. Жұмыс соңында кадастрлық нөмірі 05-243-061-053, жер телімі бойынша жалға беру жұмысына құжаттарды толықтырдым, ал істі келесі күні жабамын.

22.06.2015

Жер кодексін талқыладық

23.06.2015

Шығыс Қазақстан облысы Жарма ауданы бұрынғы Кезенсу совхозы аумағында 05-243-058-116 есеп кварталының жерінен Бейсенбаев Марат Кайырбековичке Ризат шаруа қожалығын жүргізу үшін жерге орналастыру жобасын жасадым.

24.06.2015

05-243-058-116 есеп кварталының жер теліміне уақытша өтеулі мерзімге жер паййдалану бойынша жер-кадастр ісін жаптым.

25.06.2015

Шығыс Қазақстан облысы Жарма ауданы Делбегетей ауылдық округы аумағында 05-243-046-189 есеп кварталының жерінен Бейсенбаев Марат Кайырбековичке Ризат шаруа қожалығын жүргізу үшін жерге орналастыру жобасын жасадым.

26.06.2015

Шаруа қожалықтарына берілетін Жарма ауданының әкімдігігі қаулысы, акт, конкурсқа қатысу өтініштерін қарап, таныстым.