- •Тэхналогiя стварэння свята
- •Рэцэнзенты
- •Прадмова
- •I. Пачатковы этап падрыхтоўкі да свята
- •II. Арганізацыйны камітэт па падрыхтоўцы свята Склад аргкамітэта і яго структурных падраздзяленняў
- •Функцыянальныя абавязкі членаў аргкамітэта
- •Пастановачная група свята
- •Абавязкі членаў творчай групы
- •Мастацка-пастановачная частка свята
- •Упраўленне па матэрыяльна-тэхнічным забеспячэнні
- •Арганiзацыйны аддзел
- •Бухгалтэрыя свята
- •Арганізацыйна-вытворчы аналіз сцэнарыя свята
- •Творчае забеспячэнне свята
- •Матэрыяльна-тэхнiчнае I арганiзацыйнае забеспячэнне
- •Фiнансаванне свята
- •Агульныя звесткi аб рабоце штаба аргкамiтэта
- •Ііі. Стварэнне перадсвяточнай атмасферы
- •Інфармацыйныя мерапрыемствы
- •Агульнаарганiзацыйныя мерапрыемствы
- •Вытворча-конкурсныя мерапрыемствы
- •Мерапрыемствы мастацкай I мастацка-конкурснай накіраванасці
- •IV. Арганізацыйныя і вытворчыя аспекты архітэктурна-дэкаратыўнага афармлення свята
- •Работа над касцюмамі
- •Узор выпіскі Касцюмы, абутак I галаўныя уборы для навагодняга свята
- •Узор акта на спісанне рэквізіту
- •Маскі і лялькі ў святочных дзеяннях
- •Пастановачнае асвятленне свята
- •Узор Светлавая партытура тэатралiзаванага канцэрта “Калядныя зоркi”
- •Літаратура
- •V. Гукавое афармленне свята
- •VI. Прызавы фонд свята
- •1. Бычок (або парсючок, авечка) — 1 адзінка
- •Vіі. Рэклама свята
- •Патрабаванні да месца правядзення кірмашу
- •Гандлёва-гульнёвыя дзеі
- •Перабродская рыбалка — старадаўні кірмашовы гандлёвы атракцыён у мястэчку Пераброддзе Дзісненскага павета (цяпер Міёрскі раён), які быў адроджаны ў 1983 г. На свяце 350-годдзя Міёраў.
- •Павук — гандлёвы атракцыён, які з’яўляўся адметнай асаблiвасцю гандлёва-гульнёвых кiрмашовых дзей асобных раёнаў Вiцебшчыны, I сёння прыцягвае да сябе шматлiкiх удзельнiкаў I гледачоў.
- •Браслаўская рыбалка — гандлёва-гульнёвае дзеянне, якое праводзiлася раней I праводзіцца зараз у форме змагання двух удзельнiкаў.
- •Не ляпнiся ў лужыну — гандлёвы атракцыён, якi праводзiлi звычайна на Спас. На Валожыншчыне ён быў вядомы яшчэ да Вялiкай Айчыннай вайны.
- •Воранаўскi чыгун. Гадлёвы кiрмашовы атракцыён “Чыгун” ладзiлi на кiрмашах Воранаўшчыны яшчэ да Вялiкай Айчыннай вайны, I ў iм разыгрывалi самыя разнастайныя прызы.
- •Палеская рыбная латарэя. Латарэя-рыбалка была адной з папулярных кiрмашовых дзей Столiншчыны, якую ладзiлi ў 20—30-я гг. Хх ст.
- •Культурная праграма кірмашу
- •Слуп-кола. Гэтую забаву, якую ладзiлi на кiрмашах Вiцебшчыны, патрабавала ад удзельнiкаў значнай фiзiчнай сiлы I спрыту, таму ў ёй прымалi ўдзел пераважна маладыя хлопцы I мужчыны.
- •Палескi прызавы слуп. Атракцыён быў падобны да вiцебскага слупа-кола, але меў свае канструктыўныя I тэхнiчныя асаблiвасцi.
- •Турнiр рыцараў. Атракцыён ладзяць на вадзе I ў ім удзельнiчаюць дзве каманды весляроў I два “рыцары”.
