Практычны модуль № 1.

Тэма: Марфалагічная стылістыка: назоўнік і. Тэарэтычная частка

1. Стылістычныя асаблівасці назоўніка.

2. Выкарыстанне рэчыўных, зборных, канкрэтных і абстрактных назоўнікаў. Антанамасія. Уласныя і агульныя імёны.

3. Стылістычнае выкарыстанне роду назоўніка. Некаторыя семантыка-стылістычныя асаблівасці дублетных склонавых форм. Стылістычныя асаблівасці ўжывання ліку назоўніка.

4. Стылістычныя асаблівасці словаўтваральных сродкаў назоўніка.

5. Аддзеяслоўныя назоўнікі ў публіцыстычным стылі.

Іі. Развіццёвая частка

Заданне 1. Прааналізуйце сінтагматычнае размяшчэнне назоўнікаў у наступным тэксце. Як спалучаюцца элементы публіцыстычнага і афіцыйна-справавога стылю ў рубрыцы “Афіцыйна” газеты “Звязда”. Адзначце марфалагічную стратыфікацыю ў матэрыяле (зрабіце дыяграму). Выпішыце аддзеяслоўныя назоўнікі.

Чыпсы выключаны з пераліку ўвозімых у Беларусь тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ

У Беларусі чыпсы выключаны з пераліку тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ. Кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка падпісаў адпаведны ўказ № 526 "Аб унясенні змяненняў ва Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 21 чэрвеня 2007 г. № 287".

Змяненні ва ўказ № 287, які вызначае падаткаабкладанне харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, унесены ў сувязі з тым, што з 6 ліпеня 2010 года згодна з Дагаворам аб Мытным кодэксе Мытнага саюза тэрыторыі Беларусі, Казахстана і Расіі складаюць адзіную мытную тэрыторыю. У адпаведнасці з новым указам прадугледжана выключэнне з пераліку харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, па якіх прымяняецца зніжаная стаўка падатку на дабаўленую вартасць у памеры 10 працэнтаў пры іх увозе на мытную тэрыторыю Беларусі і (або) пры рэалізацыі на тэрыторыі краіны, зацверджанага ўказам № 287, бульбы, нарэзанай тонкімі лустачкамі, абсмажанай або падсушанай, салёнай або несалёнай, араматызаванай або неараматызаванай, у герметычных упакоўках. Размова ідзе аб бульбяных чыпсах, якія ў адпаведнасці з патрабаваннямі санітарных нормаў, правілаў і гігіенічных нарматываў забаронены для дзіцячага харчавання.

Прэс-служба Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Заданне 2. Выпішыце са слоўнікаў лексічнае значэнне наступных назоўнікаў: шок, эпіцэнтр, настальгія, чалавек. Параўнайце са значэннем у рускіх слоўніках. Ці ёсць розніца?

Ііі. Практычная частка

Задание 1. Подберите определения, правильно согласуйте их с приведенными ниже словами. Словосочетания запишите.

1). Рояль, бра, кофе, тюль, какаду, папарацци, пари, жюри, авеню, киви, сирокко, виски, салями, хиппи, Сочи, Миссисипи, Калахари, табу.

2). Евро, камикадзе, шимпанзе, Тбилиси, Килиманджаро, секьюрити, барбекю, мозоль, шампунь, толь, кольраби, кенгуру, тамагочи, кутюрье,

Задание 2. Из двух форм существительных, приведенных в скобках, выберите нормативную. Употребите ее в нужном падеже.

1. Домик на пригорке был черный и крыт (толем, толью). 2. (Ставень, ставня) слетел (а) с петли. 3. Ударили по (рельс, рельса), подвешенн... к дереву. 4. Мы вошли в светл... больш... (зал, зала). 5. Ветром был... разбросан... (скирд, скирда).

Задание 3. От данных существительных образуйте форму именительного падежа множественного числа.

Бухгалтер, вексель, табель, год, директор, инспектор, кондуктор, китель, корпус, отпуск, порт, слесарь, тенор, торт, шофер, якорь, инженер.

Задание 4. От данных существительных образуйте форму родительного падежа множественного числа.

Апельсины, баклажаны, буряты, вафли, гектары, гусары, калмыки, килограммы, кочерги, носки, полотенца, рельсы, сапоги, свечи, туркмены, туфли, чулки, цапли, яблоки, якуты, ясли.

Задание 5. Подберите к существительным женского рода существительные мужского рода. Отметьте случаи отсутствия родовых пар.

Балерина, гонщица, доярка, массажистка, маникюрша, санитарка, секретарша, сиделка, солистка, студентка, телеграфистка, ткачиха, чемпионка.

Задание 6. Подберите к существительным мужского рода существительные женского рода. Определите стилистические и семантические различия между ними. Отметьте случаи отсутствия родовых пар.

Аквалангист, адвокат, бригадир, врач, генерал, директор, доктор, доктор наук, защитник, инженер, космонавт, кандидат в мастера, кондуктор, лаборант, машинист, научный сотрудник, педагог, слесарь.

Заданне 7. З матэрыялу выпішыце ўласныя назоўнікі; асабовыя назоўнікі. Якую ролю яны выконваюць у артыкуле. Ці можна абысціся без іх?

ЗВЯЗДА. 13 кастрычніка 2010 г.