- •1.Прадмет гісторыі дзяржавы і права Беларусі, яго задачы і асаблівасці.
- •3.Дзяржавы на тэррыторыі беларусі 9-12 в. І палітычны лад.Службовыя асобы.
- •5.Міжнародныя пагадненні і вассальныя дагаворы-крыніцы старажытнага беларускага права ў пісаным заканадаўстве.
- •6. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага. Фарміраванне тэрыторыі дзяржавы. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне ў хiii–хvi ст.Ст.
- •7. Дзяржаўны лад вкл в 13-16в.Вышэйшыя органыдзяржаўнай ўлады.Службовыя асобы дварцовай адміністрацыі.
- •8. Мясцовыя органы дзяржаўнай улады ў Беларусі ў хiii–хvi ст.Ст.
- •9. Органы кіравання ў гарадах Беларусі ў хiii–хvi ст.Ст. Магдэбургскае права ў гарадах Беларусі.
- •13. Прававое і сацыяльнае становішча сялян Беларусі. Змены ў прававым і сацыяльным становішчы сялян ў хvі ст.
- •14. Прававое і сацыяльнае становішча гараджан Беларусі ў хіv–хvіі ст.Ст
- •15. Люблінская унія (гісторыка-прававая характарыстыка).
- •З’яўляецца царкоўна-палітычная ідэалогія папства: “папацызарызм” уплыў аказвае заходнееўрапейская думка.
- •21. Абласныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне.
- •22. Валасныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне
- •23. Граматы беларускім гарадам на Магдэбургскае права (сутнасць, змест, значэнне). Крыніцы Магдэбургскага права
- •24. Судзебнік Казіміра 1468г.: крыніцы, структура, змест
- •25. Статут Вялікага княства Літоўскага 1529г.: крыніцы, структура, змест, значэнне
- •26. Статут Вялікага княства Літоўскага 1566г.: прычыны распрацоўкі, важнейшыя палажэнні і асноўныя змены ў параўнанні з Статутам 1529г
- •27. Статут Вялікага княства Літоўскага 1588г.: працэдура распрацоўкі і прыняцця, новыя нормы і важнейшыя палажэнні, значэнне
- •29. Крымінальнае права вкл 15-16
- •30. Грамадзянскае права вкл
- •31. Працэсуальнае права вкл.
- •32. Брачно-сямейнае права Беларусі. Сацыяльнае палажэнне жанчын.
- •33. Судебная реформа 16 в. В вкл. Состав компетенція новых судов.
- •Выш. Органы улады у рп: король і сойм.
- •42. Попытки проведения реформ рп во 2-ой половине 18 в. 1-ый раздел рп.
- •43. Чатырохгадовы сойм рп, яго законадаучыя акты. Канстытуцыя рп 1791. Таргауская канфедэрацыя. 2-гі падзел рп.
- •47. Упраздненіе крепостного права в Белю Реформа местных органов.
- •48. Судовая рэформа 1864. І асаблівасці яе правядзення у Беларусі.
- •Пытанні: Аа цякучым моманце, Аб адносінах да савецкіх рэспублік, Прыняцце Канстытуцыі бсср, Аб зямельнай палітыцы, Выбары цвк бсср.
- •У дэкларацыі першага з’езду саветаў бсср былі адзначаны 2 прычыны ўтварэння ЛітБел сср:
- •Сталіца – Вільно; Председатель цвк(цік) – к.Г. Ціховскій; Председатель снк – в.С. Міцкевічус-Капсукус; Губерні вошедшіе в состав – Мінская, Гродненская, Віленскую, Ковеньская і частка Сувалавскай.
- •64. Возвраўеніе в состав Беларуской сср восточных районов Беларусі.
- •65. Крімінальнае і крімінально-працэсуальнае право Беларуской сср в 1920-1930-я гг.
- •66. Гражданское и гражданско-процессуальное право бсср в 1920-1930-я гг.
- •67. Конституция бсср 1927 г.
25. Статут Вялікага княства Літоўскага 1529г.: крыніцы, структура, змест, значэнне
Работы па падрыхтоўцы Статута 1529 праводзілася на працягу першай четверціі 16ст.
К 1522 быў падрыхтаваны першы варыант статута, аднак ен не быў зацверджаны, і работы па складанню статута працягваліся да 1529.