- •IX. Арганізацыя абслугоўвання
- •Гасцей, афіцыйных дэлегацый
- •І творчых калектываў
- •Размяшчэнне запрошаных гасцей і калектываў
- •Харчаванне ўдзельнікаў свята
- •Распрацоўка культурнай праграмы для гасцей
- •Х. Работа дапаможных службаў свята Транспартная служба
- •Служба аховы парадку
- •Служба пажарнай аховы
- •Медыцынская служба
- •Заключэнне
- •Тэхналогія стварэння свята Вучэбны дапаможнік
- •220001, Мінск, вул. Рабкораўская, 17.
- •220001, Мінск, вул. Рабкораўская, 17.
Матэрыяльна-тэхнiчнае I арганiзацыйнае забеспячэнне
Пасля выяўлення рознабаковых аспектаў творчага забеспячэння свята пачынаецца наступны этап арганiзацыйна-вытворчага аналiзу сцэнарыя — высвятленне пытанняў матэрыяльна-тэхнiчнага i арганiзацыйнага забеспячэння. Гэтую частку работы праводзяць дырэктар i адмiнiстратар свята, якiя пры ўзнiкненнi пэўных пытанняў кансультуюцца з бухгалтарам i галоўным рэжысёрам.
Аналiз грунтуецца на аснове глыбокага, удумлiвага вывучэння сцэнарыя і плана творчага забеспячэння свята, якi зацверджаны галоўным рэжысёрам.
Аналiз складаецца з нiжэйпералічаных аспектаў.
1. Арганiзацыйна-вытворчае дасье на творчыя калектывы.
Разглядаючы пералiк удзельнiкаў свята, дырэктар i адмiнiстратар асобна павiнны правесцi пэўны аб’ём папярэднiх iнфармацыйна-даведачных работ аб кожным калектыве з мэтай складання арганiзацыйна-вытворчага дасье, якое распрацоўваецца па наступных параметрах:
— дакладная, поўная назва калектыву, яго адрас, тэлефон, спiс удзельнiкаў з поўным указаннем прозвiшча, iмя, iмя па бацьку кожнага з iх;
— звесткі пра мастацкага кiраўнiка калектыву з поўным указаннем прозвiшча, iмя, iмя па бацьку, ганаровага звання, рэгалiй (калi такiя ёсць);
— анатацыя творчай дзейнасцi калектыву;
— пералiк нумароў мастацкай праграмы, з якой калектыў будзе выступаць на свяце, з указаннем назвы твора, яго аўтара i выканаўцаў;
— кошт аднаго выступлення калектыву;
— на якi тэрмiн для ўдзелу ў святочных дзеяннях запрашаецца калектыў (некалькi гадзiн, адзiн—два днi, тыдзень i г.д.);
— хто забяспечвае калектыў аўтатранспартам (калi транспарт аргкамiтэта, даведацца дату, час i адрас, адкуль забiраць калектыў, куды даставiць i калi адвозiць дадому — дата, час i месца прызначэння. Калi калектыў сам забяспечвае аўтатранспарт, то неабходна прызначыць месца яго стаянкi пад аховай мiлiцыi ў начны час);
— прозвiшча, iмя, iмя па бацьку, месца работы i тэлефон куратара творчага калектыву;
— мужчынскi i жаночы склад калектыву;
— месца размяшчэння калектыву на начлег;
— месца i час харчавання ўдзельнiкаў калектыву;
— месца i час правядзення рэпетыцый i выступленняў калектыву;
— месца пераапранання калектыву ў час святочных дзеянняў (аўтатранспарт калектыву, палатка для пераапрананняў на адкрытым паветры або грымуборныя з указаннем iх нумароў);
— якая мэбля (крэслы, сталы, лавы i інш.) патрэбна калектыву для выступлення;
— колькi мiкрафонаў i якая гукаапаратура (прайгравальнікі лазерных дыскаў, касетныя або лентачныя магнiтафоны) патрэбны для тэхнiчнага забеспячэння выступлення;
— месца захавання элементаў мастацка-дэкаратыўнага афармлення (касцюмаў, рэквiзiту i інш.) калектыву;
— набыццё святочных сувенiраў калектыву i яго ўдзельнiкам;
— забеспячэнне калектыву праграмай, афiшамi i буклетамi свята;
— арганiзацыя сустрэчы i суправаджэння аўтатранспарту калектыву спецыяльным аўтатранспартам ДАI.
Арганiзацыйна-вытворчае дасье на асобных выканаўцаў складаецца па такім жа прынцыпе.
Што тычыцца дасье дэлегацый гасцей свята, то тут iнфармацыйна-даведачная работа абмяжоўваецца пайменным пералiкам гасцей з указаннем iх пасад i ганаровых званняў, а таксама ўключае пытаннi харчавання, пражывання, вызначэнне куратара групы i забеспячэнне гасцей аўтатранспартам, праграмай свята i сувенiрнай прадукцыяй.
2. Матэрыяльна-тэхнiчнае i арганiзацыйнае забеспячэнне працэсу падрыхтоўкi новых нумароў.
Вызначаючы меры матэрыяльна-тэхнiчнага забеспячэння нумара, якi патрабуе спецыяльнай падрыхтоўкi, дырэктар i адмiнiстратар спачатку выпiсваюць з плана творчага забеспячэння пералiк такiх дзей, а затым вывучаюць i аналiзуюць сцэнарную распрацоўку, у якой кожны нумар мае арыенціровачнае апiсанне.
Напрыклад, у сцэнарыi занатавана:
«На поле стадыёна выходзяць 600 гiмнастак у бела-блакiтных спаднiчках i блузках. У руках яны трымаюць двухбаковыя сiне-зялёныя шалiкi i маленькiя закрытыя парасончыкi. На фоне лiтаратурна-музычнай кампазiцыi гiмнасткi робяць многафiгурныя пабудовы беларускага нацыянальнага арнаменту, затым утвараюць “бягучую плынь ракi”. Па “рацэ” плывуць “лодкi”, з якiх дзяўчаты ў беларускiх нацыянальных строях (удзельнiцы танцавальных калектываў) апускаюць у “раку” вянкi. Частка гiмнастак, прысеўшы, накрывае сябе зялёнымi шалiкамi i раскрывае парасончыкi-кветкi, утва-раючы “кветкавае поле”. У цэнтры яго ўзнiкае высокае полымя дэкаратыўнага вогнiшча, вакол дзяўчаты—удзельнiцы танцавальных калектываў (60 чалавек) — водзяць купальскi карагод».
Каб гэта маляўнiчае вiдовiшча змагло адбыцца, дырэктар i адмiнiстратар у вынiку аналiзу апiсанага дзеяння павiнны прадугледзець наступнае:
— на базе якiх арганiзацый i ўстаноў (школы, ПТВ, ВНУ і інш.) будуць фармiравацца групы ўдзельнiкаў нумара;
— хто будзе ўвасабляць аналiзуемы нумар (прозвiшча, iмя, iмя па бацьку пастаноўшчыка);
— якую колькасць удзельнiкаў можа прадставiць кожная вызначаная арганiзацыя цi ўстанова;
— хто з прадстаўнiкоў вызначаных устаноў будзе адказваць за арганiзацыю i правядзенне рэпетыцый на сваiх мясцовых спортпляцоўках i ў танцавальных залах, за дастаўку ўдзельнiкаў на зводныя рэпетыцыi, а таксама за кантроль i захаванне працоўнай дысцыплiны ў час рэпетыцыйнага працэсу i на свяце;
— якiм чынам будзе здзейснена дастаўка ўдзельнiкаў нумара на зводныя рэпетыцыi i свята (пехатой, на транспарце ўстановы цi на службовым транспарце свята);
— якiх памераў павiнны быць вопратка, абутак i шкарпэткi для 600 гiмнастак;
— якiм чынам забяспечыць гiмнастак вопраткай i абуткам (арэнда цi часовае дабрачыннае ахвяраванне ў спартыўных установах, калi там усё вызначанае ёсць у наяўнасцi, або пашыў касцюмаў у вытворчых майстэрнях);
— колькi метраў матэрыялу трэба набыць у магазiне i колькi ён каштуе;
— хто будзе здзяйсняць заказ па вырабе вопраткi i абутку i колькi каштуе гэта работа;
— якая арганiзацыя будзе вырабляць, згодна з распрацаванымі мастаком эскiзамі, рэквiзiт i бутафорыю нумара (двухбаковыя шалiкi, парасончыкi, лодкi, вянкi, дэкарыраваную канструкцыю вогнiшча);
— колькi будзе каштаваць выраб кожнай адзiнкi рэквiзiту i бутафорыi;
— у якiм месцы будуць захоўваць касцюмы, абутак, рэквiзiт i бутафорыю i хто будзе іх выдаваць i прымаць ад удзельнiкаў нумара;
— на базе якой студыi будзе адбывацца гуказапiс фанаграмы музычна-лiтаратурнай кампазiцыi;
— колькi каштуе арэнда студыi гуказапiсу i аплата работы артыстаў;
— хто будзе здзяйсняць работу гукааператара нумара на рэпетыцыях i свяце i колькi каштуе яго праца;
— якiм чынам будзе ажыццяўляцца дастаўка гукаўзмацняльнай i гукааднаўляльнай апаратуры на рэпетыцыi i свята.