Крыніцы для распрацоўкі: звычаевае права, агульназемскія, валасныя, абласныя, гарацкія граматы, судзебнік Казіміра 1468, адміністратыўная судовая практыка дзяржавыв, нормы захлднееўрапейскага і польскага права.
Даследчыкі спрачаюцца: з’яўлялася рымскае прва крыніцай для расрацоўкі.
Упершыню вырашалі шэраг тэарэтычных і практычных пытанняў: пытанні аб разделеніі норм права па галінах права, аб размяшчэнні іх у пэўнай сістэме, увялі шмат н овых палажэнняў, раней невядомых праву ВКЛ.
Раздзелы Статута 29 падзяляюцца на артыкулы.
Першапачаткова было 244 або 245 артыкулаў, у 30 16ст – былі ўнесены дапаўненні ў выніку – 283.
У статуце правазглашалася правіла згодна з якім, все ліца должны былі судзіцца па нормам, ізложанымі в статуце.
Вялікі князь абавязываўся захоўваць тэрытарыяльную целаснасць дзяржавы.
Па статуту 15229 была ўладкавана судовая сістэма ВКЛ (абмяжоваўся памер судовых пошлін, дапускаўся ўдзел у седзе адваката, правазглашалася прававая абарона)
Статут 29 замацаваў прававую абарону правоў і прывілегій саслоўя шляхты.
На думку Юхо, класіфікацыя права Скарыны была выкарстана пры падрыхтоўцы статута.
26. Статут Вялікага княства Літоўскага 1566г.: прычыны распрацоўкі, важнейшыя палажэнні і асноўныя змены ў параўнанні з Статутам 1529г
Змены, якія адбываліся ў сацыяльна-палітычным жыцці ў 40-50г, патрабавалі ўдасканалення права.
Найбольш істотныя захады па падрыхтоўцы праекта новага Статута былі ўжыты ў 1554, калі была створана камісія. (меркавалася 10 челавек, але на самой справе ў склад камісіі ўваходзілі таксама мершалкі, харужыя, прадстаўнікі шляхты і доктара прав.
Праект Статута абмяркоўваўся на соймах, пачынаючы з 1561
Канчаткова Статут быў ухвалены на Бельскім сойме 1564
Упачатку меркавалі ўвесці новы Статут у дзеянне з 11 лістапада 1564, але ен пачаў дзейнічаць з 1 сакавіка 1566
Выдадзены ен быў з дадаткам да яго прывілеяў 1563, 1564 і 1565
Статут падзяляўся на 14 раздзелаў і 367 артыкулаў. Найбольш важныя нормы : нормы дзяржаўнага права, што вызначалі склад тэрыт орыі дзяржавы, парадак утварэння і дзейнасць дзяржаўных органаў, правы і прывілеі пануючага класа.
У статуце былі замацаваны асноўныя прынцыпы права: дзяржаўны сувірынітэт, прыарытэт пісанага права, абмежаванне ўлады вяліызнакага князя.
Паколькі асноўныя часку ядра дзяржавы складалі беларускія землі, беларуская мова была прызнана дзяржаўнай па ўсей тэрыторыі княтсва.
У статуце: абвяшчалася захаванне ўсіх ільгот і прывілеяў, атрыманых шляхтай раней; важнае значэнне мелі нормы, што рэгулявалі парадак прыняцця новых законаў.
Больш пойна і ясна паўторана норма статута 1529, якая забараняла даваць маенткі і пасады “чужаземцам” і суседзям ВКЛ.
У статут ўвайшлі некаторыя ўстарэлыя нормы, якія не адпавядалі новым эканамічным і палітычным адносінам, таму ў чэрвені 1566 былі ўнесены змены.
Правядзенне аграрнай рэформы 1557 і падпісаннеакта Люблінскай уніі выклікалі неабходнасць унесці новыя змены ў заканадаўства.
У 1574 і 1578 – змены і дадаткі, датычыліся норм судовага, крымінальнага, грамадзянскага права.
Ен дзейнічаў у Беларусі і Літве да 1588, а ў правабэрэжней Украіне і ў 17-185ст – называўся валынскі статут.
Вядомы пераклады на лацінскую і польскую мову.