Такi або падобны арганiзацыйна-вытворчы аналiз i канкрэтныя прапановы па вырашэнні праблем здзяйсняюцца па кожным новым нумары, якi рыхтуецца ў праграме святочных дзеянняў.
3. Матэрыяльна-тэхнiчнае i арганiзацыйнае забеспячэнне падрыхтоўкi мастацка-дэкаратыўнага афармлення.
Дырэктар i адмiнiстратар свята, грунтуючыся на эскiзах мастацкага афармлення, распрацаваных галоўным мастаком i прадстаўленых у плане творчага забеспячэння, высвятляюць:
— колькi эстрадных, гульнёвых пляцовак, пiратэхнiчных канструкцый, гандлёвых i iншых часовых пабудоў неабходна вырабiць;
— з якога матэрыялу будзе выраблена кожная часовая пабудова i кошт гэтага матэрыялу;
— хто зможа ажыццявiць пастаўку неабходных матэрыялаў;
— якiя арганiзацыi будуць займацца вырабам пляцовак, агульны кошт iх вытворчых i мантажных работ;
— якiя вытворчыя майстэрнi будуць вырабляць элементы мастацка-дэкаратыўнага афармлення, якi для гэтага патрабуецца аб’ём работ, iх кошт;
— каму зрабiць заказ на выраб бутафорыi i рэквiзiту свята, колькi будзе каштаваць iх выраб;
— якая арганiзацыя ажыццявiць дастаўку на пляцоўкi i мантаж вырабленага мастацкага афармлення святочнага дзеяння;
— якiя часовыя электралiнii трэба пабудаваць на тэрыторыi свята i хто будзе вырашаць гэта пытанне;
— якiя арганiзацыi паставяць святлоапаратуру свята (пражэктары, праекцыйныя апараты, лазерныя ўстаноўкi i iнш.) i хто ажыццявiць iх мантаж;
— пералiк i найменаванне адзiнак мэблi, патрэбнай на сцэнiчных пляцоўках (з якiх арганiзацый можна яе ўзяць у часовае карыстанне);
— якiм чынам будзе здзейснена касцюмiраванне ўдзельнiкаў свята (падбор з касцюмерных тэатраў i Палацаў культуры, арэнда цi выраб у майстэрнях), хто будзе вырашаць гэтае пытанне.
У кожным свяце матэрыяльна-тэхнiчнае i арганiзацыйнае забеспячэнне, падрыхтоўка мастацкага афармлення маюць спецыфiчныя асаблiвасцi i дэталiзуюцца на аснове аналiзу сцэнарыя i эскiзаў мастака.
Паколькi мы асвятляем пытаннi, найбольш характэрныя для ўсiх свят, этапы мастацка-дэкаратыўнага афармлення больш падрабязна будуць разгледжаны далей.
Трэба адзначыць, што дырэктар i адмiнiстратар свята разам з занатаваннем агульных аспектаў i дэталiзацыi асобных момантаў творчага, матэрыяльна-тэхнiчнага i арганiзацыйнага забеспячэння свята вызначаны аб’ём i кошт усiх работ перадаюць у бухгалтэрыю свята.